Στην απόσυρση των ελαφρών αερομεταφερόμενων οχημάτων Wiesel 1 και Wiesel 2 προβλέπεται να προβεί ο Γερμανικός στρατός. Τα οχήματα αυτά χρησιμοποιούνται από τις αερομεταφερόμενες δυνάμεις του και προβλέπεται να αντικατασταθούν από ένα νέας σχεδίασης τεθωρακισμένο όχημα. Η εξέλιξη αυτή ανοίγει την προοπτική απόκτησης των υπόψη μεταχειρισμένων οχημάτων για χρήση από τον Ε.Σ. Παρακάτω θα προβούμε σε σχολιασμό της είδησης καθώς και σε ανάλυση της χρησιμότητας τέτοιων οχημάτων για τις ανάγκες του Ε.Σ.

Χερσαία κινητικότητα αλεξιπτωτιστών

Οι αλεξιπτωτιστές σχηματίζουν τον πυρήνα των δυνάμεων πεζικού στην αερομεταφερόμενη διάσταση που τις έχει προσδώσει ο Γερμανικός στρατός. Ως εναέρια κινητικότητα των χερσαίων δυνάμεων ορίζεται η ικανότητα τους να χρησιμοποιούν την εναέρια διάσταση του πολέμου ελιγμών για την εκτέλεση σύνθετων και διασυνδεδεμένων επιχειρήσεων με τα λοιπά στοιχεία ελιγμού.

Η χρήση τους εδράζεται στην ικανότητα τους να εκμεταλλεύονται το στοιχείο της πρωτοβουλίας κινήσεων, στην επίτευξη προσωρινής υπεροχής σε τόπο και χρόνο μέσω της αιφνίδιας προβολής ισχύος, στην ταχεία αντίδραση σε κινήσεις του εχθρού καθώς και στην δράση τους σε μακρές αποστάσεις, πίσω από τα εχθρικά μετόπισθεν για την επίτευξη τακτικών, επιχειρησιακών και στρατηγικών σκοπών.

Ein Soldat schießt mit dem Wiesel 1 TOW bei einer Übung auf dem Truppenübungsplatz Altengrabow, am 25.10.2017. ©Bundeswehr/Mario Bähr

Τα αερομεταφερόμενα οχήματα των δυνάμεων αλεξιπτωτιστών είναι βασικά σχεδιασμένα ως σπονδυλωτά οχήματα, με ικανότητα αποκεντρωμένης δράσης. Μέσω αυτών εξασφαλίζεται στα πρώτα στάδια της αεραπόβασης , η επίτευξη τακτικής ευελιξίας και κινητικότητας, υπό την στοιχειώδη έστω, κάλυψη θώρακα. Τα συγκεκριμένα οχήματα δρουν όχι μόνο ως μεταφορείς οπλικών συστημάτων, ασθενοφόρα, οχήματα διοίκησης και μεταφοράς στρατευμάτων αλλά έχουν κρίσιμο ρόλο στην υποστήριξη των “ακολουθούντων δυνάμεων” για παράδειγμα μέσω της μεταφοράς εξοπλισμού μηχανικού για την επιδιόρθωση ή την επέκταση διαδρόμων αποπροσγείωσης.

Στην παρούσα φάση ο Γερμανικός στρατός βρίσκεται στην φάση κατάθεσης των σχεδιαστικών προδιαγραφών για την αντικατάσταση των σημερινών οχημάτων σε χρήση, των Wiesel 1&2.

Η  παρούσα κατάσταση

Σήμερα σε χρήση με τις αερομεταφερόμενες δυνάμεις του Γερμανικού στρατού βρίσκονται πλατφόρμες που τέθηκαν σε υπηρεσία την δεκαετία του 1990. Πιο συγκεκριμένα σε χρήση βρίσκονται τα οχήματα Wiesel 1, στις εκδόσεις του οχήματος οπλισμένου με πυροβόλο Rh 202 των 20 mm και φορέα Α/Τ Κ/Β TOW που βάλει βλήματα BGM-71.

Η αποτελεσματικότητα τους έχει αποδειχθεί όλα τα χρόνια που βρίσκονται σε υπηρεσία καθώς έχουν την ικανότητα να παράσχουν υποστήριξη δια πυρών και αντιαρματική δυνατότητα μεγάλου βεληνεκούς. Ωστόσο σχεδιάζεται ήδη ο αντικαταστάτης τους στην μορφή του “εναέριου  κινητού μεταφορέα όπλων” ο οποίος αναμένεται να εισέλθει σε υπηρεσία το 2027. Ως τότε, τα υπάρχοντα οχήματα θα λάβουν μια σειρά από εκσυγχρονισμούς στους τομείς της ισχύος πυρός, της θωράκισης και της επίγνωσης της τακτικής κατάστασης, που θα καταστήσουν ικανά να υπηρετήσουν μέχρι την αντικατάσταση τους.

