Πριν μόνο λίγες μέρες ανακοινώθηκε η σύναψη συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) και των ΕλληνικώνΠανεπιστημίων για την έρευνα και ανάπτυξη μη-επανδρωμένων εναέριων οχημάτων. Ως κίνηση και πρωτοβουλία θεωρείται εξαιρετική επειδή τα μη-επανδρωμένα οχήματα αποδεικνύονται ως ένα καταλυτικό στοιχείο του μοντέρνου πεδίου της μάχης, όμως μήπως θα μπορούσε να υπάρξει μια πιο ειδική τομή των συνόλων της πολεμικής βιομηχανίας και των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην Ελλάδα με όλες τις ιδιαιτερότητες τους όπως το περιβόητο άσυλο, ως προς την έρευνα και την ανάπτυξη αμυντικών συστημάτων?

Γράφει ο Δρ Θεόδωρος Γ. Κωστής

Αδιαμφισβήτητα αυτή η τομή μεταξύ της πανεπιστημιακής έρευνας και σχετικής υλοποίησης τελικών προϊόντων στον τομέα της άμυνας θα πρέπει να περιλαμβάνει δύο στοιχεία:

Ασφάλεια – την προστασία της σχετικής έρευνας και της υλοποίησης της από οποιοδήποτε εγχώριο ή αλλοδαπό κακόβουλο και ανασχετικό στοιχείο καθώς και από οποιαδήποτε κατασκοπευτική  ενέργεια. Δηλαδή όσο καλό και να είναι ένα πανεπιστήμιο σήμερα στην Ελλάδα, σίγουραδεν διαθέτει τις κατάλληλες υποδομές ασφαλείας για την υλοποίηση αμυντικών συστημάτων.

Συγκέντρωση – την συγκέντρωση των ερευνητικών ενεργειών και αντίστοιχης υλοποίησης τους σε ορισμένα κατάλληλα σημεία έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Στην ουσία η δημιουργία κέντρων ακαδημαϊκής αριστείας σε περιβάλλοντα στρατιωτικής νοοτροπίας θα προσδώσει το κατάλληλο έδαφος για την ανεμπόδιστη υλοποίηση προϊόντων αμυντικού προσανατολισμού.

Συγκεκριμένα η Ελλάδα παρουσιάζει ένα ιδιόμορφο πρόβλημα όσο αφορά την έρευνα και την ανάπτυξη αμυντικών συστημάτων σε πανεπιστημιακό επίπεδο. Αναλυτικά με την πρόφαση του ακαταδίωκτου «πανεπιστημιακού ασύλου» γίνεται συστηματικός εκφοβισμός και εφαρμόζεται βίαιη τροχοπέδη σε κάθε προσπάθεια έρευνας και ανάπτυξης αμυντικών συστημάτων από ορισμένες ομάδες κάποιας συγκεκριμένης ιδεολογίας. Δυστυχώς οι παραπάνω ενέργειες έχουν αποδεδειγμένα βάλει τεράστια εμπόδια στην δημιουργία εγχώριων αμυντικών συστημάτων με καταστροφικές συνέπειες για την αποτρεπτική δυνατότητα της Πατρίδας μας. Άρα αδιαμφισβήτητα πρέπει να δοθεί μια διέξοδος στην προάσπιση του ανθρώπινου δυναμικού, των καθηγητών και των φοιτητών, που θα ήθελαν απερίσπαστα να αφοσιωθούν στον τομέα των Αμυντικών Συστημάτων. 

Η λύση είναι η ίδρυση Στρατιωτικών Πανεπιστημίων που θα μπορούν μέσω του κατάλληλου αρχικού σχεδιασμού να περιφρουρήσουν την θέληση του ακαδημαϊκού ανθρώπινου δυναμικού για την έρευνα, ανάπτυξη και υλοποίηση καινοτόμων και νευραλγικών συστημάτων με στρατιωτικές εφαρμογές.

Η υλοποίηση των μέτρων ασφαλείας είναι η πιο εύκολη υπόθεση. Τα συγκεκριμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα θα οριστούν εξ αρχής ως στρατιωτικές μονάδες, άρα θα υπάρχει η ίδια πρόβλεψη των μέτρων ασφαλείας όπως σε οποιοδήποτε στρατόπεδο. Άλλωστε σήμερα οι μόνες πανεπιστημιακές μονάδες που στερούνται την προοδευτικότητα που προσφέρει το ακαταδίωκτο άσυλο είναι οι στρατιωτικές σχολές, ακριβώς επειδή είναι στρατιωτικές μονάδες. 

