Αποτελεί κυρίαρχο θέμα της χθεσινής και της σημερινής ειδησεογραφικής επικαιρότητας. Ο λόγος για την αποστολή στην Ουκρανία ελληνικών ΒΜP-1 και την ταυτόχρονη και ισάριθμη αντικατάσταση τους από Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης (ΤΟΜΑ) του Γερμανικού Στρατού, των Marder-1A3. Η ανταλλαγή των ΒΜP-1 που υπηρετούσαν στη περιοχή ευθύνης της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Εσωτερικού και Νήσων (ΑΣΔΕΝ) είναι κατά την άποψη μας μια πολύ θετική εξέλιξη για τον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ). Και τούτο διότι τα Marder-1A3 αποτελούν ένα (1) αξιόλογο ΤΟΜΑ, το οποίο εάν αναβαθμιστεί στο επίπεδο Α5 μπορεί να ανταπεξέλθει εξαιρετικά στο πεδίο των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τα όσα έχουν αναφερθεί επισήμως, τα πρώτα Marder-1Α3 θα έρθουν πλήρως λειτουργικά και αξιόμαχα και έπειτα θα παραχωρηθούν τα ελληνικά BMP-1 στη Γερμανία και ακολούθως θα καταλήξουν στον Ουκρανικό Στρατό. (εντός της ημέρας θα αναρτήσουμε αφιέρωμα σχετικά με τα χαρακτηριστικά και τις επιδόσεις των Marder).
Το ΥΠΕΘΑ διευκρίνισε πως ισάριθμα Marder θα αντικαταστήσουν ισάριθμα BMP-1, ενώ τα Marder θα έρθουν σε πρώτο χρόνο. Η επίσημη ανακοίνωση αναφέρει: «Από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας γίνεται γνωστό ότι κατόπιν προηγουμένων συζητήσεων και μετά τη σημερινή συνάντηση του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Καγκελάριο της Γερμανίας κ. Όλαφ Σολτς (Olaf Scholz) συμφωνήθηκε η παραχώρηση Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης ανατολικογερμανικής προελεύσεως τύπου ΒΜΡ-1(παραλαβής 1994), προκειμένου να σταλούν στην Ουκρανία και η ταυτόχρονη αντικατάστασή τους με ίσο αριθμό Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης γερμανικής κατασκευής τύπου Marder. Οι λεπτομέρειες θα διευθετηθούν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα ανάμεσα στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Άμυνας της Γερμανίας, προκειμένου η συμφωνία να τεθεί το ταχύτερο δυνατό σε εφαρμογή».
Ο σχεδιασμός του ΕΣ προβλέπει την αντικατάσταση των ΒΜP-1 στην περιοχή ευθύνης της ΑΣΔΕΝ με Μ-113, που μέχρι πρότινος υπηρετούσαν στο Δ’ Σώμα Στρατού (Δ’ ΣΣ) στη Θράκη και ακολούθως στη θέση των Μ-113 την επιχειρησιακή αξιοποίηση των Marder-1A3 ασυγκρίτως καλύτερων έναντι τόσο των Μ-113 όσο και των BMP-1. Κύριοι τομείς στους οποίους διακρίνονται τα Marder-1A3 είναι η υψηλή ευκινησία και η ικανοποιητική θωράκιση-προστασία της Ομάδας Πεζικού. Με άλλα λόγια, το Πεζικό αποκτά ένα (1) σχετικά σύγχρονο ΤΟΜΑ, όπως είναι το Marder-1A3. Επαναλαμβάνουμε πως είναι ευχής έργο τα Marder-1A3 που θα έρθουν να εκσυγχρονιστούν στο επίπεδο Marder-1A5 με νέα οπτικά, σκοπευτικά ενώ κάλλιστα μπορούν να αναβαθμιστούν και σε επίπεδο θωράκισης καθώς και σε επίπεδο συστημάτων διοίκησης ελέγχου όπως ο ΗΝΙΟΧΟΣ ΙΙ για να είναι πλήρως διαλειτουργικά με τα Leopard-2HEL.
Σταδιακά το Δ’ ΣΣ θα αποκτήσει περί τα 200 Marder-1A3 εκ των οποίων τα πρώτα 100 άμεσα. Επιπροσθέτως το Marder-1A3 είναι μια πλατφόρμα που διακρίνεται για τη θωράκιση της και για την υψηλή της ευκινησία, ικανή να επιχειρεί με σύγχρονα άρματα μάχης 3ης γενιάς όπως τα Leopard-2HEL και τα Leopard-2A4. Σε μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα αναμένεται να καταφτάσουν και τα ελληνικά Lynx Kf-41 αυξάνοντας δραματικά και καίρια το αξιόμαχο του Πεζικού, που μέχρι σήμερα βασίζονταν στα ανεπαρκή, από πλευράς ευκινησίας και θωράκισης, Μ-113. Ακόμη και τα BMP-1, τα οποία αξιοποιούσε η ΑΣΔΕΝ, ήταν πλήρως ανεπαρκή και το κυριότερο αντιμετώπιζαν πολύ χαμηλές διαθεσιμότητες απόρροια της παλαιότητας τους.