Μελλοντικές αεροαποβατικές πλατφόρμες

Το συνολικό project του γερμανικού στρατού για την αντικατάσταση του τροχαίου υλικού υποστήριξης και των ερπυστριοφόρων οχημάτων μάχης των αερομεταφερόμενων δυνάμεων βασίζεται σε δύο άξονες:

Α)Την προμήθεια ενός τροχοφόρου οχήματος λογιστικής υποστήριξης

και

β)Την υιοθέτηση ενός ερπυστριοφόρου οχήματος μάχης/φορέα οπλικών συστημάτων.

Σύμφωνα με τον ισχύοντα σχεδιασμό, η Μεραρχία Δυνάμεων Ταχείας Επέμβασης θα αρχίσει να εξοπλίζεται με νέα υλικά αρχής γεννωμένης από το 2027. Το όλο πρόγραμμα προβλέπει την υιοθέτηση κοινών απαρτίων και συσκευών επικοινωνίας για τα εν λόγω οχήματα, για λόγους περιορισμού του κόστους και τυποποίησης.

Όπως και για τα Wiesel 1, το πρόγραμμα προμήθειας νέων ερπυστριοφόρων οχημάτων μάχης, προβλέπει την ανάπτυξη δύο εκδόσεων: μιας εξοπλισμένης με πυροβόλο των 27 χλστ και μιας φορέα πολλαπλού εκτοξευτή αντιαρματικών βλημάτων MELLS που χρησιμοποιεί το ισραηλινής προέλευσης βλήμα Spike-LR.

Απόκτηση και αξιοποίηση των Wiesel 1&2 από τον Ε.Σ

Η αντικατάσταση και απόσυρση των Wiesel 1&2 από το γερμανικό οπλοστάσιο γεννάει σκέψεις περί ενδεχόμενης απόκτησης τους από τον Ελληνικό Στρατό και των πιθανών χρήσεων που μπορούν να έχουν. Στις παρακάτω γραμμές θα προσπαθήσουμε να καταθέσουμε κάποιες ιδέες περί αξιοποίησης των υπόψη οχημάτων στο οπλοστάσιο του Ε.Σ, σε ρεαλιστικά πάντα πλαίσια.

Χρήση από τις αερομεταφερόμενες και αεροκίνητες μονάδες ελιγμού

Η πρώτη εύλογη σκέψη που γεννιέται είναι η πιθανή τους χρήση από τις ελληνικές αερομεταφερόμενες και αεροκίνητες μονάδες ελιγμού.

Αυτές, ως γνωστόν, συνίστανται από 2 Α/Μ Ταξιαρχίες, την 71η και την 5η, αποτελούμενες η κάθε μια από 2-3 Α/Μ Τάγματα Πεζικού συν μονάδες υποστήριξης μάχης και λογιστικής υποστήριξης και 2 Μοίρες Αλεξιπτωτιστών, την 1η και την 2η ΜΑΛ.

Πιο λογικός φορέας αξιοποίησης των Wiesel 1&2 θεωρητικά θα ήταν οι αερομεταφερόμενες ταξιαρχίες, καθώς οι ΜΑΛ είναι πιο ελαφράς σύνθεσης και περισσότερο προσανατολισμένες στην δράση σε μικρά συγκροτήματα μάχης και σε αποστολές ανορθοδόξου πολέμου.

Τα οχήματα αυτά, θα προσέδιδαν στις αερομεταφερόμενες δυνάμεις ελιγμού του Ε.Σ, την δυνατότητα να δράσουν υπό συνθήκες στοιχειώδους ευκινησίας και προστασίας στο έδαφος, καθώς με την σημερινή τους μορφή δεν είναι παρά μονάδες παραδοσιακού πεζικού άπαξ και εναποτεθούν στις ΖΠ των ελικοπτέρων.

Το πρόβλημα στην ελληνική περίπτωση εντοπίζεται στην έλλειψη ή μάλλον στην ανεπάρκεια των ιπτάμενων μέσων μεταφοράς των υπόψη οχημάτων εκ μέρους, τόσο της Αεροπορίας Στρατού, όσο και της Πολεμικής Αεροπορίας.

