Ο ελληνικός στρατός ήδη από τις αρχές του 2000 είχε στον προγραμματισμό του την απόκτηση τετρακοσίων νέων ΤΟΜΑ για τον εξοπλισμό των μηχανοκίνητων και τεθωρακιμένων ταξιαρχιών που θα εξοπλίζονταν στο εγγύς μέλλον με τα νέα άρματα μάχης Leopard 2A4 και Α6HEL. Έτσι ώστε το μηχανοκίνητο πεζικό να έχει τη δυνατότητα να ακολουθεί και να συνεργάζεται με τα νέα άρματα που διέθεταν μεγαλύτερη ταχύτητα και ευελιξία. Με τον τρόπο αυτό θα έκανε το επόμενο βήμα ως προς τον εκσυγχρονισμό του δόγματος επιχειρήσεων εντάσσοντας τεθωρακισμένα ΤΟΜΑ κάτι που είχε απωλέσει μετά την απόσυρση των γαλλικών ΑΜΧ-10Ρ μερικά χρόνια νωρίτερα.
Τον Αύγουστο του 2003 έγινε η πρώτη κρούση από την Rheinmetall Land Systems για τον εξοπλισμό του ελληνικού μηχανοκίνητου πεζικού με ένα μεταχειρισμένο όχημα υψηλής μαχητικής ισχύος καλύπτοντας τις πάγιες ανάγκες με σχετικά μικρό κόστος σε σύγκριση με ένα νέας κατασκευής σύγχρονο ΤΟΜΑ. Η πρόταση αφορούσε την παράδοση 300 τεθωρακισμένων οχημάτων Marder 1A3 από τα οποία τα 150 θα παραδίδονταν αναβαθμισμένα με τον νέο σύγχρονο πύργο E4 της KUKA καθώς και άλλες βελτιώσεις με κόστος 2,2-2,5 εκατομύρια ευρώ ανά όχημα και τα υπόλοιπα 150 στην έκδοση Mader 1A3 πλήρως ανακατασκευασμένα εντελώς δωρεάν στο πλαίσιο αντισταθμιστικών ωφελημάτων. Παράλληλα θα προσφέρονταν δωρεάν και οι 150 πύργοι που θα αφαιρούνταν από τα πρώτα ως ανταλλακτικά.
Η δεύτερη κρούση έγινε έξι χρόνια αργότερα, στα τέλη του 2009, η Rheinmetall σε συνεργασία με την ΕΛΒΟ πρότειναν ως ενδιάμεση λύση στην επιλογή των ρωσικών BMP-3HEL μια έκδοση του Marder την Marder 1A3HEL. Η προσφορά αφορούσε την παράδοση 422 Marder πλήρως ανακατασκευασμένων, 126600 διατρητικά πυρομαχικά AP-T DM63, τρία επαιδευτικά οχήματα, νέα βαφή Anti-IR, νέα δίκτυα παραλλαγής, περισκόπια νυχερινής οδήγησης και ενσωμάτωση του ΣΔΕΠ ΗΝΙΟΧΟΣ σε 135 από αυτά, με κόστος 230 εκατομύρια ευρώ.
