Μετά από την ολοκλήρωση της δεκαπενταετούς σχεδόν διαδικασίας ανάπτυξης του νορβηγικού πυραύλου διττού ρόλου (αντιπλοϊκός και εναντίον παράκτιων στόχων στο έδαφος), o νορβηγικός NSM (Naval Strike Missile), βρίσκεται ήδη σε υπηρεσία στο USN και τους Πεζοναύτες των ΗΠΑ (USMC), το Ναυτικό της Νορβηγίας και της Γερμανίας και της Μαλαισίας, επάνω στις κορβέτες Gowind 3100, καθώς και στην Πολωνία.

Στο οπλοστάσιο των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων ο NSM προορίζεται να αντικαταστήσει τον αμιγώς αντιπλοϊκό Harpoon, παρά το γεγονός ότι αυτός εξακολουθεί να βρίσκεται σε παραγωγή με τη μορφή νέων εξελιγμένων και περισσότερο αποτελεσματικών εκδόσεων.

Όταν ανακοινώθηκε η πιστοποίηση του JSM (Joint Strike Missile) της αερομεταφερόμενης έκδοσης του NSM στο F-35A σε συνεργασία με τη Lockheed Martin το καλοκαίρι του 2012, σημειωνόταν με έμφαση ότι η εμπορική προοπτική του νέου όπλου στην παγκόσμια αγορά υπολογίζεται μεταξύ 3,3 και 4,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων.Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται εκτεταμένη αναφορά στον νορβηγικό πύραυλο.

Του οποίου την εξέλιξη το DefenceReview.gr έχει παρακολουθήσει και παρακολουθεί. Λεπτομερής αναφορά στο ιστορικό του προγράμματος NSM/JSM, έχει ήδη παρατεθεί σε παλιότερο αφιέρωμα ( https://defencereview.gr/aerometaferomena-opla-gia-tin-polemi/ ).

Επανερχόμαστε γιατί η ένταξη του αερομεταφερόμενου JSM σε υπηρεσία στη νορβηγική Αεροπορία, στο οπλοστάσιο του F-35A, είναι σημαντικό νέο όχι μόνο γιατί προηγείται της ανάπτυξης της διαμόρφωσης Block 4 του αμερικανικού μαχητικού, η οποία έχει μετατοπιστεί στο μέλλον (2025-2026), αλλά και γιατί ώς όπλο ενσωματώνει χαρακτηριστικά επιθυμητά για το ελληνικό επιχειρησιακό περιβάλλον σε Aιγαίο και Aνατολική Μεσόγειο.

Η ανακοίνωση της παραγωγής του JSM, έγινε από την Kongsberg που υπέγραψε συμβόλαιο αξίας 3,95 δισεκατομμυρίων κορωνών Νορβηγίας, ήτοι 473 εκατομμυρίων δολαρίων, με τη νορβηγική κυβέρνηση για την παράδοση αριθμού τέτοιων όπλων στην Αεροπορία της Νορβηγίας. Η εν λόγω είδηση έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και για τον ελληνικό αμυντικό μηχανισμό για σειρά λόγων.

Ο πρώτος είναι ο διπλός ρόλος του. Δηλαδή το ότι μπορεί να πλήξει με ακρίβεια στόχους τόσο στην επιφάνεια της θάλασσας, όσο και στο έδαφος. Αερομεταφερόμενο όπλο με αυτή τη δυνατότητα δεν υπάρχει σε ελληνική υπηρεσία.

Για να ακριβολογούμε, μόνο ο ΑΜ-39 Exocet θα είναι διαθέσιμος για επιχειρήσεις εναντίον πλοίων (ΤΑΥΝΕ), στα Rafale F3R. Ούτως ή άλλως δηλαδή, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις και συγκεκριμένα η Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό που θα έχουν βαρύνοντα ρόλο σε περίπτωση αεροναυτικών επιχειρήσεων στο Αιγαίο και μεταξύ Κύπρου και Κρήτης, έχουν απόλυτη ανάγκη από αντιπλοϊκούς πυραύλους και όπλα cruise.

O δεύτερος είναι ότι είναι ελαφρύτερος έως σημαντικά ελαφρύτερος σε σύγκριση με τους αντιπλοϊκούς πυραύλους τους οποίους δυνητικά και σταδιακά πρόκειται να αντικαταστήσει. Άρα μπορεί να μεταφερθεί σε μεγαλύτερους αριθμούς, ιδίως από μαχητικά αεροσκάφη. Οι αριθμοί αποκαλύπτουν του λόγου το αληθές.

