Η Φινλανδία γίνεται σήμερα η 31η χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και προσφέρει θεμελιώδους σημασίας στρατηγικό βάρος και δυναμικότητα σε έναν οργανισμό ο οποίος, μη διαθέτοντας ίδιες στρατιωτικές δυνάμεις, στηρίζεται στις δυνάμεις που θέτουν στην διάθεσή του τα κράτη μέλη του.
Η φινλανδική επανάσταση
Για το Ελσίνκι, πρόκειται για επανάσταση. Η Φινλανδία μοιράζεται με την Ρωσία σύνορα μήκους 1.300 χιλιομέτρων. Επί σειρά δεκαετιών παρέμεινε αδέσμευτη και τήρησε καθεστώς ουδετερότητας. Στο εξής, θα έχει την συμβατική στρατιωτική συνδρομή των νατοϊκών της συμμάχων και θα απολαμβάνει την ομπρέλα της πυρηνικής αποτροπής.
Η Φινλανδία διαθέτει 12.000 επαγγελματίες στρατιωτικούς, αλλά εκπαιδεύει περισσότερους των 20.000 κληρωτών ετησίως. Σε καιρό πολέμου, μπορεί να υπολογίζει σε δύναμη 280.000 στρατιωτών εκπαιδευμένων για μάχη, περισσότερους των 600.000 εφέδρων, μία στρατιωτική δύναμη εξαιρετικού χαρακτήρα στην Ευρώπη.
Η Φινλανδία σχεδιάζει να αυξήσει κατά 40% τον αμυντικό της προϋπολογισμό μέχρι το 2026. Διαθέτει στόλο 55 μαχητικών αεροσκαφών F-18, τον οποίο σχεδιάζει να αντικαταστήσει με αμερικανικά F-35, 200 άρματα μάχης και περισσότερα των 700 συστήματα πυροβολικού.
Από την άλλα πλευρά, η ένταξή της σημαίνει για το ΝΑΤΟ «εκατοντάδες επιπλέον χιλιόμετρα συνοριακής γραμμής προς υπεράσπιση. Είναι ένα μη αμελητέο για το ΝΑΤΟ φορτίο», σύμφωνα με ευρωπαίο παρατηρητή.
Γεωστρατηγικό σύνορο
Η Μόσχα θεωρεί ότι κάθε νέο μέλος του ΝΑΤΟ μετατοπίζει το γεωστρατηγικό σύνορο που την φέρνει αντιμέτωπη με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο 2022, η Μόσχα ζητούσε από την Ατλαντική Συμμαχία να απόσχει από οποιαδήποτε διεύρυνση ή στρατιωτική δραστηριότητα στην Ουκρανία, στην ανατολική Ευρώπη, στον νότιο Καύκασο και στην κεντρική Ασία.
Αντίστοιχα το ΝΑΤΟ απαιτούσε την απόσυρση των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων από την Ουκρανία, την Γεωργία και την Μολδαβία, δηλαδή από την προσαρτημένη Κριμαία, την Οσετία και την Αμπχαζία στην Γεωργία και την Υπερδνειστερία στην Μολδαβία.
Με την ένταξη της Φινλανδίας, «η δυτική πτέρυγα της Ρωσία γίνεται περισσότερο ευάλωτη. Τα σύνορά της με την Ατλαντική Συμμαχία θα εκτείνονται από τον Αρκτικό Ωκεανό μέχρι την Βαλτική Θάλασσα», σύμφωνα με την ιστοσελίδα War on the Rocks.
Συνασπισμός δυνάμεων
Τα μόνα στρατιωτικά συστήματα που ανήκουν στο ΝΑΤΟ είναι ένας στόλος AWACS (αερομεταφερόμενο σύστημα ανίχνευσης και ελέγχου) και 5 μη επανδρωμένα αεροσκάφη Global Hawk.
