Το OCEAN2020 (Open Cooperation for European mAritime awareNess) είναι το πρώτο μεγάλο Ευρωπαϊκό συνεργατικό έργο Έρευνας και Ανάπτυξης στο χώρο της Άμυνας που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του προγράμματος Προπαρασκευαστικής Δράσης για Αμυντικές Έρευνες (Preparatory Action on Defense Research – PADR) με τη σύμβαση Νο. 801697.
Το έργο ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2018 και θα διαρκέσει 36 μήνες. Ο προϋπολογισμός είναι 35,48 εκατομμύρια Ευρώ και συντονιστής είναι η Ιταλική εταιρεία Leonardo υπό την επίβλεψη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Άμυνας (European Defense Agency – EDA). Τα σημαντικά ορόσημα του έργου φαίνονται στο πιο κάτω σχήμα.
Οι στόχοι του έργου είναι:
- Να αντιμετωπιστούν οι νέοι τύποι απειλών σε πλοία, τόσο από θάλασσα όσο και από ξηρά, μέσω της:
- Επέκτασης των υφιστάμενων δυνατοτήτων αναγνώρισης και στόχευσης (Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance – ISTAR) με την ενσωμάτωση Μη Επανδρωμένων Συστημάτων (εναερίων, επιφανείας και υποβρυχίων) στη διαχείριση μάχης
- Δραστικής μείωσης του χρόνου λήψης αποφάσεων λόγω της ευρείας υιοθέτησης προηγμένων τεχνικών διαχείρισης και σύντηξης δεδομένων (data fusion)
- Βελτίωσης της διαλειτουργικότητας μεταξύ EU και NATO λόγω της χρήσης ανοικτών αρχιτεκτονικών και προτύπων
- Αύξησης της αυτονομίας των Μη Επανδρωμένων Συστημάτων και της ενσωμάτωσης σε αυτά χαρακτηριστικών αυτονομίας
- Να υλοποιηθεί σύστημα συλλογής, διαχείρισης και διαμοιρασμού πληροφοριών σχετικών με τις ναυτικές επιχειρήσεις μέσω της ολοκλήρωσης δεδομένων της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και πολιτικών εφαρμογών καθώς και της ανάπτυξης ανοικτής Ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής C4ISR, κάνοντας έτσι τα πρώτα βήματα προς την ανάπτυξη ενός Ευρωπαϊκού Maritime Operation Centre (EU MOC)
- Να επιδειχθεί υψηλό επίπεδο ολοκλήρωσης μεταξύ ετερογενών συστημάτων από πολλές Ευρωπαϊκές χώρες σε επιχειρησιακές συνθήκες μέσω δύο επιδείξεων πλήρους κλίμακας (στη Μεσόγειο θάλασσα το 2019 και στη Βαλτική το 2020)
Η επίδραση του έργου αναμένεται πολύπλευρη με κύριους άξονες την:
- Απόδειξη της δυνατότητας της Ευρώπης να χρηματοδοτήσει πανευρωπαϊκά έργα έρευνας για αμυντικές εφαρμογές
- Ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας Μη Επανδρωμένων Συστημάτων για αμυντικές εφαρμογές
- Εξέλιξη των στρατιωτικών δομών και διαδικασιών λόγω της εισαγωγής των Μη Επανδρωμένων Συστημάτων
- Επίδειξη της επαύξησης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων μίας Ναυτικής Δύναμης μέσω της ενσωμάτωσης Μη Επανδρωμένων Συστημάτων
Στο πλαίσιο του έργου OCEAN2020, οι Ελληνικοί φορείς είχαν τους πιο κάτω ρόλους:
- INTRACOM DEFENSE (IDE):
- Παρείχε το Μη Επανδρωμένο Σκάφος Επιφανείας SeaRider
- Ηγήθηκε των προσπαθειών της Κοινοπραξίας για την ανάλυση απαιτήσεων στον τομέα των USVs (πλατφόρμα και αισθητήρες)
- Ανέλαβε τη συνολική σχεδίαση των ραδιοεπικοινωνιών UHF/VHF
- Συμμετείχε στη μελέτη για την ασφάλεια των επικοινωνιών
- Altus LSA:
- Υποστήριξε τις δραστηριότητες μοντελοποίησης επανδρωμένων/μη επανδρωμένων εναερίων συστημάτων και αισθητήρων καθώς και συστημάτων επιφανείας
- Συμμετείχε στην αναβάθμιση και τους ελέγχους ολοκλήρωσης του Ελληνικού Κέντρου Ναυτικών Επιχειρήσεων (Hellenic MOC)
- Σχεδίασε τη διεπαφή του χειριστή του MOC
- Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών:
- Μοντελοποίησε και εξομοίωσε τεχνικές αυτόνομης συμπεριφοράς Μη Επανδρωμένων Συστημάτων
- Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (Π.Ν. ως τελικός χρήστης):
- Συμμετείχε στην ανάλυση απαιτήσεων και στον ορισμό των σεναρίων επίδειξης
- Διέθεσε Ναυτική Μονάδα για την επίδειξη στη Μεσόγειο
- Σχεδίασε και υλοποίησε το Ελληνικό Κέντρο Επιχειρήσεων (Hellenic MOC)
Το SeaRider της INTRACOM DEFENSE
Η IDE παρείχε στο έργο το Μη Επανδρωμένο Όχημα Επιφανείας (Unmanned Surface Vehicle – USV) SeaRider το οποίο αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία Barracuda. Το SeaRider είναι ένα Cat B Rigid Hull Inflatable Boat (RHIB) με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Μήκος: 5.98 m
- Πλάτος: 2.62 m
- Βάρος (κενό): 650 kg
- Μέγιστη ποσότητα καυσίμου: 300 lt
- Μέγιστο βάρος: 1020 kg
- Εξωλέμβια μηχανή Mercury 175 HP
- Μέγιστη ταχύτητα: 40 knots
- Διάρκεια αποστολής: 6-10 ώρες
- Μεγάλο στεγανό χώρο για τη φιλοξενία του εξοπλισμού της αποστολής
- Μεταλλικό roll bar για τη στήριξη αισθητήρων, κεραιών και άλλων ηλεκτρονικών
Το SeaRider είναι εξοπλισμένο με state-of-the-art επικοινωνιακό εξοπλισμό UHF υψηλών ταχυτήτων που υποστηρίζει πολλαπλές τοπολογίες, πολλαπλά επίπεδα ασφάλειας επικοινωνιών (TRANSEC και COMSEC), προηγμένους μηχανισμούς διασφάλισης ποιότητας υπηρεσίας (Quality-of-Service – QoS) και σύστημα διαχείρισης. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του συστήματος είναι ειδικά προσαρμοσμένα για λειτουργία σε θαλάσσιο περιβάλλον με αποτέλεσμα η μέγιστη εμβέλεια να προσεγγίζει τα 20 ναυτικά μίλια.
