Εν μέσω θέρους θεωρούμε πως είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να συγκεντρώσουμε και να καταγράψουμε απλά και περιεκτικά τις βασικές εξοπλιστικές προτεραιότητες για το Πολεμικό Ναυτικό. Με κριτήριο τον ρεαλισμό και τις πραγματικές ανάγκες και επιδιώξεις του Πολεμικού Ναυτικού. Μολονότι πολλά γράφονται και λέγονται για διάφορα προγράμματα όπως των αμερικανικών φρεγατών της κλάσης Constellation, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Το Πολεμικό Ναυτικό ασφαλώς και πρέπει να σκέπτεται για τα μελλοντικά του ναυπηγικά σχέδια και προγράμματα αλλά το βασικό είναι το παρόν και ο σχεδιασμός σε βραχυπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Ως εκ τούτων, οι επτά κύριες και ανελαστικές εξοπλιστικές προτεραιότητες περιλαμβάνουν το ελάχιστο που πρέπει να γίνει ώστε το ΠΝ να είναι αξιόμαχο.
Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ
Η διασφάλιση πως οι τέσσερις φρεγάτες κλάσης «ΥΔΡΑ» θα παραμείνουν αξιόμαχες για τα επόμενα 15 έτη αποτελεί θεμελιώδες ζήτημα για την ελληνική ναυτική αποτροπή. Τα πλοία με το πρόγραμμα αναβάθμισης ύψους 605 εκατομμυρίων ευρώ που αναμένεται να υπογραφεί ως τα τέλη του έτους, θα συνεχίσουν να διατηρούν σύγχρονες ικανότητες διεξαγωγής όλου του φάσματος των ναυτικών επιχειρήσεων.
Μπορεί τα πλοία να μην εκσυγχρονίζονται ριζικά σε επίπεδο μαχητικής ισχύος (ενδεικτικά αναφέρεται η εγκατάσταση περισσότερων βλημάτων μέσης ακτίνας και ενός σύγχρονου αντιπυραυλικού συστήματος όπως το RAM) αλλά τα πλοία με τις επιλεχθείσες ενέργειες εκσυγχρονισμού διατηρούνται αξιόμαχα και με συστήματα πλήρως λειτουργικά (μηχανολογικά, ηλεκτρολογικά, ηλεκτρονικά). Συνεπώς, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού είναι απαραίτητο ώστε το ΠΝ να μην απωλέσει πρόωρα τέσσερις φρεγάτες των οποίων το υπόλοιπο ζωής είναι αρκούντος ικανοποιητικό και συνάμα απαραίτητο για την ελληνική ναυτική αποτροπή.
Πρόγραμμα πρόσκτησης νέων κορβετών
Παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών κλάσης «ΥΔΡΑ», αδήριτη είναι η ανάγκη για νέες ναυπηγήσεις πλοίων. Και τονίζουμε τη φράση «νέες ναυπηγήσεις» γιατί θέλουμε να επικεντρωθούμε στη ναυπήγηση νέων πλοίων και όχι σε μεταχειρισμένες επιλογές είτε πλοίων υψηλού κόστους και κύκλου ζωής με βραχύβιο ορίζοντα επιχειρησιακής εκμετάλλευσης (Ticonderoga) είτε επικίνδυνων επιλογών (πλοία LCS της κλάσης “FREEDOM”).
Η ναυπήγηση τεσσάρων σύγχρονων κορβετών (είτε είναι GOWIND 2800 HN είτε DOHA/ FcX-30HN) προσδίδει τέσσερα υπερσύγχρονα πλοία ικανά να ανταποκρίνονται σε όλο το φάσμα των ναυτικών επιχειρήσεων. Κυρίως όμως παρέχει στο ΠΝ πλοία με μακρύ ορίζοντα επιχειρησιακής αξιοποίησης και συγκρατημένου κόστους κύκλου ζωής.
Επιπροσθέτως, η ναυπήγηση τεσσάρων σύγχρονων κορβετών σε συνδυασμό με τα προγράμματα ΕΜΖ των φρεγατών κλάσης «ΥΔΡΑ» και του προγράμματος ναυπήγησης των γαλλικών φρεγατών FDI HN, διασφαλίζει πως το ΠΝ θα διαθέτει 12 σύγχρονες και αξιόμαχες μονάδες κρούσης εάν ασκηθεί και η option για τη 4η FDI.
