Στις αρχές του 2017, η US Air Force (USAF) έδωσε εντολή στην 780 Μοίρα Δοκιμών Οπλικών Συστημάτων με έδρα την αεροπορική βάση Eglin,  να ανακατασκευάσει τα παλαιά βλήματα των 40 mm που υπήρχαν σε απόθεμα και βάλλονταν από τα πυροβόλα Bofors των AC 130.

Το αποτέλεσμα ήταν, η 780 Μοίρα να παρουσιάσει το βλήμα PGU-9D / B το οποίο συνδυάζει τμήματα από παλαιά βλήματα και νέα ασφαλέστερη εκρηκτική γόμωση. Υπήρξαν περιπτώσεις βλημάτων που αναγομώθηκαν, των οποίων οι κάλυκες είχαν κατασκευαστεί το 1944. Συνολικά ανακατασκευάστηκαν 80.000 βλήματα.

Παρά το γεγονός ότι η USAF, έχει αποφασίσει την αντικατάσταση των Bofors, καθώς και των πυροβόλων GAU-12 / U 25 mm, με ένα ζευγάρι πυροβόλων 30 mm , από τα AC-130W όπως επίσης και τα AC-130J που θα ενταχθούν σε υπηρεσία, συνεχίζουν να υφίστανται παράπονα από το προσωπικό σχετικά με την έλλειψη ακρίβειας στις βολές, κάτι που καθιστά τα πυρά υποστηρίξεως, επικίνδυνα για τα επίγεια τμήματα.

Για την ιστορία, η δοκιμή αντικατάστασης των Bofors και GAU-12 / U 25 mm με αυτά των 30mm , έλαβε χώρα  το 2007 σε ένα  Spooky II. Αυτές οι δοκιμές δυστυχώς, δεν παρήγαγαν τα επιθυμητά αποτελέσματα  κι έτσι το αεροσκάφος επέστρεψε στην αρχική του διαμόρφωση τον επόμενο χρόνο.

Θα αναρωτηθεί κάποιος, αφού υπάρχουν παράπονα από την υπηρεσία, γιατί τα Bofors των 40mm θα αντικατασταθούν;

Ο βασικός λόγος, είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η USAF στην εύρεση ανταλλακτικών και τέλος πολύ απλά διότι από την έντονη χρήση τα πυροβόλα τείνουν να συμπληρώσουν τον αριθμό βολών που προβλέπεται.

Ενδεικτικά, η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας (AFSOC) έδωσε στοιχεία στα οποία αναφέρονταν πως επτά από τα AC 130  που διατέθηκαν στην 4η Μοίρα Ειδικών Επιχειρήσεων πέταξαν σχεδόν 4.000 ώρες μάχης μεταξύ Νοεμβρίου 2013 και Ιουνίου 2014. Αεροσκάφη και  πληρώματά  πέρασαν περισσότερες από 1.175 ημέρες, αναπτυγμένα σε ζώνες μάχης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου !!!

Πολύ απλά, πληρώματα – αεροσκάφη – πυροβόλα κυριολεκτικά λιώνουν στις επιχειρήσεις.

Το πρόβλημα λοιπόν ήταν μεγάλο. Η τεχνοοικονομική μελέτη που είχε συνταχθεί εγκαίρως, ανέφερε πως προκειμένου να μπορεί να καλύψει τις επιχειρησιακές ανάγκες της, η USAF θα έπρεπε ως το 2013 να παραγγείλει νέα πυροβόλα στην τιμή των 1,3 εκατομμυρίων δολαρίων το καθένα.

Έπρεπε οπωσδήποτε να βρεθεί λύση. Και τη λύση αυτή έδωσε η σύμμαχος Ελλάδα η οποία το απόθεμα σε πυροβόλα Bofors 40 mm που διέθετε, το είχε αποσύρει από την ενεργό υπηρεσία το 2005.

Για το λόγο αυτό,  η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων της USAF (AFSOC) έστειλε μια ομάδα στην Ελλάδα για να επιθεωρήσει και να εγκρίνει την αγορά παλαιών πυροβόλων. Στις Ελληνικές αποθήκες, ανακαλύφθηκαν 140 κάνες από πυροβόλα και άλλα σπάνια ανταλλακτικά τα οποία θα έδιναν παράταση ζωής στα υπερπολύτιμα για τη USAF Bofors των 40 mm. Από την όλη διαδικασία εξοικονομήθηκαν 14 εκατομμύρια δολάρια.

