Οι θετικές εξελίξεις στο εξοπλιστικό μέτωπο της απόκτησης των ιταλικών φρεγατών FREMM της κλάσης Bergamini για το Πολεμικό Ναυτικό διαμορφώνουν νέα δεδομένα για τη Δομή Δυνάμεων του Στόλου. Στη κατεύθυνση αυτή το Πολεμικό Ναυτικό θέτει ως βασική απαίτηση την απόκτηση δυνητικά τεσσάρων ιταλικών φρεγατών FREMM της κλάσης Bergamini εκ των οποίων σύμφωνα με την επίσημη ιταλική έγγραφη ενημέρωση των δύο πρώτων πλοίων το 2028 και το 2029 αντίστοιχα. Ασφαλώς, η πορεία των ιταλικών φρεγατών FREMM συνδέεται άμεσα με το ιταλικό πρόγραμμα ναυπήγησης των FREMM EVO το οποίο θα αποδώσει νέες ιταλικές φρεγάτες στα τέλη της παρούσας δεκαετίας με στόχο να αντικατασταθεί ένα μέρος των υφιστάμενων φρεγατών FREMM της κλάσης Bergamini. Το κονδύλι που θα απαιτηθεί για τις δύο πρώτες FREMM εκτιμάται στα 480 εκατομμύρια ευρώ για δύο μονάδες ενώ άλλα 200 εκατομμύρια ευρώ απαιτούνται κατ’ ελάχιστο (με βάση τις εκτιμήσεις των επιτελών) για φόρτους όπλων, τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση του προσωπικού. Ενδέχεται αναλόγως κονδυλίων να λάβει χώρα και κάποιο περιορισμένο πρόγραμμα αναβάθμισης.
Οφείλουμε βέβαια να επισημάνουμε πως η περίπτωση των μεταχειρισμένων ιταλικών FREMM δεν έχει μόνον πλεονεκτήματα. Ενδεικτικά στα μειονεκτήματα της απόκτησης σχετίζεται η πολυτυπία των συστημάτων μάχης και ηλεκτρονικών με ότι αυτό συνεπάγεται από πλευράς κόστους κύκλου ζωής και η έλλειψη τυποποιημένης κοινής εκπαίδευσης στα πληρώματα της Διοίκησης Φρεγατών. Επίσης, επειδή καμία εταιρεία δεν χαρίζει τα προϊόντα της, είναι σίγουρο πως οι Ιταλοί προσδοκούν σε ένα μελλοντικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των φρεγατών καθώς και στην τεχνική υποστήριξη των πλοίων. Ακόμη, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποκτηθούν στη διαμόρφωση που είναι με το ιταλικό ναυτικό για λόγους συγκράτησης του κόστους. Στο σημείο όμως που βρισκόμαστε η απόκτηση τους είναι μονόδρομος.
Παράλληλα, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) και ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Δένδιας έχουν δρομολογήσει τη σύναψη της σχετικής σύμβασης για τη τέταρτη γαλλική φρεγάτα FDI HN τους επόμενους μήνες ενώ εντός του 2025 αναμένονται και οι σχετικές αποφάσεις για τις τέσσερις φρεγάτες ΜΕΚΟ 200ΗΝ της κλάσης «ΥΔΡΑ». Αξιόπιστες πηγές αναφέρουν στον γράφοντα πως η καθυστέρηση οφείλεται στην επιμονή του ΥΕΘΑ Νίκου Δένδια προκειμένου να εξασφαλιστεί συμμετοχή ύψους 25% των ελληνικών εταιρειών.
