Αύξηση των αφίξεων με βάρκες στις εκβολές του Έβρου και κυρίως στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης δείχνουν τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, τόσο το 2018 όσο και για τον πρώτο μήνα του 2018.
Χαρακτηριστικό της νέας τάσης είναι τα στοιχεία από την 1η έως την 27η Ιανουαρίου 2019 που δείχνουν ότι στον Έβρο έφτασαν 596 πρόσφυγες και μετανάστες, εκ των οποίων οι 202 έγιναν με βάρκα και προορισμό το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Την ίδια ώρα, οι αφίξεις από ξηράς μέσω Έβρου είναι αυξημένες, έναντι αυτών στα νησιά. Η συγκεκριμένη εξέλιξη δείχνει να οφείλεται στο γεγονός ότι η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, που ετέθη σε εφαρμογή από τον Μάρτιο του 2016, ισχύει μόνο για τα νησιά και όχι για την ενδοχώρα.
Μικρή αύξηση των μεταναστευτικών ροών το 2018
Το 2018 σημειώθηκε μικρή αύξηση των προσφύγων και μεταναστών που έφτασαν στην Ελλάδα, με τις περισσότερες αφίξεις να είναι δια ξηράς, ενώ τον Απρίλιο οι αφίξεις ήταν πολύ περισσότερες από την ξηρά παρά από τη θάλασσα.
Ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Φιλίπ Λεκλέρκ ανέφερε, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η δυνατότητα υποδοχής των προσφύγων στην ξηρά είναι πολύ μικρότερη από ό,τι στα νησιά.
Δυσμενείς συνθήκες στο ΚΥΤ στο Φυλάκιο του Έβρου
Λόγω της αύξησης των αφίξεων μέσω Έβρου, το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο του Έβρου αντιμετωπίζει το πρόβλημα του υπερπληθυσμού. Πολλά ασυνόδευτα παιδιά μένουν σε ακατάλληλες συνθήκες σε κέντρα κράτησης και αστυνομικά τμήματα.
Οι κύριες αφίξεις στην ξηρά ήταν Τούρκων υπηκόων, οι οποίοι το 2019 αποτέλεσαν το 40% των ατόμων που εισήλθαν από τα χερσαία σύνορα. Ακολουθούν οι Σύροι, Ιρακινοί, Αφγανοί και Πακιστανοί.
Μαρτυρίες για παράνομες επαναπροωθήσεις
Σύμφωνα με τον κ. Λεκλέρκ, η Ύπατη Αρμοστεία λαμβάνει τακτικά μαρτυρίες ατόμων για παράνομες επαναπροωθήσεις από τις ελληνικές αρχές στα τουρκικά σύνορα.
«Δεν είμαστε καθόλου ικανοποιημένοι από την ανταπόκριση που λαμβάνουμε από τα αρμόδια υπουργεία ώστε να αξιοποιήσουν και να ερευνήσουν τις μαρτυρίες αυτές», τόνισε.
Αυξήθηκαν οι Αφγανοί, μειώθηκαν οι Σύροι
Στις αφίξεις δια θαλάσσης σημειώθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2018 αύξηση του αριθμού των Αφγανών και μείωση των Σύρων. Επίσης, υπήρξε αύξηση των υπηκόων Κονγκό και Καμερούν προς τη Σάμο και Παλαιστίνιων στο Φαρμακονήσι και τη Λέρο. Στα νησιά η κατάσταση παραμένει ιδιαίτερα επιβαρυμένη στη Λέσβο και τη Σάμο, δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας στην Ελλάδα. Στη Σάμο ο πληθυσμός είναι πέντε ή έξι φορές μεγαλύτερος από τη δυνατότητα υποδοχής στο ΚΥΤ με τα παιδιά να αποτελούν το 24%, ανάμεσα στα οποία και 229 ασυνόδευτα.
Ο κ. Λεκλέρκ κάλεσε τις αρχές να δείξουν πιο γρήγορη ανταπόκριση, ώστε να επιταχυνθούν οι μεταφορές προς την ενδοχώρα. Όπως σημείωσε επιπλέον, οι μεταφορές προσφύγων προς την ενδοχώρα δεν έχουν οδηγήσει σε μαζικές αφίξεις από την Τουρκία στην Ελλάδα και αμφισβήτησε τον σχετικό ισχυρισμό των γερμανικών αρχών που αναπαράγεται από δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου. Σημειώνεται ότι από την 1η Μαρτίου η μεταφορά των προσφύγων προς την ενδοχώρα θα γίνεται από τις ελληνικές αρχές, χωρίς την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας.
Λείπουν θέσεις για ασυνόδευτα παιδιά
Την ίδια ώρα, ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για την παιδική προστασία. Στη χώρα μας υπάρχουν 3.741 ασυνόδευτα παιδιά, ωστόσο μόλις 1.007 θέσεις φιλοξενίας τους.
Όπως εξήγησε ο κ. Λεκλέρκ, οι θέσεις φιλοξενίας μειώθηκαν γιατί ορισμένα καταλύματα δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις, ωστόσο σήμερα κάποια από τα παιδιά βρίσκονται στους δρόμους σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα. Την ίδια ώρα 840 ασυνόδευτα παιδιά παραμένουν στα ΚΥΤ των νησιών και του Έβρου ακόμα και για χρονικό διάστημα ενός έτους.
Αυξήθηκαν εντυπωσιακά οι μαθητές πρόσφυγες
Πάντως, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο κ. Λεκλέρκ ανέφερε το γεγονός ότι 18.700 παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο κατά το έτος 2018-2019, ενώ το προηγούμενο έτος ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 8.000. Η πλειοψηφία των παιδιών βρίσκονται στην ενδοχώρα, ενώ στα νησιά δεν υπάρχει υψηλός αριθμός εγγραφών.