Η αφορμή για το άρθρο-σχόλιο μας δόθηκε από την είδηση ότι ο Αμερικανικός Στρατός ξεκίνησε τις επιχειρησιακές δοκιμές του νέου ελαφρού άρματος μάχης M-10 Booker, οι οποίες θα διαρκέσουν για τρείς (3) μήνες. Οι δοκιμές γίνονται στο πλαίσιο των προκαταρκτικών δράσεων (δοκιμές και αξιολογήσεις) που προβλέπονται πριν τα συγκεκριμένα άρματα μάχης ενταχθούν σε υπηρεσία σε μονάδες του Αμερικανικού Στρατού. Τον ρόλο των M-10 Booker, στον Αμερικανικό Στρατό, εξηγεί ο εκτελεστικός αξιωματικός του προγράμματος, Υποστράτηγος Glenn Dean: «Το M-10 Booker είναι ένα τεθωρακισμένο όχημα που προορίζεται για την υποστήριξη των Ταξιαρχιών Πεζικού, καταστρέφοντας οχυρώσεις, συστήματα πυροβολικού και γραμμές χαρακωμάτων και, στη συνέχεια, παρέχοντας προστασία από εχθρικά τεθωρακισμένα οχήματα».

Συνολικά ο Αμερικανικός Στρατός θα αποκτήσει 504 M-10 Booker (μέρος του στόλου θα ενταχθεί σε μονάδες της Εθνοφρουράς, ενώ με M-10 Booker θα εξοπλιστεί και η 82^η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία). Σε οργανωτικό επίπεδο οι Επιλαρχίες M-10 Booker θα υπάγονται σε Μεραρχίες, με τον Διοικητής της Μεραρχίας να κρίνει, ανάλογα με το επιχειρησιακό περιβάλλον, πια Ταξιαρχία θα υποστηρίζεται. Σε κάθε περίπτωση, το M-10 Booker δεν είναι το μόνο νέο ελαφρύ άρμα μάχης στον κόσμο. Τα τελευταία χρόνια πολλές εταιρίες έχουν παρουσιάσει ελαφρά άρματα μάχης, με πυροβόλο των 105 ή των 120 χιλιοστών (το M-10 Booker ενσωματώνει πυροβόλο των 105 χιλιοστών), ως εναλλακτική λύση των κύριων αρμάτων μάχης. Η τάση αυτή έρχεται να αναιρέσει την τάση της δεκαετίας του 1990 όπου ήθελε τα ελαφρά άρματα μάχης να αποσύρονται από Ένοπλες Δυνάμεις.

Οι λόγοι που τα ελαφρά άρματα μάχης επανέρχονται στο προσκήνιο είναι πολλοί και ουσιαστικοί. Αρχικά, η εξέλιξη της τεχνολογίας, όπως η εμφάνιση των ενεργητικών συστημάτων προστασίας, έχει ενισχύσει το βαθμό επιβιωσιμότητας ακόμα και των ελαφρών αρμάτων μάχης που έχουν ελαφρύτερη θωράκιση από τα κύρια άρματα μάχης, αλλά μπορούν να έχουν την ίδια ισχύ πυρός, με πυροβόλο των 120 χιλιοστών. Ο δεύτερος λόγος είναι οικονομικός. Τα ελαφρά άρματα μάχης είναι φθηνότερα, στην αγορά και υποστήριξη, σε σχέση με τα κύρια άρματα μάχης, σε ποσοστό 50% περίπου. Την ίδια στιγμή ενσωματώνουν την ίδια ισχύ πυρός (διαμέτρημα κύριου πυροβόλου) και ακρίβεια (προηγμένα σκοπευτικά), συγκριτικά με τα κύρια άρματα μάχης. Είναι λοιπόν μια εξαιρετική εναλλακτική λύση, κυρίως για χώρες με περιορισμένα οικονομικά.

Ένα άλλο πλεονέκτημα των ελαφρών αρμάτων μάχης είναι η δυνατότητα τους να είναι ή ερπυστριοφόρα ή τροχοφόρα, ανάλογα με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του χρήστη. Η τεχνολογική εξέλιξη επιτρέπει στα σημερινά ελαφρά άρματα μάχης να αντικαθιστούν ή να συμπληρώνουν τα κύρια άρματα μάχης. Άποψη μας είναι ότι τα ελαφρά άρματα μάχης έχουν θέση και στον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ), ο οποίος αντιμετωπίζει περιορισμένα οικονομικά, αλλά παράλληλα χρειάζεται και ποσότητα αρμάτων μάχης. Για παράδειγμα οι μονάδες τεθωρακισμένων της ΑΣΔΕΝ (Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Εσωτερικού και Νήσων) θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τα παλαιά M-48A5 MOLF με ελαφρά άρματα μάχης, με πυροβόλο των 105 ή των 120 χιλιοστών. Αλλά και μονάδες της 1^ης Στρατιάς μπορούν να εφοδιαστούν με ελαφρά άρματα μάχης.

Συμπερασματικά, είναι η άποψη μας ότι τα ελαφρά άρματα μάχης είναι μιας πρώτης τάξεως εναλλακτική λύση των κύριων αρμάτων μάχης. Είναι οικονομικότερα, τόσο στην αγορά όσο και στην υποστήριξη, ενσωματώνουν την ίδια ισχύ πυρός με τα κύρια άρματα μάχης (κύριο πυροβόλο των 105 ή των 120 χιλιοστών) και ενσωματώνουν προηγμένα σκοπευτικά και αισθητήρες. Επίσης, ενσωματώνουν ισχυρούς κινητήρες, άρα υψηλό βαθμό ευελιξίας στο πεδίο μάχης. Συνεπώς, μπορούν να αντικαταστήσουν κύρια άρματα μάχης, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, με το μισό σχεδόν κόστος. Είναι μια πολύ καλή λύση και για τον ΕΣ, ο οποίος πρέπει αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει εκατοντάδες παλαιά άρματα μάχης που διατηρεί σε υπηρεσία, κυρίως για οικονομικούς λόγους, δηλαδή δεν υπάρχουν τα αναγκαία ποσά για να αντικατασταθούν τόσα άρματα μάχης, άρα χρειάζεται οικονομικότερες λύσεις.