Το ζήτημα της προοπτικής για την απόκτηση των MH-60R για το Π.Ν αποτέλεσε αντικείμενο δημόσιου διαλόγου και όπως ήταν λογικό πήρε μεγάλη έκταση και δημοσιότητα. Θέλοντας να είμαστε συνεπείς και ακριβείς με τους αναγνώστες μας μολονότι τα δεδομένα αλλάζουν με ταχείς ρυθμούς συλλέξαμε κάποιες επιπρόσθετες πληροφορίες και σας τις παρουσιάζουμε.
Ο λόγος για τον οποίο δεν δημοσιεύσαμε το παρόν άρθρο σε πρότερο χρονικό διάστημα είναι για να διασταυρώσουμε όσο το δυνατό περισσότερο τις παρακάτω πληροφορίες. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Πράγματι το Π.Ν έχει επιδείξει ενδιαφέρον για τα συγκεκριμένα ελικόπτερα των οποίων οι δυνατότητες και οι επιδόσεις είναι αδιαμφισβήτητα εντυπωσιακές.
Μάλιστα, ένα MH-60R παρουσιάστηκε προσφάτως στη Βάση Ελικοπτέρων Ναυτικού στο Κοτρώνι του Μαραθώνα. Όμως το Π.Ν τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν έχει πρόγραμμα απόκτησης νέου ανθυποβρυχιακού ελικοπτέρου ούτε και εντάσσεται στις άμεσες προτεραιότητες. Συνεπώς, δεν υπάρχει και το σχετικό κονδύλι. Όπως μας τόνισαν οι αρμόδιες πηγές το Π.Ν κάνει τη δουλειά του με τα υφιστάμενα ελικόπτερα και ειδικότερα τα Aegeanhawk των οποίων όπως μάθαμε οι διαθεσιμότητες είναι σε πολύ καλό επίπεδο. Επίσης, όπως μας διευκρινίστηκε μιλάμε για μεταχειρισμένα ελικόπτερα και όχι για καινούργια.
Το πρόβλημα έγκειται στα γηρασμένα ΑΒ212 τα οποία έπρεπε ήδη να είχαν αντικατασταθεί ενώ για τα μεν Aegeanhawk ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού μέσης ζωής θα αποτελούσε τη βέλτιστη επιλογή από πλευράς κόστους/ οφέλους με γνώμονα πως τα ελικόπτερα βρίσκονται στην ιδανική ηλικία. Για το Π.Ν οι προτεραιότητες είναι απλές και ευκόλως κατανοητές: εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ 200ΗΝ και νέες τορπίλες για τα Υ/Β «214». Σε δεύτερο χρόνο σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο χρειάζονται νέα πλοία.
Γιατί στο τέλος έτσι όπως πάμε θα μείνουμε με ελικόπτερα και ΑΦΝΣ αλλά δεν θα έχουμε πλοία και ειδικότερα φρεγάτες… Πλέον είναι πασιφανές ακόμα και στον πλέον αδαή πως οι φρεγάτες του Στόλου είναι σε οριακή κατάσταση και τα χρονικά περιθώρια έχουν στενέψει πολύ επίκνδυνα. Ένα άλλο κομβικό θέμα που λίγοι αναφέρονται είναι τα πυρομαχικά του Π.Ν: υπάρχουν μεγάλες και πολλαπλές ανάγκες τόσο σε κατευθυνόμενα βλήματα εναντίον στόχων επιφανείας όσο και κατά στόχων αέρος.
Μην ξεχνάμε πως το απόθεμα των Harpoon έπεσε κατά πολύ αφού οι φρεγάτες του Στόλου τροφοδότησαν υποβρύχια και ΤΠΚ… Το ίδιο ισχύει και για τα βλήματα ΕSSM των MEKO 200HN. Το θέμα των πυρομαχικών έχει διαβαθμισμένες προεκτάσεις οπότε δεν μπορούμε να γράψουμε παραπάνω πράγματα οπότε όποιος κατάλαβε κατάλαβε… Εκτός και εάν είμαστε η χώρα στην οποία θα αποφασίζουν οι Αμερικανοί με γνώμονα το τι έχουν διαθέσιμο και ακολούθως το Π.Ν ή ο εκάστοτε κλάδος των Ε.Δ θα το χρυσοπληρώνει… Γιατί τζάμπα δεν υπάρχει.
Επειδή διαβάσαμε αρκετά δημοσιεύματα και πολλοί ήταν οι φίλοι αναγνώστες που μας ρώτησαν κατά πόσο περισσεύουν χρήματα από το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ΑΦΝΣ η απάντηση είναι πως από πουθενά δεν προκύπτει πως υπάρχει υπόλοιπό ώστε να προμηθευτούμε νέα ελικόπτερα. Και επειδή δεν μας αρέσει να ευλογούμε τα γένια μας και εμείς κάναμε λάθος μεγάλο όταν γράφαμε πως οι παραδόσεις θα είναι εντός χρονοδιαγράμματος. Το πρόγραμμα των P-3B Orion φαίνεται πως έχει πολύ δρόμο ακόμα.
