Οι Αναβαθμίσεις , η Διαλειτουργικότητα και η Δικτυοκεντρικότητα αποτελούν τους Βασικούς Άξονες Ανάπτυξης της Πολεμικής Αεροπορίας του 21ου Αιωνα. Οι ικανότητες αυτές αποτελούν κρισιμές παραμέτρους του προγράμματος αναβάθμισης των μαχητικών F-16 του οποίου την υλοποίηση αποφάσισε πρόσφατα με ομόφωνη απόφαση η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Ελλάδας.
Στην διαπίστωση αυτή αναφέρθηκε διεξοδικά ο κ. Ντένης Σ. Πλέσσας, Αντιπρόεδρος Επιχειρηματικών Αναπτυξιακών Πρωτοβουλιών Ευρώπης, Μ. Ανατολής & Αφρικής της Lockheed Martin Aeronautics/International στην ομιλία του, στο συνέδριο Security and DefenceState of the Art Technology το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 3 και 4 Μαίου στο Πολεμικό Μουσείο.
Ειδικότερα όπως ανέφερε ο κ Πλέσσας η διαλειτουργικότητα μεταξύ συμμαχικών δυνάμεων αλλά και διακλαδικών δυνάμεων της ίδιας χώρας επιβάλλει οι προδιαγραφές των νέων αεροπορικών προϊόντων να ικανοποιούν επιχειρησιακές ανάγκες όλων των όπλων (Στρατού, Ναυτικού, Αεροπορίας, Πεζοναυτών).
Η διαδικασία αυτή γίνεται σε συνδυασμό με την αύξηση των τεχνολογιών επικοινωνίας, της μετάδοσης εικόνας, βίντεο και άλλων δεδομένων, που δημιουργούν ανάγκη δίκτυο-κεντρικών συστημάτων, με κύριο άξονα τις αεροπορικές πλατφόρμες.
Το κλειδί στην αποτελεσματικότητα ενός αεροσκάφους είναι η συνεχής επένδυση στην τεχνολογία και στην επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και η εγγενής δυνατότητα του αεροσκάφους να δέχεται νέους κινητήρες, νέα ραντάρ, νέα έξυπνα όπλα, νέο πιλοτήριο και νέους αισθητήρες.
Δια-λειτουργικότητα – Το νέο «game changer»
Η διαλειτουργικότητα αποτελεί το θεμέλιο για την αποτελεσματικότερη διαδικασία κοινών επιχειρήσεων μιας Συμμαχίας. Από το τέλος του ψυχρού πολέμου η προσπάθεια για την εξασφάλιση δια λειτουργικότητας ήταν στο επίκεντρο μιας συζήτησης για την βιωσιμότητα και αποτελεσματικότητα της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ στο νέο περιβάλλον ασφάλειας.
Σύμφωνα με τον κ Πλέσσα διακρίνουμε δύο διαστάσεις ή δύο επίπεδα δια λειτουργικότητας.
Το NATO ορίζει διαλειτουργικότητα την ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων να λειτουργούν σε συνέργεια στην εκτέλεση των αποστολών που τους έχουν ανατεθεί τόσο σε καιρό Ειρήνης όσο και Πολέμου. Αυτό διασφαλίζεται δίνοντας έμφαση σε κοινές στάνταρντ συμφωνίες, πρότυπα και διαδικασίες (STANAG). Οι διάφορες STANAGαποβλέπουν στο να εξασφαλίζουν σε πολυεθνικούς σχηματισμούς του ΝΑΤΟ την δυνατότητα να επικοινωνούν να λειτουργούν και να εκπαιδεύονται μαζί αποτελεσματικά.
Aλλά υπάρχουν και προσεγγίσεις δια-λειτουργικότητας εντός των Ενόπλων Δυνάμεων της ίδιας χώρας. Στο ΝΑΤΟ, η μετατόπιση της προσοχής από την εδαφική άμυνα σε πολυεθνικές αποστολές εκστρατευτικού χαρακτήρα ( Αφγανιστάν, Κόσοβο, Λιβύη) και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην εκτέλεσή τους, έδειξε τα όριά της δια-λειτουργικότητας των Συμμάχων.
Αποτελεί παραγματικότητα το γεγονός οτι υπάρχουν τεράστιες τεχνολογικές διαφορές μεταξύ των Δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ Πλέσσας από το ένα άκρο του φάσματος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες με την εξάρτησή τους από την ψηφιακή τεχνολογία, το διάστημα, τα μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα, διοίκησης συντονισμού και ελέγχουκαι άλλα. Αυτή η επιχειρησιακή εικόνα «δεν είναι απαραίτητα κοινή στα υπόλοιπα μέλη». Υπάρχουν μάλιστα τουλάχιστον 13 διαφορετικά συστήματα για την παρακολούθηση μάχης στα πλαίσια του NATO!
