Η αφορμή για το συγκεκριμένο άρθρο μας δόθηκε από την είδηση της δημιουργίας νέου εργοστασίου παραγωγής της γερμανικής Rheinmetall στη Σλοβακία. Η επένδυση γίνεται, μεταξύ άλλων, και για την ενίσχυση της θέσης της εταιρίας στη Σλοβακία, η οποία «τρέχει» πρόγραμμα προμήθειας 152 νέων τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης, με προϋπολογισμό € 1,7 δισεκατομμύρια. Η Rheinmetall διεκδικεί το πρόγραμμα με το τεθωρακισμένο όχημα μάχης Lynx Kf-41 (KettenFahrzeug). Το όχημα δεν είναι άγνωστο στην Ελλάδα. Όπως σας είχαμε ενημερώσει, στις 19 Αυγούστου του 2021, η EODH, βιομηχανικός εταίρος της Rheinmetall στην Ελλάδα, κατέθεσε πρόταση στον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ) που περιλαμβάνει: Την προμήθεια 170 Lynx Kf-41 και 200 τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης Marder-1A3, τα οποία μπορούν να εκσυγχρονιστούν, με κόστος περί τα € 500.000 ανά όχημα, με νέο πύργο, νέα σκοπευτικά συστήματα, ενίσχυση της θωράκισης κ.ά.

Μέχρι σήμερα η μόνη χώρα που έχει επιλέξει το Lynx, της έκδοσης Kf-41, είναι η Ουγγαρία, η οποία στις 18 Αυγούστου του 2020 υπέγραψε σύμβαση ύψους € 2 δισεκατομμυρίων για την προμήθεια 218 οχημάτων, μαζί με τα όπλα, την υποστήριξη και τη συμπαραγωγή στην Ουγγαρία. Τα ουγγρικά Kf-41 θα ενσωματώνουν το νέο ενεργητικό σύστημα αυτοπροστασίας StrikeShield της Rheinmetall. Ωστόσο, η Rheinmetall διεκδικεί κι άλλα προγράμματα στην Αυστραλία (πρόγραμμα Land-400 Phase-3), την Τσεχία, το Κατάρ, τις ΗΠΑ και της Σλοβακίας. Επιστρέφοντας στην περίπτωση της Σλοβακίας, η Rheinmetall υποστηρίζει ότι εφόσον επιλεγεί το Lynx ένα ποσοστό άνω του 50% του συνολικού κόστους του προγράμματος θα επιστρέψει στη Σλοβακία και ότι το νέο εργοστάσιο στη χώρα θα παράξει το 80% των οχημάτων που θα αποκτήσει η Σλοβακία. Σλοβακικές εταιρίες θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα, αλλά και στην εν συνεχεία παραγωγή και υποστήριξη για τρίτες χώρες.

Όπως ανακοίνωσε η Rheinmetall το νέο εργοστάσιο θα είναι έτοιμο το 2025, ενώ τη διετία 2023-2024, 150 Σλοβάκοι εργαζόμενοι θα εκπαιδευτούν στις παραγωγικές διαδικασίες. Το εργοστάσιο θα παράγει το πήγμα και τον πύργο των Lynx, θα εκτελεί δοκιμές και εργασίες βαφής τους. Σε περίπτωση που το Lynx επιλεγεί τελικά από την Σλοβακία, το εργοστάσιο θα λειτουργεί και ως κέντρο υποστήριξης τους. Το νέο εργοστάσιο θα κατασκευαστεί στην πόλη Moldava nad Bodvou της Ανατολικής Σλοβακίας, θα έχει εμβαδό 12.000 τετραγωνικά μέτρα παραγωγικών εγκαταστάσεων, ενώ θα περιλαμβάνει και επιφάνεια εμβαδού 15.000 τετραγωνικών μέτρων για την εκτέλεση των δοκιμών. Το συνολικό κόστος της επένδυσης ανέρχεται στα € 30 εκατομμύρια. Το Lynx είναι εξέλιξη του γνωστού τεθωρακισμένου οχήματος Puma και θεωρείται ως ένα από τα ικανότερα και πλέον σύγχρονα τεθωρακισμένα οχήματα μάχης στον κόσμο.

