Λαμβάνοντας υπόψιν τις επίσημες ανακοινώσεις της γερμανικής Rheinmetall και με γνώμονα την απόφαση να παραδοθούν περί τα 200 Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης (ΤΟΜΑ) Marder 1 A3 των αποθεμάτων της Rheinmetall στον Ουκρανικό Στρατό, καθίσταται σαφής η δυσχέρεια για την εύρεση μεταχειρισμένων ΤΟΜΑ σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σημειώνεται πως ο Γερμανικός Στρατός διαθέτει ικανό αριθμό Marder τα οποία βρίσκονται εν ενεργεία (περίπου 360 ΤΟΜΑ Marder) είναι άγνωστο όμως εάν τα παραχωρεί. Εξαίρεση θα αποτελούσε μια δυνητική προοπτική απόκτησης του ΤΟΜΑ νέας γενιάς KF-41 LYNX όπου το Γενικό Επιτελείο Στρατού θα έθετε ως βασικό όρο για την ανάληψη του προγράμματος, τη προμήθεια ΤΟΜΑ «ενδιάμεσης λύσης», όπως έγινε κατά το παρελθόν στο πρόγραμμα πρόσκτησης των 170 αρμάτων μάχης Leopard 2 HEL. Στη περίπτωση αυτή αποκτήθηκαν τα 183 LEOPARD 2 A4. Υπενθυμίζεται πως η πρόταση της γερμανικής Rheinmetall αφορούσε τη προμήθεια 205 νέων ΤΟΜΑ KF-41 LYNX ενώ παράλληλα διέθετε άμεσα για τη κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών του Στρατού Ξηράς, περί τα 200 Marder 1 A3. Τα τελευταία όπως ανακοινώθηκε θα καταλήξουν στον Ουκρανικό Στρατό. Ως εκ τούτων, χάθηκε μια κρίσιμη ευκαιρία για την απόκτηση 400 ΤΟΜΑ για τον Ελληνικό Στρατό εκ των οποίων 200 ΤΟΜΑ νέας γενιάς KF-41 LYNX και 200 ΤΟΜΑ παλαιότερης γενιάς Marder 1 A3 τα οποία κάλλιστα θα μπορούσαν να εκσυγχρονιστούν.

Παραμένει στο τραπέζι των διαβουλεύσεων και η γαλλική πρόταση για τη προμήθεια των 280 τροχοφόρων ΤΟΜΑ (συμπεριλαμβανομένων 50 ειδικοποιημένων τροχοφόρων ΤΟΜΑ Philoctetes καλύπτοντας τις σχετικές ανάγκες διοικητικών οχημάτων, ασθενοφόρων, περισυλλογής, μεταφοράς Κινητών Ομάδων Επισκευών – ΚΟΕ, παρατηρητών του Πυροβολικού Μάχης), τύπου VBCI II (αναφέρονται ως Phlictetes) από την γαλλική NEXTER. Η πρόταση της NEXTER περιλαμβάνει περί τα 100 – 120 μεταχειρισμένα VBCI από τα αποθέματα του Γαλλικού Στρατού. Συνολικά 350 – 370 ΤΟΜΑ εκ των οποίων τα 250 καινούργια δύναται να αποκτηθούν από τον Στρατό Ξηράς. Την ίδια στιγμή η περίπτωση απόκτησης μεταχειρισμένων αμερικανικών M2A2 Bradley έχει απωλέσει έδαφος λόγω υψηλού κόστους επαναφοράς στην ενεργό δράση. Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Δένδιας, το κόστος ανακατασκευής κάθε ενός M2A2 Bradley ανέρχονταν στα 8 εκατομμύρια ευρώ. Πρακτικά για 250 ΤΟΜΑ ηλικίας 30 – 40 ετών θα απαιτούνταν περί τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Χρήματα με τα οποία ο Ελληνικός Στρατός αγοράζει ΤΟΜΑ νέας γενιάς και όχι μεταχειρισμένα ΤΟΜΑ ηλικίας 30 – 40 ετών. Ως εκ τούτων, και η αμερικανική «λύση» των ΤΟΜΑ Bradley ατόνησε.