Στην γερμανική περίπτωση, τα συγκεκριμένα οχήματα μεταφέρονται είτε από εναέρια μέσα της αντίστοιχη γερμανικής αεροπορίας στρατού(ελικόπτερα CH-53G) είτε σπανιότερα της Γερμανικής Αεροπορίας(αεροσκάφη A400M, C-130, C-160).

Αν εξετάσουμε τις δυνατότητες αεροκίνησης της ελληνικής Α.Σ, θα διαπιστώσουμε πως αυτή στερείται των μέσων αεροκίνησης των Wiesel 1&2. Ίσως αυτά να μπορούν να μεταφερθούν ως εξωτερικό φορτίο από τα 25 ελικόπτερα CH-47DG/SD, αυτό όμως μπορεί να γίνει με εμφανείς περιορισμούς στους τομείς της εμβέλειας και της αυτονομίας των ελικοπτέρων και με αυξημένο κίνδυνο για αυτά.

Αντιστοίχως, τα μέσα αερομεταφοράς της Π.Α, τα 15 C-130B/H Hercules και τα 8 C-27J Spartan που έχει στο δυναμικό της, μπορούν μεν να μεταφέρουν τα συγκεκριμένα οχήματα, όμως εδώ πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο πράγματα:

1)Αφενός η επίπτωση της δέσμευσης των συγκεκριμένων μέσων της Π.Α

και

2)Το επιχειρησιακό περιβάλλον που θα κληθούν να επιχειρήσουν.

Όσον  αφορά το πρώτο είναι γνωστό τοις πάσι πως η Π.Α προορίζει τα οργανικά της μέσα κατά βάση για την εκτέλεση ιδίων αποστολών, για την εξυπηρέτηση δηλαδή της ίδιας, άρα είναι δύσκολο να διαθέσει αυτά τα μέσα χάριν του Στρατού Ξηράς. Άλλωστε ο αριθμός τους είναι μάλλον περιορισμένος για την κάλυψη των αναγκών αερομεταφοράς των 2 Α/Μ Ταξιαρχιών στα πλαίσια μιας σοβαρής αεροαποβατικής επιχείρησης, ακόμα και αν διατεθεί το σύνολο των αεροσκαφών.

Όσο αφορά δε το δεύτερο, πρέπει να ληφθεί υπόψη τόσο ο αυξημένος επιχειρησιακός κίνδυνος για τα αεροσκάφη που θα κληθούν να δράσουν στο κορεσμένο από εχθρικές απειλές περιβάλλον του Αιγαίου, αλλά και της Ανατολικής Μεσογείου στα πλαίσια του ΔΕΑΧ, όσο και η αντικειμενική αδυναμία μεταφοράς και ρίψης σε συγκεκριμένους χώρους ρίψεως, με δεδομένο πως από το δόγμα μάχης του Ε.Σ απουσιάζει η μέθοδος της «εναέριας εφόδου»(air assault), ήτοι της βίαιας κρούσης/προσγείωσης σε αεροδρόμιο κατεχόμενο από τον εχθρό ή ευρισκόμενο υπό εχθρικό πυρ.

Χρήση από τους Πεζοναύτες

Είναι γνωστό πως οι ελληνικές δυνάμεις πεζοναυτών και ειδικότερα η 32α ΤΑΞΠΖΝ, στερούνται μέσων διάσπασης ισχυρής οργανωμένης άμυνας επί της ακτής. Στην παρούσα τους μορφή, πιο ενδεδειγμένος τρόπος δράσης τους θα ήταν η αποβίβαση σε αφύλακτη ακτή και η προώθηση τους στο εσωτερικό της ζώνης ενδιαφέροντος.

Το πρόβλημα είναι πως αυτό δεν είναι πάντα εφικτό. Στα πλαίσια της αποστολής τους οι Έλληνες Πεζοναύτες θα κληθούν να εκτελέσουν αμφίβια αποβατική ενέργεια σε ακτή/ές ισχυρά προστατευμένες, με οργανωμένη άμυνα και υπό σφοδρό εχθρικό πυρ. Είναι φανερό πως απαιτούνται μέσα μεταφοράς και υποστήριξης δια πυρών, προκειμένου να καταστούν ικανές να διασπάσουν την εχθρική άμυνα επί της ακτής με αποδεκτό όριο απωλειών.

