Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην Αεροπορία Στρατού το τελευταίο χρονικό διάστημα. Η ηγεσία του ΓΕΣ έχει δώσει ιδιαίτερη βάση σε ένα Όπλο που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στις σύγχρονες επιχειρήσεις. Τη παρούσα χρονική στιγμή η Αεροπορία Στρατού βρίσκεται σε ιστορικό επίπεδο από πλευράς ενίσχυσης τόσο με την απόκτηση νέου υλικού όσο και με την αξιοποίηση του υφιστάμενου δίχως αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν προβλήματα όπως συμβαίνει με τα κορυφαία ΝΗ90. Στις παρακάτω γραφές σκιαγραφούμε όλες τις τρέχουσες εξελίξεις στο Όπλο της Αεροπορίας Στρατού μέσα από αποκλειστικές πληροφορίες που δημοσιεύονται για πρώτη φορά στον Τύπο.
Η περίπτωση των AH-64 Apache
Μολονότι πολλοί θέλουν τα εξαιρετικών δυνατοτήτων επιθετικά ελικόπτερα AH-64A Apache να βρίσκονται σε τροχιά απαξίωσης και εγκατάλειψης απόρροια του μη έγκαιρου εκσυγχρονισμού το προηγούμενο χρονικό διάστημα, η Διεύθυνση Αεροπορίας Στρατού μελετά πρόγραμμα αναβάθμισης των ελικοπτέρων ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί πως τα ελικόπτερα έχουν εξαιρετική εφοδιαστική υποστήριξη σε ανταλλακτικά λόγω του μεγάλου όγκου αναλώσιμων απαρτίων ενώ τα κύρια συγκροτήματα και υποσυγκροτήματα του ελικοπτέρου υποστηρίζονται επαρκώς από τους τεχνικούς των ΤΕΕΠ. Πηγές της Α.Σ τονίζουν πως η έλευση των OH-58D Kiowa όχι μόνον δεν θα απαξιώσει τα AH-64A Apache αλλά θα τα απαλλάξει από υφιστάμενο επιχειρησιακό έργο επεκτείνοντας τους, τον επιχειρησιακό βίο. Προβλήματα εντοπίζονται σε πολύ συγκεκριμένα υποσυστήματα και γι’ αυτό το λόγο θα λάβει χώρα το προσεχές διάστημα μερική αναβάθμιση των ελικοπτέρων. Ήδη έχουν γίνει τη προηγούμενη εβδομάδα οι επαφές με τη κατασκευάστρια εταιρεία.
Παράλληλα, υπάρχουν επαφές με τις ΗΠΑ για την αποκτήση μεταχειρισμένου υλικού AH-64D Apache αλλά σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα όταν οι αμερικανοί εντάξουν σε υπηρεσία τα AH-64Ε Apache σε ποσοστό άνω του 50% αντικαθιστώντας τα υφιστάμενα AH-64D Apache και κάνοντας τα διαθέσιμα προς τρίτες χώρες. Η χώρα μας έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και βρίσκεται στις πρώτες χώρες που αναμένεται να παραλάβουν μεταχειρισμένο υλικό από τις ΗΠΑ.
Στόλος Chinook
Συνολικώς η Α.Σ διαθέτει 24 ελικόπτερα CH-47D Chinook ενώ τον Δεκέμβρη του 2018 θα παραληφθεί και το τελευταίο από τα 10 μεταχειρισμένα. Αξίζει να σημειωθεί πως η χώρα μας ενδιαφέρεται και για επιπλέον πέντε CH-47D Chinook από τα αμερικανικά αποθέματα πλην όμως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποιο νεότερο. Τα ελικόπτερα από τις ΗΠΑ έχουν αυξήσει κατακόρυφα τις δυνατότητες αεροκίνησης στον Ε.Σ ενώ ο προγραμματισμός που υφίστανται περιλαμβάνει την αναδιάταξη των Chinook σε βόρειο, κεντρικό και νότιο τομέα στα γεωγραφικά διαμερίσματα της Μακεδονίας (Αλεξάνδρεια, Ημαθίας), Αττική (Μέγαρα) και Κρήτη (είτε με μόνιμη παρουσία είτε ως προκεχωρημένη βάση εξόρμησης επ’ ωφελεία του 547 αερομεταφερόμενου τάγματος καθώς και της 2ας ΜΑΛ). Ιδιαίτερα αναγκαία κρίνεται η παρουσία των Chinook στη Μακεδονία ώστε να εξυπηρετούνται οι τρεις «ορεινές» μοίρες Καταδρομών σε Νάουσα, Ρεντίνα και Δράμα καθώς και η επίλεκτη 71η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία.