Το μήκος του JSM είναι ίδιο με αυτό του AGM-84 Harpoon (4 μέτρα), αλλά το βάρος του είναι 416 κιλά, έναντι 525 του αμερικανικού πυραύλου. Επιπρόσθετα, το μήκος του είναι μικρότερο από αυτό του ΑΜ-39 Exocet (4,7 μέτρα), όπως είναι και το βάρος του (670 κιλά για το γαλλικό όπλο) και φυσικά έχει το πλεονέκτημα της ασύγκριτα μεγαλύτερης ακτίνας. 180-200 χιλιόμετρα έναντι μόλις 70 του ΑΜ-39.

Ο ίδιας ακτίνας RBS 15Mk.3 (200 χιλιόμετρα), ενώ έχει ελαφρά μεγαλύτερο μήκος (4,35 μέτρα), έχει επίσης σημαντικά μεγαλύτερο βάρος (660 κιλά) ( https://defencereview.gr/rbs- 15-mk-4-to-neotero-kai-ikanotero-melos-ton-s/ ), ενώ ο Mk.4  των 300 χιλιομέτρων, φτάνει επίσης τα 650 κιλά (810 με τον πυραυλοωθητή-booster στην εκτοξευόμενη από πλοία, ή οχήματα έκδοσή του). Όλοι οι προαναφερόμενοι πύραυλοι είναι κατά κύριο λόγο αντιπλοϊκοί με ενεργό αισθητήρα ραντάρ και δευτερευόντως με δυνατότητα προσβολής παράκτιων στόχων στο έδαφος.

Οι αισθητήρας IR του JSM είναι εντελώς παθητικός. Δεν παρεμβάλεται δηλαδή, κάτι που είναι δυνατόν στους αισθητήρες ραντάρ (εκπομπής και λήψης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας). Μπορεί όμως να επηρεαστεί από τις καιρικές συνθήκες. Μόνο ο AGM-84H SLAM-ER (Standoff Land Attack Missile) είναι παρόμοιας φιλοσοφίας όπλο με τον NSM/JSM. Τα ελάχιστα τεχνικά στοιχεία που έχουν δημοσιοποιηθεί αποκαλύπτουν ότι ενώ η πολεμική κεφαλή του SLAM-ER είναι υπερδιπλάσιου βάρους (360 κιλά έναντι 125 του NSM/JSM) και η ακτίνα είναι επίσης μεγαλύτερη (270 χιλιόμετρα έναντι 180 – 200 του NSM/JSM), η έκδοση αυτή του Harpoon που έχει και ικανότητα προσβολής επίγειων στόχων, είναι σχεδόν διπλάσιου βάρους.

Ζυγίζει 725 κιλά, αλλά σε αυτό το νούμερο θα πρέπει να προστεθεί και το βάρος των 313 κιλών του ατρακτιδίου data link ΑΝ/ΑΑW-13, μαζί με τον πρόσθετο σταθμό ανάρτησης που απαιτεί η μεταφορά του, για τον εξ αποστάσεως έλεγχο του όπλου και την τροφοδοσία του με δεδομένα στοχοποίησης εν πτήσει. Κατόπιν όλων αυτών, ο μόνος πύραυλος cruise διπλού ρόλου που μπορεί να συγκριθεί με τον NSM/JSM είναι ο ισραηλινός Sea Breaker της RAFAEL, στον οποίο θα γίνει ξεχωριστή αναφορά. Η ακτίνα του μάλιστα (300 χιλιόμετρα), σε συνδυασμό με τα σχεδιαστικά χαρακτηριστικά stealth και το ακόμα μικρότερο βάρος ( https://defencereview.gr/dsei-2021-rafael-kai-iai-paroysiasan-ta-vlimata- kata/)ν καθιστούν ακόμη πιό ανταγωνιστικό…

Ο τρίτος λόγος για τον οποίο ο NSM/JSM παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελληνική άμυνα, είναι βέβαια το γεγονός ότι μπορεί να αποκτηθεί ώς νορβηγικό προϊόν. Όχι αμερικάνικο.

