Αύριο αναμένεται να πραγματοποιηθεί η επίσημη τελετή απόσυρσης από το Βασιλικό Ναυτικό της Αυστραλίας της πρώτης ΜΕΚΟ 200 της κλάσης ANZAC. Υπενθυμίζεται στις 20 Φεβρουαρίου ο Υπουργός Άμυνας της Αυστραλίας, Richard Marles, ανακοίνωσε τη μελλοντική δομή δυνάμεων του Ναυτικού της χώρας, σύμφωνα με την οποία η δύναμη των πλοίων επιφανείας θα αυξηθεί από τις 11 στις 26 μονάδες, σε ένα μείγμα μεγάλων (Tier-1) και μικρών (Tier-2) πλοίων. Οι αλλαγές αυτές έχουν ορίζονται υλοποίησης τα μέσα της δεκαετίας του 2040. Συνολικά, η Αυστραλία θα ναυπηγήσει 17 νέα πλοία (Tier-2), εκ των οποίων 11 φρεγάτες πολλαπλού ρόλου (αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής και σημείου, πολέμου επιφανείας και ανθυποβρυχιακού πολέμου και προσβολής χερσαίων στόχων). Από τις φρεγάτες αυτές οι τρείς θα ναυπηγηθούν στο εξωτερικό και οι οκτώ στην Αυστραλία, με την πρώτη να παραδίδεται στα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας.
Οι υποψήφιες σχεδιάσεις για το πρόγραμμα είναι (ο νικητής θα ανακοινωθεί το 2025): MEKO A-200 (Γερμανία), 30FFM (κλάση «Mogami», Ιαπωνία), Daegu class FFX Batch II ή ΙΙΙ (κλάση «Daegu», Νότια Κορέα) και ALFA-3000 (Ισπανία). Τα άλλα έξι πλοία θα είναι επανδρωμένα, αλλά με ικανότητα χρήσης και χωρίς πλήρωμα, τα οποία θα είναι εξοπλισμένα με 32 κελιά κάθετης εκτόξευσης Mk.41 VLS και θα ενσωματώνουν το σύστημα μάχης AEGIS. Ο στόλος των 17 πλοίων θα συνεπικουρείτε από εννέα πλοία (Tier-1), εκ των οποίων έξι φρεγάτες κλάσης «Hunter» (από τις εννέα του αρχικού προγραμματισμού), τρία αντιτορπιλικά κλάσης «Hobart» και 25 περιπολικά πλοία, έξι κλάσης «Arafura» (από τα 12 του αρχικού προγραμματισμού) και 19 κλάσης «Evolved Cape». Η πρώτη φρεγάτα κλάσης «Hunter» αναμένεται να παραδοθεί το 2032 και η τελευταία στις αρχές της δεκαετίας του 2040, οπότε και θα ξεκινήσει το πρόγραμμα αντικατάστασης των αντιτορπιλικών κλάσης «Hobart». Στο μεταξύ οι δύο παλαιότερες, αλλά προσφάτως αναβαθμισμένες, φρεγάτες κλάσης «ANZAC», η HMAS «Anzac» και η HMAS «Arunta” θα αποσυρθούν το 2024 και το 2026 αντίστοιχα. Οι υπόλοιπες έξι «ANZAC» θα αναβαθμιστούν μα αυξημένη ικανότητα προσβολής πλοίων, χωρίς να δοθούν περεταίρω λεπτομέρειες. Η ακύρωση εφαρμογής του προγράμματος αναβάθμισης «TransCap» στις φρεγάτες «ANZAC», σε συνδυασμό με την απόσυρση δύο από τις οκτώ φρεγάτες θα εξοικονομήσει κονδύλια και προσωπικό.
