Κομβικής σημασίας ήταν το χθεσινό Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) δεδομένου πως εγκρίθηκε η Μελέτη Πρόσκτησης Αναβάθμισης Εκσυγχρονισμού Στρατιωτικού Εξοπλισμού (ΜΠΑΕΣΕ) κεντρικό θέμα της οποίας ήταν τα περιφερόμενα πυρομαχικά ή (Loitering Munition). Σημειώνεται πως η ΜΠΑΕΣΕ είναι το πρώτο βήμα με τελικό στόχο τη σύναψη της σχετικής σύμβασης.
Οι σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο στον τομέα των οπλικών συστημάτων έχουν καταδείξει με τον πλέον σαφή τρόπο, την επιχειρησιακή αξία και χρησιμότητα των περιφερόμενων πυρομαχικών. Τα σύγχρονα περιφερόμενα πυρομαχικά προσδίδουν φονική ισχύ πυρός σε συνδυασμό με σχετικά χαμηλό κόστος κτήσης. Για το ελληνοτουρκικό πεδίο αντιπαράθεσης τα καθιστούν ιδανικά τόσο για το θέατρο επιχειρήσεων της Θράκης όσο και αυτό του Αιγαίου και φυσικά της Κύπρου.
Γενικά χαρατηρηστικά και δυνατότητες
Τα περιφερόμενα πυρομαχικά ή Loitering Munition συνδυάζουν πολλαπλά οφέλη, που τα καθιστούν πραγματικούς πολλαπλασιαστές ισχύος. Η λειτουργία τους είναι απλή και ο επιχειρησιακός τους κύκλος απολύτως ελεγχόμενος από τον ανθρώπινο παράγοντα: Εκτοξεύονται και κινούνται προς την περιοχή ενδιαφέροντος, στη συνέχεια περιφέρονται πάνω από την περιοχή ενδιαφέροντος, ερευνούν και εντοπίζουν στόχους. Αφού εντοπιστεί ένας στόχος, ο χειριστής του περιφερόμενου πυρομαχικού, ο οποίος βλέπει, σε πραγματικό χρόνο, ότι βλέπει και το περιφερόμενο πυρομαχικό, δίνει εντολή για την προσβολή του στόχου. Η προσβολή, εξίσου σημαντική παράμετρος, γίνεται κάθετα.
Η ανάγκη ανάπτυξης των περιφερόμενων πυρομαχικών είναι αποτέλεσμα της ανάγκης ενσωμάτωσης, στο χαμηλότερο κλιμάκιο μάχης, της μεγαλύτερης δυνατής ισχύος πυρός, έτσι ώστε να μειωθεί ο χρόνος μεταξύ της κλίσης πυρών υποστήριξης από το ανώτερο κλιμάκιο και της παροχής αυτών των πυρών. Σήμερα, από τη στιγμή που θα γεννηθεί η ανάγκη για πυρά υποστήριξης, μεσολαβεί μια χρονοβόρα διαδικασία μέχρι την παροχή των πυρών υποστήριξης. Στο μεσοδιάστημα όμως το αντικείμενο της προσβολής ενδέχεται να έχει μετακινηθεί σε άλλη θέση και τα παρεχόμενα πυρά να μην έχουν αποτέλεσμα.
Για παράδειγμα μια Ομάδα Πεζικού ή μια Διμοιρία Πεζικού που δέχεται πίεση, καλεί την Διμοιρία Υποστήριξης του Λόχου για την παροχή πυρών υποστήριξης. Αν μάλιστα η απειλή είναι ισχυρότερη από την ισχύ πυρός της Διμοιρίας Υποστήριξης του Λόχου, η υλοποίηση του αιτήματος χρονοτριβεί ακόμα περισσότερο διότι διαβιβάζεται στον ΛΥΤ (Λόχος Υποστήριξης Τάγματος). Σε κάθε περίπτωση χάνεται πολύτιμος χρόνος. Τα περιφερόμενα πυρομαχικά, εντεταγμένα σε επίπεδο Ομάδας ή Διμοιρίας Πεζικού, για παράδειγμα, μπορούν άμεσα και αποτελεσματικά να άρουν την πίεση στο μέτωπο και να αποτρέψουν τη δημιουργία ενός ρήγματος στη φίλια αμυντική διάταξη από άρματα μάχης για παράδειγμα.
