Όπως είχαμε προαναγγείλει στο άρθρο μας για τα συστήματα που δυνητικά θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, όπως τα είδαμε και τα γνωρίσαμε κατά την παρουσία μας στη διεθνή έκθεση «Paris Air Show 2019», στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε την αξία των αιωρούμενων πυρομαχικών (Loitering Munitions) και τα πλεονεκτήματα τους ως πραγματικοί πολλαπλασιαστές ισχύος για το πυροβολικό. Τα συστήματα που θα παρουσιάσουμε είναι της οικογένειας Hero της ισραηλινής UVision, όπως τα είδαμε στην έκθεση «Paris Air Show 2019».

Η επιλογή των συστημάτων Hero έγινε επειδή πρόκειται για μια ολοκληρωμένη σειρά αιωρούμενων πυρομαχικών, για το τακτικό, το επιχειρησιακό και το στρατηγικό επίπεδο με διαφορετικές πολεμικές κεφαλές (σε βάρος, άρα και φονικότητα) και βεληνεκές, που κυμαίνεται από τα 10 έως και τα 250 χιλιόμετρα. Φυσικά και άλλες χώρες έχουν να επιδείξουν αιωρούμενα πυρομαχικά, αλλά στην έκθεση «Paris Air Show 2019» μόνο η UVision παρουσίασε μια οικογένεια αιωρούμενων πυρομαχικών για όλο των φάσμα των απαιτήσεων μιας σύγχρονης στρατιωτικής δύναμης. Οι λύσεις που προσφέρει η UVision και είδαμε είναι:

Σε τακτικό επίπεδο

Τα συστήματα Hero-20/30/70/120 τα οποία μεταφερόμενα σε κάνιστρα, ως ατομικός φόρτος, με εξαίρεση το Hero-120, που μπορεί να τοποθετηθεί σε όχημα ως σύστημα πολλαπλής εκτόξευσης αιωρούμενων πυρομαχικών, στο πρότυπο των πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών. Σε όλες τις περιπτώσεις το μέγιστο βεληνεκές αφορά σε τιμές εντός του οπτικού πεδίου (LOS : Line-Of-Sight).

Hero-20: Ζυγίζει 1,8 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 200 γραμμαρίων. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 10 χιλιόμετρα ή 20 λεπτά μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει ηλεκτροκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά προσωπικού.

Hero-30: Ζυγίζει 3 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 500 γραμμαρίων. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 40 χιλιόμετρα ή 30 λεπτά μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει ηλεκτροκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά προσωπικού.

Hero-70: Ζυγίζει 7 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 1,2 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 40 χιλιόμετρα ή 45 λεπτά μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει ηλεκτροκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά ελαφρά θωρακισμένων στόχων (ελαφρά οχήματα, γενικής χρήσης ή φορείς οπλικών συστημάτων, φορτηγά κ.ά.).

Hero-120: Ζυγίζει 12,5 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 3,5 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 40 χιλιόμετρα ή 60 λεπτά μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει ηλεκτροκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά τεθωρακισμένων οχημάτων, αλλά και αρμάτων μάχης.

Σε επιχειρησιακό Επίπεδο

Πρόκειται για τα συστήματα Hero-250/400/400EC μεταφερόμενα σε κάνιστρα, ως ατομικός φόρτος ή επί οχημάτων ως σύστημα πολλαπλής εκτόξευσης αιωρούμενων πυρομαχικών. Επικουρικά το Hero-400EC μπορεί να εκτοξευτεί και από σύστημα εκτόξευση ράγας (Rail Launch). Σε όλες τις περιπτώσεις το μέγιστο βεληνεκές αφορά σε τιμές εντός του οπτικού πεδίου (LOS : Line-Of-Sight).

Hero-250: Ζυγίζει 25 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 5 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 150 χιλιόμετρα ή 3 ώρες μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει βενζινοκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά πολλαπλών στόχων και σε αποστολές άρνησης περιοχής.