Όλα τα παραπάνω δεδομένα συνηγορούν προς μια κατεύθυνση από άποψης κόστους – οφέλους, αυτής της εγχώριας αναβάθμισης σημαντικού αριθμού του υφιστάμενου δυναμικού των Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ) Μ113 και ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΙΙ. Η ανάγκη προμήθειας νέων ΤΟΜΑ καινούργιας κατασκευής δεν αναιρείται επ’ ουδενί αλλά το ζήτημα όπως έχουμε τονίσει κατ’ επανάληψιν είναι η γενικότερη ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων. Από την άλλη μεριά, είναι αδιανόητο το Πεζικό και συγκεκριμένα το Μηχανοκίνητο Πεζικό να επιχειρεί με ΤΟΜΠ ηλικίας 50 ετών τα οποία δεν έχουν αναβαθμιστεί ή εκσυγχρονιστεί. Η πλέον ρεαλιστική λύση προβάλει με την υλοποίηση ενός προγράμματος εκσυγχρονισμού από την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Το τονίζουμε αυτό: από εταιρείες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Εταιρείες που έχουν επιδείξει άρτια τεχνική ικανότητα, μακροχρόνια εμπειρία και τεχνογνωσία. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως κάλλιστα η Theon Sensors θα μπορούσε να εγκαταστήσει νυχτερινά περισκόπια οδήγησης νέας γενιάς καθώς και σκοπευτικά βοηθήματα, η Scytalys να αναλάβει την τοποθέτηση ολοκληρωμένων συστημάτων διοίκησης – ελέγχου και επικοινωνιών ενώ η EODH θα μπορούσε να λειτουργήσει ως η εταιρεία που θα αναλάμβανε το σύνολο των μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εργασιών ενώ ταυτόχρονα θα αναβάθμιζε και τη θωράκιση των ΤΟΜΠ. Ενδεχομένως, ως δευτερεύουσα επιλογή προβάλει η εγκατάσταση ενός τηλεχειριζόμενου σταθμού οπλισμού σε κάποια ΤΟΜΠ προκειμένου να γίνουν σύγχρονα ΤΟΜΑ. Φυσικά το ζήτημα είναι το κόστος και οι διατιθέμενες πιστώσεις.

Εσωτερικό ΤΟΜΑ Marder

Σε γενικές γραμμές, οι βασικοί άξονες των προγραμμάτων εκσυγχρονισμού είτε των ΤΟΜΠ/ ΤΟΜΑ είτε των αρμάτων μάχης, σχετίζεται με τα τέσσερα επιμέρους ζητήματα: ευκινησία – θωράκιση – ισχύς πυρός – επικοινωνίες. Την Άνοιξη του τρέχοντος έτους, η EODH κατέθεσε στο ΓΕΣ τη πρόταση για τα Μ-113 HEL. Η εταιρία EODH σε συνεργασία με την Βελγοισπανική DUMA, και την Σλοβενική VALHALLA παρουσίασε στον Ελληνικό Στρατό ένα ολοκληρωμένο πακέτο κλιμακωτής αναβάθμισης του ΤΟΜΠ Μ-113 στο επίπεδο Μ-113HEL, βασισμένο σε νέες τεχνολογίες και δοκιμασμένα απάρτια. Το πακέτο προσφέρεται για τον εκσυγχρονισμό των Μ-113 του Ελληνικού Στρατού που είναι από τους μεγαλύτερους χρήστες του τύπου παγκοσμίως, διαθέτοντας περί τις 2900 μονάδες διαφόρων τύπων και εκδόσεων. Σε Νατοϊκό επίπεδο ελάχιστες χώρες χρησιμοποιούν πλέον μη αναβαθμισμένες εκδόσεις Μ-113Α1/Α2, όπως αυτές που χρησιμοποιεί ο Ελληνικός Στρατός, αλλά ακόμη και η νεότερη έκδοση Α3 που παρουσιάστηκε το 1987 και είναι σε ευρεία χρήση, παύει να υποστηρίζεται σταδιακά και δρομολογούνται προγράμματα εκσυγχρονισμού ή αντικατάστασης στις χώρες που χρησιμοποιείται ακόμη. Η προσέγγιση της EODH, περιλαμβάνει βαθμιδωτή (σπονδυλωτή) αναβάθμιση του συγκροτήματος ισχύος, της παρεχόμενης προστασίας, της εσωτερικής διαμόρφωσης της θέσης του οδηγού και τού χώρου μεταφοράς της ομάδας πεζικού, καθώς και την δυνατότητα προσθήκης διαφόρων τηλεχειριζόμενων πυργίσκων, με πολλαπλές επιλογές οπλισμού.

Έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη η ηλικία της πλατφόρμας, το υλικό κατασκευής (κράμα αλουμινίου) που εκ της φύσεως του, θέτει περιορισμούς, η ανάγκη για πλήρη δυνατότητα υποστήριξης για την επόμενη 20ετία, ενώ έγινε ιδιαίτερη προσπάθεια να διατηρηθεί το συνολικό κόστος σε χαμηλό επίπεδο ανάλογο της αξίας της πλατφόρμας του Μ 113. Τέλος η προσέγγιση της EODH, σχεδιάστηκε για να μπορεί να υλοποιηθεί σχετικό πρόγραμμα αναβάθμισης, εξ’ ολοκλήρου στην Ελλάδα και εντός στρατιωτικού εργοστασίου, εφόσον κριθεί σκόπιμο από τον ΕΣ. Έχει εξασφαλιστεί επίσης η δυνατότητα σοβαρής εμπλοκής της Εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας στην παραγωγή κρίσιμων απαρτίων και των τηλεχειριζόμενων πυργίσκων οπλισμού. Η EODH δηλώνει την πλήρη ετοιμότητα κατασκευής πρωτοτύπου, στην Ελλάδα, εντός στρατιωτικού εργοστασίου.

Βασική Διαμόρφωση: Το βασικό επίπεδο της προτεινόμενης αναβάθμισης σχεδιάστηκε με τρόπο ώστε να επιλυθούν τα προβλήματα υποστήριξης σε βάθος χρόνου και να αποκατασταθεί η διαθεσιμότητα και οι επιδόσεις που έχουν υποστεί υποβάθμιση, λόγω μακροχρόνιας χρήσης και παλαιότητας του υλικού. Είναι κατάλληλο για όλες τις εκδόσεις M-113A1/A2, M-106, Μ-125 , M-901 ITV, M-577. Περιλαμβάνει:

Νέο Συγκρότημα Ισχύος και σύστημα ψύξης

Νέο Ηλεκτρικό Σύστημα Ψηφιακής αρχιτεκτονικής

Νέα Θέση Οδηγού με επαυξημένη δυνατότητα οδήγησης σ’ όλες τις συνθήκες ορατότητας

Ενισχυμένες Ακραίες Μεταδόσεις

Ενισχυμένη Ανάρτηση,

Νέες ράβδοι στρέψης

Εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου

Νέα ανεξάρτητα καθίσματα προσωπικού

Σύστημα C5I*

Ψύξη του διαμερίσματος προσωπικού – (A/C)*

Σύστημα καταστολής πυρκαγιάς*

Σύστημα NBC προστασίας*

Ελαστικές ερπύστριες*

(*προαιρετικά)

Ολοκληρωμένη Διαμόρφωση:

Για την επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων και της προβαλλόμενης μαχητικής ισχύος στο βασικό πακέτο μπορούν να προστεθούν:

Α) Ολοκληρωμένο πακέτο προστασίας και επαύξησης της επιβιωσιμότητας το οποίο περιλαμβάνει:

Πρόσθετη εξωτερική θωράκιση νέας γενιάς STANAG 4569 Level 4++

Αντιναρκική προστασία STANAG 4569 Level 2a/2b

Αντιθραυσματική επένδυση (Spall Liners)

Καθίσματα αναρτημένα από την οροφή

Β) Τηλεχειριζόμενους Σταθμούς Οπλισμού (RWS)

MIDGARD 127: Εξοπλισμένο με βαρύ πολυβόλο M2 των 12,7mm ή εναλλακτικά με Πολυβόλο Βομβίδων GMG των 40mm

