Πριν από δέκα ημέρες περίπου την πόρτα του ΓΕΣ πέρασαν οι άνθρωποι του DRDO σχεδίασαν τον ινδικό πολλαπλό εκτοξευτή ρουκετών Pinaka. Το Pinaka είναι ινδικής σχεδίασης και κατασκευής από τον DRDO (Defence Research and Development Organisation) ο οποίος ανήκει στο ινδικό υπουργείο άμυνας και αποτελείται από 52 εργαστήρια ανάπτυξης αμυντικής τεχνολογίας για όλους τους κλάδους των ινδικών ενόπλων δυνάμεων.
Η ανάπτυξη του εκτοξευτή ξεκίνησε το 1981 ώστε να καλυφθεί η ανάγκη του ινδικού στρατού για έναν νέας γενιάς πολλαπλό εκτοξευτή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς ο οποίος επρόκειτο να αντικαταστήσει τα ρωσικής κατασκευής BM-21 Grad του Ινδικού Στρατού. Το πρόγραμμα Pinaka ξεκίνησε ως απάντηση στην ανάγκη του ινδικού στρατού για σύγχρονο, μαζικό και γρήγορο πυροβολικό που να μπορεί να καλύψει ευρείες επιφάνειες πεδίου μάχης. Ο σχεδιασμός του ανατέθηκε στην Armament Research and Development Establishment (ARDE) της DRDO και σε συνεργασία με άλλες εργαστηριακές μονάδες της DRDO δημιουργήθηκε ένα πλήρες σύστημα που περιλαμβάνει οχήματα-φορείς, οχήματα ανεφοδιασμού, οχήματα διοίκησης και υπολογιστές πυρός. Η ανάπτυξη ξεκίνησε επίσημα στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και οι πρώτες επιχειρησιακές δοκιμές πραγματοποιήθηκαν τη δεκαετία του 1990.
Το Pinaka χρησιμοποιήθηκε επιχειρησιακά κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κασμίρ (Kargil) το 1999, όπου απέδειξε την ικανότητά του να καταστρέφει θέσεις σταθερής άμυνας σε ορεινό έδαφος με γρήγορες και συγκεντρωμένες βολές, προσφέροντας κρίσιμο πυροβολικό υποστήριξης στις χερσαίες επιχειρήσεις. Η επιτυχία του εκεί τόνωσε την εμπιστοσύνη του ινδικού στρατού στο σύστημα και επιτάχυνε την εισαγωγή του σε μεγαλύτερης κλίμακας υπηρεσία.
Δομή και λειτουργία του συστήματος
Το Pinaka είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα πυροβολικού: μία μονάδα (battery) αποτελείται συνήθως από έξι οχήματα-εκτοξευτές, οχήματα αναπλήρωσης/φορτωτή, οχήματα διοίκησης και μετεωρολογικά ραντάρ που παρέχουν δεδομένα ανέμου και ατμοσφαιρικών συνθηκών για ακριβεία βολής. Κάθε εκτοξευτής φέρει 12 σωλήνες για ρουκέτες διαμέτρου 214 mm, και μία πλήρης πυροβολαρχία των έξι εκτοξευτών διαθέτει 72 ρουκέτες ικανές να εκτοξευθούν σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα (όλες οι 72 ρουκέτες μπορούν να εκτοξευθούν μέσα σε περίπου 44 δευτερόλεπτα), καλύπτοντας περιοχή περίπου 1 km² ανά πλήρη βολή. Η ευελιξία στην επιλογή αριθμού ρουκετών ανά βολή και ο αυτοματισμός του υπολογιστή πυρός κάνουν το Pinaka χρήσιμο τόσο για μαζικό πλήγμα κατά στόχων όσο και για πιο στοχευμένες επιχειρήσεις.
Παραλλαγές και τεχνικά χαρακτηριστικά
Από το αρχικό Mk-I ο σχεδιασμός προχώρησε σε πολλαπλές βελτιώσεις:
- Pinaka Mk–I (πρωτότυπο / βασική έκδοση): Αρχικά βεληνεκές της τάξης των δεκάδων χιλιομέτρων (περίπου 40–48 km για την αρχική έκδοση).