Hero-400: Ζυγίζει 40 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 8 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 150 χιλιόμετρα ή 4 ώρες μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει βενζινοκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά πολλαπλών στόχων και σε αποστολές άρνησης περιοχής.

Hero-400EC: Αποτελεί έκδοση του Hero-400 με ηλεκτροκινητήρα και μεγαλύτερη πολεμική κεφαλή βάρους 10 κιλών, αλλά με μικρότερο μέγιστο χρόνο αιώρησης (2 ώρες).

Σε στρατηγικό επίπεδο

Πρόκειται για τα συστήματα Hero-900/1250 μεταφερόμενα επί οχημάτων ως σύστημα πολλαπλής εκτόξευσης αιωρούμενων πυρομαχικών. Σε όλες τις περιπτώσεις το μέγιστο βεληνεκές αφορά σε τιμές εντός του οπτικού πεδίου (LOS : Line-Of-Sight).

Hero-900: Ζυγίζει 97 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 20 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 250 χιλιόμετρα ή 7 ώρες μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει βενζινοκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά στρατηγικών στόχων, καλά προστατευμένων, αλλά και σε αποστολές άρνησης περιοχής.

Hero-1250: Ζυγίζει 125 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 30 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 200 χιλιόμετρα ή 7 ώρες μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει βενζινοκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά στρατηγικών στόχων, καλά προστατευμένων, αλλά και σε αποστολές άρνησης περιοχής.

Όπως προείπαμε, τα αιωρούμενα πυρομαχικά συνδυάζουν πολλαπλά οφέλη, που τα καθιστούν πραγματικούς πολλαπλασιαστές ισχύος. Η λειτουργία τους είναι απλή και ο επιχειρησιακός τους κύκλος απολύτως ελεγχόμενος από τον ανθρώπινο παράγοντα: Εκτοξεύονται και κινούνται προς την περιοχή ενδιαφέροντος, στη συνέχεια αιωρούνται πάνω από την περιοχή ενδιαφέροντος, ερευνούν και εντοπίζουν στόχους. Αφού εντοπιστεί ένας στόχος, ο χειριστής του αιωρούμενου πυρομαχικού, ο οποίος βλέπει, σε πραγματικό χρόνο, ότι βλέπει και το αιωρούμενο πυρομαχικό, δίνει εντολή για την προσβολή του στόχου. Η προσβολή, εξίσου σημαντική παράμετρος, γίνεται κάθετα.

Η ανάγκη ανάπτυξης των αιωρούμενων πυρομαχικών είναι αποτέλεσμα της ανάγκης ενσωμάτωσης, στο χαμηλότερο κλιμάκιο μάχης, της μεγαλύτερης δυνατής ισχύος πυρός, έτσι ώστε να μειωθεί ο χρόνος μεταξύ της κλίσης πυρών υποστήριξης από το ανώτερο κλιμάκιο και της παροχής αυτών των πυρών. Σήμερα, από τη στιγμή που θα γεννηθεί η ανάγκη για πυρά υποστήριξης, μεσολαβεί μια χρονοβόρα διαδικασία μέχρι την παροχή των πυρών υποστήριξης. Στο μεσοδιάστημα όμως το αντικείμενο της προσβολής ενδέχεται να έχει μετακινηθεί σε άλλη θέση και τα παρεχόμενα πυρά να μην έχουν αποτέλεσμα.

Για παράδειγμα μια Ομάδα Πεζικού ή μια Διμοιρία Πεζικού που δέχεται πίεση, καλεί την Διμοιρία Υποστήριξης του Λόχου για την παροχή πυρών υποστήριξης. Αν μάλιστα η απειλή είναι ισχυρότερη από την ισχύ πυρός της Διμοιρίας Υποστήριξης του Λόχου, η υλοποίηση του αιτήματος χρονοτριβεί ακόμα περισσότερο διότι διαβιβάζεται στον ΛΥΤ (Λόχος Υποστήριξης Τάγματος). Σε κάθε περίπτωση χάνεται πολύτιμος χρόνος. Τα αιωρούμενα πυρομαχικά, εντεταγμένα σε επίπεδο Ομάδας ή Διμοιρίας Πεζικού, για παράδειγμα, μπορούν άμεσα και αποτελεσματικά να άρουν την πίεση στο μέτωπο και να αποτρέψουν τη δημιουργία ενός ρήγματος στη φίλια αμυντική διάταξη.