«Πέρασα δύο μέρες χτενίζοντας διάφορες αποθήκες,  ψάχνοντας για ανταλλακτικά», δήλωσε ο Bill Walter, υπεύθυνος του προγράμματος στο Strike Requirements Branch της AFSOC. «Ήταν σαν να πηγαίνεις σε μουσείο. Αισθάνθηκα απίστευτα. Ήταν σαν να μπήκα σε μια άλλη εποχή, όπως να κάνω πίσω 50 ή 60 χρόνια. »

Αφού κάνουμε μια παύση ενός λεπτού, ας προσπαθήσουμε να ξεδιπλώσουμε τις σκέψεις μας.

Μιλάμε για την ικανότερη Πολεμική Αεροπορία της υφηλίου, που μπορεί και υλοποιεί δόγματα « Οπουδήποτε – Οποτεδήποτε» τα μέσα της οποίας είναι απεριόριστα.

Μιλάμε για την πολεμική αεροπορία της χώρας με την ικανότερη πολεμική βιομηχανία.

Μιλάμε για οργανισμούς με ιδιαίτερη ικανότητα στην εφοδιαστική αλυσίδα (θυμόμαστε τον άθλο του Υποστράτηγου Γουίλιαμ Παγώνη που κατάφερε να παρέχει παγωμένα αναψυκτικά στις Αμερ. Ένοπλες Δυνάμεις που έλαβαν μέρος στην Καταιγίδα της Ερήμου και που αργότερα έγινε ακόμη πιο γνωστός από το βιβλίο του Moving Mountains).

Για τη USAF δεν θα ήταν πρόβλημα να αγοράσει νέα πυροβόλα. Όμως, η τεχνοοικονομική μελέτη έδειξε προς άλλη κατεύθυνση, κι αυτή ακριβώς η κατεύθυνση ακολουθήθηκε. Και ακολουθήθηκε κατά γράμμα.

Οι Αμερικανοί κατόρθωσαν και βρήκαν λύση στο πρόβλημα τους, με το να σκουπίσουν όλα τα ανταλλακτικά και τα διαθέσιμα πυροβόλα από τις αποθήκες του ΕΣ. Όπως ακριβώς έκαναν οι Ισραηλινοί με τα ανταλλακτικά των ΑΗ 64+.

Πάμε τώρα στα του οίκου μας. Τόσο «άχρηστα» ήταν για εμάς ή την ΕΦ τα ταπεινά Bofors;

Έχουμε καλύψει όλες μας τις ανάγκες με τεχνολογικά ανώτερα πυροβόλα και για το λόγο αυτό πουλήσαμε στους συμμάχους τα scrap; Εάν η USAF μετά από επιθεώρηση, δέχθηκε να αγοράσει 140 (!!!!) πυροβόλα, σημαίνει ότι αυτά είχαν προσδόκιμο επιχειρησιακής ζωής. Εφτά Gunships της, πέταξαν 4.000 ώρες σε περίοδο 8 μηνών. Θα ήταν ενδιαφέρον να γνωρίζαμε και τον αριθμό πυρών υποστηρίξεως που παρείχαν στα επίγεια τμήματα. Φυσικά και οι ρυθμοί των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στο κομμάτι των βολών δεν είναι αυτοί.

Αν τα 140 πυροβόλα ήταν επιχειρησιακά για τους αμερικανούς, σημαίνει ότι ήταν κατάλληλα και για εμάς. Κι εδώ θα θέλαμε να θέσουμε ένα πολύ σοβαρό ζήτημα.

Την ανακύκλωση των οπλικών συστημάτων.

Την εποχή που διανύουμε, την εποχή μετά την οικονομική κρίση και την πανδημία, τίποτε δεν περισσεύει. Και επιπλέον, αυτήν την εποχή που στα πεδία των μαχών (της περιοχής μας) έκαναν την εμφάνισή τους κάποια αργά, δυσκίνητα ελικοφόρα, που ως αποστολή έχουν το κορεσμό, διότι είναι πολλά (μιλάμε φυσικά για τα ANKA και τα Bayraktars), μήπως τα παλιά πυροβόλα ξαναβρίσκουν το ρόλο τους στο αμυντικό πλέγμα της Πατρίδας μας;

Θα παρουσιάσουμε εν τάχει, μερικά παραδείγματα.  

Το παράδειγμα της Ινδίας.

Η Ινδία με δεκαπέντε φορές μεγαλύτερο ΑΕΠ από το δικό μας, προχώρησε σε εκσυγχρονισμό των L70 με βάση το πρόγραμμα της ΙΑΙ και ταυτόχρονα, προκήρυξε διαγωνισμό για την αντικατάσταση αυτών σε βάθος δεκαπενταετίας.

