Η λογική αναμένεται να πρυτανεύσει στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων (ΠΕΠ) M-270 MLRS του Πυροβολικού Μάχης του Στρατού Ξηράς, αφού με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκου Δένδια, το πρόγραμμα οδηγείται στις καλένδες. Πρόκειται για πρόγραμμα το οποίο είχε ως κύριο ανάδοχο την αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin, το κόστος του οποίου ξεπερνούσε το ένα δισεκατομμύριο ευρώ και συγκεκριμένα ανέρχονταν στο 1.1 δισ ευρώ (με βάση την Μελέτη Ολοκληρωμένης Πρότασης Υποπρογράμματος που ανέρχεται στο € 1.081.000.000.) συμπεριλαμβανομένων των νέων ρουκετών και πυραύλων (GMLRS και GMLRS ER). Εκτός φυσικά του υπερβολικού κόστους του προγράμματος ουδεμία μέριμνα υπήρξε από τη Lockheed Martin προκειμένου να υπάρξει συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στο πρόγραμμα δεδομένου πως το σύνολο των εργασιών στα πλαίσια του προγράμματος εκσυγχρονισμού θα πραγματοποιούνταν στις ΗΠΑ. Αβέβαιο παραμένει το γεγονός πως το Πυροβολικό Μάχης θα δαπανούσε ένα ιλιγγιώδες οικονομικό ποσό για μόλις 24 εκτοξευτές δεδομένου πως το σύνολο των υπολοίπων θα αξιοποιούσε τα υφιστάμενα πυρομαχικά τα οποία δεν δύναται να βληθούν από την έκδοση Μ-270Α1.
Επιπρόσθετα, ουδεμία βεβαιότητα υπήρχε εάν τελικά οι ΗΠΑ θα αποδέσμευαν για τη χώρα μας και τον Ελληνικό Στρατό τα προηγμένα πυραυλικά συστήματα Precision Strike Missile (PrSM). Είναι γεγονός πως με το κονδύλι της τάξης του 1.1 δισ ευρώ ο Ελληνικός Στρατός κάλλιστα μπορεί να προμηθευτεί νέας γενιάς υπερσύγχρονα πυραυλικά συστήματα αντί του εκσυγχρονισμού ενός συστήματος που ήδη μετρά 40 έτη υπηρεσίας με το Ελληνικό Πυροβολικό Μάχης. Πριν από μια εβδομάδα, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Δένδιας, ενημερώθηκε όχι από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά από τα μέλη των επιτροπών που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τα πραγματικά δεδομένα. Ο ΥΕΘΑ ενημερώθηκε από ανώτερους αξιωματικούς και επιτελείς της Διεύθυνσης Πυροβολικού του Γενικού Επιτελείου Στρατού οι οποίοι τον ενημέρωσαν για το εξωφρενικό κόστος της αμερικανικής πρότασης. Σύμφωνα με την ενημέρωση των επιτελών του ΓΕΣ προς τον ΥΕΘΑ, υπήρχαν αξιόλογες εναλλακτικές επιλογές μεταξύ των οποίων η προμήθεια των νέας γενιάς πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων PULS ισραηλινής σχεδίασης και προέλευσης.