Η ανάπτυξη των αιωρούμενων πυρομαχικών είναι εξέλιξη της διαδικασίας στροφή του πυροβολικού σε κατευθυνόμενα πυρομαχικά ακριβείας, διαδικασία η οποία επιταχύνθηκε μετά τον Πόλεμο του Κόλπου το 1991. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα, σε σχέση με το 1991, και με βάση της αμερικανική εμπειρία στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, ένας τόνος κατευθυνόμενων πυρομαχικών ακριβείας έχει αντικαταστήσει 12-20 τόνους συμβατικών, μη-κατευθυνόμενων πυρομαχικών, ανά αποστολή. Τα αιωρούμενα πυρομαχικά ήρθαν να μειώσουν, ακόμα περισσότερα αυτή τη συνάρτηση, επιφέροντας, μεταξύ άλλων, και οικονομία. Επίσης, στην περίπτωση της ακρίβειας των προσβολών, τα αιωρούμενα πυρομαχικά είναι ικανότερα, σε σχέση με τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά, τα οποία παρουσιάζουν CEP (Πιθανότητα Κυκλικού Σφάλματος) 30-50 μέτρα στο μέγιστο βεληνεκές των 40 χιλιομέτρων, τη στιγμή που το CEP των αιωρούμενων πυρομαχικών είναι κάτω του 1 μέτρου στο διπλάσιο βεληνεκές.

Τέλος, όταν οι φίλιες και οι εχθρικές δυνάμεις μάχονται σε αποστάσεις 100-200 μέτρων, η παροχή πυρών υποστήριξης είναι προβληματική διότι μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες φίλιες απώλειες. Τα αιωρούμενα πυρομαχικά, τα οποία ελέγχονται, σε όλο τον επιχειρησιακό τους κύκλου, από τον ανθρώπινο παράγοντα, εκμηδενίζουν την πιθανότητα φίλιων απωλειών.

Οι εφαρμογές των αιωρούμενων πυρομαχικών στο πεδίο μάχης είναι, στην ουσία, όσες και οι αποστολές που μπορούν να αναλάβουν τα πυροβόλα και οι όλμοι. Από το επίπεδο της Διμοιρία, του Λόχου και του Τάγματος μέχρι και το επίπεδο του Σώματος ή της Στρατιάς, τα αιωρούμενα πυρομαχικά μπορούν να ενσωματωθούν στην πλέγμα της ισχύος πυρός, ανάλογα με το βάρος της πολεμικής κεφαλής που διαθέτουν και του μέγιστου βεληνεκούς που επιτυγχάνουν.

Για παράδειγμα, στον Έβρο ο Ελληνικός Στρατός (ΕΣ) θα μπορεί να προσβάλει διαδοχικά, κλιμακωτά και συνεχώς, από το βεληνεκές των 10 χιλιομέτρων μέχρι το βεληνεκές των 200-250 χιλιομέτρων, κάθε στόχο, μικρό ή μεγάλο, θωρακισμένο ή μη. Η προετοιμασίας μια επίθεσης δεν είναι απλή υπόθεση. Μεσολαβεί χρόνος και πράξεις που εκθέτουν τις εχθρικές δυνάμεις στο φίλιο πυρ. Για παράδειγμα η μετακίνηση των εχθρικών δυνάμεων από τους χώρους συγκέντρωσης στους χώρους εξόρμησης.

