Άλλα δύο πτητικά μέσα, και συγκεκριμένα δύο πυροσβεστικά αεροσκάφη, θα αποκτήσει η Κύπρος τους καλοκαιρινούς μήνες, τα οποία θα ενισχύσουν σημαντικά την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. Συνολικά το Τμήμα Δασών μετά και από αυτή την εξέλιξη θα έχει στη διάθεσή του έξι πρωτεύοντα πτητικά μέσα, καθώς διαθέτει δύο ιδιόκτητα πυροσβεστικά αεροσκάφη, ενώ στον στόλο προστίθενται τα τελευταία χρόνια και τα δύο ναυλωμένα ρωσικά ελικόπτερα. Η έλευση των δύο αεροσκαφών στις 15 Μαΐου, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από την ΕΕ κατά 75%, αλλάζει και τους σχεδιασμούς σε ό,τι αφορά την πρόληψη, ενισχύοντάς την και αυξάνοντας τις πιθανότητες να εντοπιστεί δασική πυρκαγιά. Συγκεκριμένα πλέον αντί ένα αεροσκάφος θα υπερίπτανται δύο πάνω από την Κύπρο κατά τις μεσημβρινές και απογευματινές ώρες του καυτού κυπριακού καλοκαιριού, με αποτέλεσμα ο έλεγχος να γίνεται σε βάθος και πολύ πιο προσεκτικά και η πυρκαγιά να κατασβήνεται εν τη γενέσει της.

Χρηματοδότηση ΕΕ

Τα δύο νέα αεροσκάφη, τα οποία αναμένεται να καταφθάσουν σύντομα, όπως αποκάλυψε στον «Π» ο διευθυντής του Τμήματος Δασών Χαράλαμπος Αλεξάνδρου, έχουν ναυλωθεί από την Ισπανία. Τόσο το Τμήμα Δασών όσο και το Υπουργείο Γεωργίας αισθάνονται περηφάνια για αυτήν την εξέλιξη, διότι δίνει το διαβατήριο στην Κύπρο να ενταχθεί στον ευρωπαϊκό μηχανισμό rescEU (transition capacities of rescEU), προς το παρόν όχι ως πλήρως μέλος αλλά ως μεταβατικό. Αυτό σημαίνει πως τα πτητικά μέσα τα οποία διαθέτει η χώρα μας θα μπορούν να συμμετέχουν στην κατάσβεση πυρκαγιών και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σύμφωνα με τον κ. Αλεξάνδρου, η πρόταση της Κύπρου για συμμετοχή στον rescEU υποβλήθηκε τον Μάρτιο του 2020, ύστερα από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του Ιανουαρίου, και εγκρίθηκε πριν από μερικές μέρες. Τι σημαίνει αυτό για την Κύπρο και γιατί η κυβέρνηση το θεωρεί μεγάλη επιτυχία αλλά και άθλο; Όπως μας εξηγεί ο διευθυντής του Τμήματος Δασών, μέσα από αυτή την απόφαση θα έλθει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να χρηματοδοτήσει το 75% του κόστους των δύο μισθωμένων πυροσβεστικών αεροσκαφών του Τμήματος Δασών. Τα αεροσκάφη θα βρίσκονται στην Κύπρο για την περίοδο 15 Ιουνίου-31 Οκτωβρίου 2020 και το συνολικό κόστος της επιχορήγησης ανέρχεται σε 1 εκατ. ευρώ περίπου.

