Έχοντας κλείσει το πρώτο εξάμηνο του 2025 θεωρούμε ότι είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να κάνουμε μια ανασκόπηση των σημαντικότερων πραγμάτων που συνέβησαν το τελευταίο διάστημα. Με την αλλαγή της ηγεσίας των ΕΕΔ το 2024 υπήρξε μια συνολικότερη αλλαγή στο πλάνο των εξοπλιστικών προγραμμάτων που ήταν γνωστά μεχρί τότε με αρκετές αλλαγές και ανακατατάξεις προτεραιοτήτων και προγραμμάτων. Όπως διαπιστώνουμε την μερίδα του λέοντος στην εξοπλιστική πίτα συνεχίζουν να έχουν το πολεμικό ναυτικό και η πολεμική αεροπορία χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι και οι ανάγκες σε νέο υλικό, FOS και αναβαθίσεις είναι λίγες και στον τρίτο κλάδο των ενόλων δυνάμεων.

Όπως έχει ανακοινωθεί το εξοπλιστικό πρόγραμμα των ενόπλων δυνάμεων σε βάθος δωδεκαετίας αναμένεται να φτάσει τα 30 δις ευρώ μέσω και του ReArm και του SAFE. Ήδη βέβαια τα 13 δις περίπου έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί από τα προγράμματα που έχουν υπογραφεί από την πρώτη θητείας της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και περιλαμβάνουν:

Για την πολεμική αεροπορία: 24 Rafale, 20 F-35A, Spice 1000/2000, FOS για Μ-2000-5, C-27J, Scalp EG κόστους 8 δισεκατομυρίων ευρώ, για το πολεμικό ναυτικό: 3 FDI HN, 7 MH-60R, 44 DM2A4 κόστους 3.65 δισεκατομυρίων ευρώ και για τον στρατό ξηράς: 35 UH-60M, SPIKE NLOS, αναβάθμιση AH-64A+ κόστους 1.7 δισεκατομυρίων ευρώ. Από τα παραπάνω προγράμματα, στα περισσότερα το μεγαλύτερο μέρος των υποχρεώσεων έχει ήδη αποπληρωθεί με μικρότερες δόσεις αποπληρωμής να απαιτούνται μέχρι το 2028 ελαφρύνοντας τον προϋπολογισμό και αφήνοντας χώρο για νέες συμβάσεις. Ουσιαστικά όμως τα δύο κύρια προγράμματα που υπογράφτηκαν από το 2024 έως σήμερα, δηλαδή της προμήθειας των 35 UH-60M και των 20 F-35A συνολικών υποχρεώσεων 4,65 δισεκατομυρίων μόλις άρχισαν. Για τα πρώτα αναμένεται να αρχίσουν οι παραδόσεις το 2027 και να ολοκληρωθούν το 2028. Για τα δεύτερα το 2028 και να ολοκληρωθούν στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 2030 ενώ από το 2027 αναμένεται να αρχίσουν οι εργασίες αναβάθμισης της αεροπορικής βάσης της Ανδραβίδας σύμφωνα με τα προτόκολα ασφαλείας της USAF, ώστε να είναι έτοιμη να υποδεχθεί τα πρώτα αεροσκάφη δύο χρόνια περίπου αργότερα.