MIDGARD 200: Εξοπλισμένο με Πυροβόλο Rheinmetall RH-20 των 20mm × 139mm (προκειμένου να χρησιμοποιεί με τα ίδια πυρομαχικά με τα υφιστάμενα ΤΟΜΑ MARDER 1A3)

GUARDIAN 250: Εξοπλισμένο με Πυροβόλο M242 Bushmaster 25 × 137mm

Οι ανωτέρω σταθμοί RWS:

Είναι προσιτού κόστους,

Δεν απαιτούν παρεμβάσεις στο σκάφος

Δεν καταλαμβάνουν εσωτερικό χώρο

Δεν προξενούν καταπόνηση του σκάφους, λόγω περιορισμένων δυνάμεων ανάκρουσης

Η συγκεκριμένη διαμόρφωση είναι κατάλληλη για όλες τις μάχιμες εκδόσεις M-113A1/A2/A3

Αναβάθμιση Σκάφους: Το νέο συγκρότημα ισχύος αποτελείται από κινητήρα ισχύος 375 ίππων συζευγμένο με κιβώτιο μετάδοσης Συνεχούς Μεταβαλλόμενης Κίνησης (CVT). Για την προσαρμογή του απαιτούνται ελάχιστες τροποποιήσεις στο σκάφος και δεν χρειάζεται μετακίνηση του υφιστάμενου διαφράγματος. Η οδήγηση γίνεται πλέον σε στυλ αυτοκινήτου ενώ το όχημα αποκτά δυνατότητα επιτόπιας στροφής. Ο κινητήρας και το κιβώτιο διαθέτουν Ηλεκτρονική Μονάδα Ελέγχου (ECU) που συνδέεται μέσω αρτηρίας δεδομένων με το ηλεκτρικό σύστημα του σκάφους και την θέση οδήγησης, δίνοντας έτσι την δυνατότητα για προαιρετικό τηλεχειρισμό/αυτόνομη χρήση ως πλατφόρμα UGV (Unmanned Ground Vehicle). Επιπλέον το συγκρότημα ισχύος έχει ενσωματωμένο υδραυλικό σύστημα (δεν απαιτείται πρόσθετη δεξαμενή για τον ανεμιστήρα ψύξης και την πίσω ράμπα) καθώς και άλλα υποσυστήματα για ευκολότερη συντήρηση, αφαίρεση και εγκατάσταση. Η θέση οδήγησης έχει βελτιστοποιηθεί για να παρέχει την καλύτερη δυνατή εργονομία, άνεση και επιβιωσιμότητα ενώ οι διεπαφές ανθρώπου-μηχανής χρησιμοποιούν οθόνες αφής LCD, πολλαπλών λειτουργιών και ενσύρματους πίνακες ελέγχου. Το νέο σύστημα συσσωρευτών διαθέτει μονάδα φορτιστή, επί του σκάφους που εξασφαλίζει προηγμένους κύκλους φόρτισης/εκφόρτισης και σύστημα ισοστάθμισης φόρτισης που διατηρεί όλες τους συσσωρευτές, στο ίδιο επίπεδο φόρτισης.