Οι εξελίξεις στο ΝΑΤΟ και πως επιρρεάζουν την ΠΑ
Η Πρωτοβουλία Κοινής Κατάρτισης (CommonTraining Initiative) στα πλαίσια του ΝΑΤΟ (CTI), εκμεταλλεύεται τις μεταβαλλόμενες συνθήκες για να διασφαλίσει διαλειτουργικότητα στο ΝΑΤΟ και την επιχειρησιακή του ετοιμότητα σε ένα υψηλότερο επίπεδο. βασίζεται δε σε τρεις συνιστώσες: την τεχνολογική, την διαδικαστική, και την ανθρώπινη.
Ειδικότερα η διαδικασία Federated Mission Network(FMΝ) είναι μια σημαντική πρωτοβουλία για να συμβάλει στη διασφάλιση της δια-λειτουργικότητας και της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας του NATO. Είναι μια βασική συμβολή στην πρωτοβουλία Connected Forces βοηθώντας συμμαχικές δυνάμεις για την καλύτερη επικοινωνία, την εκπαίδευση και τη λειτουργία από κοινού. Αυτό περιλαμβάνει τη δομή διοίκησης του ΝΑΤΟ καθώς επίσης και τη δομή δύναμης του ΝΑΤΟ.
Ο σκοπός του Federated Mission Network (FMΝ) είναι τελικά να υποστηρίξει τo Command, Control, Coordination, Computers, Intelligence, Surveillanceand Reconnaissance (C4ISR) και τη λήψη αποφάσεων στις διαδικασίες με τη διευκόλυνση μιας ταχείας δημιουργίας των επιχειρησιακών δικτύων.
Εκτός από τη δομή διοίκησης του ΝΑΤΟ, 35 Έθνη έχουν ενταχθεί στην πρωτοβουλία FMNκαι συνεργάζονται στο πλαίσιο της διαδικασίας του FMN πλαισίου για να συντονίσουν το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την παράδοση των λειτουργικών και τεχνικών ικανοτήτων που απαιτούνται για τη διεξαγωγή NET-κεντρικές επιχειρήσεις.
Οι συμμαχικές χώρες σύμφωνα με τον κ. Πλέσσα πρέπει να αναπτύξουν στρατηγικές για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων απειλών. Θα πρέπει λοιπόν η συμμαχία να κτίσει μία κοινή ικανότητα με τους εθνικούς στρατούς βασισμένη σε πρωτοβουλίες κοινής εκπαίδευσης, κοινών σχεδιασμών, κοινών Συστημάτων τροφοδοσίας και υποστήριξης, ως και τακτικών μάχης με στόχο την αύξηση της παγκόσμιας σταθερότητας και Ειρήνης.
Δικτυοκεντρικότητα
Η χρησιμοποίηση σύγχρονων μέσων, radar κλπ., επιτρέπουν σήμερα στις αεροπορικές πλατφόρμες να εντοπίζουν στόχους ημέρα ή νύχτα και σε όλες τις καιρικές συνθήκες.
Οι περισσότερες στρατιωτικές επιχειρήσεις βασίζονται στις σύγχρονες τεχνολογίες, συστήματα, διαδικασίες, εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και την αποτελεσματικότητα των συμμαχικών Δυνάμεων να επιχειρούν με τρόπο συντονισμένο ευέλικτο και απόλυτα προσαρμοσμένο στη στρατηγική των επιχειρήσεων έτσι ώστε να χρησιμοποιείται η κατάλληλη δομή στην κατάλληλη στιγμή και θέση των πολιτικών επιχειρήσεων.
Αυτό προϋποθέτει απόλυτη επίγνωση της κατάστασης μάχης με βάση την δίκτυο-κεντρικότητα με τα μέσα που έχουν αναπτυχθεί στη συγκεκριμένη επιχείρηση η σύρραξη. Ιδιαίτερα όταν οι δυνάμεις που συμμετέχουν επιβάλλεται να λάβουν μέρος σε κοινές αποστολές είναι σημαντική η ύπαρξη δίκτυο κεντρικών συστημάτων για να υπάρχει σαφής και έγκαιρη επίγνωση της κατάστασής της μάχης, των εχθρικών στόχων, της διάταξης της αεράμυνας, κλπ. έτσι ώστε να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο οι δυνατότητες που τα συμμαχικά στρατεύματα διαθέτουν όπως στρατιωτικές μεταφορές, επιτήρηση, επικοινωνία, προβολή ισχύος, και επιθετικών επιχειρήσεων υψηλού ρυθμού.
Αυτό το απαιτητικό έργο σ’ ένα περιβάλλον εξελισσόμενων απειλών και προκλήσεων καθιστούν την δίκτυο-κεντρικότητα βασική παράμετρο επιτυχίας των αποστολών. Γι αυτό και ο εκσυγχρονισμός των F-16 σε επίπεδο Viperενισχύει την ικανότητα της ΠΑ προς την επίτευξη αυτών ακριβως των προδιαγραφών.