Ως εκ τούτων, το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, διαμορφώνει τα δεδομένα της Δομής Δυνάμεων της Διοίκησης Φρεγατών με χρονικό ορίζοντα το 2030 βάση της οποίας θα υπάρχουν περί τις δέκα με δώδεκα μονάδες πρώτης γραμμής εκ των οποίων οι τέσσερις γαλλικές φρεγάτες FDI HN, οι δύο ή ιδανικά οι τέσσερις μεταχειρισμένες ιταλικές FREMM καθώς και οι τέσσερις εκσυγχρονισμένες φρεγάτες ΜΕΚΟ 200 ΗΝ. Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα των φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ όπως αυτό αποφασίστηκε από τη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) με βάση τα τελευταία δεδομένα (Άνοιξη του 2025) περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού ύψους 390 εκατομμυρίων ευρώ με κύριο ανάδοχο τη Thales Netherlands η οποία θα παραχωρήσει τα νέα ηλεκτρονικά συστήματα – αισθητήρες στο Πολεμικό Ναυτικό και ακολούθως δύο ελληνικές εταιρείες που θα αναλάβουν την ολοκλήρωση – εγκατάσταση των συστημάτων (SSMART) καθώς και τις ναυπηγικές μελέτες (Ηydrus Εngineering). Οι εργασίες αναμένεται να λάβουν χώρα στον Ναύσταθμο με τεχνικό προσωπικό είτε στα Ναυπηγεία Σαλαμίνας είτε στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Εναλλακτικά ενδέχεται να υπάρξει και μεγαλύτερη εμπλοκή ενός εκ των δύο προαναφερθέντων ναυπηγείων προκειμένου να γίνει «δεξαμενισμός» των φρεγατών.
Επιπροσθέτως, θα υπηρετεί (ενδεχομένως και ως τα τέλη της επόμενης δεκαετίας) ένας μικρός αριθμός των φρεγατών τύπου “S” οι οποίες έχουν εκσυγχρονιστεί και διαθέτουν νέου τύπου ηλεκτρονικά και τακτικό σύστημα μάχης. Σημείο κλειδί αποτελεί η πρόσκτηση των ιταλικών FREMM της κλάσης Bergamini για το Πολεμικό Ναυτικό στα τέλη της δεκαετίας και με γνώμονα πως το πρόγραμμα των FREMM EVO θα εξελίσσεται βάση του χρονοδιαγράμματος του Ιταλικού Ναυτικού.
Επιπλέον, η πολιτική ηγεσία, αξιολογεί τόσο τη πρόταση για την εγχώρια ναυπήγηση φρεγατών FDI HN όσο και εναλλακτικά τη περίπτωση πρόσκτησης των αμερικανικών φρεγατών της κλάσης Constellation ή κάποιας άλλης ναυπηγικής σχεδίασης που θα βασίζεται στη σχεδίαση των FREMM. Επίσης, αναλύεται και η περίπτωση ναυπήγησης της ευρώ-κορβέτας, η σχεδίαση της οποίας έχει καθυστερήσεις και θα απασχολήσει το Πολεμικό Ναυτικό στα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας με αρχές της επόμενης. Όπως υπογραμμίζουν ανώτατοι πολιτικοί και στρατιωτικοί κύκλοι, η βαρύτητα από πλευράς πόρων και κονδυλίων θα δοθεί στο πρόγραμμα ναυπήγησης νέων υποβρυχίων για το Πολεμικό Ναυτικό καθότι η απόκτηση των ιταλικών FREMM θα βοηθήσει προκειμένου να εξοικονομηθούν πόροι για το νέο πρόγραμμα υποβρυχίων του ΠΝ.
Όλα τα παραπάνω δεδομένα συνθέτουν μια δύναμη της τάξης των δώδεκα με δεκατεσσάρων φρεγατών με ορίζοντα τις αρχές με μέσα του 2030 ικανή να αποτελέσει τον «κορμό» των μονάδων κρούσης του Πολεμικού Ναυτικού. Φυσικά δεν πρέπει να αποκλειστούν τυχόν εκπλήξεις δεδομένου πως για τις μεταχειρισμένες ιταλικές FREMM θα υπάρξουν και άλλοι «μνηστήρες» ενώ όλα είναι συνάρτηση των διαθέσιμων οικονομικών πόρων που θα δοθούν προς το Πολεμικό Ναυτικό. Ταυτοχρόνως, κινητικότητα υπάρχει και με τη σχεδίαση του «Εθνικού Πλοίου» εκτοπίσματος περιπολικού ανοικτής θαλάσσης, κανονιοφόρου, πυραυλακάτου προκειμένου να καλυφθούν οι σχετικές ανάγκες για τον Στόλο και το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή. Ήδη τα Ναυπηγεία Σαλαμίνας έχουν παρουσιάσει τη πρόταση τους.