Η Τρίτη ευκαιρία για εκσυγχρονισμό του δόγματος επιχειρήσεων ήταν με την λεγόμενη «κυκλική ανταλλαγή» όπου η Ελλάδα θα παραχωρούσε 100 πεπαλαιωμένα ΤΟΜΑ BMP-1P μηδαμηνής επιχειρησιακής αξίας στην Ουκρανία και τη θέση τους θα έπερναν ισάριθμα πλήρως ανακατασκευασμένα Mader 1A3 με νέες θερμικές κάμερας τελευταίας γενιάς, εντελώς δωρεάν. Δίνοντας την ευκαιρία σε πρώτη φάση στον εξοπλισμό δυόμιση μηχανοκίνητων ταγμάτων πεζικού με το νέο όχημα. Η ευκαιρία αυτή απέδωσε μόλις 40 οχήματα τα οποία εντάχθηκαν στο 645 μηχανοκίνητο τάγμα της ΧΧV Τεθωρακισμένης ταξιάρχίας. Δυστυχώς λόγω κακών χειρισμών αλλά και απαράδεκτης πολεμικής εναντίον της αντικατάστασης των παλαιών ρωσικών ΒΜΡ-1 από τα νεότερα και πιο ικανά Mader 1A3 η όλη διαδικασία ατόνισε και τελικά το σύνολο των Mader 1A3 που είχε στα χέρια της η Rheinmetall προωθήθηκε στα πεδία της Ουκρανίας με τα τελευταία 20 να είναι προς παράδοση το προσεχές διάστημα. Παράλληλα η Γερμανική πλευρά και πριν την προώθηση ολόκληρου του αποθέματος στην Ουκρανία είχε προτείνει την αγορά 205 νέας γενιάς ΤΟΜΑ τύπου Lynx και την παραχώρηση των υπόλοιπων 100 Mader 1A3. Το συμβόλαιο αυτό αξίας 2,2 δις ευρώ συν τοις άλλοις προέβλεπε την εγκατάσταση γραμμής παραγωγής του Lynx στην Ελλάδα καθώς ανταλλάγματα την αναβάθμιση 100 ΤΟΠΜ Λεωνίδας στο πρότυπο της EODH και στο βάθος χρόνου άλλα περίπου 350 Mader 1A3 που θα αποσύρονταν από τον γερμανικό στρατό.
IFV Marder
Η κατασκευή του ΤΟΜΑ Marder ξεκίνησε το 1971 και παράχθηκαν 2100 οχήματα του τύπου. Η τελευταία παραλλαγή του οχήματος είναι το Mader 1A3 που υιοθετήθηκε από τον γερμανικό στρατό το 1988. Τότε το γερμανικό υπουργείο υπέγραψε συμβόλαιο με την κατασκευάστρια εταιρία για την αναβάθμιση του συνόλου των 2100 οχημάτων στο επίπεδο 1Α3. ο πακέτο τροποποίησης περιλάμβανε:
- Βελτιωμένη θωράκιση, βάρους 1.600 κιλών, που προορίζεται για προστασία από το πυροβόλο 2A42 των 30 χλστ. στο ρωσικό BMP-2. Η θωράκιση παρείχε επίσης πρόσθετη προστασία από βόμβες διασποράς.
- Οι καταπακτές πάνω από το διαμέρισμα πεζικού αναδιατάχθηκαν.
- Η ανάρτηση ενισχύθηκε, τοποθετήθηκε νέο σύστημα πέδησης και ρυθμίστηκε το κιβώτιο ταχυτήτων. Το σύστημα θέρμανσης αντικαταστάθηκε με σύστημα θέρμανσης νερού.
- Ο πυργίσκος διαμορφώθηκε εκ νέου.
- Το νέο συνολικό βάρος ήταν 35.000 κιλά.