Βασικά πλεονεκτήματα των PULS είναι πως πρόκειται για ένα νέο σύστημα με κόστος κτήσης μικρότερου του εκσυγχρονισμού των MLRS και φυσικά με τεράστια και άμεσα διαθέσιμα γκάμα όπλων και πυρομαχικών. Ως εκ τούτων, η εντολή του ΥΕΘΑ ήταν να γίνουν άμεσα διευρευνητικές επαφές προκειμένου να ενημερωθεί η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για το κόστος απόκτησης νέων εκτοξευτών καθώς και καινούργιων πυρομαχικών. Επιτελείς του ΓΕΣ υπογραμμίζουν στον γράφοντα πως τα νέα πυρομαχικά (ρουκέτες και πύραυλοι εδάφους – εδάφους) θα καλύπτουν τις επιχειρησιακές απαιτήσεις του ΓΕΣ σε κάθε επίπεδο επιχειρήσεων: επιχειρησιακό, τακτικό και στρατηγικό. Παράλληλα, στους πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων PULS θα ολοκληρωθούν και θα ενσωματωθούν και νέας γενιάς ευρωπαϊκά πυραυλικά συστήματα τα οποία κάλλιστα μπορεί να αποκτήσει ο Ελληνικός Στρατός. Αποφασίστηκε επίσης ο υφιστάμενος αριθμός των πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων (ΠΕΠ) M-270 MLRS του Πυροβολικού Μάχης του Στρατού Ξηράς να συνεχίσει να είναι σε υπηρεσία ως την έλευση των νέων συστημάτων.
Ειδικά για τη περίπτωση των υπέρ-πολύτιμων τακτικών βαλλιστικών πυραύλων ATACMS (Army Tactical Missile System) μπορεί να εφαρμοστεί επέκταση ορίου ζωής των βλημάτων (SLEP : Service Life Extension Program). Το πρόγραμμα ήδη εφαρμόζεται από τον Αμερικανικό Στρατό. Στόχος, μέσω ενός τέτοιου προγράμματος, είναι να μειωθεί το κόστος για την ελληνική πλευρά και παράλληλα το υφιστάμενο απόθεμα βλημάτων ATACAMS να είναι πλήρως αξιόμαχο και λειτουργικό δίχως τη πλήρη απαξίωση του. Το πρόγραμμα αφορά στην εγκατάσταση νέων υπό-συστημάτων, προς αντικατάσταση όσων έχουν πάψει να υποστηρίζονται (κυρίως κινητήρες και συστήματα πλοήγησης), και προσφέρει επιπλέον χρόνια επιχειρησιακής ζωής στα βλήματα. Επίσης, αφορά στην αντικατάσταση των υπό-πυρομαχικών από μονοκόμματη πολεμική κεφαλή και στην ενσωμάτωση πυροκροτητή προσέγγισης για αποτελέσματα επί περιοχής. Στη περίπτωση της χώρας μας λόγω μεγάλης επιχειρησιακής αναγκαιότητας χρήσης των υπό-πυρομαχικών για προσβολή στρατηγικών στόχων ή τακτικών στόχων (συγκεντρώσεις προσωπικού και υλικού) οφείλουμε να δούμε εάν γίνεται να μην αφαιρεθούν τα υπό-πυρομαχικά αλλά να γίνει αντικατάσταση όσων μερών απαιτούνται (όπως είναι οι κινητήρες και τα συστήματα πλοήγησης).
Το πρόγραμμα SLEP αφορά στην αναβάθμιση των πυραύλων MGM-140A Block.1 (M-39) και MGM-140B Block.1A (M-39A1) σε M-57E1 ATACMS Unitary. Και από τις δύο (2) εκδόσεις του πυραύλου αφαιρούνται τα υπό-πυρομαχικά κατά προσωπικού/αντιαρματικά (950 και 275 Μ-74 αντίστοιχα) και ενσωματώνεται τη μονοκόμματη, διατρητική πολεμική κεφαλή θραυματοποίησης WDU-18/B (των βλημάτων Harpoon). Επίσης, τα αναβαθμισμένα βλήματα ενσωματώνουν πυροκροτητή προσέγγισης για πλήγματα περιοχής, εκτός από σημείου. Άλλες βελτιώσεις αφορούν στην εγκατάσταση νέων συστημάτων και λογισμικού προήγησης και καθοδήγησης (συνδυασμός IMU/GPS) καθώς και νέο κινητήρα, με αποτέλεσμα την αύξηση του μέγιστου βεληνεκούς στα 300 χιλιόμετρα (τα βλήματα MGM-140A Block.1 έχουν μέγιστο βεληνεκές 128 χιλιόμετρα, ενώ τα MGM-140B Block.1A) έχουν μέγιστο βεληνεκές 165 χιλιόμετρα). Ουσιαστικά, το πρόγραμμα SLEP/αναβάθμισης μετατρέπει τα βλήματα MGM-140A Block.1 και MGM-140B Block.1A σε MGM-168 Block.4A. Όλα τα παραπάνω έχουν άμεσο ενδιαφέρον για το ελληνικό απόθεμα των ATACMS το οποίο δεν πρέπει να απαξιωθεί.