Πέρα από την πραγματικά μεγάλη εντύπωση που μας έκανε το γεγονός ότι πληροφορηθήκαμε την εν λόγω πρόθεση προμήθειας μέσω επερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή και όχι από το ΥΠΕΘΑ, σταθήκαμε ιδιαίτερα στη λέξη «υποπρογράμματος». Η προμήθεια των τεσσάρων MH-60R είναι υποπρόγραμμα λοιπόν. Υποπρόγραμμα ποιού προγράμματος; Δεν διευκρινίζεται στην απάντηση του κου υπουργού, του κου Αποστολάκη…
Επομένως –αν βέβαια αντιλαμβανόμαστε ορθώς- και παρακαλούμε το ΥΠΕΘΑ για περισσότερες διευκρινίσεις, το πρόγραμμα που θα μας «κάνει δώρο» το υποπρόγραμμα των MH-60R είναι αυτό της αναβάθμισης/εκσυγχρονισμού των ελληνικών P-3B Orion.
H ολοκλήρωση του οποίου είναι προγραμματισμένη για το 2023! Έχουμε και λέμε λοιπόν… Επειδή θεωρήσαμε ότι όλα αυτά αποτελούν μία ιδιαίτερα ευχάριστη εξέλιξη (…πολύ ευχάριστη για να είναι αληθινή!), το ψάξαμε λίγο περισσότερο… Και καταλήξαμε στα εξής: Ας ανατρέξουμε κατ’ αρχήν στο τι έχουμε πληρώσει για τα P-3B μέχρι τώρα. Σε απάντηση της Ερώτησης που κατέθεσαν (καλοκαίρι 2017) οι βουλευτές κ.κ Γιώργιος Μαυρωτάς και Σπυρίδων Δανέλλης με θέμα «Ερωτήματα προς διερεύνηση για την πορεία του προγράμματος εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών P-3B του Πολεμικού Ναυτικού», τον Σεπτέμβριο του 2017 (ενάμιση χρόνο πριν δηλαδή), ο τότε ΥΠΕΘΑ κος Π. Καμμένος είχε δώσει στη δημοσιότητα το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής της σχετικής σύμβασης. Από εκεί έχουν αντληθεί και οι πίνακες που παραθέτουμε παρακάτω:
Σύμφωνα με τα στοιχεία λοιπόν που έδωσε ο πρώην ΥΠΕΘΑ στη δημοσιότητα πριν από ενάμιση χρόνο, το ελληνικό δημόσιο έχει ήδη καταβάλλει 391 εκατομμύρια, 184 χιλιάδες και 464 δολάρια στο πλαίσιο της σταδιακής αποπληρωμής της σύμβασης εκσυγχρονισμού των P-3B. Απομένουν άλλα 108 εκατομμύρια, 659 χιλιάδες δολάρια, για να συμπληρωθεί το ποσό των 499.843.145 εκατομμυρίων δολαρίων…
Η πρώτη ερώτηση που προκύπτει είναι αν το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών έχει τηρηθεί μέχρι σήμερα. Αν ναι, τότε, οι ΗΠΑ μας οφείλουν (πρόκειται για διακρατική συμφωνία) 51.184.464 δολάρια (391.184.464 – 340.000.000). Αυτά μαζί με 108,6 εκατομμύρια δολάρια που «περισσεύουν» (μέχρι τα 499.843.145), μας κάνουν 159,6 εκατομμύρια δολάρια. Τα οποία κατά την ταπεινή μας άποψη υπάρχει μεγάλη ανάγκη να αξιοποιηθούν σε πλείστες άλλες ανάγκες ΑΜΕΣΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ για το ΠΝ. Ποιες είναι αυτές; Τις γνωρίζετε φυσικά… Τορπίλες για τα υποβρύχια Type 214. Επιχειρούν με τις απαρχαιωμένες SUT και SST4. Εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ.
Επίσημη –και επομένως αξιόπιστη- πληροφόρηση σχετικά με το ότι θα περισσέψουν κονδύλια από το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των P-3B, εμείς δεν έχουμε. Και δεν γνωρίζουμε και από πού προκύπτει αυτό… Υποτίθεται ότι η σύμβαση εκσυγχρονισμού των P-3B Orion ήταν «εμπροσθοβαρής», δηλαδή απαιτούσε την προκαταβολή του 70% της συνολικής αξίας της εντός δύο ετών –κάτι που φαίνεται και στους πίνακες αποπληρωμής- προκειμένου να αγοραστούν τα υλικά και τα συστήματα εκσυγχρονισμού άμεσα, για να μην ανέλθει το κόστος περαιτέρω! Αυτό είχε υποστηρίξει η κατασκευάστρια των αεροσκαφών… Δεν το λέμε εμείς!
Όσο για τα ελικόπτερα της ΔΕΝ (Διοίκησης Ελικοπτέρων Ναυτικού), θεωρούμε σημαντικότερο το να εκσυγχρονιστούν τα ήδη διαθέσιμα S 70B στο ίδιο επίπεδο εξοπλισμού αποστολής και πιλοτηρίου για λόγους ομογενοποίησης και αύξησης των επιχειρησιακών τους δυνατοτήτων, παρά να αποκτηθούν άλλα τέσσερα -και με διαφορετικό εξοπλισμό αποστολής κατά πάσα πιθανότητα- ελικόπτερα. Τα οποία στο κάτω-κάτω θα επιδεινώσουν το πρόβλημα της υποστήριξης.
Ευχαριστούμε λοιπόν για το «δώρο», αλλά καλό θα είναι να μην το δεχτούμε… Θα πληρωθεί με δικά μας λεφτά, τα οποία θα πρέπει -εφόσον είμαστε κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος- να δαπανήσουμε εμείς όπου και όπως προστάζουν οι πραγματικές μας ανάγκες. Κατά την ταπεινή μας άποψη πάντα… Στο ζήτημα θα επανέλθουμε φυσικά όταν θα έχουμε περισσότερα στοιχεία διαθέσιμα.