Επιλογές Τηλεχειριζόμενου Οπλισμού: Στην βασική έκδοση προηγμένου ΤΟΜΠ το όχημα εφοδιάζεται με τηλεχειριζόμενο σταθμό οπλισμού (RWS) MIDGARD 127 βάρους 250 kg εξοπλισμένο με βαρύ πολυβόλο M2 των 12,7mm και 400 φυσίγγια, έτοιμα για χρήση ή εναλλακτικά Πολυβόλο Βομβίδων GMG των 40mm με απόθεμα 200 βομβίδων. Η προσαρμογή του βομβιδοβόλου γίνεται με τη βοήθεια ειδικού κιτ. Στην περίπτωση επιλογής μετατροπής της πλατφόρμας σε υβριδικό ΤΟΜΑ, το όχημα εφοδιάζεται με τηλεχειριζόμενο σταθμό οπλισμού MIDGARD 200 βάρους 350kg εξοπλισμένο με πυροβόλο Rheinmetall RH-20 των 20mm × 139 mm, το οποίο μπορεί να προέλθει από τα υπάρχοντα αποθέματα διδύμων αντιαεροπορικών Rheinmetall, για σημαντική μείωση του τελικού κόστους. Προαιρετικά, ο πύργος MIDGARD 200 μπορεί να ενσωματώσει και σύστημα εκτόξευσης Α/Τ πυραύλων (EUROSPIKE ή AKERON). Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα εγκατάστασης (υπό προϋποθέσεις) του βαρύτερου τηλεχειριζόμενου σταθμού οπλισμού GUARDIAN 250 βάρους 650kg εξοπλισμένου με αυτόματο πυροβόλο M242 Bushmaster 25 × 137mm και απόθεμα 200 βλημάτων. Σε όλες τις επιλογές οπλισμού η θέση του πυροβολητή είναι κοινή και διαθέτει οθόνες αφής LCD, πολλαπλών λειτουργιών και ενσύρματους πίνακες ελέγχου. Ο έλεγχος πυρός εξασφαλίζεται από 3ης γενιάς ΣΕΠ (FCS) που διαθέτει αυτόματη ιχνηλάτηση στόχου και επιτρέπει βολή ακριβείας εν κινήσει. Το σύστημα παρέχει πλήρη σταθεροποίηση σε δύο άξονες και διαθέτει σκοπευτικά ημέρας, νύκτας (θερμικά), και τηλέμετρο Laser. Προαιρετικά μπορεί να εγκατασταθεί περιφερειακό σύστημα όρασης που βασίζεται σε κάμερες 8x και παρέχει πλήρη επίγνωση τακτικής κατάστασης στο πλήρωμα.

Συνεργατικές δυνατότητες μάχης: Το αναβαθμισμένο M-113HEL έχει σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί σε ένα νέο σύνθετο ρόλο ενταγμένο σε Μονάδες και Σχηματισμούς που εν των πραγμάτων θα πρέπει να διαλειτουργούν αποτελεσματικά στο σύνθετο πεδίο της Μάχης. Δύναται να μετασχηματιστεί σε πλήρως ψηφιοποιημένη Δικτυοκεντρική Πλατφόρμας Μάχης με ευρεία χρήση/σύντηξη αισθητήρων. Για το λόγο αυτό απαιτείται συνδεσιμότητα πολλαπλών επιπέδων που περιλαμβάνει κλιμάκια διοίκησης, τμήματα χερσαίων και εναέριων δυνάμεων, με χρήση ασφαλών ζεύξεων επικοινωνιών δεδομένων υψηλής ταχύτητας. Τέλος μέσω συστήματος C5I μπορεί να γίνει κοινή χρήση και ανταλλαγή δεδομένων απεικόνισης τακτικής κατάστασης σε πραγματικό χρόνο για διεξαγωγή συνδυασμένων επιχειρήσεων από τον απλό στρατιώτη που αποβιβάζεται από το όχημα, έως το επίπεδο του Τακτικού Συγκροτήματος Μάχης και της Ταξιαρχίας.

Βελτιωμένη Αξιοπιστία και Δυνατότητα Συντήρησης: Νέα συστήματα υψηλής αξιοπιστίας, χαμηλής κατανάλωσης, με περιορισμένες απαιτήσεις συντήρησης και μεγάλο χρόνο μεταξύ εμφάνισης βλαβών. Τεχνολογία υποστήριξιμη για τα επόμενα 25 χρόνια. Εξασφάλιση της μεγίστης δυνατής εμπλοκής της Ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, με εγχώρια παραγωγή της θωράκισης και όλων των ηλεκτρονικών και ηλεκτροπτικών μονάδων καθώς και του κιβωτίου συνεχούς μετάδοσης. Εξασφάλιση πλήρους εν συνεχεία υποστήριξης (FOS: Follow On Support) στην Ελλάδα, για όλη την διάρκεια του κύκλου ζωής.

Η ελληνική εταιρία EODH πρωτοπόρος στις θωρακίσεις έχει καταθέσει μια πρόταση για την αναβάθμιση του ΤΟΜΠ Λεωνίδας στο πρότυπο Λεωνίδας 300, μια επιλογή που θα επιτρέψει την μετατροπή του οχήματος σε ένα σύγχρονο ΤΟΜΠ/ΤΟΜΑ ανάλογα με την τελική επιλογή του κύριου οπλισμού.