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον ηρεμίας λόγω προστασίας από επιζήμιες πολιτικές πεποιθήσεις για τον τομέα της Εθνικής Άμυνας, οι φοιτητές και οι καθηγητές θα μπορούν να βρουν το κατάλληλο περιβάλλον για την εδραίωση των κατάλληλων διαδικασιών που θα προάγουν την υλοποίηση της ερευνητικής σκέψης προς πραγματικά και χρήσιμα αμυντικά συστήματα.

Παράλληλα τα Στρατιωτικά Πανεπιστήμια θα μπορούσαν να λύσουν το πρόβλημα των αναβολών λόγω σπουδών. Με την ενεργοποίηση της επιλογής φοίτησης σε μια σχολή των Στρατιωτικών Πανεπιστημίων την ώρα της κλήσης για κατάταξη, όλοι όσοι επιθυμούν να φοιτήσουν και να διεξάγουν μια επαγγελματική καριέρα βάσει ανώτατων σπουδών θα έχουν πια τη δυνατότητα χωρίς νομικά θέματα ανυποταξίας και οικονομικήςαφαίμαξης λόγω σπουδών στο εξωτερικό. Σίγουρα αυτό το σημείο θα μπορούσε να προσαρμοστεί έτσι ώστε να καλύπτει μέρος των απαιτήσεων της στρατιωτικής θητείας, δίνοντας περαιτέρω κίνητρα για την εγγραφή σε ένα Στρατιωτικό Πανεπιστήμιο.

Η εύρεση τοποθεσίας για την σύσταση τέτοιων πανεπιστημιακών μονάδων με έμφαση στα αμυντικά συστήματα είναι εξίσου μια εύκολη υπόθεση. Υπάρχει μια πλειάδα στρατοπέδων που μένουν ανεκμετάλλευτακαι που κάλλιστα θα μπορούσαν να μετατραπούν σε ερευνητικά συμπλέγματα. Επιπροσθέτως ο διαθέσιμος χώρος θα μπορούσε να φιλοξενήσει αντίστοιχες εταιρίες start-up που θα επικεντρωνόντουσαν στα σχετικά αμυντικά προϊόντα. 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι κρατικές αμυντικές βιομηχανίες θα μπορούσαν να φιλοξενούν στρατιωτικά πανεπιστημιακά ιδρύματα στις εγκαταστάσεις τους με πρακτικά οφέλη στην κατασκευαστική δυνατότητα τους. Η συγκέντρωση των φοιτητών και των διδασκόντων κοντά ή ακόμη και μέσα σε αμυντικές βιομηχανίες σε σταθερή βάση σίγουρα θα δράσει ως πολλαπλασιαστής ισχύος στην απόκτηση δεξιοτήτων αλλά και στην υλοποίηση αμυντικών συστημάτων. Επιπροσθέτως με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να γίνεται και μια συνεχής και γόνιμη άντληση της γνώσης και της εμπειρίας που σήμερα υπάρχει εξ ορισμού σε αυτό τον βιομηχανικό κλάδο προς την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Είναι προφανές ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αυτά τα στρατιωτικά πανεπιστημιακά ιδρύματα θα προσέλκυαν διεθνή χρηματοδότηση από όλα τα ερευνητικά κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και κατά μεγάλη πιθανότητα από τον εγχώριο ή αλλοδαπό ιδιωτικό τομέα με αμοιβαία οφέλη, συμβάλλοντας στα οικονομικά τους έσοδα. Επιπροσθέτως η επαγγελματική αποκατάσταση των φοιτητών θα γίνεται πιο εύκολη και σίγουρη μιας και σε όλη την χρονική διάρκεια των σπουδών τους στην ουσία θα κτίζουν το πνευματικό και υλικό προϊόν (ακαδημαϊκές γνώσεις και ρεαλιστικές υλοποιήσεις στον τομέα της Άμυνας) που θα τους προσφέρει τα αυριανά έσοδα για την διαβίωση τους,

Εν κατακλείδι στον τομέα της ασφάλειας με αυτό τον τρόπο θα παύσουν οι εσφαλμένες φωνές και εκδηλώσεις βιαιοπραγίας ορισμένων με τη δικαιολογία ότι τα σημερινά ακαδημαϊκά ιδρύματα δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε έρευνα επ’ ωφελεία της άμυνας επειδή αυτό απαγορεύεται από τον ιδρυτικό τους νόμο ή τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας τους.