- Mk–I Enhanced / Mk–I ADM: Βελτιώσεις στο βεληνεκές και στις δυνατότητες πολεμικής κεφαλής, συμπεριλαμβανομένων ειδικών κεφαλών όπως οι DPICM (dispensing/anti-personnel submunitions) για περιορισμό περιοχών.
- Pinaka Mk–II / Extended Range (ER): Σημαντική αύξηση βεληνεκούς — εκτιμήσεις και δοκιμές τοποθετούν το εύρος αυτό γύρω στα 75–90 km, με βελτιωμένα συστήματα πλοήγησης (αδρανειακό σύστημα με GPS/NavIC) και καλύτερη ακρίβεια.
- Guided Pinaka: Πακέτο καθοδήγησης (Trajectory Correction System, TCS) που επιτρέπει τροποποίηση της τροχιάς κατά την πτήση, βελτιώνοντας το CEP (Circular Error Probable) και καθιστώντας το σύστημα ικανό για πιο στοχευμένες βολές. Η συνεργασία με διεθνείς προμηθευτές για στοιχεία όπως το σύστημα πλοήγησης έχει ενισχύσει αυτή την κατεύθυνση.
Ο φορέας του εκτοξευτή είναι φορτηγά Tatra T813 8WD και Tatra T815 8WD τα οποία κινούνται από τον T-930 έναν υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα V8 πολλαπλών καυσίμων. Το οφέλημο φορτίο του φορέα είναι στους 22 τόνους και το όχημα επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 80 χλμ/ώρα και εμβέλεια 800 χιλιομέτρων.
Οι ρουκέτες του Pinaka φέρουν διάφορους τύπους κεφαλών: εκρηκτικές θραυσμάτων υψηλής καταστροφής (HE-frag), κεφαλές για εμπρησμό ή κατά προσωπικού, και κεφαλές για τοποθέτηση ναρκοπεδίων/αποτροπής περιοχής (area denial). Η κινητικότητα του συστήματος βασίζεται σε βαρέα τροχοφόρα πλαίσια (π.χ. Tatra), που του επιτρέπουν να μετακινείται γρήγορα, να αλλάζει θέσεις και να ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο αντεπίθεσης.
Σημαντικές τεχνικές βελτιώσεις και εγχώρια παραγωγή
Μία από τις στρατηγικές επιδιώξεις στην εξέλιξη του Pinaka ήταν η μείωση εξάρτησης από έναν μόνο παραγωγό και η ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Η DRDO προώθησε συνεργασίες μεταφοράς τεχνολογίας προς ιδιωτικές εταιρείες (όπως η Solar Industries) και κρατικές βιομηχανίες (π.χ. Yantra India / Munitions India) ώστε η παραγωγή ρουκετών και συστημάτων να αποκτήσει μεγαλύτερη κλίμακα και ανταγωνιστικότητα. Τα τελευταία χρόνια επιχειρήθηκαν επιτυχείς δοκιμές ρουκετών κατασκευασμένων πλήρως από τον ιδιωτικό τομέα, γεγονός που ανοίγει το δρόμο για μαζικότερη παραγωγή και ταχύτερη προμήθεια σε ινδικά στρατεύματα.
Σύγχρονες εξελίξεις — βεληνεκές 120 km και πέραν
Τα τελευταία χρόνια έχουν αναφερθεί και δοκιμαστεί παραλλαγές με ακόμη μεγαλύτερο βεληνεκές: δημοσιεύματα και ανακοινώσεις το 2024–2025 κάνουν λόγο για προγράμματα ανάπτυξης εκδόσεων Pinaka με βεληνεκές 120 km και ακόμη μεγαλύτερες παραλλαγές (αναφορές μιλούν για παραλλαγές σχεδιασμού με βεληνεκές έως και 200–300 km σε πιο φιλόδοξα σχέδια). Αν και τέτοιες εκδόσεις απαιτούν σημαντικές τροποποιήσεις στα χαρακτηριστικά της ρουκέτας (μεγαλύτερα στάδια/προωθητικά, βελτιωμένα συστήματα πλοήγησης και πιθανώς διαφορετικές κεφαλές), η τάση δείχνει ότι η Ινδία στοχεύει σε μακρύτερες, πιο ακριβείς και περισσότερο «στρατηγικές» εκδόσεις του Pinaka.
