Πολλές φορές μιλώντας για την ναυτική ισχύ της χώρας μας αποδίδουμε έμφαση σε θέματα τεχνολογίας και αριθμών ξεχνώντας να συμπεριλάβουμε στην εξίσωση τα ζητήματα τεχνικών και τακτικών. Μολονότι, το Π.Ν είναι αντιμέτωπο με την ιστορική πρόκληση της έλλειψης ναυπηγικού προγράμματος προκειμένου να αντικαταστήσει τις σημερινές γερασμένες πλην όμως αξιόμαχες μονάδες κρούσης παραμένει κυρίαρχο και πρωτοπόρο σε θέματα τακτικών και τεχνικών.
Το γεγονός της συμβατικής αντιπαράθεσης με την Τουρκία αρχικώς μέσω του κινδύνου ενός θερμού επεισοδίου το οποίο ενδεχομένως να επεκταθεί σε ευρύτερη σύρραξη έχει εξαναγκάσει διαχρονικά τις στρατιωτικές ηγεσίες να προσαρμόζουν τα επιτελικά σχέδια, συνεπώς και την εκπαίδευση πάνω σε έναν γενικευμένο πόλεμο. Ως εκ τούτων, το Π.Ν είναι αναγκασμένο να διατηρεί υψηλά στάνταρ εκπαίδευσης απέναντι σε κλασικές και παραδοσιακές μορφές ναυτικών επιχειρήσεων γεγονός που σε άλλα ναυτικά χωρών της Ευρώπης έχει ατονήσει.
Η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης έκανε τα ευρωπαϊκά ναυτικά να στραφούν απόρροια της έλλειψης συμβατικού αντιπάλου σε περισσότερο ναυτικές επιχειρήσεις περιορισμένης κλίμακας παρά σε κλασικές μορφές ναυτικών επιχειρήσεων όπως είναι ο πόλεμος επιφανείας ή ο ανθυποβρυχιακός πόλεμος. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε το γεγονός πως τα Ευρωπαϊκά Ναυτικά είναι περισσότερο στραμμένα σε αποστολές επίδειξης σημαίας, ειρηνευτικών αποστολών, κάλυψης νατοϊκών υποχρεώσεων παρά στην εκπαίδευση πάνω στις σύγχρονες αεροναυτικές επιχειρήσεις.
Άλλωστε αυτό αποδεικνύουν οι Νατοϊκές ασκήσεις όπως η Dynamic Manta ή συνεκπαιδεύσεις στο Αιγαίο όπου το Ελληνικό Ναυτικό έχει άριστες επιδόσεις. Δεν πρόκειται περί αυταρέσκειας ή ωραιοποιημένης εικόνας αλλά περί καταγραφής της πραγματικότητας. Ακόμα και Ναυτικά με βαριά ιστορία και παράδοση όπως το Ολλανδικό και το Αγγλικό Ναυτικό αντιμετωπίζουν προβλήματα σε θέματα τεχνικών και τακτικών καθώς και κενά εκπαίδευσης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Αγγλικό Ναυτικό το οποίο επίμονα ζητά συνεκπαιδεύσεις από το Π.Ν σε θέματα ανθυποβρυχιακού πολέμου το τελευταίο χρονικό διάστημα. Οι άριστες επιδόσεις του Π.Ν σε προηγούμενες ασκήσεις Dynamic Manta έχουν εντυπωσιάσει τους αξιωματικούς του Βασιλικού Ναυτικού οι οποίοι εξαιτίας της επανεμφάνισης Ρωσικών υποβρυχίων στη Βόρεια θάλασσα ζητούν από το Π.Ν της χώρας μας τεχνογνωσία απέναντι σε μια πτυχή του ναυτικού πολέμου, τις ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις. Τα ελληνικά υποβρύχια πέτυχαν εξαίρετες επιδόσεις στις τελευταίες νατοϊκές ασκήσεις κερδίζοντας τον σεβασμό και την αναγνώριση όλων των νατοϊκών ναυτικών προς το ελληνικό.