Η γενική διάταξη του Marder 1A3 IFV είναι πολύ παρόμοια με την προηγούμενη έκδοση με το κάθισμα οδηγού στο μπροστινό μέρος του πήγματος στην αριστερή πλευρά, το χώρο του κινητήρα στα δεξιά του οδηγού, έναν πυργίσκο δύο ατόμων τοποθετημένο στο μπροστινό μέρος της οροφής και το διαμέρισμα των μεταφερόμενων στρατιωτών στο πίσω μέρος. Υπάρχουν ορισμένες τροποποιήσεις στην εσωτερική διάταξη του πυργίσκου με τροφοδοσία πυρομαχικών, πρόσφατα σχεδιασμένα και βελτιωμένα καθίσματα, μεγαλύτερο ελεύθερο χώρο στην περιοχή των γονάτων και ένα διευρυμένο πέρασμα μεταξύ των καθισμάτων του αρχηγού και του πυροβολητή. Το πλήρως συγκολλημένο ατσάλινο κύτος του στάνταρ Marder 1 παρέχει στο πλήρωμα προστασία από πυρά μικρών όπλων και θραύσματα οβίδων, με το μπροστινό μέρος του οχήματος να παρέχει πλήρη προστασία από βλήματα απόρριψης sabot (APDS) των 20 mm. Το Marder 1A3 είναι εφοδιασμένο με ένα νέο πακέτο θωράκισης που παρέχει προστασία από πυρομαχικά πυροβόλου 30 χλστ. Αυτό το πακέτο αποτελείται από μετωπική θωράκιση στο κύτος, πρόσθετη θωράκιση στην πλάκα glacis, ομοιόμορφη πρόσθετη θωράκιση και στις δύο πλευρές του πυργίσκου, τρία εξαρτήματα θωράκισης τύπου κουτιού και στις δύο πλευρές του κύτους, πλάκες θωράκισης με διάκενα στην οροφή και πρόσθετη θωράκιση με αποθηκευτικό χώρο στην πίσω πόρτα. Οι προηγούμενες εκδόσεις του Marder είχαν δύο θύρες για βολές από το εσωτερικό σε κάθε πλευρά του κύτους, αλλά στο Marder 1A3 οι θύρες βολής απαλείφθηκαν λόγω ενός επιπλέον στρώματος θωράκισης και εξωτερικών κουτιών αποθήκευσης τοποθετημένα σε κάθε πλευρά του κύτους. Το μεταφερόμενο προσωπικό κάθεται σε θέσεις στο διαμέρισμα μεταφοράς προσωπικού στο πίσω μέρος του κύτους, ανά τρεις σε κάθε πλευρά στραμμένοι προς τα έξω. Ένα ακόμη κάθισμα είναι διαθέσιμο στο πίσω μέρος. Για την είσοδο και έξοδο το όχημα διαθέτει ηλεκτρική ράμπα στο πίσω μέρος του σκάφους. Νέα κιβώτια αποθήκευσης παρέχονται κατά μήκος των πλευρών του πάνω μέρους του σκάφους.
Το Marder 1A3 κινείται από έναν 6-κύλινδρο υγρόψυκτο κινητήρα ντίζελ MTU MB 833 Ea-500 που αποδίδει 600 ίππους στις 2.200 σ.α.λ. σε συνδυασμό με ένα κιβώτιο ταχυτήτων HSWL 194 με 4 ταχύτητες εμπρός και δύο όπισθεν και ενσωματωμένο σύστημα διεύθυνσης. Η έκδοση 1A3 χρησιμοποιεί μια νέα βελτιωμένη ανάρτηση που περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενισχυμένων ράβδων στρέψης, ένα υδραυλικό σύστημα πέδησης διπλής όψης, την αλλαγή της σχέσης μετάδοσης των πλευρικών τελικών μετάδοσης κίνησης για διατήρηση υψηλής κινητικότητας. Η ανάρτηση της ράβδου στρέψης σε κάθε πλευρά αποτελείται από έξι διπλούς επιλαστιχωμένους τροχούς δρόμου με τον τροχό μετάδοσης κίνησης μπροστά και τρεις κυλίνδρους επιστροφής τροχιάς. Ο πρώτος, ο δεύτερος, ο πέμπτος και ο έκτος τροχός έχει υδραυλικά αμορτισέρ. Το Marder 1A3 μπορεί να αναπτύξει μέγιστη ταχύτητα 65 km/h σε οδό με μέγιστη εμβέλεια 500 χλμ. Το Marder μπορεί να κάνει διάβασει υδάτυνου κωλύματος βάθους 1,5 m χωρίς προετοιμασία ή 2,5 m με τη βοήθεια ενός κιτ. Το Marder 1A3 έχει δυνατότητα να ανάβαση σε κλίση 60% και πλευρικές κλίσεις 30%. Μπορεί να σκαρφαλώσει σε κάθετο εμπόδιο 1 m και να διασχίσει μια τάφρο 2,5 m. Ο βασικός εξοπλισμός του Marder 1A3 περιλαμβάνει περισκόπια ημέρας, συσκευές παθητικής νυχτερινής όρασης, θερμική όραση, σύστημα κλιματισμού και σύστημα προστασίας NBC (Πυρηνική, Βακτηριολογική, Χημική). Το πετρελαιοηλεκτρικό σύστημα θέρμανσης αέρα του στάνταρ Marder IFV έχει αντικατασταθεί από ένα σύστημα θέρμανσης ζεστού νερού συνδεδεμένο και ηλεκτρικά συνδεδεμένο με το σύστημα ψύξης του κινητήρα.
