Tα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στο Ισραήλ με τις μαζικές, ταυτόχρονες και ασύμμετρες επιθέσεις ρουκετών έχουν στο επίκεντρο το Iron Dome. Πρόκειται για ένα οπλικό σύστημα που απέδειξε για πολλοστή φορά την επιχειρησιακή του αξία απέναντι σε επιθέσεις κορεσμού από ρουκέτες καταγράφοντας πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας.
Η σημερινή αντιπυραυλική στρατηγική του Ισραήλ χωρίζεται σε τρία επίπεδα, το στρατηγικό επίπεδο, στο οποίο το Ισραήλ μέσω του αντιβαλλιστικού συστήματος Arrow είναι ικανό να αναχαιτίζει βαλλιστικούς πυραύλους που έρχονται εκ τας ανατολάς, το τακτικό επίπεδο, όπου μέσω των συστημάτων David’s Sling και Patriot διαμορφώνεται μία δεύτερη γραμμή τακτικής αντιπυραυλικής άμυνας υποβοηθώντας την λειτουργία της στρατηγικού επιπέδου, και τρίτον, το επίπεδο προστασίας των Ισραηλινών εδαφών από επιθέσεις μέσω βλημάτων χαμηλής τεχνολογίας τύπου Qassam.
Η ανάπτυξη του συστήματος Iron Dome ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2008 από την Ισραηλινή Rafael Advanced Defense Systems και μέσω αμερικανικής συγχρηματοδότησης κατέστη επιχειρησιακό το καλοκαίρι του 2010.
Το Iron Dome είναι ένα σύστημα αεράμυνας βραχέως βεληνεκούς (V-SHORAD) ικανό να προστατέψει μία γεωγραφική ζώνη από ρουκέτες, πυρά πυροβολικού και πυραύλους (C-RAM). Μία πυροβολαρχία αποτελείται από ένα Κέντρο Διοίκησης-Ελέγχου της εταιρείας mPrest, ένα ραντάρ πολλαπλών αποστολών EL/M-2084 MMR της οικογένειας AESA που κατασκευάζετε από την ELTA Systems και τρείς έως οκτώ εκτοξευτές με 20 πυροσωλήνες εφοδιασμένους με πυραύλους Tamir.
Το ραντάρ είναι ικανό να εντοπίζει και να ταξινομεί όλους τους τύπους των εναέριων απειλών και να δημιουργεί μια ενιαία εικόνα εναέριας κατάστασης (ASP) σε πραγματικό χρόνο.
Μέσω της λειτουργίας WLR (Artillery Weapon Location) ανιχνεύει εισερχόμενες ρουκέτες, βλήματα πυροβολικού και πάσης φύσεως όπλα καμπύλης τροχιάς, υπολογίζοντας την τοποθεσία της εχθρικής θέσης εκτόξευσης. Υπολογίζει σε πραγματικό χρόνο το σημείο πρόσκρουσης των εχθρικών εισερχόμενων πυρομαχικών, αλλά και των φίλιων που εκτοξεύονται.
Έχει την ικανότητα για κάλυψη αζιμούθιου 120° ή περιστρεφόμενη 360° για σκοπούς εναέριας επιτήρησης. Όντας σε λειτουργία 120° μπορεί να εκτελέσει λειτουργίες WLR. Τέλος μπορεί να παρακολουθήσει έως και 1.100 εναέριους στόχους ενώ ταυτόχρονα εκτελεί διεργασία WLR για 200 εξ’ αυτών. Αποτελείται από τρεις-οκτώ εκτοξευτές εκ των οποίων ο καθένας διαθέτει 20 πυροσωλήνες εφοδιασμένους με πυραύλους εδάφους-αέρος Tamir με ενεργό ραντάρ καθοδήγησης και εμβέλεια έως και 70 χιλιομέτρων.
Σύμφωνα με την Rafael Advanced Defense Systems η εκάστοτε πυροβολαρχία Iron Dome είναι ικανή να προστατέψει περίπου 160 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης, ενώ μέσω δικτυοκεντρικής συνεργίας με προωθημένα μη επανδρωμένα αεροχήματα μπορεί να αναχαιτίσει βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς που βάλλονται από αποστάσεις από 80 μέχρι 20 χιλιόμετρα.
Η πρώτη επιχειρησιακή δοκιμή του συστήματος έλαβε χώρα το 2011 όταν μία ρουκέτα Κατιούσα εκτοξεύθηκε από την Λωρίδα της Γάζας προς τα Ισραηλινά εδάφη. Το βλήμα Tamir κατέστρεψε την εισερχόμενη ρουκέτα δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευσή της.
Nα σημειωθεί πως ακόμη και ο Αμερικανικός Στρατός διαθέτει το σύστημα Iron Dome. Όπως ανακοίνωσε το ισραηλινό Υπουργείο Άμυνας παρέδωσε, στον Αμερικανικό Στρατό, τη δεύτερη και τελευταία πυροβολαρχία Iron Dome. Η πρώτη πυροβολαρχία είχε παραδοθεί το Σεπτέμβριο του 2020.
Η τυπική σύνθεση κάθε πυροβολαρχίας, που παρέλαβε ο Αμερικανικός Στρατός, είναι ένα κέντρο διοίκησης, ένα ραντάρ, έξι εκτοξευτές και 240 βλήματα (δύο φόρτοι). Τα συστήματα θα δοκιμαστούν και αναμένεται να χαρακτηριστούν επιχειρησιακά το Σεπτέμβριο και το Δεκέμβριο του 2021 αντίστοιχα. Η απόκτηση τους εντάσσεται στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος IFPC (Indirect Fire Protection Capability) του Αμερικανικού Στρατού.