Τα Wiesel 1 είναι σε θέση να προσφέρουν μια βασική λύση στο εν λόγω πρόβλημα καθώς, τα μεν πρώτα διαθέτουν πυροβόλο Mk20 Rh 202 των 20 mm και μπορούν να παράσχουν ικανή υποστήριξη πυρός στις αποβιβαζόμενες δυνάμεις “α’ κύματος” , τα δε Wiesel 2 στην έκδοση ΤΟΜΠ μπορούν να μεταφέρουν ημιομάδες των 4 ανδρών προς διάσπασης της εχθρικής άμυνας επί της ακτής.

Επίσης η έκδοση Wiesel 1 ATM TOW, φέρει μονό εκτοξευτή Κ/Β BGM-71 TOW και μπορεί να προσφέρει, τόσο στην εξουδετέρωση εχθρικών φωλέων αντίστασης και εκπομπής πυρός(π.χ πολυβολεία), όσο και στην αντιμετώπιση πιθανής εχθρικής αντεπίθεσης με Τ/Θ οχήματα και άρματα μάχης.

Οι διαστάσεις των Wiesel 1 και Wiesel 2 είναι τέτοιες που επιτρέπουν την μεταφορά τους από τα LCVP 36-F της Motomarine που χρησιμοποιούν οι Πεζοναύτες και το Π.Ν και που αξιοποιούνται σε ρόλο μεταφοράς των αποβατικών δυνάμεων “α’ κύματος”.

Θα μπορούσε να εξεταστεί επίσης και η χρήση των Wiesel 1 ως “κινητών πυροβολείων” επί των ΑΒΑΚ(LCVP), καθώς αυτά διαθέτουν ΣΕΠ που τους επιτρέπει να βάλλουν εν κινήσει. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η παροχή πυρών υποστήριξης από τα ίδια τα σκάφη στην κρίσιμη φάση της μεταφοράς των αποβατικών δυνάμεων στην ακτή απόβασης, καθώς τα Wiesel 1 μπορούν να πλήττουν επιλεγμένους στόχους στην ακτή(πολυβολεία, ΠΑΟβολεία κτλ) με τον οπλισμό τους(πυροβόλα Rh 202 των 20 χλστ).

Χρήση από τις Δυνάμεις Καταδρομών

Οι μονάδες καταδρομών του Ε.Σ χρησιμοποιούνται σύμφωνα με την στρατιωτική ορθοδοξία για την εκτέλεση επιχειρήσεων ανορθοδόξου πολέμου. Ωστόσο δεν είναι σπάνια η χρήση τους σαν “στρατεύματα εφόδου”(assault troops) στα πλαίσια μιας «ιδιαίτερης» οπτικής για την υπόσταση και την φύση της αποστολής τους από την ηγεσία. Το πρόβλημα είναι πως δεν είναι κατάλληλα εξοπλισμένοι για αυτόν τον ρόλο και εφοδιάζονται κατά βάση από “δάνεια” των μονάδων Μ/Κ Πεζικού(οχήματα ΤΟΜΠ M-113 συνήθως).

Την ανυπαρξία οργανικών μέσων εκτέλεσης μηχανοκίνητου αγώνα “εφόδου” έρχεται να καλύψει η διάθεση μεταχειρισμένων τεθωρακισμένων οχημάτων Wiesel 1 & 2. Άλλωστε, εξ’ όσων είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, το ΓΕΣ προσανατολίζονταν στα τέλη της δεκαετίας του ’90, να αιτηθεί την απόκτηση οχημάτων Wiesel 1 για χρήση από τις μονάδες Καταδρομών σε ανάλογες αποστολές.

Τα συγκεκριμένα οχήματα μπορούν να προσφέρουν στους ρόλους της κάλυψης και υποστήριξης δια πυρών παρόμοιας ενέργειας, της μεταφοράς ημιομάδων μάχης, της παροχής έμμεσων πυρών υποστήριξης(Wiesel 2 με όλμο των 120 χλστ) καθώς και στον Α/Τ αγώνα(Wiesel 1 με εκτοξευτή TOW II).

Η ύπαρξη των Wiesel 1 και 2 στο οπλοστάσιο των Μοιρών Καταδρομών, είναι βέβαιο πως θα αναβάθμιζε την ικανότητα τους για την εκτέλεση πιο συμβατικών αποστολών, σε σχέση πάντα με το δόγμα δράσης τους, καθώς θα τους επέτρεπε να δράσουν, με μεγαλύτερη ταχύτητα και ευελιξία αφενός και ισχυρότερη προστασία σε σχέση με την σημερινή κατάσταση αφετέρου.