Από πλευράς αισθητήρων, το SeaRider φέρει:
- Σταθεροποιημένο ηλεκτρο-οπτικό/IR σύστημα που περιλαμβάνει κάμερες ημέρας/νυκτός με οπτικό και ψηφιακό zoom
- Ραντάρ επιφανείας με δυνατότητα παρακολούθησης έως 10 στόχων ταυτόχρονα και εμβέλεια 36 ναυτικών μιλίων
- Δέκτη AIS class B
- Κάμερες πλοήγησης με κάλυψη 360o
Για την πλοήγησή του χρησιμοποιείται αυτόματος πιλότος και πυξίδα GPS. Το SeaRider και ο εξοπλισμός του ελέγχονται από απόσταση, μέσω προηγμένου Σταθμού Ελέγχου (command & control – C2), βασισμένου στο προϊόν iDefender (C2 suite) της IDE, που ενσωματώνει:
- Τηλεχειρισμό του σκάφους είτε άμεσα μέσω joystick είτε με χρήση waypoints
- Τηλεχειρισμό του εξοπλισμού αποστολής
- Απεικόνιση δεδομένων τηλεμετρίας
- Απεικόνιση στόχων και κινούμενης εικόνας
- Πληροφορία χαρτών
Το SeaRider μπορεί να επιχειρήσει από λιμάνι ή ναυτική μονάδα και να εκτελέσει πολύπλοκες και επικίνδυνες αποστολές ISR με μειωμένο κόστος και κίνδυνο για το προσωπικό.
Η επίδειξη στη Μεσόγειο Θάλασσα
Η επίδειξη έλαβε χώρα στην Ιταλία (κόλπος του Τάραντα) από τις 18 έως τις 22 Νοεμβρίου 2019. Τις δύο πρώτες ημέρες εκτελέστηκαν δοκιμές και η βασική επίδειξη έλαβε χώρα στις 20 και 21 Νοεμβρίου. Την τελευταία ημέρα (22 Νοεμβρίου) έγινε η αποτίμηση της επίδειξης. Στην επίδειξη συμμετείχαν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία.
Ο βασικός στόχος ήταν να επιδειχθεί η λειτουργία Μη Επανδρωμένων Συστημάτων διαφόρων ειδών και κατασκευαστών ούτως ώστε να βελτιωθεί η επιτήρηση σε Ναυτικές επιχειρήσεις μέσω της παροχής δεδομένων, εικόνων και video σε πραγματικό χρόνο από τα οχήματα αυτά σε 3 εθνικά Κέντρα Ναυτικών Επιχειρήσεων (Maritime Operation Centers – MOCs την Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία) καθώς και στο Ευρωπαϊκό MOC που προσωρινά στεγάζεται στα κεντρικά γραφεία της EDA στις Βρυξέλλες.
Επιδείχθηκαν 2 σενάρια:
- Το πρώτο συνδύασε τη συνεχή επιτήρηση ευρείας περιοχής και τη Ναυτική αποτροπή (Maritime Interdiction) ενός σκάφους-απειλή. Το USV SeaRider της IDE:
- Καθελκύσθηκε από Ναυτική Μονάδα
- Παρακολούθησε τον στόχο με τον ηλεκτρο-οπτικό/IR αισθητήρα πλέοντας παράλληλα
- Διαμοίρασε το video στα Εθνικά/EU MOC σε πραγματικό χρόνο
- Ανελκύστηκε από Ναυτική Μονάδα
- Το δεύτερο αφορούσε την παρακολούθηση καμουφλαρισμένου ναρκοθετικού σκάφους. Το USV SeaRider της IDE:
- Εκτελώντας περιπολία μέσα στο λιμάνι, εντόπισε τον στόχο με το ραντάρ επιφανείας καθώς αυτός αναχωρούσε
- Ταυτοποίησε τον στόχο με τον ηλεκτρο-οπτικό/IR αισθητήρα
- Διαμοίρασε το video και τα radar tracks στα Εθνικά/EU MOC σε πραγματικό χρόνο