Θωράκιση

Το βασικό όχημα είναι φτιαγμένο από φύλλα συγκολλημένου χάλυβα θωρακίσεως με πάχος θωράκισης 26 έως 32 χιλιοστά στο πρόσθιο τμήμα και 15,5 χιλιοστά στα πλάγια. Η βασική κεκλιμένη θωράκιση προσφέρει μετωπικά προστασία από βλήματα AP των 20 χιλιοστών σε απόσταση μέχρι 100 μέτρων και περιμετρικά από βολίδες 7,62 χιλ από όλες τις αποστάσεις. Το νέο πακέτο θωράκισης που προτείνει η EODH είναι:

  1. Τοποθέτηση πρόσθετης πολυστρωματικής σύνθετης θωράκισης (Composite Armor) νέας γενιάς που, έχει αναπτύξει η ίδια, στο πρόσθιο μέρος και στα πλάγια. Αυτό σημαίνει προστασία επιπέδου 5 κατά Stanag 4569 μετωπικά και προστασία έναντι διατρητικών βλημάτων APDS-T 25 x 137mm και θραυσμάτων βλημάτων πυροβολικού των 155χιλ περιμετρικά του οχήματος και από απόσταση 25 μέτρων.
  2. Προσθήκη εσωτερικής αντιθραυσματικής επένδυσης (Spall liner) που αυξάνει το ποσοστό επιβίωσης των μεταφερόμενων στρατιωτών μετά από προσβολή και διάτρηση της εξωτερικής θωράκισης.

Επιπρόσθετα ο χρήστης μπορεί να διαλέξει την τοποθέτηση:

  • Αντι-ναρκικής θωράκισης επιπέδου 3a και 3b κατά Stanag 4569.
  • Αντικατάσταση των υπαρχόντων καθισμάτων προσωπικού τύπου πάγκου από οκτώ νέας τεχνολογίας ειδικά αντι-ναρκικά καθίσματα αναρτημένα από την οροφή.

Το βάρος μάχης της προτεινόμενης έκδοσης είναι 16,5 τόνοι στην έκδοση ΤΟΜΠ και 17,8 τόνοι στην έκδοση ΤΟΜΑ.

Ευκινησία

Προκειμένου το όχημα να μην απωλέσει την ευκινησία του λόγω της αύξησης του βάρους από την επιπλέον θωράκιση και τον πύργο η EODH συμπεριλαμβάνει στην πρότασή της την αντικατάσταση του κινητήρα Steyr  7FA από τον νεότερης τεχνολογίας CAT 7.2 της Caterpilar. Ο νέος κινητήρας CAT 7.2 είναι ένας πολιτικού τύπου τετράχρονος εξακύλινδρος υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας ντίζελ των 7,2 λίτρων τεχνολογίας Tier III που χρησιμοποιείται σε βαρέα μηχανήματα. Αποδίδει 360 ίππους στις 2400 στροφές/λεπτό σε σχέση με τον υπάρχοντα εξακύλινδρο κινητήρα της Steyr ο οποίος αποδίδει 320 ίππους στις 2300 στροφές/λεπτό. Η αύξηση της ιπποδύναμης ουσιαστικά εκμηδενίζει την αύξηση του βάρους αφού ο λόγος ισχύος ανά τόνο παραμένει στα ίδια επίπεδα, 21,81 hp/t για την έκδοση ΤΟΜΠ και 20,22 hp/t για την έκδοση ΤΟΜΑ σε σύγκριση με το  21,62 hp/t της αρχικής έκδοσης. Παράλληλα ο νέος κινητήρας έχει αυξημένη ροπή 1254Nm σε σχέση με τα 1100Nm του Steyr  7FA αυξάνοντας την ευκινησία του οχήματος.