Δεδομένου ότι στον Έβρο μια πιθανή επιθετική ενέργεια της Τουρκίας σημαίνει δέσμευση αρκετών Ταξιαρχιών, μιλάμε για τη μετακίνηση εκατοντάδων οχημάτων. Εάν ο ΕΣ έχει τα μέσα να προσβάλει τις δυνάμεις αυτές σ’ όλη αυτή της φάση της προετοιμασίας θα δημιουργήσει απώλειες πριν καν ξεκινήσει η επιθετική ενέργεια και θα θέσει τις τουρκικές δυνάμεις σε κατάσταση ανισορροπίας, ίσως το σημαντικότερο, θα καταστήσει υπό αίρεση την ικανότητα της Τουρκίας να συγκεντρώσει τον απαιτούμενο όγκο δυνάμεων και ισχύος που χρειάζεται για να διασπάσει την ελληνική άμυνα.

Σε ένα άλλο παράδειγμα-σενάριο, τα αιωρούμενα πυρομαχικά μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσο άρνησης περιοχής. Με την ικανότητα αιώρησης και παραμονής πάνω από μια περιοχή ενδιαφέροντος για ώρες, ένας αριθμός αιωρούμενων πυρομαχικών μπορεί να αρνηθεί, στις τουρκικές δυνάμεις, τη διάβαση από μια συγκεκριμένη περιοχή ή να καταστήσει τη διάβαση από τη συγκεκριμένη περιοχή πολύ επικίνδυνη. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι οι ανάγκες άμυνας για τη συγκεκριμένη περιοχή θα είναι μειωμένες. Έτσι, ο εκάστοτε Διοικητής μπορεί να διατάξει και να τοποθετήσει τις δυνάμεις του καταλληλότερα και να ενισχύσει ένα άλλο σημείο του μετώπου, για παράδειγμα. Με άλλα λόγια, τα αιωρούμενα πυρομαχικά υποστηρίζουν αποτελεσματικά το δόγμα της ευέλικτης, κινητής άμυνας.

Αλλά και στο Αιγαίο, οι Διοικητές των Στρατιωτικών Διοικήσεων της ΑΣΔΕΝ (Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Εσωτερικού και Νήσων) θα είναι σε θέση να προσβάλουν τις τουρκικές αποβατικές δυνάμεις ανά πάσα στιγμή και με τον όγκο πυρός που κρίνουν απαραίτητο: Από την ακτή της απόβασης, με την προσβολή του συγκεντρωμένου προσωπικού ή των πλοίων και των σκαφών απόβασης, εν πλω ή επί της ακτής απόβασης. Επίσης θα είναι σε θέση να αρνηθούν περιοχές απόβασης ή αεραπόβασης μέσω της διαρκούς αιώρησης πυρομαχικών. Με μέγιστο βεληνεκές 200-250 χιλιομέτρων, οι ελληνικές δυνάμεις, από τα ελληνικά νησιά θα μπορούν να προσβάλουν ακόμα και τουρκικά πλοία, ενώ και οι στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές της Τουρκίας στα μικρασιατικά παράλια θα είναι απροστάτευτες απέναντι στα ελληνικά πλήγματα.

Τα αιωρούμενα πυρομαχικά, ως συστήματα διπλού ρόλου, δηλαδή αναγνώρισης και προσβολής, είναι μια σημαντική, νέα κατεύθυνση του πυραυλικού πυροβολικού. Η χρήση του λειτουργεί πολλαπλασιαστικά στη φίλια ισχύ πυρός, μειώνει τις φίλιες απώλειες, αυξάνει το ποσοστό ακριβείας και ενδείκνυται για πολλαπλές αποστολές: Από την προσβολή μιας συγκέντρωσης προσωπικού, μέχρι την άρνηση ολόκληρης περιοχής, χερσαίας ή θαλάσσιας, καθώς έχουν τη δυνατότητα προσβολής στόχων στο έδαφος και τη θάλασσα. Πρόκειται για οικονομικές λύσεις, απλές στη χρήση οι οποίες λειτουργούν ως πραγματικοί πολλαπλασιαστές ισχύος.