Η ΑΣΔΕΝ ταλαιπωρούνταν από χρόνιες ελλείψεις κρίσιμων ανταλλακτικών ενώ η υποστήριξη των BMP-1 ήταν στη καλύτερη περίπτωση οριακή. Τα Marder-1A3 διαθέτουν επίσης και αξιοσημείωτη ισχύ πυρός με κύριες δυνατότητες το πυροβόλο των 20 χιλιοστών καθώς και τους αντιαρματικούς πυραύλους MILAN. Παρά το επιχείρημα που προβάλλεται πως τα BMP-1 διακρίνονταν για την ισχύ πυρός, λόγω του πυροβόλου των 73 χιλιοστών, τα Marder-1A3 υπερτερούν λόγω σκοπευτικών ημέρας και κυρίως νύχτας και φυσικά λόγω των MILAN, που επιτρέπουν αντιαρματικές βολές με μεγάλη ακρίβεια ημέρα και νύχτα με τα κατάλληλα σκοπευτικά. Όμως, όπως είχε παρατηρηθεί και σε πολλές ασκήσεις ΑΣΔΕΝ, τα BMP-1 χρησιμοποιούσαν κυρίως το πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών, αι όχι των 73 χιλιοστών. Συνεπώς και σε επίπεδο ισχύος πυρός τα Marder-1A3 διαθέτουν πολύ καλές και αξιόλογες δυνατότητες.
Επαναλαμβάνουμε πως κατά την άποψη μας τα Marder-1A3 πρέπει να εκσυγχρονιστούν σε Marder-1A5, την πλέον σύγχρονη έκδοση του οχήματος με όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες σε επίπεδο σκοπευτικών βοηθημάτων, επικοινωνιών, θωράκιση και μέσων διοίκησης και ελέγχου. Ένα (1) εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Ιορδανίας, που ενδιαφέρεται να αναβαθμίσει τα Marder-1A3 με το πακέτο CCV (Close Combat Vehicle), το οποίο αναπτύχθηκε το 2012. Υπενθυμίζουμε, ότι τον Δεκέμβριο του 2017 η Γερμανία ανάθεσε συμβόλαιο ύψους € 17 εκατομμυρίων στην Rheinmetall για την αναβάθμιση 25 Marder-1A3, τα οποία προορίζονταν για την Ιορδανία. Το σχετικό πρόγραμμα αποφασίστηκε το 2016 και το ίδιο έτος η Ιορδανία παρέλαβε 16 οχήματα, ενώ στις αρχές του 2017 παρέλαβε άλλα εννέα (9). Με τα 25 επιπλέον, ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας η Rheinmetall θα πρέπει να παραδώσει στην Ιορδανία 50 πλήρως επιχειρησιακά οχήματα (ένα Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού) με βαφή στα χρώματα της ερήμου. Εκτός των Marder-1A3 η Ιορδανία θα παραλάβει και ποσότητα ανταλλακτικών, πυρομαχικών, εγχειριδίων χρήσης, εργαλεία τεχνικής υποστήριξης και υπηρεσίες εκπαίδευσης.
Απ’ ότι φαίνεται η χρήση των οχημάτων έχει αφήσει στην Ιορδανία θετικές εντυπώσεις με αποτέλεσμα να υπάρχουν σκέψεις αναβάθμισης τους στο επίπεδο CCV και διατήρησης τους σε υπηρεσία, προς αντικατάσταση των 35 μη αναβαθμισμένων και παλαιών BMP-2, τα οποία διατηρεί σε υπηρεσία η Ιορδανία. Η πρόταση αναβάθμισης CCV εκσυγχρονίζει και αναβαθμίζει το Marder-1 στο κοντινότερο δυνατό επίπεδο, σε σχέση με τα τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Puma και Lynx. Μάλιστα είναι μια από τις προτάσεις που εξετάζει και η Γερμανία για το δικό της πρόγραμμα αναβάθμισης 222 Marder-1A3. Στη διαμόρφωση CCV το Marder ενσωματώνει επιπλέον θωράκιση APAM, στο σασί και τον πύργο, κάτι που του προφέρει απόλυτη προστασία από διατρητικά φυσίγγια διαμετρήματος 14,5 χιλιοστών και αυξημένο ποσοστό επιβίωσης από πλήγμα αντιαρματικών όπλων RPG. Το δάπεδο του οχήματος έχει ενισχυθεί, και αυτό, με αντιναρκική προστασία, η οποία το προστατεύει από νάρκες με εκρηκτική ισχύ ίση με 8 κιλά TNT.
