Το τελευταίο διάστημα έχουν καταγράψει τις ενημερώσεις που λαμβάνει το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ) από την ισραηλινή Rafael για το αντιαρματικό σύστημα Spike και ιδιαίτερα της έκδοση Spike-NLOS (Non-Line Of Sight). Συγκεκριμένα, το τελευταίο εξάμηνο έχουμε καταγράψει δύο (2) τέτοιες ενημερώσεις, μια τον Ιούλιο και μια τον Οκτώβριο.
Υπενθυμίζουμε ότι η προμήθεια νέων αντιαρματικών συστημάτων εντάσσεται στο ευρύτερο εξοπλιστικό πρόγραμμα, το οποίο έχει καταρτίσει το ΓΕΣ. Γενικά, τα Spike έχουν αποδειχθεί εμπορική επιτυχία για την Rafael και θεωρούνται από τα πλέον ικανά αντιαρματικά συστήματα στον κόσμο, αλλά και μια από τις πλέον ολοκληρωμένες οικογένειες αντιαρματικών συστημάτων με κάλυψη του βεληνεκούς από το 1,5 μέχρι τα 30 χιλιόμετρα.
Το Γενικό Επιτελείο Στρατού βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με την Ισραηλινή Rafael αλλά μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές ειλημμένη απόφαση δεν υπάρχει πέρα από εκδήλωση ενδιαφέροντος και συζητήσεις. Ο ΕΣ προσανατολίζεται στην απόκτηση ενός αριθμού τέτοιων συστημάτων με σκοπό να αξιοποιηθούν από την ΑΣΔΕΝ και το Δ Σώμα Στρατού με επιχειρησιακή αξιοποίηση από τους Λόχους Αντιαρματικών (ΛΑΤ) των σχηματισμών.
Οι πρώτες εκδόσεις των Spike ήταν οι: Spike-SR (Short Range) μικρού βεληνεκούς για αποστάσεις έως 800 μέτρα, Spike-MR (Medium Range) μέσου βεληνεκούς για αποστάσεις έως 2,5 χιλιόμετρα, Spike-LR (Long Range) μεγάλου βεληνεκούς για αποστάσεις έως 4 χιλιόμετρα, Spike-ER (Extended Range) αυξημένου βεληνεκούς για αποστάσεις έως 8 χιλιόμετρα και Spike-NLOS για αποστάσεις έως 30 χιλιόμετρα. Σήμερα, υπάρχουν οι βελτιωμένες εκδόσεις Spike-SR με αυξημένο βεληνεκές στα 2 χιλιόμετρα, Spike-LR2 μέγιστου βεληνεκούς 5,5 χιλιομέτρων και Spike-ER2 με μέγιστο βεληνεκές 10 χιλιόμετρα, όταν εκτοξεύεται από το έδαφος ή από πλοία και 16 χιλιόμετρα όταν εκτοξεύεται από τον αέρα. Επίσης, υπάρχει διαθέσιμη και η έκδοση Spike-FireFly, ενώ δεν τελεσφόρησε η ανάπτυξη της έκδοσης Mini-Spike.
Η ανάπτυξη του Mini-Spike ξεκίνησε το 2009. Στόχος του προγράμματος ήταν η ανάπτυξη μιας έκδοσης μικρότερου κόστους και βάρους σε σχέση με το Spike-LR, αλλά με μέγιστο βεληνεκές 1-1,5 χιλιόμετρα, αυξημένο σε σχέση με το Spike-SR. Ωστόσο, το πρόγραμμα ακυρώθηκε το 2016. To Spike-FireFly είναι ένα φορητό, ελαφρύ και μικρών διαστάσεων σύστημα προσβολής στατικών και κινούμενων στόχων. Ενσωματώνει ηλεκτροπτικό σύστημα και πολεμική κεφαλή βάρους 350 γραμμαρίων. Κινείται με μέγιστη ταχύτητα 60-70 χιλιομέτρων την ώρα. Όταν φτάσει πάνω από την απειλή δίδεται η εντολή πυροδότησης και ακολουθεί έκρηξη. Η δράση της έκρηξης είναι 1.500 μέτρα σε ανοιχτό πεδίο και 500 μέτρα σε αστικό περιβάλλον. Σε πλήρη λειτουργία το Spike-FireFly έχει μέγιστη διάρκεια πτήσης 15 λεπτά.
Όπως προαναφέραμε το Spike έχει αποδειχθεί εμπορική επιτυχία για τη Rafael. Μέχρι σήμερα έχει επιλεγεί από 33 χώρες με πωλήσεις άνω των 30.000 πυραύλων, πιστοποιημένων σε 45 διαφορετικές πλατφόρμες εκτόξευσης. Εστιάζοντας στο Spike-NLOS, για το οποίο υπάρχει ενδιαφέρον από τον Ελληνικό Στρατό, αλλά όχι κάποια ειλημμένη απόφαση, τα επιχειρησιακά οφέλη που παράγει και η ευελιξία του ως προς την πλατφόρμα εκτόξευσης (όχημα, ελικόπτερο) το καθιστά μια σημαντική προσθήκη για το ελληνικό οπλοστάσιο είτε ενταχθεί στους σχηματισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας, είτε στα νησιά. Ιδιαίτερα στα νησιά η χρήση του Spike-NLOS, ως όπλο αντιμετώπισης αποβατικών δυνάμεων, δεν παρέχει μόνο έλεγχο της θάλασσας, αλλά και της ξηράς.