Το πρόγραμμα ανάπτυξης του Lynx απέδωσε δύο (2) τεθωρακισμένα οχήματα, αμφότερα ερπυστριφόρα: Το Lynx Kf-31 και το Lynx Kf-41. Η διαφορά μεταξύ των δύο (2) οχημάτων είναι στη χωρητικότητα, όπου το μεν Kf-31 μεταφέρει τριμελές πλήρωμα (οδηγός, πυροβολητής, αρχηγός) και εξαμελή Ομάδα Πεζικού, το δε Kf-41 μεταφέρει τριμελές πλήρωμα και οκταμελή Ομάδα Πεζικού. Και στις δύο (2) περιπτώσεις το Lynx προορίζεται να καλύψει ανάγκες σε τεθωρακισμένα οχήματα κλάσης βάρους 30-50 τόνων, με το Kf-31 να καλύπτει το φάσμα των 30-40 τόνων και το Kf-41 το φάσμα των 40-50 τόνων. Το Kf-31 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην έκθεση «Eurosatory 2016», ενώ το Kf-41 στην «Eurosatory 2018». Και τα δύο (2) οχήματα μπορούν να διαμορφωθούν στις εκδόσεις μάχης, μεταφοράς προσωπικού, αναγνωρίσεων, διακομιδής τραυματιών, επισκευών πεδίου μάχης και περισυλλογής και διοίκησης και ελέγχου.

Σύμφωνα με την Rheinmetall το Lynx είναι αποτέλεσμα σχολαστικής μελέτης των λύσεων που προσφέρει σήμερα ο διεθνής ανταγωνισμός και των αναγκών για ένα τεθωρακισμένο όχημα ικανό για συμβατική μάχη, εναντίων υποδεέστερου ή ισοδύναμου αντιπάλου, για μάχη χαμηλής έντασης και για επιχειρήσεις εντός πόλεων. Για να επιτευχθεί η αναγκαία ισορροπία έγινε ουσιαστική ενδελεχής ανάλυση των διδαγμάτων των τελευταίων συγκρούσεων. Το συμπέρασμα ήταν ότι το σύγχρονο τεθωρακισμένο όχημα έχει ανάγκη από μεγάλη ισχύ πυρός (για βέβαιη καταστροφή του στόχου), αυξημένη προστασία στην οροφή (για προστασία από επιθέσεις Top-Attack) και μειωμένο ακουστικό, οπτικό και υπέρυθρο ίχνους (για μείωση της πιθανότητας εντοπισμού από μεγάλες αποστάσεις). Αποτέλεσμα ήταν η σχεδίαση ενός οχήματος με ενσωματωμένες τις παραπάνω παραμέτρους με χαμηλό ρίσκο (αποτέλεσμα της υιοθέτησης δοκιμασμένων συστημάτων), προσαρμοζόμενο βάρος και θωράκιση και ανταγωνιστικό κόστος απόκτησης, χρήσης και υποστήριξης.

Ουσιαστικά, η σχεδίαση του Lynx βασίστηκε στην αρχή του σπονδυλωτού σχεδιασμού και της μείωσης της πολυπλοκότητας, χωρίς όμως να γίνονται εκπτώσεις στους τομείς της ισχύος πυρός και της προστασίας. Η ανάπτυξη του Lynx βασίστηκε στη συσσωρευμένη εμπειρία των προγραμμάτων Puma και Boxer. Όλες οι διαμορφώσεις του Lynx μοιράζονται ένα κοινό όχημα (Base Vehicle) επί του οποίου προσθαφαιρούνται τμήματα (δομοστοιχεία), ανάλογα με την έκδοση του οχήματος ή την αποστολή του, σύμφωνα πάντα με τις απαιτήσεις του πελάτη. Ανάλογα προσαρμόζεται το επίπεδο θωράκισης και ο οπλισμός του οχήματος. Πρόκειται δηλαδή για ένα απολύτως σπονδυλωτό όχημα, εύκολα προσαρμοζόμενο στις απαιτήσεις του πελάτη. Επιπλέον, το μεγάλο ποσοστό χρήσης κοινών συστημάτων σημαίνει ότι ανεξάρτητα της έκδοσης και της διαμόρφωσης τα οχήματα μοιράζονται κοινή γραμμή υποστήριξης.