Το Marder 1A3 είναι εξοπλισμένο με έναν πυργίσκο δύο ατόμων με τον αεχηγό πληρώματος στα δεξιά και τον πυροβολητή στα αριστερά. Ο αρχηγός έχει ένα μονοκόμματο κάλυμμα καταπακτής που ανοίγει προς τα δεξιά ενώ ο πυροβολητής έχει ένα παρόμοιο κάλυμμα καταπακτής που ανοίγει προς τα πίσω. Ο κύριος οπλισμός του οχήματος αποτελείται από ένα αυτόματο πυροβόλο Rheinmetall Mk 20 Rh202 των 20 mm, τοποθετημένο εξωτερικά, το οποίο έχει δυνατότητα κίνησης στον κατακόρυφο άξονα ανύψωση +65º έως -17º και και σε τόξο δεξιά-αριστερά πυργίσκου 360º. Έχει ταχύτητα βολής 1.000 βλ./λ με αποτελεσματική εμβέλεια βολής 2.500 μέτρα κατά επίγειων στόχων και 1.600 μέτρα κατά εναέριων στόχων. Ο δευτερεύον οπλισμός του Marder 1A3 περιλαμβάνει ένα ομοαξονικό πολυβόλο MG3 των 7,62 mm, τοποθετημένο στα δεξιά του κύριου οπλισμού. Μεταξύ του ομοαξονικού πολυβόλου και του όπλου τοποθετούνται δύο συστοιχίες τριών ηλεκτρικών εκτοξευτών καπνογόνων χειροβομβίδων 76 mm. Στη δεξιά πλευρά του πυργίσκου, υπάρχει επίσης ένας σταθμός εκτόξευσης κατευθυνόμενων αντιαρματικών βλημάτων MILAN που χρησιμοποιείται από τον αρχηγό με ένα βλήμα έτοιμο για βολή και έξι μέσα στα οχήματα. Η τελευταία γενιά πυραύλων MILAN έχει μέγιστο βεληνεκές 3.000 μ.
Εν έτη 2025 το μηχανοκίνητο πεζικό του ελληνικού στρατού συνεχίζει να είναι εξοπλισμένο με τα γνωστά «παπάκια», τα Μ-113Α1/Α2, από τα οποία ένας αριθμός περιπού 500 εξ αυτών όπως φαίνεται πρόκεται να αναβαθμιστεί μέσα στα επόμενα χρόνια. Ένα πρόγραμμα το οποίο θα κοστίσει περίπου 1,5 εκατομύριο ευρώ ανά όχημα. Ήτοι περί τα 750 εκατομύρια ευρώ για το σύνολο των οχημάτων. Δηλαδή, εν έτη 2025 η ανανέωση των τεθωρακισμένων του ελληνικού στρατού θα επέλθει από την αναβάθμιση του Μ-113, ενός οχήματος που μπήκε σε υπηρεσία πριν από 65 ολόκληρα χρόνια. Στον αντίποδα βλέπουμε ξεκάθαρα παραπάνω πως θα μπορούσαμε να έχουμε ήδη εδώ και είκοσι τουλάχιστον χρόνια σε υπηρεσία ένα πολύ αξιόλογο ΤΟΜΑ έχοντας καταβάλει πολύ λιγόταρα από τα μισά χρήματα που χρειάζονται σήμερα για την αναβάθμιση των Μ-113. Αλλά τότε χρήματα υπήρχαν για άλλες λύσεις οι οποίες δεν μπήκαν ποτέ σε υπηρεσία. Ενώ το όπως έχει αποδειχθεί ικανότατο και σκληροτράχηλο Marder 1A3 υστερούσε μόνο στο γεγονός της μη σταθεροποίησης του οπλισμού.