Αυστραλιανό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού φρεγατών ΜΕΚΟ: Ανασκόπηση τεχνολογικών δεδομένων και επιλογές συστημάτων
Στα τέλη του Ιανουαρίου έγινε γνωστό ότι το αυστραλιανό ναυτικό βρίσκεται σε διαδικασία να βγάλει εκτός υπηρεσίας δύο φρεγάτες MEKO 200 ANZAC. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα ευκαιρία για την άμεση ενίσχυση του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού με δύο πλήρως εκσυγχρονισμένα πλοία. Με την παγκόσμια δεξαμενή διαθέσιμων αξιόλογων μεταχειρισμένων πλοίων άδεια, οι αυστραλιανές ΜΕΚΟ 200 είναι μια ευκαιρία που θα έπρεπε το Π.Ν. να μην την αφήσει να χαθεί όπως έγινε στο παρελθόν με αντίστοιχες περιπτώσεις αξιόλογων μεταχειρισμένων σκαφών που θα έδιναν ανάσα και τον απαιτούμενο χρόνο στους επιτελείς να σχεδιάσουν το μέλλον του στόλου χωρίς την πίεση αντικατάστασης των πενηντάχρονων φρεγατών Standard.
Η επιλογή των αυστραλιανών φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ έγινε το 1989 και η ναυπήγηση των οκτώ πλοίων της Αυστραλίας διήρκεσε από το 1993 έως το 2004. Με την πρώτη φεγάτα FFH 150 Anzac να παραδείδεται στο RAN τον Μάιο του 1996 και την τελυεταία FFH 157 Perth τον Αύγουστο του 2006.
Οι Αυστραλιανές ΜΕΚΟ ανήκουν στην τελευταία έκδοση των ΜΕΚΟ 200 που ανήκουν και οι ελληνικές ΜΕΚΟ 200 ΗΝ. Το ολικό μήκος του πλοίου φτάνει τα 118 μέτρα, το μέγιστο πλάτος τα 14,8 μέτρα και το βύθισμα τα 4,35 μέτρα. Το σύστημα πρόωσης είναι τύπου CODOG όπως και στις ελληνικές φρεγάτες με τη διαφορά ότι για λόγους μείωσης του κόστους οι MEKO 200 Anzac διαθέτουν έναν ναυτικό αεροστρόβιλο GE LM2500-30 με απόδοση 22500 kW στις 3600 σ.α.λ. και 2 ντηζελομηχανές MTU 12V1163 TB83 με απόδοση 3040 kW στις 1160 σ.α.λ. που δίνου κίνηση σε δύο προπέλες μεταβλητού βήματος μέσω ενός κιβωτίου μετάδοσης κίνησης τύπου MAAG 2MG/TA-340/2H. Η μέγιστη ταχύτητα του πλοίου είναι οι 27 κόμβοι ενώ με ταχύτητα πλεύσης 18 κόμβων έχει εμβέλεια 6000 ν.μ. Για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας το πλοίο διαθέτει τέσσερις ηλεκτρομηχανές ντήζελ MTU 8V396 TE54 που αποδίδουν 690kW στις 1800 σ.α.λ.
Από το 2004 και πριν ακόμη παραδοθεί η τελευταία φρεγάτα στο Αυστραλιανό ναυτικό ξεκίνησε ένα πρόγραμμα σταδιακής αναβάθμισης των δυνατοτήτων των πλοίων της κλάσης. Το πρόγραμμα αυτό, (ASMD, Anti-Ship Missile Defense) περιλάμβανε την αντικατάσταση των ραντάρ έρευνας αέρος/θαλάσσης και πρόσκτησης στόχων Sea Giraffe και ναυτιλίας Krupp Atlas 9600 από το ραντάρ ενεργής διάταξης φάσης CEAFAR το οποίο λειτουργεί στη μπάντα -S, το ραντάρ ελέγχου πυρός CEAMOUNT το οποίο λειτουργεί στη μπάντα -Χ και το ραντάρ ναυτιλίας Sharp Eye της Kelvin Hughes. Παράλληλα τοποθετήθηκε σύστημα αναγνώρησης φίλου ή εχθρού Cossor AIMS Mark XII IFF και το σύστημα IRST Vampir NG ενώ το σύστημα πληροφοριών μάχης του πλοίου SAAB 9LV Mk3 αναβαθμίστηκε στο επίπεδο 9LV Mk3E.
