Η εξόντωση του αρχηγού του Ισλαμικού Κράτους Αλ Μπαγκντάντι, σε συνδυασμό με τις απειλές για πρωτοφανή τρομοκρατικά αντίποινα από τον διάδοχό του, έχουν εντείνει την επιφυλακή και των ελληνικών αρχών ασφαλείας. Αν και κατά τις εκτιμήσεις η Ελλάδα δεν είναι από τους πιθανότερους στόχους, οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν θέσει σε αυξημένη επιτήρηση χώρους, οι οποίοι θα μπορούσαν να γίνουν στόχοι τζιχαντιστών.
Γράφει η ΝΕΦΕΛΗ ΛΥΓΕΡΟΥ για το SL PRESS
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον τους, όμως, συγκεντρώνεται στους χώρους που λειτουργούν ως άτυπα τζαμιά στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Δεκάδες από αυτούς τους αυτοσχέδιους τόπους λατρείας εξακολουθούν να λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Ο αριθμός τους, μάλιστα, εμφανίζεται να ξεπερνά κατά πολύ τους 100. Μικροσκοπικά διαμερίσματα, υπόγεια, πάρκινγκ, αυλές, εγκαταλελειμμένα κτίρια και άλλοι ακατάλληλοι χώροι έχουν μετατραπεί σε άτυπα τζαμιά.
Χαρακτηριστικό της άναρχης κατάστασης που επικρατεί είναι το γεγονός ότι ως τζαμιά λειτουργούν μέχρι και δημόσιοι χώροι! Είχαμε προ ετών την περίπτωση της μαζικής προσευχής στα Προπύλαια, ενώ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι και η πλατεία Τυρολόης, στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, κοντά στην οδό Λαγκαδά, την οποία εκατοντάδες μουσουλμάνοι χρησιμοποίησαν για τις προσευχές τους.
Μέχρι στιγμής το κράτος έχει δώσει άδεια για τη λειτουργία ελάχιστων τζαμιών. Τα υπόλοιπα λειτουργούν παράνομα, έχοντας μια απλή άδεια πολιτιστικού συλλόγου, ή ακόμα και τίποτα. Τα περισσότερα από αυτά, μάλιστα, έχουν το χαρακτηριστικό ότι απευθύνονται σε συγκεκριμένες κοινότητες μεταναστών. Λειτουργούν δηλαδή με χαρακτηριστικό την εθνική και όχι τη θρησκευτική προέλευση (Αφγανοί, Πακιστανοί, Μπανγκλαντεσιανοί κ.λπ.)
Ο οποιασδήποτε λοιπόν μπορεί να νοικιάσει κάποιο χώρο, συνήθως ημιυπόγειο, για τις λατρευτικές ανάγκες μόνο της δικής του κοινότητας. Στα τζαμιά αυτά, ανεξαρτήτως του που βρίσκονται, συμμετέχουν μικρά αγόρια και κορίτσια που μετά το σχολείο θα φορέσουν τη στολή abaya ή kamis για να παρακολουθήσουν κατηχητικό και μαθήματα Κορανίου.
Άτυπα τζαμιά και real estate
Εκτός από ενοικιάσεις χώρων έχουμε και το φαινόμενο του θρησκευτικού real estate. Μετά από καταγγελίες ενοίκων για λειτουργία παράνομων τζαμιών, η Νομαρχία Αθηνών είχε επιβάλει πριν δύο χρόνια τσουχτερό πρόστιμο ύψους 87.000 ευρώ σε ιδιοκτήτη αποθήκης, επειδή το ακίνητό του είχε μετατραπεί από τους Πακιστανούς ενοικιαστές του σε άτυπο τζαμί. Κάποια από τα άτυπα τζαμιά στεγάζονται σε αγορασμένα σπίτια.
