Ο ελληνικός στρατός διαθέτει εκατοντάδες τεθωρακισμένα οχήματα, άρματα και αυτοκινούμενα πυροβόλα με πολλά από τα συστήματά τους, είτε να έχουν πάψει να υποστηρίζονται είτε να είναι παρωχημένης τεχνολογίας με μηδενική επιχειρησιακή αξία. Επίσης ο μεγάλος αριθμός των οχημάτων αυτών κάνει αδύνατη την αντικατάστασή τους ένα προς ένα από συστήματα νέας γενιάς. Επομένως για να συνεχίσουν τα συστήματα αυτά να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο σύγχρονο πεδίο μάχης με αξιώσεις, θα πρέπει να περάσουν από κάποιο πρόγραμμα αναβάθμισης. Στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε πως η ελληνική αμυντική βιομηχανία θα μπορούσε να προσφέρει πακέτα αναβάθμισης για τα οπλικά συστήματα αυτά χρησιμοποιώντας συστήματα και εξαρτήματα ελληνικής σχεδίασης, ανάπτυξης και κατασκευής.
Και για τα τρία οπλικά συστήματα που αναφέραμε στην αρχή του άρθρου, μπορούν να αναπτυχθούν πακέτα αναβάθμισης πάνω στο τρίπτυχο «Θωράκιση – Ισχύ πυρός – Επίγνωση της κατάστασης» ενσωματώνοντας καθαρά ελληνικά προϊόντα. Βέβαια κάποια συστήματα που είναι μέσα στις δυνατότητες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας θα πρέπει να αναπτυχθούν και για όποια άλλα χρειαστεί να αγοραστούν από ξένες εταιρίες θα απαιτήσουμε μεταφορά της τεχνογνωσίας κατασκευής στην ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Τα οπλικά συστήματα που χρειάζονται αναβάθμιση είναι τα Α/Κ πυροβόλα M-109, τα άρματα μάχης Leopard 2A4 & Leopard 1A5, και τα τεθωρακισμένα Λεωνίδας και Μ-113. Προφανώς και αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να αγοραστούν καινούρια ΤΟΜΑ για την αντικατάσταση των Μ-113 από τις ταξιαρχίες πρώτης γραμμής ή ότι δεν πρέπει κάποια στιγμή στο μέλλον να ανανεώσουμε το αρματικό δυναμικό και τα Α/Κ πυροβόλα, αλλά οι αριθμοί είναι αμείλικτοι και πολύ μεγάλος αριθμός των υπάρχοντων συστημάτων θα χρειαστεί να παραμείνει σε υπηρεσία για πολύ καιρό ακόμη. Από την άλλη πρέπει το ΓΕΣ και το ΥΠΕΘΑ να υποστηρίξουν έμπρακτα την ελληνική αμυντική βιομηχανία ζητώντας συνεργασίες που θα αποδώσουν σύγχρονες προτάσεις πακέτων αναβάθμισης χαμηλού κόστους σε σύγκριση με ανάλογες προτάσεις του εξωτερικού. Πακέτα και συστήματα τα οποία οι εταιρίες στη συνέχεια θα μπορούν να προωθήσουν στο εξωτερικό συμμετέχοντας σε αντίστοιχους διαγωνισμούς ξένων χωρών.
Από ελληνικής πλευράς υπάρχουν τουλάχιστον δέκα ελληνικές εταιρίες οι οποίες είτε έχουν ήδη κάποια προϊόντα χρήσιμα για να αποτελέσουν μέρος των πακέτων αναβάθμισης είτε έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν τα προϊόντα που θα χρειαστούν.
Η EODH, είναι πρωτοπόρος στον τομέα των θωρακίσεων, έχει ήδη αναπτύξει πακέτα αναβάθμισης θώρακος για όλα τα κύρια τεθωρακισμένα του Ε.Σ. και προμηθεύει τη θωράκιση στα οπλικά συστήματα της γερμανικής KMW και Rheinmetall όπως τα Leopard 2Α7, Boxer και Lynx KF41. Παράλληλα έχει αναπτύξει και ολοκληρωμένη πρόταση μετατροπής του Λεωνίδας σε ΤΟΜΑ (Αναλυτικό άρθρο μπορείτε να δείτε ΕΔΩ).
Η Intracom Defense Systems έχει αναπτύξει συστήματα ασφαλών επικοινωνιών όπως το Wispr και το σύστημα αθόρυβης παραγωγής ενέργειας GenAirCon για τεθωρακισμένα οχήματα. Και τα δύο αυτά συστήματα έχουν δοκιμασθεί και χρησιμοποιούνται κατά περίπτωση από ελληνικά Α/Κ πυροβόλα και έχουν δοκιμασθεί με απόλυτη επιτυχία και σε άρμα Leopard 2A4 που επιδείχθηκε στην έκθεση DEFEA 2021. Στην DEFEA 2023 παρουσίασε επίσης ένα πολλά υποσχόμενο περιφερόμενο πυρομαχικό.