Στην έκδοση τεθωρακισμένου οχήματος μάχης τα Kf-31 και Kf-41 ενσωματώνουν το πύργο μάχης Lance (Kf-31), με κύριο πυροβόλο το Mk.30-2/ABM (30 x 173 χιλιοστών) ή το Wotan-30 (30 x 173 χιλιοστών) ή το Wotan-35 (35 x 228 χιλιοστών) ή τον Lance 2.0 (Kf-41), με κύριο πυροβόλο το Wotan-35 (35 x 228 χιλιοστών), αλλά μπορεί να δεχθεί και κύριο πυροβόλο των 30 χιλιοστών. Ο μέγιστος ρυθμός βολής του Wotan-35 είναι 200 φυσίγγια το λεπτό, ενώ το Wotan-35 επιτυγχάνει μεγαλύτερο δραστικό βεληνεκές και διατρητική ικανότητα, σε σχέση με το Wotan-30. Και οι δύο (2) πύργοι ενσωματώνουν συζυγές πολυβόλο των 7,62 χιλιοστών. Το Wotan-30 χρησιμοποιεί πυρομαχικά τύπου FAPDS (Frangible Armour Piercing Discarding Sabot), κυρίως κατά ελαφρά θωρακισμένων στόχων. Κατά την προσβολή του στόχου το πυρομαχικό διαλύεται σε πολλά μικρά κομμάτια που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα βαθύτερα στο εσωτερικό του στόχου. Επίσης, χρησιμοποιούν και πυρομαχικά PELE (Penetrator with Enhanced Lateral Effect), εξέλιξη των FAPDS.

Τα PELE δεν ενσωματώνουν πυροκροτητή και εκρηκτική ύλη και προορίζονται για χρήση κυρίως κατά ελαφρά θωρακισμένων στόχων. Η απουσία πυροκροτητή και εκρηκτικής ύλης σημαίνουν μικρότερο κόστος και περισσότερη ασφάλεια για το πλήρωμα. Βασίζεται στη χρήση δύο (2) υλικών διαφορετικής πυκνότητας. Το υλικό υψηλής πυκνότητας είναι ατσάλι ή βολφράμιο και είναι τοποθετημένο εξωτερικά (κέλυφος), ενώ το υλικό χαμηλής πυκνότητας είναι αλουμίνιο η πλαστικό και βρίσκεται στο εσωτερικό του πυρομαχικού. Όταν το πυρομαχικό έρθει σε επαφή με το στόχο το υλικό με τη μικρότερη πυκνότητα συμπιέζεται σε υπερθετικό βαθμό με αποτέλεσμα να προκαλεί τη θραυσματοποίηση του πυρομαχικού. Τα θραύσματα, μέσω της κινητικής ενέργειας, καταστρέφουν το στόχο. Η διαφορά είναι ότι η διασπορά των θραυσμάτων PELE είναι ελάχιστη, με αποτέλεσμα να λειτουργούν και να ενεργούν σχεδόν σαν μια ενιαία πολεμική κεφαλή.

Τα πυρομαχικά FAPDS και PELE δεν διατίθενται στο διαμέτρημα των 35 χιλιοστών. Ωστόσο, και τα δύο (2) πυροβόλα χρησιμοποιούν πυρομαχικά πυροδότησης στον αέρα (ABM : Air-Burst Munitions). Τα ABM ενσωματώνουν πυροσωλήνα προσέγγισης και έχουν σχεδιαστεί πρωτίστως για προσβολή πεζικού. Πυροδοτούνται πάνω από το στόχο, είτε βρίσκεται σε ανοιχτό πεδίο ή πίσω από προστασία, και τα θραύσματα του πυρομαχικού προσβάλουν κάθετα τον στόχο (Top-Attack). Πέραν του κύριου πυροβόλου και του συζυγούς πολυβόλου ο Lance μπορεί να ενισχυθεί με διπλό εκτοξευτή αντιαρματικών βλημάτων Spike-LR2, μέγιστου βεληνεκούς 5,5 χιλιομέτρων, ή με εκτοξευτή UAV για επιτήρηση και συλλογή πληροφοριών. Ο Lance 2.0 μπορεί να ενισχυθεί με δύο (2) επιπλέον οπλικά συστήματα (δεξιά και αριστερά του πύργου), εκτός του κύριου πυροβόλου και του συζυγούς πολυβόλου. Η επιλογή είναι μεταξύ διπλού εκτοξευτή Spike-LR2, εκτοξευτή UAV, διπλού εκτοξευτή περιφερόμενων πυρομαχικών ή συλλογής ηλεκτρονικού πολέμου.