Εκμεταλλευόμενοι την κρίση και την καταβαράθρωση των τιμών ειδικά στις γειτονιές που κατοικούνται από μετανάστες, μουσουλμάνοι έχουν με εράνους και δωρεές αγοράσει διαμερίσματα για να τα χρησιμοποιήσουν ως λατρευτικούς χώρους. Η κοινότητα του Μπαγκλαντεσιανών έχει εδώ και χρόνια αγοράσει-μετά από έρανο-ένα παλαιό κτίριο στην Αισχύλου 37 αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Στην εξώπορτα αναγράφεται «masjid al jabbal» που σημαίνει τζαμί. Οίκημα που λειτουργεί ως άτυπο τζαμί έχει αγοραστεί και στην περιοχή του Ρέντη.
Στο Μοσχάτο έχει αγοραστεί οίκημα, όπου επισήμως λειτουργεί σαν Ελληνοαραβικό Μορφωτικό Κέντρο. Εντός του υπάρχουν μεγάλοι χώροι προσευχής, που επιτρέπουν την ταυτόχρονη προσευχή σχεδόν 300 ατόμων. Το άτυπο τζαμί λειτουργεί όλη την ημέρα. Η αγορά του οικήματος στο Μοσχάτο-σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες-πως έγινε με δωρεά ενός Σαουδάραβα επιχειρηματία.
Ο αριθμός των άτυπων τζαμιών τα τελευταία δύο χρόνια παρουσιάζει αυξητική τάση, λόγω του ρεύματος των προσφύγων και μεταναστών. Στα δυσεπίλυτα προβλήματα που έχει εγείρει η φιλοξενία και η τέλεση των θρησκευτικών αναγκών των δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στα διεσπαρμένα ανά την επικράτεια κέντρα φιλοξενίας προστίθενται οι νέες φουρνιές που έρχονται στην Ελλάδα από την Τουρκία.
Θυμήθηκαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία!
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, προ ετών η Άγκυρα είχε ζητήσει από την Αθήνα να λειτουργήσουν 19 τζαμιά σε σημεία που υπήρχαν τζαμιά επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας! Στην επιστολή, μάλιστα, αναφέρεται η ανάγκη να «ξεκινήσει άμεσα η λειτουργίας τους ως λατρευτικός χώρος των εκατομμυρίων μουσουλμάνων που βρίσκονται στην Ελλάδα ή χρησιμοποιούν την Ελλάδα ως διαμετακομιστικό σταθμό ή ως τουριστικό προορισμό». Η λίστα περιλαμβάνει σημεία από τα Ιωάννινα μέχρι τη Ρόδο και από το Διδυμότειχο μέχρι τα Τρίκαλα και το Ναύπλιο. Πρόκειται για τζαμιά που είχαν κλείσει μετά την επανάσταση του 1821 ή μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους το 1912-13.
Σ’ αυτές τις δυσμενείς συνθήκες, οι ελληνικές υπηρεσίες ασφαλείας καταβάλλουν προσπάθειες για επαρκή εποπτεία και αποτροπή φαινομένων που μπορούν να οδηγήσουν σε ισλαμική τρομοκρατία. Αρμόδιοι αξιωματικοί υποστηρίζουν ότι είναι πολύ δύσκολο στα άτυπα τζαμιά να ξεχωρίσεις ποιος είναι απλώς πιστός μουσουλμάνος και ποιος ρέπει προς τον τζιχαντισμό ή είναι ήδη στρατολογημένος.
Παρ’ ότι οι αρχές έχουν επιχειρήσει να χαρτογραφήσουν αυτό το ιδιόμορφο «δίκτυο» άτυπων τζαμιών, οι χώροι αυτοί δεν είναι επίσημα καταγεγραμμένοι και είναι πολύ δύσκολο να υπάρξουν πάντα αξιόπιστες πληροφορίες για όσα συμβαίνουν κάθε στιγμή εκεί. Οι αρμόδιες υπηρεσίες εστιάζουν την προσοχή τους κυρίως σε άτομα που έχουν εκδηλώσει επιθετικές τάσεις και σε χώρους όπου παρατηρείται συγκέντρωση φανατικών ισλαμιστών, σχεδόν αποκλειστικά σουνιτών.