H Theon Sensors είναι πρωτοπόρα στον τομέα της κατασκευής προϊόντων νυχτερινής όρασης και θερμικών οπτικών και έχει ήδη αναπτύξει αντίστοιχα προϊόντα υψηλών προδιαγραφών, περισκόπια νυχτερινής όρασης/οδήγησης για τεθωρακισμένα οχήματα.
Η ΕΛΒΟ είναι η κύρια ελληνική εταιρία κατασκευής και συναρμολόγησης στρατιωτικών οχημάτων στην Ελλάδα με εκατοντάδες οχήματα να έχουν βγει από τη γραμμή παραγωγής της. Έχει άριστη γνώση των αρμάτων Leopard 2 λόγω του αντίστοιχου προγράμματος και θα μπορούσε να αναλάβει την τελική τοποθέτηση και αξιολόγιση του οπλικού συστήματος σε συνεργασία με τις υπόλοιπες εταιρίες. Επίσης έχει δυνατότητα κατασκευής ηλεκτρολογικών και μηχανολογικών μερών του πακέτου.
Η Scytalis, είναι μια εταιρία που έχει αναπτύξει προγράμματα αποστολής όπως η οικογένεια MIMS που θα εγκατασταθεί και στα ελληνικά P-3B Orion καθώς και συστήματα ULS και National Data Link.
Η ΕΑΒ έχει αναπτύξει σε συνεργασία με τη διεύθυνση ΠΒ το σύστημα ΔΙΑΣ, έχει τη δυνατότητα κατασκευής ηλεκτρονικών συστημάτων και έχει συμμετάσχει σε όλες μείζονες αναβαθμίσεις αεροσκαφών της Π.Α.
Τα ΕΑΣ έχουν την τεχνογνωσία να παράγουν κάνες μικρού και μεσαίου βεληνεκούς καθώς και πυρομαχικά.
Η Intermat προσφέρει ολοκληρωμένες προτάσεις βαφής anti-IR για οχήματα και όχι μόνο που σε συνδυασμό με τα anti-IR και anti-radar δίχτυα της Valpak μπορούν να αυξήσουν κατακόρυφα την επιβιωσιμότητα των ελληνικών οχημάτων.
Τέλος υπάρχουν πλήθος μικρότερων άλλων ελληνικών εταιριών με δυνατότητα παραγωγής καλωδιώσεων, ηλεκτρονικών πλακετών, σωληνώσεων, υδραυλικών συστημάτων ως υποκατασκευαστές συμπληρώνωντας τη λίστα των ελλήνων κατασκευαστών.
Έχοντας κάνει μια μικρή αναφορά στους έλληνες κατασευαστές αμυντικών συστημάτων ας δούμε στην πράξη πως θα μπορούσε να υπάρξει ένα πακέτο αναβάθμισης. Φέρνοντας ως παράδειγμα το άρμα μάχης Leopard 2A4 που χρειάζεται αναβάθμιση και είναι μέσα στα μελλοντικά πλάνα του υπουργείου.
Το συγεκριμένο άρμα φέρει συστήματα τεχνολογίας του 1980 και σε σύγκριση με το νεότερο μοντέλο Α6 που έχουμε σε υπηρεσία, υπολείπεται:
- στη θωράκιση
- στο πυροβόλο
- στα ηλεκτρονικά/ επικοινωνίες
- στα περισκόπια σκόπευσης/οδήγησης
- και δε φέρει δευτερεύοντα συστήματα, όπως APU και A/C Unit κ.α.