Μη βιαστείτε να κρίνετε τους Ινδούς. Έπραξαν το αυτονόητο. Εκσυγχρόνισαν τα περίπου 1500 L70 τους, τα οποία είχαν ρόλο στο Α/Α δίκτυο, ώστε αυτά να μπορούν να σταθούν επάξια στο σύγχρονο πεδίο μάχης, απέναντι στα αναρίθμητα Μη Επανδρωμένα (ΜΕΑ) της Κίνας και του Πακιστάν. Και ταυτόχρονα, επειδή προφανώς γνωρίζουν τον απομείναντα χρόνο ζωής των L 70, έτρεξαν διαγωνισμό.

Φυσικά ο εκσυγχρονισμός έγινε στην Ινδία, και βασίστηκε στο πρόγραμμα της ΙΑΙ.

Εξάλλου η ELBIT, έχει σχεδιάσει ένα άλλο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού για τα L70.

Το πρόγραμμα της Elbit, κινείται στη λογική της «ανάστασης των νεκρών» και της εισαγωγής τους σε σύγχρονα δικτυοκεντρικά συστήματα με σύγχρονα ραντάρ και αισθητήρες.

Το παράδειγμα της Πολωνίας.

Κάτι αντίστοιχο, παρουσίασε η Πολωνία, με  διπλάσιο ΑΕΠ από το δικό μας. Θα δούμε δηλαδή και πως κινήθηκε και μια μεσαία δύναμη.

Η Πολωνία, διέθετε έναν τεράστιο αριθμό οπλικών συστημάτων  ρωσικής κατασκευής, τα οποία ή θα έπρεπε να αντικατασταθούν ή να εκδυτικοποιηθούν. Η περίπτωση της, ταιριάζει περισσότερο με τη δική μας.

Η μελέτη η οποία καταρτίσθηκε, έδειξε πως για την αντικατάσταση όλων των ρωσικών συστημάτων απαιτούνται υπέρογκα ποσά και επιπλέον, τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης ξέφευγαν κατά πολύ.

Με δεδομένο ότι η απειλή υφίσταται και πιέζει αφόρητα, οι Πολωνοί σε πρώτη φάση ιεράρχησαν τις ανάγκες τους. Σε δεύτερη φάση, αποφάσισαν να χωρίσουν τις ανάγκες τους σε δύο μέρη. Αυτές που μπορούν να καλυφθούν από την αμυντική τους βιομηχανία και στις υπόλοιπες.

Για την αμυντική τους βιομηχανία, αποτελούσε πρόκληση. Δημιουργήθηκαν κοινές ομάδες εργασίας που αποτελούνταν από μέλη όλων των εταιριών (!!!) και καταρτίσθηκε ένα πλάνο υλοποίησης, το οποίο αφού εγκρίθηκε από την πολιτική ηγεσία, μπήκε σε εφαρμογή.

Ένα από τα οπλικά συστήματα που θα έπρεπε να εκσυγχρονισθούν ήταν τα  πυροβόλα ZU23.

Προκειμένου να ξεπεραστούν ορισμένα εμπόδια νομικής φύσεως που παρουσιάστηκαν, οι εταιρείες που επρόκειτο να εμπλακούν με το πρόγραμμα, δεν δίστασαν να δημιουργήσουν μια κοινοπραξία. Για να μην πλατειάζουμε άλλο, το αποτέλεσμα ήταν η παρουσίαση ενός αξιοπρεπέστατου συστήματος, του ZRPK PSR-A Pilica

Δόθηκε έμφαση στην ευκινησία των πυροβόλων και για το λόγο αυτό τοποθετήθηκαν και μπορούν να βάλουν από φορτηγό. Κάθε πυροβόλο διαθέτει πλέον κάμερα ημέρας / νύχτας και θερμική. Επιπλέον πάνω από τα πυροβόλα τοποθετήθηκε διπλός εκτοξευτής Α/Α πυραύλων μικρού βεληνεκούς .

Τα πυροβόλα έπαψαν να είναι χειροκίνητα καθώς τοποθετήθηκε σε κάθε ένα από αυτά μια ηλεκτρογεννήτρια (στη θέση του ενός πυροβολητή) και μανέτες χειρισμού. Υπάρχουν οθόνες που παρουσιάζουν στο χειριστή την τακτική εικόνα και τα σκοπευτικά.

Όλα τα παραπάνω υλοποιήθηκαν με Πολωνικά συστήματα. Η καρδιά του όλου συστήματος όμως είναι ένα Ισραηλινό ραντάρ καθώς και τα σύστημα διασύνδεσης.