Το μοναδικό μειονέκτημα των αμερικανικών ελικοπτέρων είναι η έλλειψη εξωτερικών δεξαμενών γεγονός που μειώνει σημαντικά την εμβέλεια των ελικοπτέρων.
Στόχος της Αεροπορίας Στρατού είναι η σταδιακή αντικατάσταση μέσα στα επόμενα χρόνια όλων των ελικοπτέρων ΑΒ-205 και UH-1H από ένα μείγμα βαρέων ελικοπτέρων Chinook και μεσαίων ελικοπτέρων ΝΗ-90 των οποίων ο επιχειρησιακός προσανατολισμός θα είναι η διενέργεια ειδικών επιχειρήσεων.
Ελικόπτερα ΝΗ90
Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα η Α.Σ θα υπογράψει υποπρόγραμμα για την αποκατάσταση των διαθεσιμοτήτων των ελικοπτέρων ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να υπογραφεί η έκτη τροποποίηση της σύμβασης με σκοπό την απρόσκοπτη παραλαβή των άλλων έξι ελικοπτέρων εκ των οποίων τα τρία είναι έτοιμα προς παράδοση στις εγκαταστάσεις της κατασκευάστριας εταιρείας ενώ τα άλλα τρία σε αρχικό στάδιο κατασκευής. Πληροφορίες που ήθελαν την περικοπή της παραγγελίας από 20 ελικόπτερα σε 17 ώστε τα τελευταία τρία να μετατραπούν σε πρόγραμμα FOS δεν επιβεβαιώνονται. Η προοπτική το δεδομένο χρονικό διάστημα είναι η σύμβαση FOS ύψους 70 εκατομμυρίων ευρώ να υπογραφεί αμέσως μετά την υπογραφή της έκτης τροποποίησης της σύμβασης. Εξάλλου το πρόγραμμα FOS των ελικοπτέρων ΝΗ90 εντάσσεται στο ένα δις ευρώ που πέρασε το προηγούμενο διάστημα από την επιτροπή εξωτερικών και άμυνας της βουλής. Εκκρεμούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες ώστε να εκκινήσει το πρόγραμμα.
OH-58D Kiowa: Ινδιάνοι με Ελληνικά χρώματα
Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους αναμένεται να παραληφθεί το σύνολο των ελικοπτέρων. Από τα 70 ελικόπτερα, τα 36 είναι πλήρως εξοπλισμένα, τα υπόλοιπα 24 μερικώς ενώ τα τελευταία 10 θα χρησιμοποιηθούν για εκπαίδευση και όχι ως πηγή ανταλλακτικών σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες. Η ΔΑΣ έχει κυριολεκτικά σαρώσει τα αμερικανικά αποθέματα ούτως ώστε να εξασφαλίσει άριστες διαθεσιμότητες και τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του υλικού. Σε πρώτο χρόνο θα αξιοποιηθούν τα πρώτα 24 ενώ σε δεύτερο χρόνο τα υπόλοιπα 36. Με κόστος μόλις 49 εκατ. δολάρια η Α.Σ αναβαθμίζει τις ικανότητες της σε πολλαπλά επίπεδα. Η συνολική ονομαστική αξία του πακέτου των ανταλλακτικών καθώς και των ελικοπτέρων ανέρχεται στα 580 εκατ. Δολάρια. Οι πρόσφατες επαφές του Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγου Αλκιβιάδη Στεφανή επιβεβαίωσαν το ήδη άριστο κλίμα των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και παράλληλα δίνουν τη μέγιστη δυνατή ώθηση για την ενίσχυση του Ε.Σ με υλικό από τις ΗΠΑ.