στο πλαίσιο αυτό λοιπόν με εξαίρεση το πυροβόλο όπου μικρός αριθμός εταιριών στον κόσμο, μετρημένος στα δάχτυλα του ενός χεριού, έχουν τεχνογνωσία κατασκευής πυροβόλων, όλα τα υπόλοιπα συστήματα θεωρούμε ότι θα μπορούσαν να εξελιχθούν εγχώρια. Η θωράκιση υπάρχει και κατασκευάζεται από την EODH όπως προαναφέραμε και η εταιρία έχει αναπτύξει και θωράκιση ERA τελευταίας γενιάς που επιδείχθηκε στην DEFEA 2023 καθώς και συστήματος anti-A/T πυραύλων και περιφερόμενων πυρομαχικών. Όσον αφορά τα ηλεκτρονικά, θα χρειαστεί νέο ΣΕΠ και τοποθέτηση συστήματος Διοίκησης & Ελέγχου (ΣΔΕ) αντίστοιχο του συστήματος ΗΝΙΟΧΟΣ που φέρους τα Leopard Α6. Γι αυτά τα δύο συστήματα ΕΑΒ, Scytalis και IDE έχουν τη δυνατότητα και εφόσον συνεργαστούν θα μπορούσαν να αναπτύξουν αντίστοιχα. Το ΣΕΠ θα μπορούσε να εγκατασταθεί και σε όλα τα Leopard 1A5 ενώ το ΣΔΕ σε όλα τα τεθωρακισμένα πρώτης γραμμής. Οπότε όταν μιλάμε για εκατοντάδες οχήματα (ΤΟΜΠ/ΤΟΜΑ, Αρματα Μάχης, Α/Κ Πυροβόλα, Μ-557 κ.α.) είναι ένα πρότζεκτ που αξίζει απ’ όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να συνεργαστούν και να επενδύσουν για μια win-win επένδυση. Στις επικοινωνίες η Intracom θα προσφέρει το Wispr που θεωρείται κορυφαίο σύστημα και σε συνεγασία με την ΕΑΒ μπορούν να κατασκευαστούν ασύρματοι νέας τεχνολογίας. Στα οπτικά του άρματος, όσον αφορά τα περισκόπια παρατήρησης και οδήγησης έχουμε εταιρίες όπως η Theon Sensors που κατασκευάζουν εξαιρετικά συστήματα και όσον αφορά τα περισκόπια σκόπευσης εφόσον είναι αδύνατη η ανάπτυξη εγχώριου συστήματος, υπάρχει και η λύση των ATTICA ή SAPHIR με μεταφορά τεχνογνωσίας ανάπτυξης και κατασκευής καθώς μιλάμε για ένα μινιμουμ αριθμό 683 συστημάτων με αυξανόμενη τάση αφού έπονται και τα Leopard A6HEL καθώς και τα νέα ΤΟΜΑ. Για μονάδα APU και ACU θα εγκατασταθεί σύστημα GenAirCon της IDE το οποίο έχει ήδη δοκιμασθεί με απόλυτη επιτυχία. Τα ΕΑΣ μπορούν να κατασκευάσουν ένα RWS για να τοποθετηθεί στη κορυφή του πύργου και τέλος τα χρώματα της Intermat και τα δίχτυα της Valpak θα κλείσουν το πακέτο της αναβάθμισης παραδίδοντας ένα σύγχρονο άρμα. Επομένως, ουσιαστικά το κύριο πυροβόλο και ίσως το θερμικό σκοπευτικό θα χρειαστεί να αγοραστεί από ξένους προηθευτές. Αντίστοιχα θα υπάρξει και ένα πακέτο αναβάθμισης των αρμάτων Leopard 1A5 με κοινά συστήματα προσφέροντας ομοιοτυπία στο στόλο των αρμάτων.
Όσον αφορά τα Λεωνίδας, ήδη η EODH προσφέρει μια ολοκληρωμένη πρόταση, παρ’ όλ’ αυτά, συστήματα όπως το ΣΔΕ, περισκόπια οδήγησης, κάμερες παρατήρησης, βαφές anti-IR είναι επιβεβλημένο να ενσωματωθούν από το παραπάνω παράδειγμα. Αντίστοιχα και για το Μ-113 και συγκεκριμένα παράγωγά του όπως το Μ-557 και το Μ-901 μπορούν να γίνουν οι ίδιες εργασίες.
Στα Μ-109 το πρόγραμμα αναβάθμισης θα είναι λίγο διαφορετικό αφού χρειάζεται κάποια επιπλέον υποσυστήματα. Εδώ είναι απαραίτητη η αλλαγή κάνης στα Μ-109Α1/Β και χρειάζεται να αναπτυχθεί σύστημα αυτόματης τάξης σε συνδυασμό με σύγχρονο ΣΤΤΕΠ. Εδώ η συνεισφορά της ΕΑΒ θα είναι καταλυτική με την εμπειρία της από το σύστημα ΔΙΑΣ. Παρ’ όλ’ αυτά θα υπάρχουν και εδώ κοινά συστήματα αναφοράς, όπως περισκόπια νυχτερινής οδήγησης, σύστημα ΣΔΕ, σύστημα GenAirCon, βαφές κ.α. Στο πυροβολικό ως σύστημα συνολικής αναβάθμισης των μονάδων του πυροβολικού η UCANDRONE μπορεί να προσφέρει UAV παρατήρησης και στοχοποίησης.
Η ελληνική Αμυντική Βιομηχανία παράγει μεμονωμένα αξιόλογα συστήματα/ προϊόντα, όμως είναι πολύ σημαντικό να υπάρξουν συνέργειες ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν σε τόσο μεγάλου μεγέθους και εύρους προγράμματα που είναι μέσα στις δυνατότητές τους. Επίσης όπως είδαμε και παραπάνω είναι πολύ σημαντικό να παραχθεί ένα ελληνικό σύστημα ΣΔΕ που θα μπορεί να ενσωματωθεί σε πολλές πλατφόρμες δημιουργώντας ένα ενοποιημένο περιβάλλον, αυξάνοντας κάθετα την επίγνωση της κατάστασης στο πεδίο της μάχης, από τις μαχόμενες μονάδες του τάγματος/ ουλαμού μέχρι τα ανώτερα κλιμάκια της ιεραρχίας δίνοντας τη δυνατότητα λήψης τακτικών αποφάσεων στρατηγικού χαρακτήρα.