Φυσικά όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν κεραυνό εν αιθρία για το συντακτικό επιτελείο του DefenceReview.gr και τον γράφοντα. Με άρθρο μας στις 28 Ιουλίου 2024 και τίτλο: «Κερδίζει έδαφος η αντιπρόταση για PULS/EuroPULS έναντι του εκσυγχρονισμού των M-270 MLRS-Η εναλλακτική Ευρωπαϊκών και Ισραηλινών στον Ελληνικό Στρατό», επισημαίναμε πως σε επίπεδο ΓΕΣ/ Διεύθυνσης Πυροβολικού υπήρχαν έντονες ενστάσεις για το υπέρογκο κόστος του προγράμματος εκσυγχρονισμού των M-270 MLRS. Πριν από μερικές ημέρες, στην Αθήνα βρέθηκε πολυμελές κλιμάκιο στελεχών της ELBIT Systems προκειμένου να ενημερωθεί το ΓΕΣ/ Διεύθυνση Πυροβολικού για τη προοπτική των PULS/EuroPULS. Η Ελληνική πλευρά αναμένεται πλέον το οικονομικό σκέλος των Ισραηλινής πρότασης. Οι ευρωπαϊκές τεχνολογικές εξελίξεις επιβεβαιώνουν πως το προφανές: πως ο Ελληνικός Στρατός πρέπει να αποκτήσει και ευρωπαϊκά οπλικά πυραυλικά συστήματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη πρώτη παρουσίαση ενός πραγματικά στρατηγικού όπλου, πραγματοποίησε η γαλλική εταιρεία MBDA στα πλαίσια της έκθεσης «Eurosatory 2024». Πρόκειται για ένα πυραυλικό σύστημα κατηγορίας πυραύλου cruise με βάση την ανάπτυξη των γνωστών πυραυλικών συστημάτων SCALP EG και SCALP NAVAL (Missile de Croisière Naval – MdCN).
Ο νέος πύραυλος λέγεται Land Cruise Missile και πρόκειται για οπλικό σύστημα της κατηγορίας πυραύλων cruise. Προς το παρόν περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τις πλατφόρμες που δύναται να τον εκτοξεύσουν δεν έχουν γίνει προς το παρόν γνωστές αν και όπως μας τόνισε η MBDA από το Παρίσι, υπάρχει μεγάλη γκάμα και εύρος φορέων που δύναται να ενσωματωθεί. Η ανάπτυξη του πυραύλου έγινε με βάση τη μεγάλη τεχνογνωσία της γαλλικής MBDA από τους πυραύλους SCALP EG και SCALP NAVAL. Η επιχειρησιακή φιλοσοφία του πυραύλου είναι η προσβολή στρατηγικών στόχων του αντιπάλου. Άγνωστες παραμένουν προς το παρόν λεπτομέρειες αναφορικά με την εμβέλεια η οποία είναι της τάξης των εκατοντάδων χιλιομέτρων και η γόμωση της πολεμικής κεφαλής.