Η ανάπτυξη των περιφερόμενων πυρομαχικών είναι εξέλιξη της διαδικασίας στροφή του πυροβολικού σε κατευθυνόμενα πυρομαχικά ακριβείας, διαδικασία η οποία επιταχύνθηκε μετά τον Πόλεμο του Κόλπου το 1991. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα, σε σχέση με το 1991, και με βάση της αμερικανική εμπειρία στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, ένας τόνος κατευθυνόμενων πυρομαχικών ακριβείας έχει αντικαταστήσει 12-20 τόνους συμβατικών, μη-κατευθυνόμενων πυρομαχικών, ανά αποστολή. Τα περιφερόμενα πυρομαχικά ήρθαν να μειώσουν, ακόμα περισσότερα αυτή τη συνάρτηση, επιφέροντας, μεταξύ άλλων, και οικονομία.
Επίσης, στην περίπτωση της ακρίβειας των προσβολών, τα περιφερόμενα πυρομαχικά είναι ικανότερα, σε σχέση με τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά, τα οποία παρουσιάζουν CEP (Πιθανότητα Κυκλικού Σφάλματος) 30-50 μέτρα στο μέγιστο βεληνεκές των 40 χιλιομέτρων, τη στιγμή που το CEP των περιφερόμενων πυρομαχικών είναι κάτω του ενός (1) μέτρου στο διπλάσιο βεληνεκές.
Επιχειρησιακή αξιοποίηση
Τα περιφερόμενα πυρομαχικά ξεχωρίζουν καθότι προσδίδουν υψηλή ακρίβεια και συνάμα αυξημένο βεληνεκές. Για τον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ) αλλά και την Εθνική Φρουρά (ΕΦ) οφείλουν να αποτελούν τη μέγιστη εξοπλιστική προτεραιότητα καθώς πρόκειται για πραγματικούς πολλαπλασιαστές ισχύος. Δύναται να αξιοποιηθούν επιχειρησιακά ποικιλοτρόπως τόσο από το Όπλο του Πεζικού όσο και από το Πυροβολικό Μάχης για αυξημένα βεληνεκή.
Ειδικότερα από το Πεζικό μπορούν κάλλιστα να ενταχθούν στους Λόχους Αντιαρματικών (ΛΑΤ) των Σχηματισμών (Μηχανοκίνητων Ταξιαρχιών στο Δ Σώμα Στρατού ή των ανάλογων Μονάδων στους Σχηματισμούς της ΑΣΔΕΝ) καθώς και στους Λόχους Υποστήριξης (ΛΥΤ) των Μηχανοκίνητων Ταγμάτων ή απλών Ταγμάτων Πεζικού. Επιπροσθέτως στις Επιλαρχίες Αναγνώρισης (ΕΑΝ) και φυσικά σε μονάδες των Ειδικών Δυνάμεων (Πεζοναύτες, Καταδρομείς, Αλεξιπτωτιστές).
Για παράδειγμα, στον Έβρο ο Ελληνικός Στρατός (ΕΣ) θα μπορεί να προσβάλει διαδοχικά, κλιμακωτά και συνεχώς, από το βεληνεκές των 10 χιλιομέτρων μέχρι το βεληνεκές των 200-250 χιλιομέτρων, κάθε στόχο, μικρό ή μεγάλο, θωρακισμένο ή μη. Η προετοιμασίας μια επίθεσης δεν είναι απλή υπόθεση. Μεσολαβεί χρόνος και πράξεις που εκθέτουν τις εχθρικές δυνάμεις στο φίλιο πυρ. Για παράδειγμα η μετακίνηση των εχθρικών δυνάμεων από τους χώρους συγκέντρωσης στους χώρους εξόρμησης.
