Το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) ανακοίνωσε (δείτε ΕΔΩ) πρόσκληση συμμετοχής στην καταγραφή του δυναμικού και των προοπτικών του Ελληνικού Οικοσυστήματος Αμυντικής Καινοτομίας. Όπως αναφέρει η ανακοίνωση, το ΕΛΚΑΚ «έχει σκοπό την καλλιέργεια του εγχώριου οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας, καθώς και την υποστήριξη των νεοφυών και καινοτόμων εταιρειών, των ερευνητικών κέντρων και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο της άμυνας, της ασφάλειας και της πολιτικής προστασίας, σε όλο τον κύκλο της ανάπτυξης των προϊόντων και των ερευνητικών τους προγραμμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΛΚΑΚ επιδιώκει τη χαρτογράφηση των δυνατοτήτων και των προοπτικών του ελληνικού οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας, ώστε να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση των επιχειρησιακών απαιτήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και της πολιτικής προστασίας στην Ελλάδα. Με τη δράση αυτή, το ΕΛΚΑΚ κρατά τον παλμό των εγχώριων τεχνολογικών εξελίξεων και αναδυόμενων τεχνολογιών διττής χρήσης, όπως αυτές αναπτύσσονται και εφαρμόζονται από ελληνικές εταιρίες, ερευνητικά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα. Ταυτόχρονα ενισχύεται η δυνατότητά του να διερευνά τεχνολογικές εξελίξεις στους τομείς ενδιαφέροντος του και επενδυτικές ευκαιρίες».
Οι νομικές οντότητες που επιθυμούν να συμμετέχουν καλούνται να συμπληρώσουν τα ζητούμενα στοιχεία τους, έως Δευτέρα 30 Ιουνίου του 2025 στον σύνδεσμο «ΕΛΚΑΚ-Διεύθυνση Οικοσυστήματος» ώστε να επιτραπεί η διαμόρφωση εξειδικευμένων προσκλήσεων για την αξιοποίηση του δυναμικού τους, στοχεύοντας την κάλυψη των αναγκών των Ενόπλων Δυνάμεων και την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας. Η πρόσκληση αφορά τη χαρτογράφηση του οικοσυστήματος και όχι την άμεση χρηματοδότηση. Ωστόσο, η καταγραφή αυτή μπορεί να οδηγήσει σε ευκαιρίες μελλοντικής χρηματοδότησης και συνεργασίας. Η πρόσκληση απευθύνεται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κάθε νομικής μορφής με έμφαση στις Start-ups (νέες επιχειρήσεις που βρίσκονται στην αρχική φάση της ανάπτυξής τους και έχουν στόχο την καινοτομία και την ταχεία ανάπτυξη) και Scale-up (επιχειρήσεις που βρίσκονται μετά την αρχική φάση της Start-up και έχουν ξεπεράσει τις προκλήσεις της επιβίωσης και της μικρής κλίμακας ανάπτυξης, με στόχο να επεκταθούν με ταχείς ρυθμούς και έχουν ήδη ξεκινήσει και επιτυγχάνουν σημαντική ανάπτυξη σε επίπεδο παραγωγής, πελατών ή εσόδων) που δραστηριοποιούνται νόμιμα στην Ελλάδα. Επίσης απευθύνεται σε Ερευνητικά Κέντρα και Ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Το ΕΛΚΑΚ επιδιώκει να χαρτογραφήσει τις δυνατότητες και υπάρχουσες λύσεις του εγχώριου οικοσυστήματος στους παρακάτω τομείς ενδιαφέροντος του:
(1) Πλατφόρμες και Ολοκληρωμένα Συστήματα: Αφορά στη σχεδίαση, τροποποίηση, εξοπλισμό και κατασκευή οχημάτων και σκαφών με εκμετάλλευση καινοτόμων υλικών/εφαρμογών/τεχνικών ώστε να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες λειτουργικές απαιτήσεις που θέτει ο επιχειρησιακός χρήστης. Περιλαμβάνει και την στόχευση κατασκευής εθνικού πλοίου μέσα από σταδιακά ρεαλιστικά βήματα.