Χρήση από τις ΔΑΕ σε μικρόνησους

Η τουρκική απειλή κατά του Αιγιακού χώρου είναι γνωστή επιχειρησιακά, σε γενικές έστω γραμμές, στον μέσο αναγνώστη, έτσι δεν θα χρειαστεί να τον κουράσουμε με λεπτομερείς αναλύσεις.

Πέραν των κυρίων και ενδιάμεσων νήσων, που διαθέτουν ισχυρή άμυνα, το επιχειρησιακό ενδιαφέρον, την επαύριον της κρίσης των Ιμίων του 1996, κέντρισε η προστασία των μικρονήσων. Στις σημαντικότερες από αυτές σταθμεύουν οι λεγόμενες Διοικήσεις Άμυνας Νήσου(ΔΑΝ), μεγέθους το πολύ τάγματος ή συνηθέστερα ενισχυμένου λόχου. Οι δυνάμεις των ΔΑΝ είναι συνήθως στατικές, αποκομμένες, ανεπαρκείς αριθμητικά και με μικρή δύναμη πυρός. Κύριος αντίπαλος τους σε περίπτωση κρίσης ή σύγκρουσης θα είναι αεραποβατικές-αεροκίνητες-αερομεταφερόμενες  δυνάμεις του εχθρού, που θα υπερέχουν τόσο αριθμητικά, όσο και στους τομείς της ισχύος πυρός και της ευελιξίας. Είναι λοιπόν προφανές πως χρήζουν ενισχύσεως.

Πέραν των άλλων μέσων που μπορούν να τους παραχωρηθούν και που μπορεί να επαυξήσουν την ισχύ και την ευελιξία τους, η απόκτηση και τοποθέτηση σε αυτές των Wiesel 1 και Wiesel 2, εκτιμάται πως θα είναι ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.

Τα Wiesel μπορούν να μεταφέρουν υπό συνθήκες στοιχειώδους προστασίας και υψηλής ευελιξίας, Δυνάμεις Άμεσης Επέμβασης(ΔΑΕ) στα σημεία ενδιαφέροντος(ακτές απόβασης και ΖΠ/ΖΡ), ενώ με τον οπλισμό που έχουν μπορούν να συνεισφέρουν στην εξουδετέρωση της απειλής(κατά βάση ελαφρών δυνάμεων εξοπλισμένων με βαρύ φορητό οπλισμό όπως φορητά Α/Τ και Α/Α όπλα, τυφέκια ελεύθερου σκοπευτή και καταστροφής υλικού, ελαφρά και μέσα πολυβόλα, ελαφρούς και μέσους όλμους, ίσως δε και ελαφρά πυροβόλα και ελαφρά ΠΕΠ με ικανότητα βολής κατευθυνόμενων ρουκετών).

Η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να πειραματιστεί με την αλλαγή και μορφοποίηση του οπλισμού μέρους του συνόλου των Wiesel 1 & 2, με την εγκατάσταση σε αυτά βαρέων πολυβόλων M2 των 0.5’, πολυβομβιδοβόλων GMG των 40 χλστ, ελαφρών ταχυβόλων πυροβόλων ASP-30 των 30 χλστ, ταχυπολυβόλων(Miniguns) M134 των 7,62 χλστ και GAU-19 των 12,7 χλστ ακόμα και Α/Α βλημάτων FIM-92 Stinger[υπάρχει άλλωστε έκδοση του ASRAD (Ozelot) που χρησιμοποιεί ως πήγμα το Wiesel 2]!

Επίλογος

Αν και δεν είναι επιχειρησιακή προτεραιότητα αιχμής, η εισαγωγή των Wiesel στο ελληνικό οπλοστάσιο εκτιμάται πως θα είναι μια σωστή στοχευμένη εξοπλιστικά ενέργεια, ικανή να δώσει λύσεις σε υπαρκτά επιχειρησιακά προβλήματα. Στο άρθρο προσπαθήσαμε να δώσουμε μια ιδέα της πιθανής χρήσης των συγκεκριμένων οχημάτων σε ελληνική υπηρεσία. Όλα αυτά για να γίνουν βέβαια θα  πρέπει το στράτευμα να εγκαταλείψει τον γνωστό διανοητικό του μινιμαλισμό και να υιοθετήσει ένα πνεύμα πιο ανοικτό σε προτάσεις, δημιουργικότητα και φαντασία.