Τα ελικόπτερα κατασκευάστηκαν από το 1991 έως το 2011 και ο μέσος όρος των ωρών πτήσης είναι 5.800. Ο αρχικώς σχεδιασμός της ΔΑΣ ήταν ο εξής: «από τα 70 ελικόπτερα τα 36 θα χρησιμοποιηθούν για ανάληψη επιχειρησιακών αποστολών, διαθέτουν πλήρες πακέτο επικοινωνιών, αεροναυτιλίας-ραδιοναυτιλίας και οπλικών συστημάτων. Είκοσι τέσσερα αρχικά θα χρησιμοποιηθούν μόνο ως εκπαιδευτικά και θα έχουν βασικό εξοπλισμό επικοινωνιών και ναυτιλίας ώστε να καλύπτονται οι εκπαιδευτικές ανάγκες. Τα τελευταία 10 δεν θα είναι εξοπλισμένα με σταθμούς ασυρμάτου (Σ/Α), καθόσον αποτελούν εναλλακτική πηγή ανταλλακτικών». Δεδομένης της απόκτησης κυριολεκτικά τεράστιου πακέτο ανταλλακτικών, τα ελικόπτερα που θα αξιοποιηθούν θα είναι κατά πολύ παραπάνω των 36.
Σε οργανωτικό επίπεδο, σε πρώτη φάση και για λόγους διοικητικής μέριμνας τα OH-58D Kiowa Warrior θα υπαχθούν στο 1ο και 2ο Τάγμα Επιθετικών Ελικοπτέρων (ΤΕΕΠ) ώστε να πολλαπλασιάσουν τις δυνατότητες των AH-64D και AH-64A. Διότι, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα που συνηγόρησαν υπέρ της προμήθειας των Kiowa Warrior είναι και οι δυνατότητες των ελικοπτέρων να συμπληρώνουν και να δρουν αρμονικά με τα Apache. Σε δεύτερο χρόνο, αναμένεται ότι κάθε μείζον σχηματισμός της ΑΣΔΕΝ θα αποκτήσει, οργανικά, ικανό αριθμό ελικοπτέρων, στη βάση των επιχειρησιακών αναγκών.
Αυτή η έντονη τάση ενίσχυσης της ΑΣΔΕΝ δεν είναι τυχαία. Τόσο ο Α/ΓΕΣ, όσο και το επιτελείο του, έχουν αντιληφθεί την αξία της ευελιξίας και της ταχυκίνησης στο περιβάλλον της ΑΣΔΕΝ. Λόγω της πληθώρας των νησιών, των νησίδων και των βραχονησίδων στο Αιγαίο η Τουρκία διαθέτει το επιχειρησιακό πλεονέκτημα της επιλογής του πλήγματος, ιδιαίτερα σε επίπεδο χώρου. Συνεπώς η Ελλάδα χρειάζεται δύο πράγματα: Επίγνωση της κατάστασης και ταχυκίνητες δυνάμεις, έτοιμες να επέμβουν ανά πάσα στιγμή, σ’ ολόκληρη την Περιοχή Ευθύνης της ΑΣΔΕΝ. Στόχος του ΓΕΣ είναι η δημιουργία ευέλικτων και ταχυκίνητων δυνάμεων, ικανών να αντιδρούν αποτελεσματικών, οι οποίες θα συγκροτούνται από επιθετικά και μεταφορικά ελικόπτερα του Ελληνικού Στρατού και πλωτά μέσα. Με βάση αυτή την επιχειρησιακή αντίληψη τα Kiowa Warrior προσφέρουν μεγάλο πλεονέκτημα, ένα βήμα μπροστά για την Αεροπορία Στρατού.
Με τα Kiowa Warrior αλλάζει η μορφή του αγώνα στο Αιγαίο, διότι πλέον οι Διοικητές των σχηματισμών, στους οποίους τα ελικόπτερα θα ενταχθούν ως οργανικά, αποκτούν άμεσα ένα σύστημα που έλειπε. Για παράδειγμα, από τη Ρόδο ένα Kiowa Warrior θα μπορεί να βρίσκεται στο Καστελόριζο σε 40 λεπτά. Και δεν είναι μόνο το ζήτημα της κρούσης. Τα Kiowa Warrior είναι μια άμεση λύση για την ενίσχυση της ταχείας αντίδρασης, δεδομένου ότι τα ελικόπτερα, από κοινού με τα Apache, θα μπορούν να υποστηρίζουν αεροαποβατικές επιχειρήσεις σε μικρονήσια και βραχονησίδες στο Αιγαίο. Παράλληλα τα ελικόπτερα δύναται να αναλάβουν αποστολές ένοπλης αναγνώρισης, κατάδειξη στόχων στο πυροβολικό, προσβολής αποβατικών δυνάμεων και τέλος αντιαρματικό αγώνα από κοινού με τα Apache, με αιχμή του δόρατος το σύστημα Mast Mounted Sight (MMS).