Επιπροσθέτως θα καταστούν άκυρες όλες οι ενέργειες τροχοπέδης στην έρευνα για αμυντικά συστήματα στα πανεπιστήμια στην Ελλάδα που υποστηρίζονται από το ακαταδίωκτο άσυλο. Η ίδρυση των Στρατιωτικών Πανεπιστημίων θα είναι καθαρά ανεξάρτητη από τα σημερινά πανεπιστημιακά ιδρύματα, στα οποία υπάρχουν αρκετές αρνητικές ιδεοληψίες για την έρευνα στον αμυντικό τομέα. Παράλληλα η προστασία τύπου στρατιωτικής μονάδας που θα παρέχεται στα Στρατιωτικά Πανεπιστήμια θα αποτρέπει τις κατασκοπευτικές ενέργειες κάποιας εχθρικής δύναμης.

Η πρόβλεψη είναι ότι με τον καιρό η ασφάλεια και η δυνατότητα προσήλωσης στην ερευνητική και αναπτυξιακή διαδικασία θα κάνει τις σχολές των Στρατιωτικών Πανεπιστημίων ανάρπαστες στους Έλληνες αλλά και στους ξένους φοιτητές συμμαχικών κρατών. Ιδιαίτερα η συγκέντρωση ενός τέτοιου εξειδικευμένου δυναμικού στον τομέα της άμυνας θα δημιουργήσει κέντρα αριστείας και μονάδες υλοποίησης αποτελεσματικών αμυντικών συστημάτων για όλα τα θέατρα επιχειρήσεων, σε εθνικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εν κατακλείδι σε αυτό το δοκίμιο έγινε μια προσπάθεια εισαγωγής της ιδέας ίδρυσης στρατιωτικών πανεπιστημιακών μονάδων που θα μπορούσαν να προωθήσουν άμεσα και αναπόσπαστα την εγχώρια έρευνα σχετικά με την Εθνική Άμυνα με πολύπλευρα οφέλη στον ακαδημαϊκό, επαγγελματικό, βιομηχανικό, κατασκευαστικό και οικονομικό τομέα της ελληνικής κοινωνίας. Μια πρώτη εξέταση του θέματος, με τις συγκεκριμένες αδιαμφισβήτητες ιδιαιτερότητες που περιέχει λόγω της Ελληνικής πραγματικότητας, έγινε στα πεδία του προβλήματος πουδημιουργεί το πανεπιστημιακό άσυλο, των μέτρων ασφαλείας από ανταγωνιστικά και εχθρικά στοιχεία, της αναβολής λόγω σπουδών καθώς για θέματα οικονομικής βιωσιμότητας. Παράλληλα η επιχειρηματολογία του εγχειρήματος υποστήριξε την συγκέντρωση σε ορισμένες τοποθεσίες των σχετικών ερευνητικών και κατασκευαστικών δράσεων προς ενίσχυσητης αποτελεσματικότητας.

Συμπερασματικά η έρευνα και η ανάπτυξη εγχώριων αμυντικών συστημάτων είναι θέμα στρατηγικής φύσεως για την Ελλάδα και για την καλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα θα πρέπει να χαραχτεί τουλάχιστον με βασικούς πυλώνες την ασφάλεια και την συγκέντρωση των αντίστοιχων ενεργειών. Με απλά λόγια είναι θέμα κοινωνικής και πολιτικής βούλησης.

Γενική Βιβλιογραφία

Κύρωση του Εθνικού Κανονισμού Βιομηχανικής Ασφαλείας (ΕΚΒΑ), Υπουργική Απόφαση Αριθμ. Φ. 120/402565/Σ.3497, ΦΕΚ 4071/Β/22-9-2020, https://www.e-nomothesia.gr/kat-enoples-dynameis/upourgike-apophase-ph-120-402565-s-3497.html

Επέμβαση της αστυνομίας στο ΑΠΘ ύστερα από αναφορές για βανδαλισμούς, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2021https://www.amna.gr/macedonia/article/530914/Epembasi-tis-astunomias-sto-APTh-ustera-apo-anafores-gia-bandalismous

Λειψανδρία στα φυλάκια: Όλο το σχέδιο για την στράτευση στα 18 και την αύξηση της θητείας, https://www.tanea.gr/2020/09/14/politics/olo-to-sxedio-gia-tin-strateysi-sta-18-kai-tin-ayksisi-tis-thiteias/

Δικτυακή τοποθεσία της Α2 (Διεύθυνση Πληροφοριών Ασφάλειας) του ΓΕΣ http://www.army.gr/el/organosi/stoiheia-organosis-genikoy-epiteleioy-stratoy/klados/a2-dieythynsi-pliroforion-asfaleias-12

Ο Δρ Θεόδωρος Γ. Κωστής είναι στρατηγικός σύμβουλος σε θέματα άμυνας, ναυτιλίας και ανώτατης εκπαίδευσης με τεκμηριωμένη προϋπηρεσία σε σχετικά εθνικά & ευρωπαϊκά έργα καθώς και ως διδάσκων σε στρατιωτικές σχολές.