Προτεραιότητα των ερευνών είναι οι μετανάστες από Ασία και Αφρική, παλαιοί και νέοι, μεταξύ αυτών και κάποιοι «επισκέπτες» που έρχονται για μερικά κηρύγματα. Η εμπειρία δείχνει ότι ελλοχεύει κίνδυνος σε όσους μετακινούνται προς την Ευρώπη, περνώντας από σειρά χωρών. Σύμφωνα με πληροφορημένες πηγές, έχει στηθεί ένα δίκτυο συλλογής πληροφοριών, ενώ όταν απαιτείται διεξάγονται και μικρής κλίμακας προληπτικές επιχειρήσεις σε χώρους-κλειδιά. Οι αρχές ασφαλείας φοβούνται πως το γεγονός ότι πολλοί πρόσφυγες-μετανάστες έχουν εγκλωβισθεί στην Ελλάδα, ενδεχομένως να ωθήσει κάποιους λίγους στο να μετατραπούν σε «μοναχικούς λύκους».
Στο στόχαστρο η ρητορική μίσους
Παγίως, πάντως, η προσοχή των υπηρεσιών ασφαλείας είναι στραμμένη στους ιμάμηδες με ρητορική μίσους. Κατά το παρελθόν υπήρξαν καταγγελίες για τέτοιες περιπτώσεις, τις οποίες οι αρμόδιες αρχές ερεύνησαν διακριτικά και σε ορισμένες περιπτώσεις έλαβαν κατασταλτικά μέτρα. Το ίδιο ισχύει για φανατικούς ισλαμιστές, οι οποίοι απευθύνουν μέσω Διαδικτύου προτροπές για επιθετικές πράξεις στην Ελλάδα.
Ο προσηλυτισμός με εμπρηστικά κηρύγματα ιμάμηδων είναι το πρώτο βήμα. Στη συνέχεια, άλλοι, που δεν εκδηλώνονται δημοσίως, αρχίζουν σε διαπροσωπική βάση τη διαδικασία της στρατολόγησης. Ας σημειωθεί ότι υπεύθυνοι πακιστανικών κοινοτήτων είχαν προ ετών ενημερώσει με επιστολή τους τις ελληνικές αρχές για την περίεργη συμπεριφορά ιμάμη που κήρυττε σε τζαμί χωρίς άδεια ιδέες «ασύμβατες με το Ισλάμ». Για την ακρίβεια, καλούσε τους σουνίτες σε ιερό πόλεμο εναντίον των «αποστατών» του Ισλάμ. Ο ιμάμης εγκατέλειψε τη χώρα, αφού προηγουμένως είχε συλληφθεί και κρατηθεί στην Αμυγδαλέζα.
Αντίστοιχες κινήσεις είχαν εκδηλωθεί και σε άλλες βαλκανικές χώρες, στις οποίες υπάρχουν μεγάλες μουσουλμανικές κοινότητες. Το 2017 στην Αλβανία είχαν συλληφθεί δύο ιμάμηδες στα τζαμιά τους. Εκτός από το να προπαγανδίζουν την πλέον ακραία εκδοχή του Ισλάμ, στρατολογούσαν τους πιο φανατικούς νέους και οργάνωναν τη μετάβασή τους στη Συρία για να πολεμήσουν στις γραμμές του ISIS.
Το φαινόμενο τέτοιων ιμάμηδων έχει προ πολλού πάψει να αποτελεί εξαίρεση. Σε συλλήψεις, δίκες και φυλακίσεις έχουν προχωρήσει και οι αρχές ασφαλείας στο Κόσοβο, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ακόμα και στη Βουλγαρία, όπου οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί συνδέονται με την τουρκική εθνική ιδεολογία, αλλά είναι επιρρεπείς στον ισλαμικό εξτρεμισμό.