Παράλληλα όπως είχαμε γράψει στις αρχές Ιουνίου σε άρθρο μας με τίτλο: «ILA 2024»: Οι πολλαπλοί εκτοξευτές EuroPULS θα χρησιμοποιούν τους ευρωπαϊκούς πυραύλους JFS-M μέγιστου βεληνεκούς 500 χιλιομέτρων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν πολλές επιλογές πυραυλικών συστημάτων συμπληρωματικά με τα ισραηλινά πυρομαχικά. Στη διάρκεια της διεθνούς έκθεσης «ILA 2024» η MBDA Deutschland ανακοίνωσε ότι στο εγγύς μέλλον οι πολλαπλοί εκτοξευτές EuroPULS (έκδοση των ισραηλινών εκτοξευτών PULS) θα μπορούν να χρησιμοποιούν τους υπό ανάπτυξη ευρωπαϊκούς πυραύλους JFS-M (Joint Fire Support Missile) μέγιστου βεληνεκούς 500 χιλιομέτρων. Το σύστημα EuroPULS αναπτύχθηκε από την KNDS σε συνεργασία με την ισραηλινή Elbit Systems, στο πλαίσιο σχετικής συμφωνία που υπογράφηκε στη διεθνή έκθεση «DSEI 2023». Το EuroPULS ενσωματώνει στοιχεία από το πυροβόλο RCH-155. Σε γερμανική υπηρεσία το EuroPULS θα αντικαταστήσει τα MARS-2 (M-270 MLRS), ενώ σε γαλλική υπηρεσία τα LRU (M-270 MLRS).
Πρακτικά επιλέγοντας τη πρόταση της Lockheed Martin ο ΕΣ εγκλωβίζεται σε ένα περιορισμένο απόθεμα όπλων αμερικανικής προέλευσης. Αντίθετα με την Ισραηλινή – Ευρωπαϊκή υπάρχουν πολλές και διαφορετικές επιλογές όπλων – πυρομαχικών άμεσα διαθέσιμων για τον Στρατό Ξηράς και τη χώρα μας. Σημειώνεται πως το PULS πέραν των παραπάνω επιλογών, μπορεί να εκτοξεύσει τα περιφερόμενα πυρομαχικά SkyStriker, μέγιστου βεληνεκούς 100 χιλιομέτρων, τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά GLSDB (Ground Launched Small Diameter Bomb), μέγιστου βεληνεκούς 150 χιλιομέτρων και τους πυραύλους κατά πλοίων NSM (Naval Strike Missile), μέγιστου βεληνεκούς άνω των 250 χιλιομέτρων (ενδεικτικά 4 πυραύλους NSM κατά στόχων επιφανείας της νορβηγικής Kongsberg βεληνεκούς). Με την προσθήκη των πυραύλων JFS-M τα συστήματα θα μπορούν να προσβάλουν στόχους σε αποστάσεις έως και 500 χιλιόμετρα. Η ανάπτυξη του JFS-M ξεκίνησε το 2021. Ενσωματώνει μονοκόμματη πολεμική κεφαλή βάρους 80 κιλών, ενώ η ταχύτητα πλεύσης του θα κυμαίνεται μεταξύ Mach 0,5 και Mach 0,9. Το σύστημα καθοδήγησής τους θα είναι συνδυασμός GNSS (ευρωπαϊκό δορυφορικό σύστημα ναυτιλίας) και INS, ενώ παράλληλα θα αξιοποιηθεί και σύστημα σύγκρισης-παραβολής απεικονίσεων (ψηφιακών φωτογραφιών) της ευρύτερης περιοχής του στόχου. Το μεγάλο πλεονέκτημα του ισραηλινής προέλευσης οπλικού – πυραυλικού συστήματος είναι ο τρόπος που φέρονται οι ρουκέτες ή πύραυλοι σε δύο διαφορετικά pod τα οποία και μπορούν να φέρουν διαφορετικό οπλισμό.