Δεδομένου ότι στον Έβρο μια πιθανή επιθετική ενέργεια της Τουρκίας σημαίνει δέσμευση αρκετών Ταξιαρχιών, μιλάμε για τη μετακίνηση εκατοντάδων οχημάτων. Εάν ο ΕΣ έχει τα μέσα να προσβάλει τις δυνάμεις αυτές σ’ όλη αυτή της φάση της προετοιμασίας θα δημιουργήσει απώλειες πριν καν ξεκινήσει η επιθετική ενέργεια και θα θέσει τις τουρκικές δυνάμεις σε κατάσταση ανισορροπίας, ίσως το σημαντικότερο, θα καταστήσει υπό αίρεση την ικανότητα της Τουρκίας να συγκεντρώσει τον απαιτούμενο όγκο δυνάμεων και ισχύος που χρειάζεται για να διασπάσει την ελληνική άμυνα.
Σε ένα άλλο παράδειγμα-σενάριο, τα περιφερόμενα πυρομαχικά μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσο άρνησης περιοχής. Με την ικανότητα περιφοράς και παραμονής πάνω από μια περιοχή ενδιαφέροντος για ώρες, ένας αριθμός περιφερόμενων πυρομαχικών μπορεί να αρνηθεί, στις τουρκικές δυνάμεις, τη διάβαση από μια συγκεκριμένη περιοχή ή να καταστήσει τη διάβαση από τη συγκεκριμένη περιοχή πολύ επικίνδυνη. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι οι ανάγκες άμυνας για τη συγκεκριμένη περιοχή θα είναι μειωμένες. Έτσι, ο εκάστοτε Διοικητής μπορεί να διατάξει και να τοποθετήσει τις δυνάμεις του καταλληλότερα και να ενισχύσει ένα άλλο σημείο του μετώπου, για παράδειγμα. Με άλλα λόγια, τα περιφερόμενα πυρομαχικά υποστηρίζουν αποτελεσματικά το δόγμα της ευέλικτης, κινητής άμυνας.
Αλλά και στο Αιγαίο, οι Διοικητές των Στρατιωτικών Διοικήσεων της ΑΣΔΕΝ (Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Εσωτερικού και Νήσων) θα είναι σε θέση να προσβάλουν τις τουρκικές αποβατικές δυνάμεις ανά πάσα στιγμή και με τον όγκο πυρός που κρίνουν απαραίτητο: Από την ακτή της απόβασης, με την προσβολή του συγκεντρωμένου προσωπικού ή των πλοίων και των σκαφών απόβασης, εν πλω ή επί της ακτής απόβασης. Επίσης θα είναι σε θέση να αρνηθούν περιοχές απόβασης ή αεραπόβασης μέσω της διαρκούς περιφοράς των πυρομαχικών. Με μέγιστο βεληνεκές 200-250 χιλιομέτρων, οι ελληνικές δυνάμεις, από τα ελληνικά νησιά θα μπορούν να προσβάλουν ακόμα και τουρκικά πλοία, ενώ και οι στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές της Τουρκίας στα μικρασιατικά παράλια θα είναι απροστάτευτες απέναντι στα ελληνικά πλήγματα.
Τα περιφερόμενα πυρομαχικά, ως συστήματα διπλού ρόλου, δηλαδή αναγνώρισης και προσβολής, είναι μια σημαντική, νέα κατεύθυνση του πυραυλικού πυροβολικού. Η χρήση του λειτουργεί πολλαπλασιαστικά στη φίλια ισχύ πυρός, μειώνει τις φίλιες απώλειες, αυξάνει το ποσοστό ακριβείας και ενδείκνυται για πολλαπλές αποστολές: Από την προσβολή μιας συγκέντρωσης προσωπικού, μέχρι την άρνηση ολόκληρης περιοχής, χερσαίας ή θαλάσσιας, καθώς έχουν τη δυνατότητα προσβολής στόχων στο έδαφος και τη θάλασσα. Πρόκειται για οικονομικές λύσεις, απλές στη χρήση οι οποίες λειτουργούν ως πραγματικοί πολλαπλασιαστές ισχύος.
