Τα Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη MQ-9B Sea Guardian είναι ένα σύστημα με άμεσο ελληνικό ενδιαφέρον. Το πρόγραμμα προωθείται προς υλοποίηση από το ΓΕΕΘΑ με πρόσχημα την επαύξηση των εθνικών δυνατοτήτων επιτήρησης, συλλογής πληροφοριών και στοχοποίησης σε στρατηγικό επίπεδο επ’ ωφέλειά των Ενόπλων Δυνάμεων.
Φυσικά ουδείς αμφισβητεί την επιχειρησιακή αναγκαιότητα βελτίωσης των εθνικών δυνατοτήτων επιτήρησης, συλλογής πληροφοριών και στοχοποίησης σε στρατηγικό, επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο. Πόσο όμως ορθολογική είναι η προμήθεια μερικών MQ-9B Sea Guardian τα οποία μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού έναντι αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ;
Η ενημέρωση της αμερικανικής υπηρεσίας αμυντικών προμηθειών για το ολλανδικό πρόγραμμα είναι εξόχως κατατοπιστική και δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας. Το δυνητικό κόστος για έως 4 Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη MQ-9B Sea Guardian Block 5 ανέρχεται στα 611 εκατομμύρια δολάρια. Το ιλιγγιώδες κόστος αφορά επίσης εκτός των 4 UAV MQ-9B Sea Guardian λοιπά συστήματα υποστήριξης καθώς και σταθμούς εδάφους για τον έλεγχο των MQ-9B Sea Guardian.
Το ζήτημα βεβαίως έχει πολλές διαστάσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με την οικονομική διάσταση ενός τέτοιου προγράμματος το οποίο θα κληθεί να πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος. Από επιχειρησιακής απόψεως θα ήταν σαφώς προτιμότερο ένα αντίστοιχο πρόγραμμα για μερικές δεκάδες UAV των Μοιρών Πυροβολικού Μάχης καθώς και των Διοικήσεων Πυροβολικού των Σχηματισμών του Στρατού Ξηράς. Υπάρχουν δεκάδες επιλογές και δεν είναι της παρούσης να αναλυθούν.
Η ουσία είναι πως με λιγότερα χρήματα θα μπορούσαν να αποκτηθούν πολύ περισσότερα Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη τα οποία ακόμη και εάν καταρριφθούν δεν θα είναι τόσο υψηλής οικονομικής αξίας. Στην Ουκρανία το περιβάλλον επιχειρήσεων έχει δείξει πως δεν αρκεί μόνον η ποιότητα των UAV αλλά κυρίως η ποσότητα αυτών αφού αποτελούν στόχους με εγγενή μειονεκτήματα οι οποίοι και καταρρίπτονται εύκολα. Άρα το συμπέρασμα είναι πασιφανές: απαιτείται ποσότητα από UAV κυρίως σε τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο και σε καμία περίπτωση μερικές πανάκριβες πλατφόρμες οι οποίες είναι αναλώσιμες.
Σε στρατηγικό επίπεδο, η ΠΑ έχει ήδη επενδύσει σε εκπαίδευση, τακτικές και δόγμα στα ισραηλινά HERON τα οποία αποδείχθηκαν μια πολύ καλή επιλογή. Μολονότι δεν είναι των τεχνικών χαρακτηριστικών, δυνατοτήτων και ικανοτήτων σε επίπεδο των MQ-9B Sea Guardian, εντούτοις είναι εξαιρετικές πλατφόρμες οι οποίες ικανοποιούν στο ακέραιο τη ΠΑ.
Και επιτέλους υπάρχουν πολλές αξιόλογες ελληνικές εταιρείες όπως η UCAN Drones του ομίλου EFA Group οι οποίες έχουν επιδείξει εξαιρετικές λύσεις, ελληνικές και κυρίως δοκιμασμένες και αξιόπιστες όπως αυτή του «ΑΡΧΥΤΑΣ» από του ομίλου EFA. Ήδη ο «ΑΡΧΥΤΑΣ» της EFA/ UCANDRONES δοκιμάστηκε από το ΠΝ, το οποίο συμμετείχε στην ανάπτυξη του.