Κάθε κράτος μέλος διατηρεί την κυριαρχία των στρατιωτικών μέσων που διαθέτει στην συμμαχία, αλλά όλοι έχουν υποσχεθεί να ενισχύσουν την ασφάλεια των ανατολικών χωρών και να κινητοποιήσουν περισσότερα μέσα.
Για παράδειγμα, η Γαλλία έστειλε κατά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία 50 στρατιώτες στην Ρουμανία, όπου είναι ήδη ανεπτυγμένοι αμερικανοί στρατιώτες. Ακολούθησε η ανάπτυξη Ολλανδών και Βέλγων.
Σύμφωνα με στοιχεία του Δεκεμβρίου, περί τους 5.000 ξένοι στρατιώτες σταθμεύουν στην Ρουμανία, η μεγαλύτερη δύναμη συμμαχικών δυνάμεων στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Το 2022, η συμμαχία πραγματοποίησε εννέα στρατιωτικές ασκήσεις, από την ανατολική Μεσόγειο μέχρι την Βαλτική, από την Γεωργία μέχρι τις χώρες της Βαλτικής, σύμφωνα με το International Institute on Strategic Studies (IISS).
Οι δυνάμεις
Σύμφωνα με το Γενικό Αρχηγείο των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη (SHAPE), το ΝΑΤΟ μπορεί να στηρίζεται σε δυνάμεις 3,5 εκατομμυρίων ατόμων, στρατιωτικών και πολιτών.
Οι τρεις χώρες που διαθέτουν τον μεγαλύτερο αριθμό στρατιωτών είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες (1,47 εν ενεργεία στρατιωτικοί στους οποίους προστίθενται 800.000 έφεδροι), η Τουρκία (425.000 στρατιώτες και 200.000 έφεδροι) και η Γαλλία (210.000 στρατιώτες και 40.000 έφεδροι).
Το ΝΑΤΟ διαθέτει επίσης Δύναμη Ταχείας Αντίδρασης από το 2004: 40.000 στρατιώτες προστίθενται στους 100.000 Αμερικανούς στρατιώτες που σταθμεύουν ήδη στην Ευρώπη. Το ΝΑΤΟ προβλέπει την αύξηση αυτής της δύναμης στους 300.000 στρατιώτες.
Η Διακλαδική Επιχειρησιακή Δύναμη Πολύ Υψηλής Ετοιμότητας (VJTF), αιχμή του δόρατος της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης, έχει ικανότητα ανάπτυξης 48 έως 72 ωρών για να ανταποκριθεί σε ταχείες μεταβολές του περιβάλλοντος ασφαλείας.
Η ρωσική εισβολή καύσιμο για την ενίσχυση της ενότητας
Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ αντιμετώπιζε υπαρξιακά προβλήματα τα οποία οδήγησαν στην σύσταση ομάδας διεθνών εμπειρογνωμόνων το 2020 με την αποστολή να επεξεργασθούν προτάσεις για το μέλλον της συμμαχίας.
Στο τέλος του 2019, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν είχε κάνει λόγο για «εγκεφαλικό θάνατο» της συμμαχίας. Αφορμή για την δήλωσή του αυτή ήταν η στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας τον Οκτώβριο 2019 στην βορειοανατολική Συρία κατά των κούρδων μαχητών συμμάχων του διεθνούς συνασπισμού, χωρίς προηγούμενη ενημέρωσης του ΝΑΤΟ.
Όμως, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έδωσε το αναγκαίο καύσιμο για την ενοποίηση της συμμαχίας και την επανάληψη της δέσμευσης για την συνεργατική προσέγγιση της ασφάλειας, την διαχείριση των κρίσεων και την συλλογική άμυνα.
Πλέον η Ατλαντική Συμμαχία έχει περάσει από τους 4 σχηματισμούς μάχης στην Ευρώπη (Εσθονία, Λιθουανία, Λετονία, Πολωνία) σε 8, με την επιπλέον ανάπτυξη δυνάμεων στην Βουλγαρία, την Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Σλοβακία.