(2) Μη Επανδρωμένα Συστήματα και αντιμετώπισή τους: Η επιλογή ενός τομέα για την ένταξη του συνόλου των προγραμμάτων μη επανδρωμένων και της αντιμετώπισής τους έγινε με βάση την αναγνώριση της διάχυσης των επιμέρους τεχνολογιών από την μία κατηγορία στην άλλη (π.χ. αυτονομία, ναυτιλία, αισθητήρες) και την άρρηκτη σχέση μεταξύ ανάπτυξης και αντιμετώπισής τους. Η εκμετάλλευση των μη επανδρωμένων συστημάτων σε ευρύ φάσμα εφαρμογών συνδέει διαφορετικές τεχνολογίες προκειμένου παραχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα για το χρήστη.
(3) Επίγνωση περιβάλλοντος, Επιτήρηση, Διοίκηση Έλεγχος (C2), Στοχοποίηση: Η αναζήτηση καινοτομίας σε όλο το φάσμα από την επίγνωση περιβάλλοντος μέχρι και τη στοχοποίηση είναι δομημένη πάνω στην αναλλοίωτη βασική επιχειρησιακή λογική. Ειδικά, στο θαλάσσιο περιβάλλον, αποτελεί τομέα ο οποίος παρέχει σημαντικές ευκαιρίες εφαρμογής καινοτομιών διττής χρήσης, ενώ η σαφής ένταξη του C2 διευκολύνει την ένταξη της απαίτησης στη λογική της απόκτησης πλεονεκτήματος μέσω της επικράτησης έναντι του αντιπάλου πριν καν εφαρμοσθούν effectors. Σημαντικό στοιχείο του συγκεκριμένου τομέα αποτελούν και οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης που υποστηρίζουν τις λειτουργίες αυτές.
(4) Όπλα και Πυρομαχικά: Αφορά στο σύνολο των απαιτήσεων ανάπτυξης και υποστήριξης πυρομαχικών και όπλων με χαρακτηριστικά που προσδίδουν επιχειρησιακό πλεονέκτημα. Σε αυτόν τον τομέα εντάσσονται και effectors ανεξαρτήτως πεδίου (domain) αναφοράς (π.χ. effectors ΗΠ).
(5) Συστήματα Πρόωσης και Ενέργειας: Αποτελεί τομέα καινοτομίας με προφανείς ωφέλειες από τη διττή χρήση. Επέκταση αυτονομίας, μείωση κόστους λογιστικής υποστήριξης, προστασία κατά τη λειτουργία από δυσμενή φαινόμενα είναι ενδεικτικές θεματικές αναζήτησης ωφέλειας.
(6) Διαστημικά Συστήματα: Αφορά κυρίως στην αναζήτηση “υπηρεσίας” για την υποστήριξη της επιχειρησιακής λειτουργίας από διατιθέμενα δορυφορικά συστήματα. (π.χ. επικοινωνίες, επισκόπηση).
(7) Συστήματα Πληροφορικής, Επικοινωνιών Κυβερνοασφάλειας: Σε αυτόν τον τομέα εντάσσονται οι δραστηριότητες για την ενίσχυση της ικανότητας αξιόπιστης ασφαλούς και ταχείας επικοινωνίας μαζί με την κυβερνοασφάλεια.
(8) Διοικητική Μέριμνα και Επιχειρησιακή Υποστήριξη: Λαμβάνοντας υπόψη τον κρίσιμο παράγοντα της διοικητικής μέριμνας στις επιχειρήσεις και τα ελλείματα που καταγράφονται, υφίσταται σημαντικό περιθώριο εφαρμογής καινοτομίας. Έξυπνες λύσεις logistics, βελτιστοποίηση διαδικασιών συντήρησης, ικανότητα κατασκευής απαρτίων στο πεδίο αποτελούν ενδεχόμενες αναζητήσεις.