Από το 2016 οι φρεγάτες έχουν μπει σε δεύτερο κύκλο αναβάθμισης με το πρόγραμμα (AMCAP, Anzac Mid-life Capability Assurance Program) κάτω από το SEA 1448 Phase 4B, όπου αντικαθηστάτε το ραντάρ μεγάλης εμβέλειας SPS-49(v)8 από το CEAFAR2-L που λειτουργεί στη μπάντα L και παράλληλα αντικαθιστουνται και τα Cossar Mk XII IFF και το σύστημα ESM ES-3701. Να επισημάνουμε εδώ ότι το νέο σύστημα ραντάρ, συνδυασμού των CEAFAR-1S, CEAFAR-2L και SEAMOUNT θεωρείται καλύτερων επιδόσεων σε σύγκριση με το αμερικάνικο SPY-F και γι αυτό το λόγο θα εξοπλίσουν και τις νέες φρεγάτες Type 26 που βρίσκονται υπό κατασκευή. Επίσης έχει τη δυνατότητα καθοδήγησης πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς τύπου SM-2. Επίσης αναβαθμίζεται το σύστημα ρυμουλκούμενου δολώματος κατά τορπιλών AN/SLR25C και αποκτάει αντίμετρα τύπου NULKA.
Τα πλοία φέρουν το σόναρ κύτους Spherion B ενώ με το πρόγραμμα SEA 1348 Phase 3C απέκτησαν και το σόναρ Petrel (MOAS) αποφυγής ναρκών και εμποδίων. Οι φρεγάτες διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές αλλά δε φέρουν σόναρ VDS στην πρύμνη.
Ο αρχικός οπλισμός των φρεγατών μπορεί να θεωρηθεί μάλλον φτωχός μιας και τα πλοία διέθεταν μόνο το πυροβόλο Mk45 Mod.2 των 127 χιλ, τους δύο τορπιλοσωλήνες Mk32 με τορπίλες Mk46 και τον οκταπλό κάθετο εκτοξευτή πυράυλων Mk41 VLS Mod5 με μόλις οκτώ πυραύλους NSSM. Από το 2004 όμως και παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρονικών συστημάτων ξεκίνησε μια διαδικασία σταδιακής συμπλήρωσης του οπλισμού των φρεγατών με ενίσχυση της ισχύος πυρός σε όλους του τομείς. Πρώτα οι κάθετοι εκτοξευτές απέκτησαν Α/Α πυραύλους νέας γενιάς ESSM σε κάνιστρα Mk25 τετραπλασιάζοντας το απόθεμα των πλοίων και την απόσταση εμπλοκής του στόχου. Το 2005 ξεκίνησε η τοποθέτηση δύο τετραπλών εκτοξευτών Mk141 πλώρα στο επίπεδο 01 μπροστά από τη γέφυρα για πυραύλους επιφανείας RGM-84L Harpoon Block II. Επίσης τοποθετήθηκαν δύο πολυβολα M2HB .50 σε πύργους Mini Typhoon και δυο κατευθυντήρες TopLite EO για τον χειρισμό των όπλων από απόσταση. Το 2008 ξεκίνησε η αντικατάσταση των αμερικάνικων ελαφρών τορπίλων Mk46 από τις πιο σύγχρονες MU90. Σήμερα βρίσκεται υπό εκσυγχρονισμό το κύριο πυροβόλο Mk45 στο επίπεδο Mod.4 και παράλληλα εξετάζεται η αντικατάσταση των harpoon από τους νέους NSM της Kongsberg. Η τερματική άμυνα των πλοίων ενάντια σε επερχόμενους πυραύλους εξαρτάται στην αντιπυραυλική ικανότητητα των ESSM και στο σύστημα NULKA εφόσον δεν υπάρχει κάποιο αντιπυραυλικό σύστημα τοποθετημένο επί του πλοίου.
Το σύνολο της επένδυσης της αυστραλιανού υπουργείου άμυνας για τον εκσυγχρονισμό των οκτώ φρεγατών MEKO 200 Anzac χωρίς τα όπλα, δηλαδή για τα προγράμματα ASMD και AMCAP θα ανέλθει στα 2,2 δις δολάρια. Χρήματα τα οποία δόθηκαν σε βάθος χρόνου από το 2004 έως το τέλος του προγράμματος AMCAP.
Αναλυτικά είχαμε αναφερθεί στη παρακάτω ανάλυση: