Κατά την άποψη μας το κοινό πρόγραμμα απόκτησης τεθωρακισμένων οχημάτων CAVS (Common Armored Vehicle System), στο οποίο συμμετέχουν η Λετονία, η Φινλανδία, η Σουηδία και η Γερμανία, είναι μια αξιόλογη λύση και για τον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ), για την αντικατάσταση των παλαιών M-113. Τα οχήματα CAVS βασίζονται στο αξιόπιστο τροχοφόρο τεθωρακισμένο όχημα XA-300 (6 x 6) της φινλανδικής Patria και η τιμή τους είναι άκρως ανταγωνιστική. Για παράδειγμα, τον Μάρτιο του 2024 η Σουηδία ανακοίνωσε ότι υπέγραψε σύμβαση για την προμήθεια 321 CAVS με συνολικό € 470 εκατομμύρια (μαζί με υπηρεσίες και υλικά υποστήριξης), δηλαδή μόλις € 1,46 εκατομμύρια ανά όχημα. Επίσης, τα οχήματα μπορούν να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις του χρήστη (διάφοροι ρόλοι) και να φέρουν ισχυρό οπλισμό. Για παράδειγμα, το CAVS διαγωνίζεται στη Γερμανία, στο πλαίσιο του προγράμματος αντικατάστασης των αναγνωριστικών οχημάτων Fennek, και αν επιλεγεί θα πρέπει να ενσωματώνει πυροβόλο των 25 χιλιοστών.
Μέχρι σήμερα το πρόγραμμα CAVS έχει αποσπάσει παραγγελίες για 672 οχήματα. Συγκεκριμένα, η Λετονία έχει παραγγείλει 200 οχήματα, τα οποία θα έχουν παραδοθεί μέχρι το 2029. Η Φινλανδία έχει προχωρήσει στην προμήθεια 131 οχημάτων, εκ των οποίων 91 τον Ιούνιο του 2023 και 40 τον Ιανουάριο του 2024. Η παραγγελία του Ιουνίου του 2023 περιλάμβανε και δικαίωμα προαίρεσης για 70 επιπλέον οχήματα. Τα 40 οχήματα της παραγγελίας του Ιανουαρίου του 2024 είναι μερική ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης. Τέλος, η Σουηδία έχει προχωρήσει στην προμήθεια 341 οχημάτων, εκ των οποίων 20 τον Απρίλιο του 2023 και 321 τον Μάρτιο του 2024. Οι παραδόσεις των 321 οχημάτων αναμένεται να ξεκινήσουν το 2025 και θα ολοκληρωθούν το 2030. Να σημειωθεί ότι στο πρόγραμμα CAVS συμμετείχε αρχικά και η Εσθονία, αλλά τελικά αποφάσισε να αποχωρήσει από το πρόγραμμα και να επιλέξει τουρκικά τεθωρακισμένα οχήματα (230 οχήματα 6 x 6 και 4 x 4 με κόστος € 200 εκατομμύρια).
Το όχημα ΧΑ-300 έχει σχεδιαστεί πρωτίστως ως τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού, αλλά μπορεί να αναπτυχθεί και σε άλλες εκδόσεις. Είναι αμφίβιο και το επίπεδο θωράκισης τους μπορεί να ενισχυθεί, πέραν του επιπέδου της εργοστασιακής θωράκισης. Επίσης, μπορεί να ενσωματώσει διάφορα όπλα, από πολυβόλα των 7,62 χιλιοστών έως πυροβόλα των 30 χιλιοστών. Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει όχημα φορέας όλμου ΝΕΜΟ των 120 χιλιοστών. Ο οδηγός και ο αρχηγός του οχήματος βρίσκονται στο εμπρός τμήμα. Ο κινητήρας είναι πίσω από τη θέση του οδηγού, ενώ ακολουθεί η καμπίνα του προσωπικού. Η επιχειρησιακή ζωή του XA-300 είναι 30 χρόνια, ενώ ενσωματώνει υποσυστήματα και τεχνολογίες από το τροχοφόρο τεθωρακισμένο όχημα AMV-XP. Το όχημα παρουσιάστηκε για πρώτο φορά στη διάρκεια της διεθνούς έκθεσης «Eurosatory 2018», ενώ η έκδοση με τον όλμο ΝΕΜΟ παρουσιάστηκε στη διεθνή έκθεση «DSEi 2019». Τέλος, η έκδοση με πυροβόλο των 25 χιλιοστών παρουσιάστηκε στη διεθνή έκθεση «DSEi 2021».
Το βάρος μάχης του οχήματος είναι συνάρτηση της έκδοσης του και κυμαίνεται από τους 15,5 έως τους 24 τόνους, με το μέγιστο ωφέλιμο φορτίο να ανέρχεται στους 8,5 τόνους. Οι διαστάσεις του είναι (μήκος x πλάτος x ύψους) 7,5 μέτρα x 2,9 μέτρα x 2,5 μέτρα. Ομοίως, η μεταφορική του ικανότητα είναι συνάρτηση της έκδοσης. Στην έκδοση μεταφοράς προσωπικού μπορεί να μεταφέρει διμελές πλήρωμα (οδηγός, αρχηγός οχήματος) και 10 στρατιώτες. Στην έκδοση μάχης μπορεί να μεταφέρει τριμελές πλήρωμα (οδηγός, πυροβολητής, αρχηγός οχήματος) και οκτώ (8) στρατιώτες. Η εργοστασιακή του θωράκιση παρέχει προστασία Επιπέδου 2, σύμφωνα με τη STANAG-4569, δηλαδή προστασία από φυσίγγια των 7,62 χιλιοστών (βολή από απόσταση 30 μέτρων, με μέγιστη ταχύτητα φυσιγγίου κατά την πρόσκρουση τα 695 μέτρα το δευτερόλεπτο), από χειροβομβίδες, θραύσματα πυροβολικού των 155 χιλιοστών (έκρηξη στα 80 μέτρα) και νάρκες με εκρηκτική ύλη έως έξι (6) κιλά (έκρηξη σε οποιοδήποτε σημείο του οχήματος, δηλαδή στους τροχούς ή στο κέντρο).
Η μέγιστη προστασία που μπορεί να αποκτήσει το όχημα είναι Επιπέδου 4, δηλαδή προστασία από ευθεία βολή διατρητικού φυσιγγίου των 14,5 χιλιοστών, από απόσταση 200 μέτρων, υπό την προϋπόθεση ότι η μέγιστη ταχύτητα του φυσιγγίου κατά την πρόσκρουση δεν ξεπερνά τα 911 μέτρα το δευτερόλεπτο. Επίσης, προσφέρει προστασία από θραύσματα πυρομαχικών των 155 χιλιοστών από απόσταση 30 μέτρων και από νάρκες με εκρηκτική ύλη 10 κιλών (έκρηξη σε οποιοδήποτε σημείο του οχήματος, δηλαδή στους τροχούς ή στο κέντρο). Το CAVS ενσωματώνει κινητήρα DC-09 της Scania, μέγιστης ισχύος 394 ίππων, δηλαδή έχει λόγο βάρους προς ισχύ τους 16,4-25,4 τόνους, ανάλογα με το βάρος μάχης. Η μέγιστη ταχύτητα που επιτυγχάνει το όχημα ανέρχεται στα 100 χιλιόμετρα την ώρα (σε άσφαλτο), ενώ στο νερό επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα οκτώ (8) χιλιόμετρα την ώρα. Η τυπική του εμβέλεια ανέρχεται στα 700 χιλιόμετρα.