(9) Συστήματα Προστασίας Κρίσιμων Υποδομών: Η πραγματικότητα των υβριδικών απειλών αναδεικνύει σε κρίσιμο παράγοντα την προστασία κρίσιμων υποδομών. Αποτελεί ευρύ πεδίο εντός του οποίου αναγνωρίζεται περιθώριο αύξησης της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας προστασίας στους τομείς της πρόληψης, του εντοπισμού, της αναγνώρισης και της αντιμετώπισης απειλών.
(10) Επιχειρησιακή Οργάνωση, Δόγματα Τακτικές: Δεν είναι δυνατή η αξιοποίηση καινοτόμων λύσεων στο πεδίο χωρίς τη συστηματική ανάπτυξη αντίστοιχων τακτικών. Η πρόβλεψη εστιασμένων δράσεων πειραματισμού και η αξιοποίηση των ευκαιριών που δίνει η πρόοδος σε τεχνολογία προσομοιώσεων είναι απαραίτητο στοιχείο ενίσχυσης της επιχειρησιακής μας ικανότητας. Η διεθνής εμπειρία αναδεικνύει τη χρηματοδότηση της έρευνας σε θέματα επιχειρησιακής οργάνωσης σε τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο καθώς και την αξιοποίηση έξυπνων εργαλείων δοκιμών και πειραματισμού ως σημαντικά στοιχεία ταχείας μεταφοράς στο πεδίο της ωφέλειας από την πρόσκτηση καινοτόμων μέσων.
(11) Ενίσχυση Ανθεκτικότητας και Οργάνωση Ανθρώπινου Δυναμικού: Χωρίς τον ανθρώπινο παράγοντα και με δεδομένα τα υφιστάμενα προβλήματα στελέχωσης και τους δημογραφικούς δείκτες, είναι απαραίτητη η αναζήτηση και εφαρμογή λύσεων που μεγιστοποιούν την αποτελεσματικότητα αξιοποίησης των ανθρώπινων πόρων. Έρευνα επί της ενίσχυσης της ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας της εκπαιδευτικής λειτουργίας και η αναζήτηση καινοτόμων μορφών οργάνωσης ώστε να εξυπηρετείται το επιχειρησιακό αποτέλεσμα αποτελούν τομείς με μικρό κόστος αλλά δεν τυχαίνουν της κατάλληλης ιεράρχησης. Η αξιοποίηση πόρων αναζήτησης καινοτομίας στην κατεύθυνση αυτή αναμένεται να έχει σημαντική επιστροφή στην επένδυση. Παράλληλα, η ανάπτυξη των βιοτεχνολογιών επιτρέπει την εφαρμογή καινοτόμων λύσεων προς ενίσχυση της ανθρώπινης ικανότητας.
(12) Αισθητήρες (ενεργητικοί-παθητικοί): Οι αισθητήρες αποτελούν κρίσιμο τομέα αμυντικής καινοτομίας, επιτρέποντας τον έγκαιρο εντοπισμό, την επιτήρηση και την ανάλυση δεδομένων πεδίου μάχης. Διακρίνονται σε ενεργητικούς (που εκπέμπουν σήματα, όπως ραντάρ και σόναρ) και παθητικούς (που ανιχνεύουν εκπομπές, όπως υπέρυθρες κάμερες και ραδιοσυχνότητες).Οι ενεργητικοί αισθητήρες παρέχουν ακριβείς πληροφορίες για στόχους, αλλά μπορεί να αποκαλύψουν τη θέση του στόχου. Αντίθετα, οι παθητικοί αισθητήρες επιτρέπουν την ηλεκτρονική επιτήρηση, αποκάλυψη και αναγνώριση του στόχου. Στη σύγχρονη άμυνα, οι αισθητήρες ενσωματώνονται σε drones, δορυφόρους, πυραυλικά συστήματα και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, ενισχύοντας τη λήψη αποφάσεων και την ακρίβεια επιχειρήσεων. Η ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης και edge computing βελτιώνει την ανάλυση αισθητηριακών δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, προσφέροντας στρατηγικό πλεονέκτημα.