Το ΠΝ πετυχαίνει την ελάχιστη αναλογία ποσότητας/ ποιότητας με μονάδες αξιόμαχες και σύγχρονες.
Ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης για τη 4η FDI HN
Ήταν ένα αδιαμφισβήτητο λάθος της ελληνικής κυβέρνησης η υπογραφή σύμβασης για τρείς αντί τέσσερις φρεγάτες FDI HN. Ο αριθμός των τεσσάρων νέων φρεγατών που επεδίωκε να προμηθευτεί το ΠΝ στόχευε στην απόκτηση του ελάχιστου δυνατού αριθμού νέων μονάδων κρούσης (η αρχική απαίτηση προ ετών ήταν για έξι). Αυτός ο ελάχιστος αριθμός περικόπηκε με αποτέλεσμα πραγματικά διαθέσιμες να είναι δυο φρεγάτες δεδομένου πως ένα πλοίο εκτελεί εργασίες συντήρησης και δεξαμενισμού. Μεγιστοποιεί επίσης την επένδυση στον συγκεκριμένο τύπο και κλάση πλοίων πετυχαίνοντας καλύτερες οικονομίες κλίμακας.
Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» τύπου «214»
Με γνώμονα την ηλικία των υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» τύπου «214», το πρόγραμμα ΕΜΖ προβάλει ως η βέλτιστη επιλογή προκειμένου τα υποβρύχια να είναι σύγχρονα, αξιόμαχα, να επιχειρούν με ασφάλεια και με πλήρως λειτουργικά συστήματα. Δεδομένου πως ως χώρα διανύουμε μια περίοδο οικονομικής και δημοσιονομικής σταθερότητας, δικαιολογίες με πρόσχημα δυσμενείς οικονομικές συνθήκες σε επίπεδο εύρεσης κονδυλίων για τον ΕΜΖ των υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» δεν πρέπει να υπάρξουν. Το αργότερο ως το 2025 το πρόγραμμα επιβάλλεται να έχει υπογραφεί και το πρώτο υποβρύχιο, ο «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» θα πρέπει να εισέρχεται στη δεξαμενή για εργασίες ΕΜΖ. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως η βέλτιστη ηλικία ενός οπλικού συστήματος για εκσυγχρονισμό μέσης ζωής είναι τα 15 με 20 έτη.
Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) ΤΠΚ κλάσης «ΡΟΥΣΣΕΝ» τύπου «SUPER VITA»
Για να μην μακρηγορούμε ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τις πυραυλακάτους κλάσης «ΡΟΥΣΣΕΝ» τύπου «SUPER VITA». Δεδομένου πως η μαχητική ισχύς των «SUPER VITA» είναι αξιοσημείωτη, οι όποιες τεχνικές παρεμβάσεις θα αφορούν κυρίως τα ηλεκτρονικά των σκαφών και τις μηχανολογικές εργασίες με το κόστος να διατηρείται πολύ συγκρατημένο.
Ναυπήγηση νέων υποβρυχίων
Άποψη μας είναι πως η ναυπήγηση κατ’ ελάχιστο δύο νέων υποβρυχίων με option για άλλα δυο είναι το ελάχιστο δυνατό. Ιδανικός αριθμός θα ήταν η ναυπήγηση τεσσάρων υπερσύγχρονων υποβρυχίων τα οποία θα επέτρεπαν τις αποσύρσεις των παρωχημένων και πολύ παλαιών υποβρυχίων τύπου «209» των οποίων η ηλικία ξεπερνά τα 50 έτη. Αξίζει να επισημάνουμε πως με βάση τη δομή δυνάμεων του ΠΝ ο ελάχιστος αποδεκτός αριθμός υποβρυχίων με βάση τις εθνικές αποστολές είναι τα 8 υποβρύχια. Το πρόγραμμα ΕΜΖ των τεσσάρων υποβρυχίων κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» τύπου «214» παράλληλα με το πρόγραμμα πρόσκτησης 2+2 νέων υποβρυχίων, πετυχαίνει ακριβώς τον ελάχιστο αποδεκτό αριθμό υποβρυχίων με βάση τη δομή δυνάμεων.
