Μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση μεταχειρισμένου υλικού προκύπτει, κατά την άποψη μας, από τον Καναδά και αφορά σε ρυμουλκούμενα πυροβόλα M-777 των 155 χιλιοστών. Συγκεκριμένα, ο Καναδάς ενεργοποίησε το πρόγραμμα IFM (Indirect Fires Modernization), με στόχο την απόκτηση νέων αυτοκινούμενων πυροβόλων των 155 χιλιοστών. Η ενεργοποίηση αφορά στην έκδοση Αιτήματος για Πληροφορίες, φάση κατά την οποία οι ενδιαφερόμενες εταιρίες θα προτείνουν τα πυροβόλα τους (η καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης προτάσεων είναι ο προσεχής Απρίλιος). Να σημειωθεί ότι ο Καναδάς δεν έχει στο οπλοστάσιο του αυτοκινούμενα πυροβόλα, αλλά μόνο ρυμουλκούμενα. Το πρόγραμμα IFM αφορά στην απόκτηση 80-96 αυτοκινούμενων πυροβόλων. Παράλληλα, θα αποσυρθούν πρόωρα 33 M-777 και θα αναβαθμιστούν 121 C3 και LG-1 Mk.2, αμφότερα των 105 χιλιοστών, τα οποία στη συνέχεια θα περάσουν σε εφεδρικές μονάδες. Επιπλέον, θα αποκτηθούν 99 νέοι αυτοκινούμενοι όλμοι των 120 χιλιοστών, επί τροχοφόρων τεθωρακισμένων οχημάτων LAV 6.0 ACSV (Light Armored Vehicles 6.0 Armored Combat Support Vehicle), και 85 αυτοκινούμενοι όλμοι των 81 χιλιοστών, επί τακτικών οχημάτων. Οι όλμοι αυτοί θα αντικαταστήσουν μέρος του οπλοστασίου του 218 όλμων L-16, των 81 χιλιοστών, με τους υπόλοιπους να περνάν στο δυναμολόγιο εφεδρικών μονάδων. Οι παραπάνω αγορές θα συνοδευτούν από την προμήθεια εξειδικευμένων οχημάτων υποστήριξης (διοίκησης και ελέγχου, ανεφοδιασμού και αναγνώρισης), συστημάτων ελέγχου πυρός και επικοινωνιών, εξομοιωτές, υλικά και υπηρεσίες υποστήριξης και εκπαίδευσης.

Απορίας άξιο είναι το γεγονός ότι αποσύρονται πρόωρα τα αμερικανικά M-777, τα οποία εντάχθηκαν σε υπηρεσία, στον Καναδά, το 2005, και παραμένουν σε υπηρεσία τα LG-1 Mk.2, τα οποία εντάθηκαν σε υπηρεσία το 1996-1997. Είναι δηλαδή κατά μια δεκαετία παλαιότερα των M-777. Τα δε C3 είναι ακόμη παλαιότερα. Πρόκειται για αμερικανικά M-2A1 (M-101A1), τα οποία ο Καναδάς άρχισε να παραλαμβάνει από το 1955. Τα καναδέζικα M-101A1 εντάχθηκαν σε υπηρεσία ως C1 (όσα κατασκευάστηκαν στον Καναδά) και C2 (όσα κατασκευάστηκαν στις ΗΠΑ). Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, 96 C1 στάλθηκαν στην ολλανδική RDM για πρόγραμμα αναβάθμισης και επέκτασης του ορίου επιχειρησιακής τους ζωής και επανεντάχθηκαν σε υπηρεσία ως C3. Το πρόγραμμα αφορούσε στην ενσωμάτωση μακρύτερης κάνης μήκους 33 διαμετρημάτων και άλλων βελτιώσεων. Σε κάθε περίπτωση τα C3 είναι παλαιότερα και λιγότερο ικανά τόσο από τα M-777 όσο και από τα LG-1 Mk.2. Η απόφαση της πρόωρης απόσυρσης τους ίσως έχει να κάνει με πολιτικούς λόγους και την ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ και Καναδά, τόσο από την επιθετική ρητορική του Τραμπ, όσο και από την επιβολή δασμών. Πιστεύουμε ότι ανεξάρτητα των λόγων η απόφαση του Καναδά είναι μια καλή ευκαιρία για την Ελλάδα να αποκτήσει πυροβόλα που έχει ζητήσει στο πρόσφατο παρελθόν από τις ΗΠΑ, άρα πρόκειται για οπλικά συστήματα που θέλει. Πως το γνωρίζουμε αυτό; Από την απάντηση που έδωσε στις 15 Φεβρουαρίου του 2021 ο τότε Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, σχετικά με τρέχοντα εξοπλιστικά προγράμματα του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ).