Άλλες εξελίξεις που είχαμε μέχρι και σήμερα είναι η έναρκη παραδόσεων των νέας γενιάς τορπιλών DM2A4 καθώς και των δολωμάτων Circe δύο συστήματα τα οποία αναβαθμίζουν κατακόρυφα την επιθετική και αμυντική λειτουργία των ελληνικών υποβρυχίων T-214. Επιτέλους μετά από είκοσι χρόνια τα ελληνικά σύγχρονα υποβρύχια μπορούν να ξεδιπλώσουν τις επιθετικές τους αρετές. Συν τοις άλλοις οι νέες τορπίλες θα έρθουν με το πλέον αναβαθμισμένο λογισμικό το οποίο τις καθιστά τις πιο σύγχρονες τορπίλες στην ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα σε εξέλιξη βρίσκονται διαπραγματεύσεις με την κατασκευάστρια εταιρεία για την απόκτηση άλλων 38 τορπιλών. Ένα πρόγραμμα ύψους 90 περίπου εκατομυρίων ευρώ που όμως θα επιτρέψει τον πλήρη ανεφοδιασμό των πέντε ελληνικών υποβρυχίων με σύστημα ΑΙΡ με σύγχρονα όπλα. Επίσης τον περασμένο Ιανουάριο ολοκληρώθηκε η παραλαβή των τεσσάρων περιπολικών τύπου Island τα οποία παραδόθηκαν ως EDA στο πολεμικό ναυτικό και επανήλθαν σε πλήρη λειτουργία στις εγκαταστάσεις του ναυπηγείου Salamina S/Y. Στα πλοία αναμένεται να ολοκληρωθεί ο εξοπλισμός τους το προσεχές διάστημα με τοποθέτηση ενός Lionfish 20 και υπάρχουν σκέψεις για εγκατάσταση των Spike ER που πρόκειται να παραλάβει το πολεμικό ναυτικό. Αν και τα πλοία αυτά, ηλικίας 30 ετών, αντικαθιστούν παλαιότερα πλοία ηλικίας 50 ετών έχουμε επαναλάβει μέσα από την ιστοσελίδα του Defencereview.gr ότι με το κόστος που δαπανήθηκε για την μεταφορά και ενεργοποίηση των σκαφών θα μπορούσαν να αποκτηθούν τέσσερα νέας κατασκευής περιπολικά με ορίζοντα λειτουργίας τα 40 έτη.

Μια άλλη εξέλιξη για το πολεμικό ναυτικό ήταν η απόφαση της ΓΔΑΕΕ στις 28/4/2025 για την ανάδειξη αναδόχου της αυστριακής εταιρείας Schiebel Aircraft GmbH για την απόκτηση τεσσάρων συστημάτων Camcopter S-100, ενός προγράμματος το οποίο είχε εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής από τις 27 Ιουνίου 2024. Το πρώτο σύστημα, δηλαδή 2 αεροχημάτων με τους αντίστοιχους αισθητήρες, σταθμού ελέγχου και άλλων υπηρεσιών αναμένεται να παραδοθεί μέσα στο καλοκαίρι. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε και τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά το πρόγραμμα αναβάθμισης των ελληνικών P-3A. Ένα πρόγραμμα το οποίο έχει σημαντική καθυστέρηση στην παράδοση των αεροσκαφών και όπως φαίνεται το πρόβλημα που έχει ανακύψει με τους κινητήρες έχει πάει πίσω όλο το πρόγραμμα παράδοσης των αεροσκαφών. Η λύση μάλλον έχει βρεθεί αλλά θα πρέπει να δαπανηθούν επιπλέον χρήματα για την επίλυση του προβλήματος. Επίσης σε καλό δρόμο φαίνεται ότι βρίσκονται και οι συνομιλίες για την απόκτηση δύο ιταλικών φρεγατών κλάσης Bergamini μεταξύ των ετών 2029-2030. Τέλος εξέλιξη είχαμε αλλά όχι την αναμενόμενη κατά την επίσκεψη του γάλλου ΥΠΑΜ στην Αθήνα με τη υπογραφή απόκτησης 16 αντιπλοϊκών πυραύλων ΜΜ-40 Block 3c Exocet.

Όσον αφορά τον Στρατό Ξηράς οι τελευταίες εξελίξεις έρχονται από το Ισραήλ. Αναφερόμαστε κατά βάση στις συμβάσεις 004Α/23, 005Α/23, 006Α/23 και 007Α/23 συνολικού ύψους 409 εκατομυρίων ευρώ με την Rafael και Elbit. Σύμφωνα λοιπόν με τις τελευταίες εξελίξεις τα πρώτα συστήματα εποχούμενων SPIKE NLOS αναμένεται να έρθουν στην Ελλάδα μέσα στον Αύγουστο ενώ το σήριαλ με την μερική αναβάθμιση των ελληνικών επιθετικών ελικοπτέρων βαίνει στο τέλος του με εκκίνηση του προγράμματος το αμέσως επόμενο διάστημα. Επίσης ξεκίνησε και το πρόγραμμα του έλληνα στρατιώτη του μέλλοντος το οποίο θα είναι ένα ολοκληρωμένο ελληνικό προϊόν. Πέραν τούτων και παρ’ ότι οι ανάγκες εκσυγχρονισμού των συστημάτων του στρατού είναι τεράστιες δεν υπάρχει κάποια άλλη εξέλιξη.