Κάθε Πυροβολαρχία, πλέον διαθέτει 6 μονάδες πυρός (συνολικά δηλαδή 12 κάνες και 12 εκτοξευτές Α/Α) οι οποίες βρίσκονται επί των οχημάτων, και είναι διασυνδεδεμένες είτε ασύρματα είτε με οπτική ίνα (στις περιπτώσεις που αυτά επιχειρούν από σταθερές θέσεις στο έδαφος) με το τροχοφόρο Κέντρο  Διοίκησης Πυρός και το ραντάρ. Επιπλέον υπάρχουν τέσσερα φορτηγά φορείς των πυρομαχικών. Το σύστημα είναι διασυνδεδεμένο με το Εθνικό Α/Α σύστημα, μέσω link, αλλά δεν κατονομάζεται με ποιο.

Δε θα μπούμε στον πειρασμό να συγκρίνουμε το αποτέλεσμα της πιο πάνω φωτογραφίας με το δικό μας ZU 23/BMP1, διότι πολύ απλά, το δικό μας κόστισε ελάχιστα και υλοποιήθηκε σε εποχές ισχνών αγελάδων.

Όμως.

Θα σταθούμε στο θέμα της επιχειρησιακής αντίληψης που επικρατεί.

Όπως είπαμε και πιο πάνω, τα παλιά πυροβόλα ξαναβρίσκουν το ρόλο τους στο σύγχρονο πεδίο της μάχης. Το οποίο εκτός των άλλων, χαρακτηρίζεται από τη φιλοσοφία του κορεσμού. Πολλά μικρά, φθηνά συστήματα, αναλώσιμα, απ’ όλες τις κατευθύνσεις.

Δυστυχώς εδώ δεν υπάρχει Iron Dome.

Όμως αλήθεια, πόσο πολύτιμη λύση θα ήταν η αξιοποίηση των περίπου 500 ZU23, 500 Rh202, 300 M61, 300 M39, 70 Defa, L70 κλπ κλπ κλπ, (που υπηρετούν ή βρίσκονται στις αποθήκες και αναμένουν ίσως την USAF ) υπό τη μορφή δικτύου;

Η εύκολη απάντηση είναι ότι κανένα πυροβόλο  δε χτυπάει τα Bayraktars στα 24.000 πόδια. Ανταπαντούμε λέγοντας, ότι επιχειρησιακά κανένα ΜΕΑ δεν θα πετάξει στα 24.000 πόδια, διότι πολύ απλά θα πρέπει να κατέβει για να σκοπεύσει. Και πάντα εξαρτώμενο από τις καιρικές συνθήκες υγρασίας και ορατότητας.

Μας ενοχλεί να δημιουργήσουμε το δικό μας «σιδερένιο θόλο» από πυροβόλα και Α/Α πυραύλους μικρού βεληνεκούς, που ήδη διαθέτουμε,  όλα αυτοκινούμενα και ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ με ραντάρς που θα βρίσκονται σε άλλες τοποθεσίες (δείτε το σκαρίφημα τις Eldit πιο πάνω) και που θα βάλλουν σε οτιδήποτε εχθρικό εισερχόμενο πετάει κάτω από τα 15.000 πόδια και είναι εντός βεληνεκούς;

Μας ενοχλεί, αυτό το πλέγμα να αναλάβει ένα μέρος του προς εκτέλεση έργου των OSA και λοιπών Α/Α;

Πόσο πιο δύσκολο θα ήταν για τους γείτονες να πλήξουν στόχους όπως η Κρήτη αν στα ενδιάμεσα νησιά υπήρχαν τέτοιου είδους συστήματα; Δεν είναι δυνατόν ελαφρά τη καρδία, όποιο οπλικό σύστημα παλαιώνει να το βαφτίζουμε αντιαποβατικό. Έχει κάποιος την εντύπωση ότι οι γείτονες να μας έλθουν με τα αρματαγωγά να κάνουν απόβαση τύπου Κερύνειας;

Προσωπικά για εμάς, αποτελεί μεγαλύτερο κίνδυνο η αύξηση του αριθμού των ελικοπτέρων του ΤΣ και η αλλαγή μορφής πλήθους Ταγμάτων Πεζικού σε Μοίρες Καταδρομών με δυνατότητες αεροκίνησης.

Από την άλλη, πόσο δύσκολο είναι να έρθουμε σε επαφή με χώρες όπως η Πολωνία, Εσθονία, Λετονία, Αίγυπτος, Ινδία και να συζητούσαμε την από κοινού ανάπτυξη πυρομαχικών 20 και 23 χιλ τύπου «AHEAD» ;

Ας ξεκινήσουμε, διότι «τοῦ δὲ πολέμου οἱ καιροὶ οὐ μενετοί».