Εκτίμηση μας είναι πως το ΠΝ δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να διαθέτει λιγότερο από 10 υποβρύχια δεδομένης της αξίας των υποβρυχίων σε Αιγαίο και Μεσόγειο.
Ναυπήγηση νέων πυραυλακάτων
Ταυτοχρόνως με τις ναυπηγήσεις νέων υποβρυχίων, κρίνεται επιτακτικό να ανανεωθεί ο στόλος των ταχέων σκαφών κατευθυνόμενων βλημάτων του ΠΝ. Ένα σενάριο το οποίο θα μπορούσε να ευοδωθεί θα ήταν η συνέχιση των ναυπηγήσεων των πυραυλακάτων «SUPER VITA» με στόχο να ναυπηγηθούν άλλες τρεις μονάδες με αναβαθμισμένες ικανότητες συγκριτικώς με τις υπάρχοντες και να συμπληρωθεί ένας αριθμός 10 σύγχρονων πυραυλακάτων με πλήρη ομοιοτυπία.
Συμπερασματικά:
Ανακεφαλαιώνοντας, οφείλουμε να δούμε τις ανάγκες του ΠΝ ρεαλιστικά με βάση τις πραγματικές ανάγκες. Τα παραπάνω επτά προγράμματα με ορίζοντα υλοποίησης ως τα τέλη του 2030 είναι το ελάχιστο για ένα κράτος που επιθυμεί να διατηρεί υψηλό βαθμό ναυτικής αποτροπής.
Ας αφήσουμε λοιπόν τις ονειρώξεις για πλοία αμφιβίων επιχειρήσεων ή θηριώδη καταδρομικά με 122 κελιά που θα έρθουν «δωρεάν» και κόστος κύκλου ζωής δυσανάλογο με τον ετήσιο λειτουργικό προϋπολογισμό του ΠΝ και ας προσγειωθούμε στη πραγματικότητα. Για τα πλοία LCS της κλάσης “FREEDOM” και των προοπτικών τους για το ΠΝ η θέση μας είναι γνωστή δίχως αστερίσκους εδώ και χρόνια. Δεν έχουν καμία θέση στο ΠΝ ούτε ως MMSC ούτε ως upgunned δαπανώντας αρκετά χρήματα για πλοία τα οποία δεν προορίζονται για ναυτικές επιχειρήσεις υψηλής έντασης.
Είναι επίσης τραγελαφικό και γελοίο το επιχείρημα περί έλλειψης οικονομικών πόρων που συχνά πυκνά διακινείται από γνωστούς κύκλους εντός και εκτός ΕΔ που προωθούν «δούρειους ίππους» για το ΠΝ με πρόσχημα το επιχείρημα «χρειαζόμαστε πλώρες». Είναι ντροπή για το ελληνικό κράτος να μην μπορεί να βρει αυτά τα κονδύλια όταν σπαταλά ένα σωρό δισεκατομμύρια σε άλλα ζητήματα των οποίων δεν είναι της παρούσης να θίξουμε. Και συνάμα σχεδιάζονται και προωθούνται προς υλοποίηση άλλα εξοπλιστικά προγράμματα αμφίβολης επιχειρησιακής αξίας.
Στα τέλη του 2030 το ΠΝ θα πρέπει να αποφασίσει σχετικά με τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής κορβέτας (European Patrol Corvette) καθώς και την απόκτηση νέων μονάδων. Τότε που θα έχουν ξεκαθαρίσει με ασφάλεια όλα τα δεδομένα για το κόστος των αμερικανικών φρεγατών της κλάσης Constellation καθώς και της τελικής τους διαμόρφωσης.
Κάλλιστα επίσης μπορούμε να δούμε μια εθνική οικογένεια πλοίων, ξεκινώντας τις εθνικές μας προσπάθειες από πλοία χαμηλού ρίσκου και μικρού εκτοπίσματος όπως περιπολικά ανοικτής θαλάσσης και πυραυλακάτους.