Επιπλέον πλεονεκτήματα αυτής της επιλογής είναι η ευκολία συντήρησης και εξεύρεσης ανταλλακτικών και η χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου σε σχέση με έναν κινητήρα 40 και πλέον ετών. Ο νέος κινητήρας έχει βάρος στεγνός 679 κιλά και διαστάσεις (μ x π x υ) 1,069 x 0,728 x 0,936 μέτρα. Παράλληλα θα τοποθετηθεί νέο αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων με 6 σχέσεων στη θέση του παλαιού χειροκίνητου κιβωτίου ZF6-S80, νέο σύστημα μετάδοσης κίνησης και αναβαθμισμένο σύστημα αλλαγής κατεύθυνσης βελτιστοποιώντας την οδηγική συμπεριφορά του οχήματος και μειώνοντας τον φόρτο του οδηγού. Επίσης, η θέση του οδηγού βελτιώνεται και ψηφιοποιείται με προσθήκη ψηφιακού πίνακα ελέγχου, το ηλεκτρικό σύστημα αντικαθίσταται με αρτηρία δεδομένων CANBUS και ο οδηγός αποκτάει επίγνωση της πλήρης κατάστασης του οχήματος με ψηφιακά μέσα. Επιπλέον προσθήκη είναι μια  οθόνη LCD στη θέση του οδηγού με δυνατότητα απεικόνισης της εικόνας από την πρόσθια και οπίσθια κάμερα του οχήματος. Ο φωτισμός του οχήματος αντικαθίσταται επίσης από led.

Ισχύς Πυρός

Όσον αφορά την ισχύ πυρός στη έκδοση ΤΟΜΠ ο υπάρχον ανοιχτός πύργος του ενός ατόμου και βάρους 300 κιλών περίπου, αντικαθίσταται από τηλεχειριζόμενο σταθμό όπλων (RWS) με δυνατότητα μεταφοράς πυροβόλου 0,50 in ή βομβιδοβόλου των 40 mm.   

Η πρόταση της EODH, Λεωνίδας 300. Η διαφορά με την παρούσα κατάσταση είναι χαοτική.

Στην έκδοση ΤΟΜΑ, η EODH προσφέρει τον πύργο Nimrod 300 της Valhala. Ο πύργος αυτός βάρους 850 κιλών είναι ένας πλήρως σταθεροποιημένος τηλεχειριζόμενος πύργος με κύριο πυροβόλο 30 χιλιοστών και συζυγές 7,62 χιλ. ενώ μπορεί να φέρει και δύο αντιαρματικούς πυραύλους νέας γενιάς Spike ή loitering munitions Hero της γερμανικής Rheinmetall. Η εταιρία για περιορισμό του κόστους προτείνει να χρησιμοποιηθούν οι κάνες 30 x 173mm Mauser MK30F του συστήματος Artemis 30 που έχει αποσυρθεί από την ενεργό υπηρεσία. Υπολογίζεται ότι περίπου 240 κάνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Σύμφωνα με την EODH προσφέρονται επίσης ως εναλλακτικές επιλογές οι πύργοι  Nimrod 300-1 και Nimrod 300-2. Ο πύργος Nimrod 300-2 φέρει το πυροβόλο Bushmaster Mk44 ίδιου διαμετρήματος 30 x 173mm και συζυγές πολυβόλο των 7,62 χιλ. Ο πύργος δύναται να φέρει και εκτοξευτή δύο αντιαρματικών πυραύλων. Η εξωτερική επιφάνεια της κάνης του πυροβόλου Mk44 δεν είναι κυλινδρική αλλά έχει κατά μήκος τέσσερεις αυλακώσεις. Οι αυλακώσεις αυτές δημιουργούν πτυχώσεις που λειτουργούν πρώτον ως νεύρα βελτιώνοντας την ακαμψία του πυροβόλου και δεύτερον αυξάνουν την επιφάνεια της κάνης στον αέρα με αποτέλεσμα την δυσκολότερη υπερθέρμανση του πυροβόλου κατά τη διάρκεια παρατεταμένων βολών αλλά και τη γρηγορότερη ψύξη του. Ο πύργος έχει βάρος με το πυροβόλο και τα πυρομαχικά 850 κιλά και διαστάσεις (μ x π x υ) 1,183 x 1,5 x 0,932 μέτρα. Ο πύργος έχει δυνατότητα περιστροφής 360 μοιρών με ρυθμό 70 μοίρες το δευτερόλεπτο και το πυροβόλο ανύψωση -150/ +500. Μεταφέρονται 180 βλήματα APFDS-T των 30 χιλιοστών έτοιμα για χρήση και 750 βολίδες των 7,62 χιλιοστών. Ο πύργος επίσης φέρει ανεξάρτητο σταθεροποιημένο σκοπευτικό και σύστημα διπλής τροφοδοσίας.