Στη διαμόρφωση CCV το Marder ενσωματώνει επιπλέον θωράκιση APAM, στο σασί και τον πύργο, κάτι που του προφέρει απόλυτη προστασία από διατρητικά φυσίγγια διαμετρήματος 14,5 χιλιοστών και αυξημένο ποσοστό επιβίωσης από πλήγμα αντιαρματικών όπλων RPG. Το δάπεδο του οχήματος έχει ενισχυθεί, και αυτό, με αντιναρκική προστασία, η οποία το προστατεύει από νάρκες με εκρηκτική ισχύ ίση με οκτώ (8) κιλά TNT. Το όχημα ενσωματώνει και ένα νέο ολοκληρωμένο σύστημα προστασίας από πυρηνικές, βιολογικές και χημικές απειλές. Τα καθίσματα των στρατιωτών είναι ενισχυμένης προστασίας, ποιο εργονομικά και σταθεροποιημένα στην οροφή της καμπίνας, όχι στο δάπεδο, δημιουργώντας έτσι επιπλέον αποθηκευτικό χώρο, κάτω από τα καθίσματα, για επιπλέον πυρομαχικά ή άλλα εφόδια.
Στην έκδοση μεταφοράς προσωπικού το Marder CCV είναι εφοδιασμένο με έναν τηλεχειριζόμενο πύργο με πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών, ενώ στην έκδοση μάχης το όχημα ενσωματώνει τον πύργο Lance, ο οποίος είναι εφοδιασμένος με ένα πυροβόλο των 30 χιλιοστών, με σύστημα σταθεροποίησης για βολές στην κίνηση, και με ένα συζυγές πολυβόλο των 7,62 χιλιοστών. Επικουρικά, εφόσον το επιθυμεί ο πελάτης, ο πύργος μπορεί να εφοδιαστεί και με έναν δίδυμο εκτοξευτή κατευθυνόμενων αντιαρματικών βλημάτων (για τα Puma, που φέρουν τον πύργο Lance, η Γερμανία έχει επιλέγει τα ισραηλινά Spike-LR μέγιστου βεληνεκούς 4,5 χιλιομέτρων).
Φυσικά το όχημα ενσωματώνει νέους αισθητήρες και σύστημα ελέγχου πυρός. Η μεταφορική του ικανότητα είναι της τάξεως των 10 ατόμων (οδηγός, πολυβολητής και μια Ομάδα Πεζικού των οκτώ ατόμων). Οι διαστάσεις του είναι (μήκος x πλάτος x ύψος) 6,9 μέτρα x 3,6 μέτρα x 3 μέτρα, ενώ το βάρος μάχης ανέρχεται στους 38 τόνους. Ενσωματώνει τον πετρελαιοκινητήρα MB 883 της MTU μέγιστης ισχύος 600-680 ίππων, ανάλογα με την έκδοση και αυτόματο σύστημα μετάδοσης της κίνησης. Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 70 χιλιόμετρα την ώρα και μέγιστη εμβέλεια 500 χιλιόμετρα. Μπορεί να κινηθεί σε επιφάνεια με πλευρική κλίση 30%, με κάθετη κλίση 60%, ενώ μπορεί να περάσει κάθετο εμπόδιο ενός μέτρου, χαράκωμα μήκους 2,5 μέτρων και υδάτινο κάλυμμα βάθος 1,5 μέτρου.
Ανακεφαλαιώνοντας, η παραχώρηση των ελληνικών BMP-1 και η έλευση των γερμανικών Marder-1A3 για τον ΕΣ είναι μια πολύ θετική εξέλιξη που κινείται στο άξονα της αναβάθμιση του Όπλου του Πεζικού του ΕΣ, και ιδιαίτερα του Μηχανοκίνητου Πεζικού, που τόσο πολύ έχει ανάγκη εδώ και 20 χρόνια τουλάχιστον. Πρόκειται για την απαρχή μιας καθολικής και ριζικής αναβάθμισης του ελληνικού Μηχανοκίνητου Πεζικού με πρώτο βήματα τα Marder-1A3 και επόμενο τα υπερσύγχρονα και τεχνολογίας αιχμής τεθωρακισμένα οχήματα Lynx Kf-41.