Όσον αφορά την Πολεμική Αεροπορία, πλην της απόφασης απόκτησης των 20 F-35A δεν έχει γίνει κάποια άλλη σημαντική εξαγγελία. Το καλό είναι ότι το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16 σε επίπεδο Viper έχει ανακτήσει τον πλήρη ρυθμό και βρίσκεται εντός χρονοδιαγράμματος έχοντας φτάσει ακριβώς στο μέσο της παράδοσης των 82 αεροσκαφών. Επίσης, η επαναφορά σε πτητική λειτουργία των μεταφορικών αεροσκαφών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς και μέχρι τις επόμενες μεγάλες αποφάσεις. Πέραν τούτων δεν υπάρχει κάποια άλλη σημαντική εξέλιξη μέχρι σήμερα.

Τα προγράμματα τα οποία βρίσκονται σε σημείο αποφάσεων και συμβασιοποίησης αυτή τη στιγμή είναι αρκετά σημαντικά και θεωρούμε ότι κάποια από αυτά θα ανακοινωθούν τον προσεχή Σεπτέμβριο κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ από τον ίδιο τον πρωθυπουργό με χρόνο συμβασιοποίησης μέχρι το τέλος του έτους. Αναφερόμαστε στα προγράμματα:

1. Απόκτηση τέταρτης φρεγάτας FDI HN με παράλληλη επιλογή συστήματος ECM ύψους 1,1-1,2 δις ευρώ
2. Αναβάθμιση 38 F-16 Block 50 στο επίπεδο Viper ύψους 1,1-1,2 δις ευρώ
3. Συμβασιοποίηση της αναβάθμισης των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ
4. Απόκτηση 36 ΠΕΠ PULS και συναφών πυρομαχικών κόστους 700 εκατομυρίων ευρώ
5. Υπογραφή FOS για τα ελικόπτερα ΝΗ-90

Πέραν των παραπάνω υπάρχουν πλήθος μικρών ή μεγάλων προγραμμάτων τα οποία κατα τη γνώμη μας είναι επίσης σημαντικά για την αναβάθμιση της αποτροπής των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.

1. Υπογραφή συμβάσεων «Εν συνεχεία υποστήριξης» για πλήθος συστημάτων και στους τρεις κλάδους. Ενδεικτικά αναφέρουμε την μη μέχρι σήμερα υπογραφής FOS για τα ελληνικά ΑΣΕΠΕ, για τα ελικόπτερα ΝΗ-90 του στρατού ξηράς, για τα Leopard 2 και ούτω καθ’ εξής.
2. Προμήθεια πυρομαχικών για τις ανάγκες και των τριών κλάδων. Πυρομαχικά μάχης για άρματα μάχης και πυροβολικό του Ε.Σ., σύγχρονα όπλα αέρος-αέρος και αέρος εδάφους για την Π.Α και σύγχρονους πυραύλους Α/Α και Επ.-Επ. για το πολεμικό ναυτικό.
3. Αναβάθμιση των αεροσκαφών C-27J και των ΑΣΕΠΕ.
4. Νέο τροχαίο υλικό για τον Ε.Σ.
5. Αναβάθμιση των ΠΕΠ RM-70, ένα πρόγραμμα πολύ χαμηλού κόστους και πολλαπλάσιας αναβάθμισης της ισχύος του πυροβολικού.
6. Προμήθεια νέου ΤΟΜΑ και όχι μεσοβέζικες λύσεις μετατροπής των Μ-113 σε υβριδικά ΤΟΜΑ.
7. Προμήθεια νέων σκαφών επιφανείας και υποβρυχίων για το πολεμικό ναυτικό και αναβάθμιση των υφιστάμενων.
8. Αναβάθμιση των αρμάτων μάχης Leopard.
9. Αναβάθμιση του συστήματος αεράμυνας, κάτι το οποίο είναι στα πλάνα του υπουργείου ως ο περίφημος «Θόλος».
10. Ηλεκτρονικός πόλεμος.
11. Σύγχρονες συσκευές επικοινωνιών στρατού ξηράς.
12. Απόκτηση UAV, UUV, SUV διαφορετικών επιδόσεων και σε ικανούς αριθμούς.
13. Απόκτηση οπλισμένων μη επανδρωμένων και περιφερόμενων πυρομαχικών.

Τα παραπάνω μπορεί να φαίνονται ευχολόγια αλλά είναι οι μίνιμουμ απαιτήσεις για ένα σύγχρονο στράτευμα με αποτρεπτικές δυνατότητες απέναντυ σε μια αναθεωριτική Τουρκία η οποία γιγαντώνεται εξοπλιστικά χρόνο με το χρόνο.