Ο Nimrod 300-1 είναι ένας πύργος κυρίως για αντιαεροπορική χρήση, φέρει ένα πυροβόλο Oerlicon KCE 30 x 173mm και εκτοξευτή με δύο αντιαεροπορικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς. Το πυροβόλο Oerlicon KCE είναι μια αναγέννηση του αντιαεροπορικού πυροβόλου Oerlicon KCΑ που έφεραν τα Saab 37 Viggen και χρησιμοποιείται και στο σύστημα Skyranger 30 της Rheinmetall. Ο πύργος έχει βάρος με το πυροβόλο και τα πυρομαχικά 850 κιλά και διαστάσεις (μ x π x υ) 1,183 x 1,5 x 0,932 μέτρα. Ο πύργος έχει δυνατότητα περιστροφής 360 μοιρών με ρυθμό 70 μοίρες το δευτερόλεπτο και το πυροβόλο ανύψωση -150/ +650. Μεταφέρονται 180 βλήματα APFDS-T των 30 χιλιοστών έτοιμα για χρήση. Για την αντιαεροπορική χρήση του πυροβόλου ο πύργος φέρει ραντάρ AESA και προηγμένο οπτικό σκοπευτικό.

Και στους δύο πύργους το βεληνεκές του κύριου πυροβόλου είναι τα 3000 μέτρα.

Τέλος στα οχήματα μπορούν να τοποθετηθούν πλήθος άλλων συστημάτων ως έξτρα επιλογή ανάλογα με τις απαιτήσεις του χρήστη. Στο όχημα μπορεί να τοποθετηθεί σύστημα A/C, σύστημα NBC και βοηθητική μονάδα ισχύος APU. Περιμετρικές κάμερες για παροχή εικόνας και επίγνωση της κατάστασης 360 μοιρών από το όχημα, σύστημα Wispr και σύστημα διαχείρισης και ελέγχου πεδίου μάχης για διασύνδεση του οχήματος με τις υπόλοιπες μονάδες του σχηματισμού και με όλα τα κλιμάκια ηγεσίας. Η EODH έχει προσφέρει την ιδανική λύση για την αναγέννηση του οχήματος με εγνωσμένης ποιότητας υποσυστήματα. Το τεθωρακισμένο όχημα Λεωνίδας έχει δυνατότητα με την παραπάνω πρόταση να μετατραπεί σε ένα σύγχρονο ΤΟΜΑ με κλάσμα του κόστους ενός σύγχρονου οχήματος. Παράλληλα θα αποτραπεί τυχόν αχρήστευση και απόσυρση του υλικού στο μέλλον λόγω παλαιότητας των διάφορων υποσυστημάτων.

Εκτίμηση μας, είναι πως με ένα κονδύλι της τάξης 2-3 εκατομμύρια ευρώ ανά όχημα, μπορεί να ένα πολύ αξιόλογο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού για τουλάχιστον 300 – 400 ΤΟΜΠ και το κυριότερο: να εργαστούν ελληνικές εταιρίες και ένα μεγάλο μέρος εξ αυτών των χρημάτων να μείνει στη χώρα μας. Προσωπική μας άποψη είναι πως ειδικά για τα ΛΕΩΝΙΔΑΣ (491 ΛΕΩΝΙΔΑΣ 1 & 2) άμεσα πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να μετατραπούν σε ΤΟΜΑ (έστω ένα υβριδικό ΤΟΜΑ) για το Δ Σώμα Στρατού. Το ίδιο ισχύει για το αρματικό δυναμικό του Στρατού Ξηράς: τα προγράμματα εκσυγχρονισμού είναι μονόδρομος. Διαφορετικά υλικό αξίας δισεκατομμυρίων θα απαξιωθεί με μαθηματική ακρίβεια (ήδη απαξιώνεται).