Αξίζει να τονιστεί πως τα OH-58D Kiowa θα ενισχυθούν με πρόσθετο πακέτο όπλων όπως το GAU-19/B.
Η περίπτωση της απόκτησης UH-60A Blackhawk
Τα στελέχη της Α.Σ μέσα από ενδελεχείς μελέτες αξιολόγησαν την επιλογή των UH-60A Blackhawk πλην όμως κρίθηκε μη συμφέρουσα λόγω υψηλού κόστους. Εν πρώτοις τα ελικόπτερα ήταν φτηνά στο κόστος απόκτησης με αξία έκαστου ελικοπτέρου μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ πλην όμως για να έρθει σε πτητική κατάσταση και να κριθεί επιχειρησιακό και αξιόπλοο απαιτούσε σημαντικές εργασίες αναβάθμισης ανεβάζοντας κατά πάρα πολύ το κόστος. Η επιλογή των Chinook κρίθηκε κατά πολύ οικονομικότερη και αποδοτικότερη από πλευράς κόστους/ οφέλους. Παρόλα αυτά, τα ελικόπτερα UH-60A Blackhawk παραμένουν σε ανοικτό ενδιαφέρον για την Αεροπορία Στρατού, η οποία παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς το θέμα.
Ενίσχυση με σύγχρονα βλήματα
Η Α.Σ αναμένεται να ενισχυθεί με νέα αντιαρματικά βλήματα ώστε να αξιοποιούνται στο μέγιστο οι δυνατότητες των κορυφαίων επιθετικών ελικοπτέρων AH-64DHA. Οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι να παραδώσουν ικανό αριθμό βλημάτων νεότερης έκδοσης από τα υφιστάμενα. Λόγω του ότι το πρόγραμμα χαρακτηρίζεται ως διαβαθμισμένο δεν δύναται να αναφερθούμε σε επιπρόσθετα στοιχεία όμως σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις θα είναι καταιγιστικά θετικές.
Συγκρότηση Σμήνους Ειδικών Επιχειρήσεων
Η αναβάθμιση των Ειδικών Δυνάμεων συγκαταλέγεται στους άμεσους στόχους του ΓΕΣ. Συγκεκριμένα, σε άμεσο χρονικό διάστημα συγκροτείται σμήνος ειδικών επιχειρήσεων επ ωφέλειά της Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικού Πολέμου. Το σμήνος θα περιλαμβάνει τα τέσσερα ΝΗ90 ειδικών αποστολών καθώς και τέσσερα με έξι CH-47 Chinook τα οποία θα δεχθούν αναβάθμιση με επιπρόσθετο εξοπλισμό όπως FLIR, θωράκιση και αναβάθμιση της σουίτας ηλεκτρονικού πολέμου.
Ανακεφαλαιώνοντας, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τις προσπάθειες της ηγεσίας του ΓΕΣ και ειδικότερα του Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγου Αλκιβιάδη Στεφανή ο οποίος σε αγαστή συνεργασία με το επιτελείο της ΔΑΣ προχωρούν και υλοποιούν προγράμματα που βελτιώνουν την μαχητική ισχύ του Όπλου ενώ παράλληλα προχωρούν σε γενικότερη αναβάθμιση και βελτίωση του εθνικού αμυντικού σχεδιασμού με προσθήκες χαμηλού κόστους αλλά υψηλής επιχειρησιακής αξίας. Μια τέτοια περίπτωση είναι τα ελικόπτερα OH-58D Kiowa όπου υπό άλλες προϋποθέσεις το κόστος θα ανέρχονταν στα 580 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στην ονομαστική αξία του συνόλου του υλικού που παραλαμβάνουμε αλλά αντ’ αυτού θα καταβληθεί τίμημα μόνον 49 εκατ. δολαρίων. Παράλληλα, προσπάθειες καταβάλλονται και για τα υπόλοιπα μέσα της Α.Σ όπως προαναφέραμε.
Τέλος, αξίζει να επισημάνουμε τις άριστες σχέσεις Ελλάδας ΗΠΑ που έχουν καλλιεργηθεί και διευρύνονται διαρκώς και που πιστώνονται στη παρούσα ηγεσία του ΓΕΣ καθώς και τις προηγούμενες ηγεσίες που είχαν ξεκινήσει μια συνολική αναβάθμιση των στρατιωτικών σχέσεων Ελλάδας ΗΠΑ. Γι αυτό και σήμερα λαμβάνουμε τους καρπούς αυτών των αποτελεσμάτων.