Βάση 4 αεροσκαφών

Σημειώνεται ότι μέσα από το πρόγραμμα rescEU αναμένεται να δημιουργηθούν σε διάφορα κράτη μέλη βάσεις αεροπυρόσβεσης, οι οποίες θα εξυπηρετούν και τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής. Στην πρότασή της η ΚΔ προτείνει τη φιλοξενία στην Κύπρο βάσης τεσσάρων αεροσκαφών ελαφρού τύπου, χωρητικότητας 3.000 λίτρων. Η μετεξέλιξη της χώρας μας σε πλήρες μέλος του rescEU θα σημαίνει ότι θα μπορεί να λάβει ακόμη μεγαλύτερη χρηματοδότηση για τη μίσθωση αεροσκαφών ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της ως μέλους του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι είναι το RescEU

To rescEU θεσπίστηκε με απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και τέθηκε σε ισχύ τον Μάρτιο του 2019. Αποτελεί κοινή δεξαμενή μέσων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση καταστροφών. Τα μέσα του rescEU θα χρησιμοποιούνται όταν τα κράτη μέλη δεν θα μπορούν να αντιμετωπίσουν μόνα τους μια καταστροφή και θα ζητούν πρόσθετη βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα πρέπει να παρασχεθεί γρήγορα. Τα μέσα αυτά θα αποκτώνται από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη με συγχρηματοδότηση σε ποσοστό 80% έως 90% του συνολικού επιλέξιμου κόστους από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα μέσα του rescEU μπορούν να χρησιμοποιούνται και για εθνικούς σκοπούς, όταν δεν χρησιμοποιούνται ή δεν είναι απαραίτητα για επιχειρήσεις αντιμετώπισης καταστροφών στο πλαίσιο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ένωσης. Αυτό δημιουργεί σημαντικό πλεονέκτημα για τις χώρες που θα φιλοξενήσουν τέτοιες βάσεις και είναι γι’ αυτό τον λόγο που η δημιουργία βάσης αεροπυρόσβεσης στο πλαίσιο του μηχανισμού rescEU αποτελεί για την Κύπρο σημαντική προτεραιότητα. Στη μεταβατική περίοδο rescEU τα κράτη μέλη μπορούν να προσφέρουν στον μηχανισμό εθνικά μέσα που διαθέτουν, ως προσωρινή λύση, μέχρι να τεθεί σε κανονική λειτουργία το rescEU. Για τα εθνικά μέσα που εντάσσονται στο μεταβατικό rescEU προβλέπεται συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ποσοστό 75% του κόστους που είναι απαραίτητο για την εξασφάλιση της διαθεσιμότητάς τους. Ο στόχος της Κύπρου είναι βεβαίως να καταστεί πλήρες μέλος του μηχανισμού rescEU. Δίνεται μάχη προς αυτό τον σκοπό, σημείωσε ο κ. Αλεξάνδρου.

Ισχυρό στήριγμα, λέει ο Καδής

«Είναι εξαιρετικά σημαντικό για ένα μεσογειακό κράτος μέλος της ΕΕ, όπως η Κύπρος, να εξασφαλίζει αυτής της μορφής τη βοήθεια για να αντιμετωπίσει μια τόσο σημαντική πρόκληση όπως είναι οι πυρκαγιές», ανέφερε ο υπουργός Κώστας Καδής μιλώντας στον «Π». «Προσδοκία μας», συνέχισε, είναι να δημιουργηθεί στην Κύπρο, μέσα από τον μηχανισμό rescEU, και η βάση αεροπυρόσβεσης με τέσσερα αεροσκάφη, που θα αποτελέσει ένα ισχυρό στήριγμα στην προσπάθεια που κάνουμε για αποτελεσματική διαχείριση του θέματος των πυρκαγιών». Ο υπουργός εξέφρασε τις ευχαριστίες του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και θερμά συγχαρητήρια στο Τμήμα Δασών για αυτή τη σημαντική επιτυχία.

