Τον περασμένο Δεκέμβριο το δημοσιογραφικό δίκτυο «Bloomberg» δημοσίευσε την είδηση ότι η Boeing θα καταθέσει πρόταση στην Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία για την προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών F-15X, στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2020. Η είδηση επιβεβαιώθηκε, λίγες μέρες αργότερα, από την ηγεσία της Αμερικανικής Αεροπορίας, με τον πλέον καταλυτικό τρόπο, όταν ανακοίνωσε ότι το 2020 σκοπεύει να δαπανήσει το ποσό των $ 1,2 δισεκατομμυρίων για την προμήθεια 12 F-15X, προς αντικατάσταση ισάριθμων F-15C/D Eagle της Αμερικανικής Αεροπορικής Εθνικής Φρουράς.
Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο τρέχον εξοπλιστικό πρόγραμμα της Αμερικανικής Αεροπορίας είναι αυτό της σταδιακής προμήθειας 2.443 F-35 Lightning II με συνολικό, προϋπολογισμένο κόστος τα $ 323 δισεκατομμύρια, ερωτήματα εγείρονται για το κατά πόσο το F-15X έχει θέση και μέλλον στο δυναμολόγιο της Αμερικανικής Αεροπορίας. Την απάντηση έχουν δώσει αξιωματικοί και επιτελείς της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, οι οποίοι, βλέπουν να δημιουργείται επιχειρησιακό κενό στη δομή δυνάμεων, καθώς τα F-15C/D «γερνούν» γρηγορότερα σε σχέση με το ρυθμό εισόδου σε υπηρεσία των F-35 Lightning II, ενώ και τα F-22 Raptor έχουν συμπληρώσει 14 χρόνια επιχειρησιακή ζωής και θα πρέπει, το 2020-2025, να υποστούν πρόγραμμα αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού μέσης ζωής.
Τον Μάρτιο του 2016, η ηγεσία της Αμερικανικής Αεροπορίας δήλωσε ότι από το 2020 και μετά θα πρέπει να αποσυρθούν περίπου 230 F-15C/D, τα οποία εντάχθηκαν σε υπηρεσία την περίοδο 1979-1985 και να αντικατασταθούν με νέα αεροσκάφη ή να αναβαθμιστούν και να παραμείνουν εν υπηρεσία μέχρι το 2035-2040. Οι δύο αυτές συνθήκες έχουν δημιουργήσει ένα επιχειρησιακό κενό, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί με ενδιάμεση λύση. Ως ενδιάμεσες λύσεις προκρίνονται η ριζική αναβάθμιση των F-15C/D και η παραμονής τους σε υπηρεσία για άλλα 15-20 χρόνια ή η αντικατάσταση τους με F-15X και η παραμονή τους σε υπηρεσία για 30-40 χρόνια.
Υπάρχει δηλαδή στην Αμερικανική Αεροπορία η αντίληψη ότι το F-15X αποτελεί την ιδανική ενδιάμεση λύση, η οποία θα επέτρεπε αφενός την ομαλή υλοποίηση τους χρονοδιαγράμματος εισόδου σε υπηρεσία του F-35 Lightning II, αφετέρου θα έδινε στα F-22 Raptor πολύτιμες επιχειρησιακές «ανάσες», μέχρι να αναβαθμιστούν. Ωστόσο, το όλο ζήτημα έχει να κάνει και με οικονομικά, αλλά και με επιχειρησιακά θέματα: Πόσο κοστίζει F-15X; Γιατί δεν εξετάζεται η προμήθεια περισσότερων F-35 Lightning II; Η προμήθεια επιπλέον F-35 Lightning II φαίνεται να «σκοντάφτει» στη γενεσιουργό αιτία του προβλήματος, ότι δηλαδή τα F-15C/D «γερνούν» με γρηγορότερο ρυθμό σε σχέση με το ρυθμό εισόδου σε υπηρεσία των F-35 Lightning II. Άρα μια επιπλέον προμήθεια F-35 Lightning II δεν θα έλυνε το πρόβλημα.
Από την άλλη το κόστος του F-15X θα είναι μικρότερο των $ 100 εκατομμυρίων, δεδομένου ότι το ποσό για την προμήθεια μόλις 12 αεροσκαφών ανέρχεται στα $ 1,2 δισεκατομμύρια. Στην περίπτωση προμήθειας 230 αεροσκαφών το κόστος αναμένεται να πέσει αρκετά κάτω των $ 100 εκατομμυρίων, ίσως κοντά στα $ 80 εκατομμύρια, όσο δηλαδή θα είναι το κόστος ενός F-35 Lightning II, μετά το 2022. Σε επιχειρησιακό επίπεδο το δίλημμα F-15X ή F-35 Lightning II προβλημάτισε και το Ισραήλ, το οποίο τελικά επέλεξε το F-15X (γνωστό ως F-15IA, Israeli Advanced, στο Ισραήλ). Συγκεκριμένα, στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2018, η ισραηλινή εφημερίδα «Jerusalem Post» δημοσίευσε την είδηση ότι η Ισραηλινή Αεροπορία εξετάζει την πιθανότητα προμήθεια 25 F-15X ή F-35 Lightning II (ήδη το Ισραήλ έχει παραγγείλει και παραλαμβάνει 50 F-35 Lightning II).