Σε άλλη περίπτωση αμερικανικό υποβρύχιο τύπου Los Angeles εφάρμοσε αντισυμβατικές μεθόδους εύρεσης του ελληνικού υποβρυχίου ανοίγοντας το τεράστιο ενεργητικό σόναρ που διαθέτει ώστε να εντοπίσει το ελληνικό υποβρύχιο. Κάτι το οποίο υπό πολεμικές συνθήκες δεν θα έκανε διότι θα είχε εντοπιστεί αποκαλύπτοντας τη θέση του. Μετά τις ενεργητικές εκπομπές του αμερικανικού υποβρυχίου το ελληνικό υποβρύχιο με τόλμη και θάρρος πήρε πορεία ακριβώς πάνω στο αμερικανικό υποβρύχιο ώστε να μειώσει την απόσταση καθώς και να δείξει μικρότερο aspect στο σόναρ του αντίπαλου υποβρυχίου. Συνέπεια των παραπάνω ενεργειών του ελληνικού πληρώματος στην απενημέρωση οι Αμερικανοί έλεγαν .»the greek Subamarine is extremely aggressive»
Η παρουσία των πλοίων της Standing NATO Maritime Group 2 στο Αιγαίο ελέω μεταναστευτικού έδωσε ποικιλοτρόπως την δυνατότητα συνεκπαιδεύσεων σε ένα ιδιαίτερο περιβάλλον όπως είναι το Αιγαίο. Ακόμα και σύγχρονες μονάδες επιφανείας όπως είναι τα υπερσύγχρονα αντιτορπιλικά Type 45 τα βρήκαν «σκούρα» απόρροια της γεωγραφίας του ελληνικού νησιωτικού χώρου. Eίναι κοινώς παραδεκτό πως το ελληνικό αρχιπέλαγος προσφέρει σύνθετες συνθήκες λόγω της πληθώρας νησιών και βραχονησίδων που ευνοούν τη χρήση πυραυλακάτων και υποβρυχίων. Άλλωστε η παράμετρος της γεωγραφίας και των πλεονεκτημάτων που αυτή προσφέρει έχει κάνει το Π.Ν να γνωρίζει άριστα το Αιγαίο εδώ και πολλές δεκαετίες δίνοντας προβάδισμα απέναντι σε όσους θέλουν να συνεκπαιδευτούν. Για τους παραπάνω λόγους όλο και περισσότερα ναυτικά ζητούν συνεκπαιδεύσεις και κοινές ασκήσεις στο Αιγαίο Πέλαγος.
Γιατί όμως συνεκπαιδεύσεις με το Π.Ν και όχι με το Τουρκικό Ναυτικό;
Η πολιτική κατάσταση στην Τουρκία σε συνδυασμό με την διπλωματική απομόνωση που υφίστανται όλο και περισσότερο, οι επιδόσεις του ελληνικού ναυτικού στις πρόσφατες νατοϊκές ασκήσεις καθώς και τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Τουρκικό Ναυτικό σε επίπεδο πληρωμάτων συνέπεια των μαζικών αποστρατειών και φυλακίσεων κάνουν τα ευρωπαϊκά και νατοϊκά ναυτικά να στρέφονται στο Π.Ν της χώρας μας.
Η εξωστρέφεια του Π.Ν οφείλεται στις προσπάθειες του συνόλου του προσωπικού του Π.Ν καθώς και στην ηγεσία του Αρχηγείου Στόλου και του ΓΕΝ που τολμά καινοτόμες τεχνικές και τακτικές, στην διαρκή αύξηση της εξωστρέφειας με συνεκπαιδεύσεις και συμμετοχή στις νατοϊκές ασκήσεις καθώς και στη διαχρονικότητα της ναυτικής παράδοσης που περνά από γενιά σε γενιά και διατηρείται στο πέρασμα των χρόνων αποτελώντας τα καλύτερα εχέγγυα της ναυτικής ισχύος.
Έναν αιώνα μετά η φράση του ναυάρχου Κουντουριώτη παραμένει διαχρονική και επίκαιρη. Μεταξύ άλλων, o Παύλος Κουντουριώτης υπογράμμισε στον Ελευθέριο Βενιζέλο τα παρακάτω, «Εγώ κύριε Πρόεδρε δεν καταγίνομαι με το χι συν ψι και τας γωνίας αποκλίσεως. Ξεύρω να πω ένα πράγμα. Καράβια άνευ ικανού εμψύχου υλικού, είναι μόλυβδος βαρύς βυθιζόμενος εντός ύδατος. Σας διαβεβαιώ ότι με τα καράβια που έχομε θα κάμουμε καλά τη δουλειά μας».