Περιπολία από δύο αεροσκάφη

Όπως μας εξήγησε ο κ. Αλεξάνδρου, εκτός από τα τέσσερα έως σήμερα, έξι από 15 Μαρτίου, πρωτεύοντα μέσα πυρόσβεσης δασικών πυρκαγιών, σε περίπτωση ανάγκης στην κατάσβεση συμβάλλουν συμμετέχοντας ως δευτερεύοντα πτητικά μέσα (ελικόπτερα) και τα αεροσκάφη της Εθνικής Φρουράς, της Αστυνομίας και των Βάσεων. Και πέρσι, στη βάση απόφασης που είχε ληφθεί τον Ιούνιο στο Προεδρικό μετά από σύσκεψη, η Κύπρος διέθετε έξι πρωτεύοντα πτητικά μέσα, εκ των οποίων τα τέσσερα ελικόπτερα. Ωστόσο, όπως εξηγεί ο κ. Αλεξάνδρου, επειδή τα αεροσκάφη θεωρούνται ανώτερα για επιχειρησιακούς σκοπούς, φέτος προτιμήθηκε η ναύλωση δύο αεροσκαφών. Εξάλλου, σημειώνει, η εξασφάλιση επιχορήγησης προϋπέθετε τη ναύλωση αεροσκαφών κι όχι ελικοπτέρων.

Ανά ζεύγος

Μιλώντας για τον ρόλο που θα παίξουν τα δύο επιπλέον αεροσκάφη, ανέφερε πως η παρουσία τους στην Κύπρο δίνει την ευχέρεια να υπάρξουν καθημερινά σε περιπολία δύο αεροπλάνα κατά κανόνα 12.00 μ.-3.00 μ.μ. και τις μέρες με κόκκινο συναγερμό με υψηλές θερμοκρασίες και ανέμους η περιπολία ξεκινά από τις 11 π.μ. έως και τις 4.00 μ.μ. «Πέρσι είχαμε μόνο ένα σε περιπολία για εντοπισμό πυρκαγιών. Φέτος θα υπάρχουν περιπολίες ανά ζεύγος, κάτι που ενισχύει την ανίχνευση πυρκαγιών».
Η σημασία της ανίχνευσης πυρκαγιών από το αεροπλάνο, σημειώνει ο κ. Αλεξάνδρου, είναι μεγάλη καθώς το πτητικό μέσο είναι έμφορτο και μπορεί να επιχειρήσει. «Πέρσι το ένα αεροσκάφος που είχαμε σε περιπολία ήταν πολύ βοηθητικό. Φέτος που θα είναι ζεύγος αεροσκαφών σε περιπολία ευελπιστούμε πως θα έχουμε περισσότερες πιθανότητες εντοπισμού και κατάσβεσης πυρκαγιάς. Γιατί όταν θα είναι στον αέρα και θα εντοπίζουν πυρκαγιά σχεδόν θα μπορούν να την κατασβήσουν εν τη γενέσει της. Όταν επιχειρούν δύο αεροπλάνα καθηλώνεται η πυρκαγιά και δίνεται χρόνος στις επίγειες δυνάμεις για να καταφθάσουν. Αυτός είναι ο στρατηγικός μας σχεδιασμός», σημείωσε.

Ο κίνδυνος πυρκαγιών

Όσον αφορά τον κίνδυνο πυρκαγιών, ο κ. Αλεξάνδρου ανέφερε πως λόγω της πολυομβρίας φέτος και παρότι υπάρχει το μειονέκτημα της μεγάλης ανάπτυξης των χόρτων, τα δέντρα έχουν μεγαλύτερη υγρασία μέσα στο φύλλωμά τους και ζωτικότητα και αυτό συμβάλλει στον περιορισμό της εξάπλωσης της πυρκαγιάς. Σύμφωνα με τις στατιστικές οι μεγάλες καταστροφικές πυρκαγιές δεν συνέβησαν την περίοδο που υπήρξε πολυομβρία, αλλά έπονταν ετών που ήταν άνομβρα και μάλιστα είχαν προηγηθεί συνεχόμενα χρόνια ανομβρίας. Βεβαίως, όπως επισημαίνει, αυτό δεν μειώνει τον κίνδυνο πυρκαγιών καθώς οι συνθήκες της μέρας που θα ξεσπάσει παίζουν τον καθοριστικό παράγοντα, όπως π.χ. ο συνδυασμός αέρα και υψηλών θερμοκρασιών.

Πηγή: https://politis.com.cy/