Το δίλημμα των Ισραηλινών ήταν ότι το μεν F-15IA έχει μεγάλη μεταφορική ικανότητα όπλων, σε σχέση με το F-35 Lightning II, το δε F-35 Lightning II έχει χαμηλότερο ίχνος ραντάρ, ενώ βρίσκεται στην αρχή της επιχειρησιακής του ζωής, άρα έχει μεγαλύτερες προοπτικές εξέλιξης. Τελικά, δύο μήνες αργότερα, στα τέλη Νοεμβρίου του 2018, η «Jerusalem Post» δημοσίευσε την είδηση, επικαλούμενη κυβερνητικές πηγές, ότι η Ισραηλινή Αεροπορία επέλεξε την προμήθεια 25 F-15IA και ότι το πρώτο αεροσκάφος θα παραδοθεί το 2023. Το σχετικό συμβόλαιο αναμένεται να υπογραφεί την άνοιξη του 2019, ενώ το κόστος θα χρηματοδοτηθεί από την ετήσια, δωρεάν αμερικανική βοήθεια προς το Ισραήλ, που για τα επόμενα 10 χρόνια θα είναι της τάξεως των $ 38 δισεκατομμυρίων ($ 3,8 δισεκατομμύρια κατ’ έτος).
Είναι σαφές ότι ο καταλυτικός παράγοντας, που οδήγησε στην επιλογή του F-15IA ήταν η μεταφορική ικανότητα όπλων του αεροσκάφους. Στην έκδοση F-15IA το αεροσκάφος θα μπορεί να μεταφέρει 13 τόνους φορτίου, ενώ θα ενσωματώνει προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα, αισθητήρες και φυσικά ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA : Active Elctronically-Scanned Array). Συγκεκριμένα, το F-15IA θα μπορεί να μεταφέρει, σε μία έξοδο, οκτώ AIM-120D και ΑΙΜ-9Χ και 28 κατευθυνόμενες βόμβες SDB (Small Diameter Bombs) ή οκτώ πυραύλους αερομαχίας και επτά κατευθυνόμενες βόμβες των 2.000 λιβρών. Επιπλέον, το F-15X σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε έτσι ώστε να «χωράει», όσο το δυνατό περισσότερο, στην υφιστάμενη και προϋπάρχουσα τεχνική υποδομή, όσων χρησιμοποιούν αεροσκάφη F-15, ώστε να συμπιεστεί το κόστος προμήθειας και χρήσης, και να μειωθεί ο χρόνος της αναγκαίας αδρανοποίησης της Μοίρας που βρίσκεται σε διαδικασία ένταξης των F-15X.
Επιστρέφοντας στην Αμερικανική Αεροπορία και το F-15X, η προμήθεια των 12 πρώτων αεροσκαφών φαίνεται να είναι ο προπομπός μιας συνολικής απαίτησης για 230 νέα αεροσκάφη, προς αντικατάσταση ισάριθμων F-15C/D, τα οποία ήδη μετρούν 34-40 χρόνια υπηρεσίας. Σύμφωνα με τις ισχύουσες πληροφορίες, οι οποίες βέβαια μένει να επιβεβαιωθούν, η Αμερικανική Αεροπορία θέλει τα 230 F-15X σε διάστημα 3-4 ετών, με ρυθμό παραγωγής 72 αεροσκαφών κατ’ έτος, με τις παραδόσεις να ολοκληρώνονται το 2025. Ωστόσο, αυτή η απαίτηση μένει να δούμε αν θα ικανοποιηθεί ή θα επιλεγεί η λύση της επιμήκυνσης του προγράμματος, ίσως για μια δεκαετία με την παραγωγή 24 αεροσκαφών κατ’ έτος. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επιλογή του F-15X δεν ανταγωνίζεται το πρόγραμμα F-35 Lightning II, δεδομένου ότι το F-15X έρχεται να αντικαταστήσει παλαιά αεροσκάφη της ίδια οικογένειας και προκρίνεται ως ενδιάμεση λύση, επικουρική και όχι εναλλακτική του F-35 Lightning II.
