Ο Αμερικανός υπουργός Στρατού Νταν Ντρίσκολ έφθασε χθες, Δευτέρα, στο Αμπού Ντάμπι για ειρηνευτικές συνομιλίες με τον επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και μια ρωσική αντιπροσωπεία, έκαναν γνωστό οι Financial Times. Ο Ντρίσκολ και οι Ρώσοι άρχισαν συνομιλίες χθες, Δευτέρα, το βράδυ, σύμφωνα με το δημοσίευμα, το οποίο επικαλείται δύο πρόσωπα που γνωρίζουν το θέμα. Η συνάντηση διεξήχθη αφού Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι προσπάθησαν να μειώσουν τη μεταξύ τους απόσταση σχετικά με ένα σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, συμφωνώντας να τροποποιήσουν μια αμερικανική πρόταση την οποία το Κίεβο και οι ευρωπαίοι σύμμαχοί του θεώρησαν πως ανταποκρίνεται υπερβολικά στις επιθυμίες του Κρεμλίνου.
Αμερικανός αξιωματούχος, που μίλησε στο Reuters ζητώντας να μην κατονομασθεί, δήλωσε πως οι συνομιλίες του Ντρίσκολ θα συνεχισθούν σήμερα. Δεν είναι σαφές ποιος συμμετέχει στη ρωσική αντιπροσωπεία. Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα του Reuters για σχολιασμό. Πολύ μεγάλες αλλαγές γίνονται στο αμερικανικό σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία, καθώς το Κίεβο, οι Ευρωπαίοι και η Μόσχα αντέδρασαν σε βασικά σημεία του αρχικού κειμένου των 28 σημείων. Το νέο σχέδιο-περιορισμένο πλέον σε 19 σημεία-αλλάζει τις προβλέψεις για την ασφάλεια, την κυριαρχία και τη μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ μιλούν για «σημαντική πρόοδο», η ΕΕ για «ουσιαστική τροποποίηση», ενώ η Ρωσία κάνει λόγο για «σχέδιο που πρέπει να λάβει υπόψη την πραγματικότητα».
Την ίδια ώρα, η μάχες στο μέτωπο συνεχίστηκαν για ακόμα ένα βράδυ με νέες ρωσικές επιθέσεις σε Κίεβο και Χάρκοβο και ουκρανικά πλήγματα στο Κρασνοντάρ. Οι συνομιλίες ξεκίνησαν με εντάσεις, καθώς το Κίεβο αντιλήφθηκε ότι το αρχικό κείμενο που προωθούσαν οι ΗΠΑ περιείχε όρους που έμοιαζαν με αποδοχή εδαφικών απωλειών και περιορισμούς στην άμυνα της χώρας. Για τον λόγο αυτό, η ουκρανική κυβέρνηση έστειλε άμεσα ανώτερους αξιωματούχους στη Γενεύη, όπου παρευρέθηκαν και σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας από Γερμανία, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο. Η ατμόσφαιρα ήταν ιδιαίτερα φορτισμένη-χαρακτηριστικό είναι ότι ο επικεφαλής της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας, Αντρίι Γέρμακ, εμφανίστηκε «ανέκφραστος» και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο χρειάστηκε να διαψεύσει ότι το κείμενο «είχε γραφτεί από το Κρεμλίνο».
Παρά τις ενστάσεις, το Κίεβο συμμετείχε στις συνομιλίες υπό την πίεση των ΗΠΑ, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προειδοποιήσει ότι η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει «συνέπειες» αν δεν κινηθεί γρήγορα. Η κοινή ανακοίνωση Ουκρανίας-ΗΠΑ το βράδυ της Κυριακής έκανε λόγο για ένα «επικαιροποιημένο και αναθεωρημένο πλαίσιο». Σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, στο νέο αυτό κείμενο έχουν απομείνει 19 σημεία-σχεδόν πλήρως διαφορετικά από το αρχικό. Μεγάλο μέρος της αλλαγής οφείλεται στις έντονες αντιρρήσεις της ουκρανικής πλευράς, στις παρεμβάσεις των Ευρωπαίων και στη διάθεση της Ουάσιγκτον να αποφύγει εικόνα επιβολής λύσης υπέρ της Ρωσίας. Το νέο κείμενο, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, «είναι πολύ πιο κοντά σε αυτά που το Κίεβο μπορεί να αποδεχθεί». Ο πυρήνας των αλλαγών αφορά τέσσερις άξονες:
1/ Μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ: Το αυτόματο βέτο στη μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας καταργείται. Το Κίεβο δεν δέχεται λύση που αποκλείει δια παντός τη σχέση του με τη Συμμαχία.