Οι πύργοι Lance/Lance 2.0 ενσωματώνουν (εσωτερικά) βαλλιστική προστατευτική κυψέλη για το πλήρωμα. Ο οπλισμός του οχήματος δεν «κουμπώνει» πάνω στον πύργο, αλλά σε σημείου εμπρός και εκτός της κυψέλης προστασίας του πληρώματος. Έτσι, είναι εφικτή η υιοθέτηση πυροβόλου διαφορετικού διαμετρήματος χωρίς την ανάγκη για δομικές αλλαγές. Τα πυρομαχικά είναι αποθηκευμένα σε ξεχωριστό και προστατευμένο χώρο, πίσω και πλευρικά του πύργου. Αυτή η εργονομία αυξάνει το επίπεδο προστασίας του πληρώματος και καθιστά εύκολη τη μελλοντική αναβάθμιση των πύργων. Οι Lance ενσωματώνουν δύο (2) πανοραμικά συστήματα SEOSS (Stabilized Electro-Optical Sensor System), ένα (1) εκ των οποίων συνδεδεμένο με τον κύριο οπλισμό του οχήματος. Τα SEOSS ενσωματώνουν αποστασιόμετρο λέιζερ και σύστημα ελέγχου πυρός. Επίσης, οι πύργοι ενσωματώνουν σύστημα ακουστικού εντοπισμού πυρών, σύστημα προειδοποίησης δέσμης λέιζερ, ολοκληρωμένο σύστημα επίγνωσης κατάστασης και μονάδα επεξεργασίας/διαβίβασης εικόνας/ήχου (Video).

Η διάθεση μονάδας επεξεργασίας/διαβίβασης εικόνας/ήχου είναι σημαντική προσθήκη και σημάνει ότι ο στόχος που έχει εντοπιστεί και αναγνωριστεί από ένα (1) όχημα μπορεί να προσβληθεί από άλλο όχημα. Το Lynx σχεδιάστηκε προκειμένου να προσφέρει προστασία κατά σειρά απειλών όπως πυρά όπλων μέσου διαμετρήματος, θραύσματα πυρομαχικών πυροβολικού, νάρκες διαφόρων τύπων, βομβίδια και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς. Η παθητική προστασία του Lynx βασίζεται στο σύστημα εκτόξευσης πυροτεχνικών αναλώσιμων ROSY (Rapid Obscuring System) και στο σύστημα απόκρυψης SSSMC (Solar Sigma Shield Mobile Camouflage System) της Rheinmetall, το οποίο καλύπτει όλο το όχημα και μειώνει τις θερμικές εκπομπές, άρα το θερμικό και υπέρυθρο ίχνους του οχήματος. Επιπλέον προστασία, κατά κατευθυνόμενων/μη-κατευθυνόμενων αντιαρματικών βλημάτων, προσφέρεται μέσω της προαιρετικής επιλογής εγκατάστασης ενεργητικού συστήματα προστασίας.

H διάθεση δύο (2) συστημάτων SEOSS προσφέρει στο Lynx πραγματική ικανότητα Hunter-Killer, ενώ η προαιρετική επιλογή εγκατάστασης τηλεχειριζόμενου πύργου στην οροφή προσφέρει και την ικανότητα Killer-Killer. Η ικανότητα Hunter-Killer επιτρέπει την ταχεία προσβολή πολλαπλών στόχων, σε μικρό διάστημα, αποδίδοντας στο όχημα τακτικό πλεονέκτημα στο πεδίο μάχης. Στην περίπτωση πρόθεσης προσθήκης τηλεχειριζόμενου πύργου στην οροφή (για ικανότητα Killer-Killer), η επιλογή είναι μεταξύ του πύργου MSSA (Main Sensor Slaved Armament), ο οποίος συνδέεται με το πανοραμικό σκοπευτικό του αρχηγού, ή του πύργου R-400S Mk.2. Και οι δύο (2) τηλεχειριζόμενοι πύργοι μπορούν να εξοπλιστούν με πολυβόλο M-2 Browning των 12,7 χιλιοστών ή πολυβόλο MAG-58 των 7,62 χιλιοστών ή αυτόματο εκτοξευτή βομβίδων των 40 χιλιοστών.

Η ικανότητα Killer-Killer είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του οχήματος, ιδιαίτερα σε μάχη εντός πόλεων, καθώς επιτρέπει στον αρχηγό να προστατεύει το όχημα προσβάλλοντας στόχους ανεξάρτητα, ενώ την ίδια στιγμή ο πυροβολητής μπορεί να παρέχει πυρά κάλυψης στην αποβιβασμένη Ομάδα Πεζικού με τον οπλισμό του πύργου. Να σημειωθεί ότι η Rheinmetall προσφέρει, ως προαιρετική επιλογή, και μια μη-επανδρωμένη έκδοση των πύργων Lance. Γενικά, οι Lance ενσωματώνουν τεχνολογίες και ικανότητες που επιτρέπουν την ταχεία και με ακρίβεια προσβολή στατικών ή κινούμενων στόχων, ανεξάρτητα αν το Lynx κινείται ή είναι κι αυτό σε στάση. Οι σταθμοί εργασίας του αρχηγού και του πυροβολητή είναι ίδιοι, μοιράζονται το ίδιο σύστημα διασύνδεσης ανθρώπου και μηχανής (MMI : Man-Machine Interface) και την ίδια οθόνη προσβολής δεδομένων. Επίσης, μοιράζονται το ίδιο σύστημα διαχείρισης μάχης.