Σε σχετική ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου ο κ. Παναγιωτόπουλος είχε απαντήσει, σχετικά με το αίτημα της Ελλάδας για μεταχειρισμένα M-777A2: «Μέχρι σήμερα δεν υφίσταται επίσημη ενημέρωση, αναφορικά με την απόσυρση τους. Σύμφωνα με την υφιστάμενη διαδικασία, το Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας των ΗΠΑ στην Ελλάδα ενημερώνει το ΥΠΕΘΑ, για όλες τις περιπτώσεις διαθεσιμότητας μη επιχειρησιακά αναγκαίου εξοπλισμού των ΗΠΑ». Αν ο ΕΣ θέλει πυροβόλα M-777 τα καναδέζικα είναι μια πολύ καλή λύση για το αναβάθμιση της ισχύος πυρός του πυροβολικού της 71ης και της 5ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας. Ο Καναδάς παρέλαβε τα έξι (6) πρώτα M-777 το 2005, στο πλαίσιο υλοποίησης προγράμματος FMS (Foreign Military Sales). Τα πυροβόλα αυτά ήταν μεταχειρισμένα, από το απόθεμα των Αμερικανών Πεζοναυτών, και αναπτύχθηκαν στο Αφγανιστάν. Στα τέλη του 2006 τα καναδέζικα M-777 αναβαθμίστηκαν με το ψηφιακό σύστημα διαχείρισης πυροβόλου DGMS (Digital Gun Management System), η χρήση του οποίου αυξάνει την ακρίβεια των βολών και την ευστοχία. Ο Καναδικός Στρατός έμεινε απόλυτα ικανοποιημένος από την απόδοση των πυροβόλων και έτσι προχώρησε στην αγορά έξι (6) επιπλέον και στη συνέχεα άλλων 25, τον Μάιο του 2009. Στις 22 Απριλίου του 2022, ο Καναδάς έστειλε στην Ουκρανία τέσσερα (4) πυροβόλα (με ανάλογη ποσότητα πυρομαχικών). Υπενθυμίζουμε ότι το 2024 η BAE Systems ανακοίνωσε την εκ νέου ενεργοποίηση της γραμμής παραγωγής των M-777, λόγω αυξημένης ζήτησης. H ανάπτυξη του M-777 ξεκίνησε το 1987 και εντάχθηκε σε υπηρεσία το 2005.

Το πυροβόλο ζυγίζει 4,2 τόνους και έχει μήκος 10,7 μέτρα (σε τάξη) ή 9,5 μέτρα (σε κίνηση). Η κάνη είναι μήκους 39 διαμετρημάτων. Οι απαιτήσεις πληρώματος ανέρχονται στα 5-8 άτομα, ενώ το ελάχιστο πλήρωμα είναι τα τρία (3) άτομα. Μπορεί να χρησιμοποιήσει συμβατικά πυρομαχικά, πυρομαχικά αυξημένου βεληνεκούς και κατευθυνόμενα. Η κάνη μπορεί να ανυψωθεί σε μέγιστο ύψος 71,7ο. Ο τυπικός ρυθμός βολής ανέρχεται στα 2-4 πυρομαχικά το λεπτό, ενώ ο μέγιστος ρυθμός βολής τα οκτώ (8) πυρομαχικά τα δύο (2) λεπτά (ο μέγιστος ρυθμός βολής συναρτάται από τον αριθμό του πληρώματος). Με συμβατικά πυρομαχικά, το μέγιστο βεληνεκές ανέρχεται στα 23,5 χιλιόμετρα, με πυρομαχικά αυξημένου βεληνεκούς στα 30 χιλιόμετρα, ενώ με κατευθυνόμενα πυρομαχικά στα 40 χιλιόμετρα. Ο τυπικός χρόνος τάξης για βολή είναι τα 2:10 λεπτά, ενώ ο τυπικός χρόνος απομάκρυνσης από το σημείο βολής είναι 2:23 λεπτά. Το M-777 αναπτύχθηκε για τα αντικαταστήσει το M-198, επίσης των 155 χιλιοστών. Συγκριτικά με το M-198, το M-777A2 είναι ελαφρύτερο κατά 39,73%, τάσσεται για βολή σε μικρότερο χρόνο (2:10 λεπτά έναντι 6:35 λεπτών), απομακρύνεται από το σημείο βολής σε μικρότερο χρόνο (2:23 λεπτά έναντι 10:40 λεπτών) και απαιτεί μικρότερο πλήρωμα. Εκτός του C-130 Hercules, που μπορεί να μεταφέρει δύο (2) πυροβόλα, το M-777 μπορεί να μεταφερθεί και από ελικόπτερα, όπως το UH-60 Black Hawk και CH-47 Chinook. Τέλος, να σημειώσουμε ότι η τρέχουσα έκδοση παραγωγής είναι η M-777A2 με αναβαθμισμένο λογισμικό και σύστημα EPIAFS (Enhanced Portable Inductive Artillery Fuze Setter), το οποίο επιτρέπει στο πυροβόλο την χρήση των κατευθυνόμενων πυρομαχικών M-982 Excalibur και BONUS.