Μέχρι σήμερα , η ΠΑ δεν έχει αποκτήσει αερομεταφερόμενους, αντιπλοϊκούς, πυραύλους Harpoon για τα μαχητικά F-16C/D Block 52+ και + Advanced που εκσυγχρονίζονται σε Block 72 Viper, αλλά ούτε και για τα υπό εκσυγχρονισμό στην ΕΑΒ P-3B σε P-3H.

Επιπρόσθετα και σε αντίθεση με ότι συνέβη στην Ινδία ( https://www.dsca.mil/press- media/major-arms-sales/india-mh-60r-multi-mission-helicopters ), το Πολεμικό Ναυτικό θα παραλάβει εφτά συνολικά νέα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα MH-60R, χωρίς τη δυνατότητα διενέργειας επιχειρήσεων εναντίον πλοίων. Χωρίς πυραύλους NSM δηλαδή.

Είναι ανάγκη να διευκρινιστεί εδώ ότι σε καμία ελληνική LOR δεν έχει περιληφθεί αίτημα για τα όπλα αυτά, είτε για αερομεταφερόμενους Harpoon. Επισήμως δηλαδή η Ελλάδα δεν τα έχει ζητήσει από τις ΗΠΑ, προκειμένου να λάβει αρνητική ή θετική απάντηση. Το ότι ο NSM είναι νορβηγικός πύραυλος (η Kongsberg είναι ο κατασκευαστής) είναι δεδομένο που πιθανόν μπορεί να βγάλει από τη δύσκολη θέση και τις δύο πλευρές.

Εφόσον ο NSM/JSM ( https://defencereview.gr/nsm-ena-apo-ta-ikanotera-kai-fonikotera-v/ ) αγοραστεί απευθείας από τη Νορβηγία, όπως στο παρελθόν οι Penguin για τις ΤΠΚ του Πολεμικού Ναυτικού, μέσω εμπορικής συμφωνίας και όχι από τις ΗΠΑ μέσω διακρατικής (FMS), τα πράγματα θεωρητικά διαμορφώνονται εντελώς διαφορετικά. Δηλαδή δεν θα είναι η κυβέρνηση των ΗΠΑ αυτή που επίσημα θα αποδεσμεύσει την παράδοση των όπλων στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Απλά θα εγκρίνει την διασύνδεσή τους με τα συστήματα αποστολής που υπάρχουν επάνω σε αμερικανικές πλατφόρμες σε ελληνική υπηρεσία (MH-60R και F-16V).

Όλα αυτά φυσικά αναφέρονται σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο. Γιατί αν και ο NSM αναπτύχθηκε αποκλειστικά από την Kongsberg με χρηματοδότηση και από τη νορβηγική κυβέρνηση, η ενσωμάτωσή του σε αμερικανικά αεροσκάφη (F/A-18E/F Super Hornet, F- 16C/D, MH-60R, F-35), οι πτητικές δοκιμές αεροδυναμικής συμβατότητας, συμπεριφοράς, διακρίβωσης επιδόσεων και ασφαλούς διαχωρισμού (separation tests) και οι πιστοποιήσεις, εκτελέστηκαν σε συνεργασία και συγχρηματοδότηση με αμερικανικές εταιρείες και ένοπλες δυνάμεις. Επιπρόσθετα δε, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η ύπαρξη αμερικανικής προέλευσης απαρτίων στα συστήματα και υποσυστήματα των NSM/JSM.

Όπως και στην περίπτωση των αερομεταφερόμενων Penguin Mk.2 Mod.7 όμως στο παρελθόν, η ιστορία μπορεί να επαναληφθεί με τον NSM…. Τι εννοούμε; Για όσους δεν το γνωρίζουν ή δεν το θυμούνται, στη δεκαετία του ‘90 το Πολεμικό Ναυτικό προμηθεύτηκε αριθμό τέτοιων πυραύλων για τα ελικόπτερα Aegean Hawk. Που εκείνη την εποχή πρέσβευε τεράστια αύξηση δυνατοτήτων προσβολής επιφανείας σε σχέση με τους μικρούς AS.11 και AS.12 των Alouette III και AB.212ASW. To Τουρκικό Ναυτικό άργησε σχεδόν κατά μία δεκαετία να παραλάβει τέτοιους πυραύλους, λόγω άρνησης αποδέσμευσης τους στην Τουρκία από τη Νορβηγία…