2/ Περιορισμοί στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις: Η πρόβλεψη για «περιορισμό» στον αριθμό στρατιωτών αποσύρεται. Η Ουκρανία επιμένει ότι δεν μπορεί να περιορίσει τις αμυντικές της δυνατότητες όσο υπάρχει ρωσική απειλή.
3/ Ζήτημα εδαφών-Ντονμπάς και κατεχόμενες περιοχές: Η αμφισβητούμενη διάταξη που προέβλεπε παραχώρηση του υπόλοιπου Ντονμπάς στη Ρωσία έχει διαγραφεί. Η νέα πρόβλεψη αναφέρει ότι η Ουκρανία θα επιδιώξει την αποκατάσταση της κυριαρχίας της μόνο μέσω διπλωματικών μέσων, κάτι που ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε κατά καιρούς δηλώσει ότι θα μπορούσε να συζητηθεί.
4/ Εγγυήσεις ασφαλείας: Το σημαντικότερο σημείο για το Κίεβο. Συζητείται σύστημα εγγυήσεων «τύπου Άρθρου 5», με δέσμευση άμεσης αμερικανικής συνδρομής σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης. Πρόκειται για την προϋπόθεση που ο Ζελένσκι έχει θέσει ως μη διαπραγματεύσιμη.
5/ Η πλήρης αμνηστία για εγκλήματα πολέμου έχει επίσης αφαιρεθεί από το κείμενο.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Μάρκο Ρούμπιο μίλησε για «τεράστια πρόοδο», χωρίς να αποκαλύψει λεπτομέρειες, χαρακτηρίζοντας το θέμα «ευαίσθητο». Ο Ντόναλντ Τραμπ, που πριν λίγες ημέρες κατηγορούσε το Κίεβο για «έλλειψη ευγνωμοσύνης», πλέον δηλώνει ότι «κάτι καλό έρχεται». Η Ευρωπαϊκή Ένωση-και ειδικά η Γερμανία-θεωρεί ότι το νέο κείμενο είναι πλέον «σημαντικά τροποποιημένο προς τη σωστή κατεύθυνση». Το Παρίσι και το Βερολίνο ζητούν ένα πλαίσιο που να διασφαλίζει την ουκρανική κυριαρχία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Η Ρωσία προειδοποιεί ότι θα αποδεχθεί μόνο σχέδιο που «αντανακλά την κατάσταση στο πεδίο». Αναλυτές τονίζουν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν εμφανίζεται πιο «στρατιωτικά σίγουρος» λόγω της πολιτικής κρίσης στο Κίεβο, των δυσκολιών στρατολόγησης στην Ουκρανία και των πρόσφατων ρωσικών προωθήσεων σε επιμέρους τομείς του μετώπου. Παρά την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, η κατάσταση στο πεδίο παραμένει σκληρή.
Ρωσικοί πύραυλοι και drones πλήττουν ξανά το Κίεβο και το Χάρκιβ, προκαλώντας νεκρούς, εκτεταμένες ζημιές και διακοπές ρεύματος. Οι επιθέσεις αυτές θεωρούνται «μηνύματα ισχύος» της Μόσχας ενόψει των διαπραγματεύσεων. Ταυτόχρονα, η Ουκρανία εντείνει τις επιθέσεις σε ρωσικό έδαφος. Η περιφέρεια Κουμπάν (Κρασνοντάρ) δέχθηκε επιδρομή δεκάδων ουκρανικών drones, με τραυματίες και εκτεταμένες ζημιές σε κατοικίες και υποδομές. Οι επιθέσεις αυτές αποτελούν μήνυμα ότι το Κίεβο μπορεί να πλήξει στόχους βαθιά στη Ρωσία, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική του θέση. Τα επόμενα 24ωρα είναι καθοριστικά. Αναμένεται συνάντηση Ζελένσκι-Τραμπ, όπου θα συζητηθούν τα «ευαίσθητα σημεία» που δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί. Ο Λευκός Οίκος πάντως ξεκαθάρισε ότι δεν έχει προγραμματιστεί συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Ουκρανό ομόλογό του για αυτή την εβδομάδα.