Ως προς την εργονομία του πήγματος, το διαμέρισμα του οδηγού είναι εμπρός και αριστερά του οχήματος (ο οδηγός έχει στη διάθεση του περισκόπια ημέρα για όραση μέσα από το όχημα), ενώ ο κινητήρας είναι εμπρός και δεξιά, δίπλα στον οδηγό. Έπεται το διαμέρισμα του πύργου μάχης και ακολουθεί το διαμέρισμα της μεταφερόμενης Ομάδας Πεζικού. Το διαμέρισμα της Ομάδας ενσωματώνει C-Rails και σημεία σταθεροποίησης φορτίου στην οροφή και το δάπεδο. Ο αρχηγός, ο πυροβολητής και ο οδηγός έχουν από πάνω τους θυρίδες διαφυγής, ενώ η είσοδος και η έξοδος από το όχημα γίνεται από οπίσθια, υδραυλικά κινούμενου, θύρα. Επιπλέον, στην οροφή του διαμερίσματος της Ομάδας Πεζικού υπάρχει θυρίδα εισόδου/εξόδου. Τα Kf-31 και Kf-41 έχουν πλάτος 3,6 μέτρα και ύψος 3,3 μέτρα, αλλά διαφέρουν σε μήκος (7,22 και 7,73 μέτρα αντίστοιχα). Το Kf-31 ενσωματώνει κινητήρα μέγιστης ισχύος 750 ίππων, ενώ το Kf-41 ενσωματώνει κινητήρα μέγιστης ισχύος 1.140 ίππων.

Διαφορετικό είναι και το σύστημα μετάδοσης της κίνησης (Allison X300  και Renk HSWL 256 αντίστοιχα). Οι επιδόσεις κίνησης είναι ίδιες και για τα δύο (2) οχήματα, με 500 χιλιόμετρα εμβέλεια και 65-70 χιλιόμετρα την ώρα μέγιστη ταχύτητα σε οδό. Η ψύξη του κινητήρα επιτυγχάνεται από δύο (2) συστήματα ψύξης στο οπίσθιο τμήμα του οχήματος (δεξιά και αριστερά της θύρας εισόδου/εξόδου). Η χρήση δύο (2) συστημάτων ψύξης μειώνει σημαντικά το υπέρυθρο ίχνος του οχήματος και βελτιώνει το κέντρο βαρύτητας του. Σε όλες τις εκδόσεις τα οχήματα ενσωματώνουν κλιματιστικό σύστημα, σύστημα κατάσβεσης πυρκαγιάς και σύστημα προστασίας από ραδιολογικές, βιολογικές και χημικές ουσίες. Για όποιον πελάτη το επιθυμεί, το πήγμα μπορεί να ενισχυθεί με επιπρόσθετη θωράκιση (Appliqué). Η εργοστασιακή θωράκιση δαπέδου του οχήματος προσφέρει προστασία από νάρκες και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς.

Το όχημα (Base Vehicle) μπορεί να δεχθεί διάφορα δομοστοιχεία (Mission Kit), ανάλογα με την απαίτηση/αποστολή, και έτσι παράγεται το τελικό όχημα (Mission System). H τελευταία έκδοση του Lynx είναι το ελαφρύ άρμα μάχης Lynx-120 με πυροβόλο των 120 χιλιοστών, έκδοση του πυροβόλου των Leopard-2. Σύμφωνα με την Rheinmetall το Lynx-120 μπορεί να εκτοξεύσει τα κορυφαία πυρομαχικά DM-11, προγραμματιζόμενα και υψηλής εκρηκτικότητας. Επίσης, ενσωματώνει συζυγές πολυβόλο. Ο αρχηγός του πληρώματος έχει στη διάθεση του ένα (1) πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών. Το όχημα ενσωματώνει κάμερες και αισθητήρες για κάλυψη του τόξου των 360° και δυνατότητα αυτόματου εντοπισμού, αναγνώρισης και ανίχνευσης στόχου. Το επίπεδο προστασίας του (θωράκιση) είναι συνάρτηση των απαιτήσεων του πελάτη, ενώ μπορεί να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο με την ενσωμάτωση ενεργητικού συστήματος αυτοπροστασίας.