Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, που διακρινόταν για τα εύστοχα σχόλιά του, παρατήρησε κάποτε για τον προγραμματισμό ότι είναι δύσκολο να δει κανείς στο μέλλον μακρύτερα από όσο μπορεί να κοιτάξει. Άλλη μία παρατήρησή του, εξίσου ενδιαφέρουσα, είναι σχετική με την αντιμετώπιση μίας κρίσης-τη δεύτερη αιτία που οδηγεί σε απώλεια χρόνου.
Ο Τσόρτσιλ συνήθιζε να κοιμάται λίγο τα μεσημέρια και η εντολή που έδινε ήταν: «Μη με ξυπνήσετε παρά μόνο σε περίπτωση κρίσης. Και όταν λέω κρίση, εννοώ την εισβολή στρατευμάτων στα βρετανικά νησιά».
Ενώ η αντιμετώπιση μιας κρίσιμης περίστασης και η αλλαγή προτεραιοτήτων ανήκουν στις τρεις βασικές αιτίες που προκαλούν απώλεια χρόνου σχεδόν σε κάθε επιχείρηση η οποία απετέλεσε αντικείμενο έρευνας τα τελευταία δέκα χρόνια, είναι απορίας άξιον το πόσο λίγοι μάνατζερ ενδιαφέρθηκαν να μάθουν γιατί παρουσιάζονται αυτά τα φαινόμενα και πώς είναι καλύτερο να προλαμβάνεται η επανεμφάνισή τους.
Δεν χρειάζεται να υπογραμμισθεί το πόσο οδυνηρό είναι το κόστος που συνεπάγεται η πυροσβεστική αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων που επαναλαμβάνονται διαρκώς. Ξέρουμε ότι, κάτω από τέτοιες πιέσεις, ενεργούμε βιαστικά, χωρίς το πλεονέκτημα της ώριμης σκέψης και χωρίς την ευκαιρία για την αναζήτηση μιας καλύτερης εναλλακτικής λύσης. Η έκφραση «όποιος βιάζεται σκοντάφτει» δείχνει αυτή την παγίδα της τυραννίας του επείγοντος, που μας εμποδίζει να συγκεντρωθούμε στα όντως σημαντικά θέματα που αξίζει να προσέξουμε.
Οι τρεις νόμοι που αναφέρονται στην αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων και πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη είναι:
α) Τίποτα δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε την τάση να υποτιμάμε τις δυσκολίες της κάθε δουλειάς που αναλαμβάνουμε.
β) Τα πάντα χρειάζονται περισσότερο χρόνο από όσο νομίζουμε. Όταν υποτιμάμε τις δυσκολίες της κάθε δουλειάς, υποεκτιμάμε και τον χρόνο που χρειαζόμαστε για να τις τελειώσουμε. Γι’ αυτό, άλλωστε, τα χρονοδιαγράμματα που καθορίζουμε δεν είναι ρεαλιστικά.
γ) Αν κάτι μπορεί να πάρει τον στραβό δρόμο, σίγουρα θα τον πάρει. Αυτούς τους νόμους του Μέρφι θα έπρεπε να τους λέμε «Το χρονικό αντιμετώπισης κρίσιμων καταστάσεων», καθώς συνοψίζουν πράγματι τόσα πολλά από όσα πάνε στραβά στην καθημερινή μας ζωή.
Για να δαμαστούν λοιπόν παρόμοιες καταστάσεις και τα κρίσιμα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από αυτές, χρειάζονται δύο πράγματα: σκέψη και πειθαρχημένη δράση-δράση, ωστόσο, που θα πρέπει να έχει προβλεφθεί.
Έτσι, χρήσιμο είναι κάθε ηγετικός μάνατζερ να έχει στη διάθεσή του ένα ή περισσότερα σχέδια για απρόοπτες κρίσεις που πιθανόν να προκαλέσουν μεγάλες ζημιές. Σχεδιάστε λοιπόν τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν στις περιπτώσεις αυτές, για να περιοριστούν οι οποιεσδήποτε αρνητικές επιπτώσεις την ώρα της κρίσης.