Γράφει ο Αναστάσιος Παπανδρέου
Το PULS έχει σχεδιαστεί για να μεγιστοποιεί την απόκριση με βέλτιστη ευελιξία πυρός, χωρίς την ανάγκη ειδικών τροποποιήσεων στο σύστημα. Μια τυπική αποστολή βολής μπορεί να εκτελεστεί σε λιγότερο από ένα λεπτό από την έναρξη. Ο εκτοξευτής διαθέτει δύο κάλαθους ρουκετών όπου μπορούν να τοποθετηθούν διαφορετικού διαμετρήματος ρουκέτες και είναι τοποθετημένος στο πίσω μέρος ενός υψηλής ευκινησίας φορτηγού οχήματος. Οι ρουκέτες είναι παλεταρισμένες σε ειδικά PODS (καλάθους) και ο εκτοξευτής μπορεί να φέρει μέχει δύο PODS:
- 2×18 ρουκέτες Accular των 122 χιλ. με εμβέλεια 35 χλμ, με πολεμική κεφαλή 20 κιλών.
- 2×10 ρουκέτες Accular των 160 χιλ. με εμβέλεια 40 χλμ, με πολεμική κεφαλή 35 κιλών.
- 2×4 ρουκέτες EXTRA των 306 χιλ. με εμβέλεια 150 χλμ, με κεφαλή 120 κιλών είτε ελεγχόμενης θραυσματοποίησης είτε διείσδυσης.
- 2×2 ρουκέτες Predator Hawk των 370 χιλ. με εμβέλεια 300 χλμ με ενιαία κεφαλή των 140 κιλών.
- Είτε συνδυασμό των παραπάνω
Στην DSEI 2023 η γερμανική KNDS και η Elbit Systems υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας για την ανάπτυξη του EuroPULS με την πρόθεση της προώθησης και διάθεσης του ισραηλινού συστήματος στην Ευρωπαϊκή αγορά αλλά και την ενσωμάτωσης επιπλέον όπλων πέραν των ισραηλινής κατασκευής. Ήδη το σύστημα έχει σημειώσει επιτυχία με την παραγγελία 8 συστημάτων από τη Δανία, 20 συστημάτων από την Ολλανδία, 12 συστημάτων από την Ισπανία και αναμένεται η παραγγελία 5 αρχικών συστημάτων με προαίρεση για έως 89 ακόμη από την Γερμανία. Στην έκδοση EURO PULS που προτείνεται και στον γερμανικό στρατό, ο εκτοξευτής τοποθετείται πάνω στο σασί του Iveco Trakker GTF3 8×8, εξοπλισμένο με θωρακισμένη καμπίνα. Ο φορέας τροφοδοτείται από έναν εξακύλινδρο υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα Iveco Cursor 13 που παρέχει 500 ίππους εξασφαλίζοντας μέγιστη ταχύτητα επί οδών 90 km/h και αυτονομία πάνω από 750 km. Η καμπίνα φιλοξενεί τρεις στρατιώτες. Το επίπεδο προστασίας καθορίζεται ανάλογα με την επιλογή του πελάτη, το παρμπρίζ προστατεύεται από μεταλλικά προσττευτικά με γρίλιες κατά τη διάρκεια της βολής για να αποφευχθεί ζημιά στο θωρακισμένο γυαλί. Πίσω από την καμπίνα, ένας γερανός επιτρέπει στο EuroPULS να επαναφορτώνει αυτόνομα τους καλάθους του. Αυτό σημαίνει ότι τα φορτηγά ανεφοδιασμού θα αφήσουν τους καλάθους με τα απαιτούμενα πυρομαχικά σε ένα σημείο συνάντησης όπου ο εκτοξευτής θα κατευθυνθεί μόλις ολοκληρώσει την αποστολή βολής, εξασφαλίζοντας μέγιστη διασπορά, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο συγκέντρωσης φορτίου πυρομαχικών στο ίδιο σημείο. Εάν ένας πελάτης επιλέξει ένα φορτηγό φορέα που δεν διαθέτει γερανό, η επαναφόρτωση θα χρειαστεί τη βοήθεια ενός ειδικευμένου οχήματος εξοπλισμένου με γερανό. Στη γερμανική διάταξη, το EuroPULS θα έχει βάρος μάχης 38 τόνων, με διαστάσεις, 10,5 × 2,55 × 3,83 μέτρα (μ x π x υ).