Στα νησιά του Αιγαίου που είναι κοντά στα Μικρασιατικά παράλια, όπως είναι η Λέσβος, η Χίος, η Κάλυμνος, η Κως, η Σύμη, η Ρόδος, το Καστελόριζο, το μέγιστο βεληνεκές του Spike-NLOS (30 χιλιόμετρα) ξεπερνά το μήκος της θάλασσας και καλύπτει μικρό μέρος της απέναντι ακτής. Αυτό, σε συνδυασμό με τα επιχειρησιακά οφέλη που παράγει το βλήμα, καθιστά το Spike-NLOS ένα πολυργαλείο. Οι ελληνικές δυνάμεις δεν θα ελέγχουν μόνο την εγγύς παράκτια περιοχή του νησιού-φορέα του συστήματος, αλλά θα ελέγχουν και την άμυνα-προστασία μικρότερων νησιών. Για παράδειγμα, από την Πάτμο ελέγχονται και προστατεύονται οι Αρκοί, οι Λειψοί και η βόρεια Λέρος. Επιπλέον, θα μπορούν να γίνουν προληπτικές επιθέσεις κατά των αποβατικών δυνάμεων από την ακτή εξόρμησης ακόμα.
Ένα από τα επιχειρησιακά πλεονεκτήματα του Spike-NLOS είναι η ευελιξία του ως προς την ενσωμάτωση πολεμικών κεφαλών, ανάλογα με την επιχειρησιακή ανάγκη: Σε ρόλο αντιαρματικής άμυνας ενσωματώνει κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας (HEAT : High Explosive Anti-Tank), σε ρόλο προσβολής στόχων περιοχής, όπως προσωπικό συγκεντρωμένο ενσωματώνει κεφαλή θραυσμάτων ενώ σε ρόλο προσβολής καλά προστατευμένων ή ισχυρά θωρακισμένων στόχων ενσωματώνει διατρητική, εκρηκτική κεφαλή θραυσμάτων (PBF : Penetration, Blast, Fragmentation) η οποία εκρήγνυται μετά τη διάτρηση του στόχου. Επίσης το Spike-NLOS έχει την ικανότητα ακύρωσης του πλήγματος-αποστολής, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα προσβολής φίλιων δυνάμεων.
To Spike-NLOS ενσωματώνει ηλεκτροπτικό ερευνητή ενώ ο χειριστής μπορεί να επιλέξει εμπλοκή με δύο (2) διαφορετικούς τρόπους. Ο πρώτος είναι η προσβολή ενός στόχου, εντός του οπτικού πεδίου του χειριστή, ενώ ο δεύτερος είναι η προσβολή ενός στόχου πέραν του οπτικού πεδίου του χειριστή. Και στις δύο (2) περιπτώσεις ο στόχος προσβάλετε κατακόρυφα (Top Attack). Να υπογραμμίσουμε ότι όλα τα βλήματα της οικογένειας Spike έχουν πολλά κοινά υποσυστήματα, γεγονός που καθιστά τη συντήρηση και την υποστήριξη τους οικονομικά συμφέρουσα. Επίσης όλα τα βλήματα ενσωματώνουν σύστημα εκτέλεσης δοκιμών (BIT : Build-In-Test). Όπως προαναφέραμε το Spike-NLOS μπορεί να εκτοξευτεί και από ελικόπτερα AH-64 Apache.
Τον Ιανουάριο του 2020 ο Αμερικανικός Στρατός ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να ενσωματώσει το Spike-NLOS στα AH-64E Guardian Apache. Το σχετικό πρόγραμμα δοκιμών ολοκληρώθηκε, με κατεπείγουσες διαδικασίες, το καλοκαίρι του 2019. Βέβαια, το ραντάρ Longbow της συγκεκριμένης έκδοσης έχει αυξημένο βεληνεκές, στα 16 από τα οκτώ (8) χιλιόμετρα της προηγούμενη έκδοσης, κάτι που είναι σημαντική βελτίωση, αλλά υπολείπετε των 30 χιλιομέτρων του μέγιστου βεληνεκούς των Spike-NLOS, κάτι που σημαίνει ότι για στοχοποίηση πέραν των 16 χιλιομέτρων υπάρχει ανάγκη κατάδειξης στόχου. Η ανανέωση του οπλοστασίου των αντιαρματικών όπλων του ΕΣ αποτελεί μια από τις πλέον σημαντικές ανάγκες. Ενδεχόμενη απόκτηση τέτοιων οπλικών συστημάτων θα απέδιδε στο Όπλο του Πεζικού ένα σύγχρονο αντιαρματικό όπλο υψηλών ικανοτήτων.
