Σύμφωνα με δημοσίευμα του αμερικανικού Bloomberg της 20ης Μαΐου (https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-05-20/f-35-spare-parts-funding-at-risk-as-pentagon-seeks-data-rights), η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποφάσισε την, σε πρώτη φάση, περικοπή της δαπάνης για την προμήθεια ανταλλακτικών για τα F-35B του Σώματος Πεζοναυτών (USMC) και των F-35C του USN, στο μισό! Αυτό θα ισχύσει για το οικονομικό έτος 2020, κατά το οποίο ενώ προβλέπονταν η δαπάνη 728 εκατομμυρίων δολαρίων για τις δύο αυτές εκδόσεις που υπηρετούν στις εν λόγω ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, τελικά θα αποδεσμευθούν μόλις 364 εκατομμύρια δολάρια!
Το κογκρέσο των ΗΠΑ έχει ήδη συστήσει επιτροπή η οποία έχει αναλάβει να ζητήσει από την κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin πλήρη στοιχεία τιμών καθώς και δεδομένα για μία λίστα 4300 κωδικών ανταλλακτικών του F-35. Η ενέργεια αυτή θεωρείται η αρχή μίας σημαντικής διαμάχης μεταξύ της κυβέρνησης των ΗΠΑ και της Lockheed Martin, σχετικής με το ζήτημα της διαχείρισης των ανταλλακτικών του F-35, αλλά και του λογισμικού του συστήματος ALIS του αεροσκάφους (Autonomous Logistic Information System).
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του προγράμματος F-35, έγκειται στο γεγονός ότι με βάση την αρχική συμφωνία που υπογράφηκε, η κατασκευάστρια εταιρεία απέκτησε την ιδιοκτησία της IP για τα ανταλλακτικά, αλλά και για το λογισμικό και τους server του συστήματος ALIS, παρά το γεγονός ότι η χρηματοδότησή τους καλύφθηκε ΠΛΗΡΩΣ από την αμερικανική κυβέρνηση, αλλά και από τις κυβερνήσεις των χωρών που συμμετείχαν επίσημα στο πρόγραμμα JSF!
Η ιδιοκτησία της IP επιτρέπει στην κατασκευάστρια εταιρεία να αποφασίζει αυτόνομα για το πώς και πόσο θα χρεώνει τις υπηρεσίες κατασκευής και πώλησης ανταλλακτικών, αλλά και να ελέγχει το λογισμικό του ALIS και τους server του. Πρόκειται για σύστημα χωρίς το οποίο το F-35 δεν μπορεί να λειτουργήσει!
Επομένως το σύνολο των κρατών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα (και αυτά που το έχουν χρηματοδοτήσει!) έχει δύο εναλλακτικές: Η πληρώνει στην κατασκευάστρια εταιρεία τα ποσά που αυτή ζητά, ή ο στόλος της καθηλώνεται… Από τη στιγμή που το συμβόλαιο φυσικά της δίνει αυτό το δικαίωμα (της αποκλειστικότητας στην εκμετάλλευση των ανταλλακτικών και του λογισμικού του ALIS), η Lockheed Martin δεν φέρεται διατεθειμένη (βάσει του δημοσιεύματος πάντα…) να παράσχει στοιχεία τιμολόγησης και άλλα δεδομένα στο Πεντάγωνο των ΗΠΑ. Ώς μία πρώτη αντίδραση λοιπόν η αμερικανική κυβέρνηση έλαβε την παραπάνω απόφαση. Η ουσία όμως είναι ότι αν η κυβέρνηση των ΗΠΑ (ώς ο μεγαλύτερος χρήστης του F-35 παγκοσμίως για τα επόμενα τουλάχιστον 40 χρόνια!) δεν αποκτήσει συνιδιοκτησία στην IP για τα ανταλλακτικά και το λογισμικό του ALIS, η διένεξη θα εξελιχθεί σε τεράστια δικαστική διαμάχη… Η οποία φυσικά θα επηρεάσει ΟΛΟΥΣ τους χρήστες του τύπου.