Η ευελιξία του EuroPULS δεν συνδέεται μόνο με τα πυρομαχικά. Το σύστημα μπορεί να ενσωματωθεί σε διαφορετικά σασί με τροχούς. Η Ολλανδία π.χ. παρήγγειλε τους εκτοξευτές της PULS να εγκατασταθούν σε φορτηγά Scania Gryphu 8×8, ενώ μια άλλη επιλογή είναι μπορεί να είναι τα φορτηγά Rheinmetall HX ή τα σασί Tatra 6×6. Με τη συνεργασία της KNDS και της Elbit Systems υπάρχει πρόθεση να ενσωματωθούν στο μέλλον διάφορα όπλα ευρωπαϊκής προέλευσης όπως ο NSM της Kongsberg με εμβέλεια 250 χιλιόμετρα και ο JFSM της MBDA με εμβέλεια περί τα 500 χιλιόμετρα. Επίσης η ευρωπαϊκή έκδοση θα περιλαμβάνει στο οπλοστάσιο και τα περιφερόμενα πυρομαχικά SkyStriker της Elbit, τα οποία μπορούν να φτάσουν στον στόχο τους σε απόσταση 100 km. Εφοδιασμένα με δύο διαφορετικές κεφαλές, βάρους 5 ή 10 κιλών, μπορούν να περιπλανηθούν στην περιοχή ενδιαφέροντος αντίστοιχα 2 ώρες με τη μικρότερη κεφαλή και 1 ώρα με τη μεγαλύτερη.
Όπως αναφέραμε και παραπάνω στην ευρωπαϊκή ήπειρο έχουν παραγγελθεί:
- 8 εκτοξευτές από τη Δανία κόστους 133 εκατ. δολαρίων (2 Μαρτίου 2023).
- 20 εκτοξευτές από την Ολλανδία κόστους 305 εκατ. δολαρίων (18 Μαΐου 2023).
- 16 εκτοξευτές από την Ισπανία κόστους 576,5 ενατ. Ευρώ (Οκτώβριος 2023). Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης 16 PODS με 288 πυραύλους Accular 122 χιλ., 28 PODS με 122 πυραύλους EXTRA 306 χιλ., 32 PODS με 64 πυραύλους Predator Hawk 370 χιλ και 216 εκπαιδευτικές ρουκέτες.
Το ισπανικό πρόγραμμα είναι συνολικού ύψους 700 εκατομυρίων ευρώ. Περιλαμβάνει 12 εκτοξευτές μαζί με τα παραπάνω πυρομαχικά, δύο οχήματα περισυλλογής, έξι οχήματα για κάλυψη των σχετικών αναγκών των Παρατηρητών του Πυροβολικού καθώς και 10 διοικητικά οχήματα (ΚΔΠ), εξομειωτή και τεχνική υποστήριξη ύψους 414,2 εκατ. ευρώ. Τέσσερα πολυλειτουργικά ραντάρ κόστους 76,7 εκατ. ευρώ. Τέσσερα συστήματα ταντικών UAVs και δεκάδες drones επιτήρησης, οπλισμένων και καμικάζι καθώς και ενσωμάτωση στο τακτικό σύστημα Talos κόστους περί τα 200 εκατομύρια ευρώ. Εν κατακλείδι, το ισραηλινό σύστημα είναι ένας ελβετικός σουγιάς με πολλαπλές δυνατότητες σε προσιτό κόστος σε σύγκριση με τον ανταγωνισμό. Ο οποίος στο μέλλον με την ενσωμάτωση ευρωπαϊκών όπλων θα προσφέρει ακόμη μεγαλύτερη γκάμα εξελιγμένων πυραύλων βαλλιστικής τροχιάς και οριζόντιας πλεύσης. Μια πιθανή επιλογή του από τον Ε.Σ. θα του έδινε τη δυνατότητα να διαθέτει εξελιγμένα όπλα χωρίς εξαγωγικούς περιορισμούς.
