Την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος συναντήθηκε στο γραφείο του με τον νέο επικεφαλής του Γραφείου Αμυντικής Συνεργασίας (Office of Defence Cooperation – ODC) της Πρεσβείας των Η.Π.Α. στην Ελλάδα Colonel Michael T. Tobias και τον Ακόλουθο Άμυνας Captain Michael E. Biery (USN).
Κεντρικό θέμα της συνάντησης μεταξύ του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ και των ανώτατων αξιωματούχων της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα ήταν τα εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα προγράμματα για τα οποία υπάρχουν διαβουλεύσεις μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ είναι τα εξής:
Την απόκτηση μεταγωγικών C-130J για τη Πολεμική Αεροπορία με απευθείας ανάθεση και ανάδοχο τη Lockheed Martin, το κόστος που ανέρχεται τα 1.8 δισεκατομμύρια δολάρια για 6 νέα C-130J με ένα αρχικό πακέτο τεχνικής υποστήριξης. Τη τρέχουσα εβδομάδα διεξάγονται οι σχετικές συζητήσεις με στόχο να μειωθεί το κόστος ενώ στην εξίσωση έχουν προστεθεί και μεταχειρισμένα αεροσκάφη που είναι σε χρήση από την Αμερικανική Αεροπορία. Επιπροσθέτως, η ΠΑ φαίνεται να καταλήγει στη μείωση του αριθμού των νέων μεταγωγικών C-130J από 6 μονάδες σε 4 για λόγους μείωσης του συνολικού κόστους. Γενικότερα, υπάρχει μια προσπάθεια από το ΓΕΑ να μειωθεί το κόστος. Θα τοποθετηθούμε προσεχώς αναλυτικά.
Είναι απορίας άξιο γιατί ενώ στη περίπτωση των νέων ελικοπτέρων SAR – CSAR εστάλησαν RFI (Request For Information) σε τρείς διαφορετικές εταιρίες και έλαβε χώρα αξιολόγηση των επιμέρους προτάσεων, στη περίπτωση των μεταγωγικών αεροσκαφών C-130J οδηγούμαστε σε άλλη μια απευθείας ανάθεση στη Lockheed Martin. Ως εκ τούτων, γιατί η ΠΑ δεν πραγματοποίησε μια αντίστοιχη διαδικασία;
Ακολούθως, το πρόγραμμα των F-35 για το οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν έχει δώσει επίσημη έγκριση στη χώρα μας.
Επιπλέον: Το πρόγραμμα που αφορά τη προμήθεια ελικοπτέρων UH-60M Blackhawk για την Αεροπορία Στρατού, επίσης με απευθείας ανάθεση και ανάδοχο τη Lockheed Martin ύψους 1.5 δις ευρώ. Κατά το παρελθόν είχαν ζητηθεί από τις ΗΠΑ μεταχειρισμένα ελικόπτερα Blackhawk πλην όμως ήταν των αρχικών εκδόσεων του ελικοπτέρου και απαιτούσαν τη διάθεση πολλών κονδυλίων για εργασίες γενικής συντηρήσεως και εκσυγχρονισμού.
Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων Μ-270 MLRS του Πυροβολικού Μάχης, με απευθείας ανάθεση επίσης στη Lockheed Martin, ύψους 1.081 δις ευρώ.
Το πρόγραμμα προμήθειας MQ-9B Sea Guardian με απευθείας ανάθεση στη General Atomics, ύψους 610 εκατομμυρίων δολαρίων.
Το πρόγραμμα αποκτήσεως μεταχειρισμένου υλικού για τον Στρατό Ξηράς και ειδικότερα Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης (ΤΟΜΑ) M2 Bradley και 72 αμφιβίων τεθωρακισμένων οχημάτων εφόδου (AAV-7 A1) ύψους 400εκατομμυρίων δολαρίων. Αξίζει να τονιστεί ότι από πλευράς ΓΕΣ έχουν ζητηθεί νεότερες εκδόσεις των αμερικανικών ΤΟΜΑ Μ2Α2 πλην όμως ο αριθμός που διατίθενται για τον Στρατό Ξηράς από τον Αμερικανικό Στρατό, δεν είναι ανάλογος των απαιτήσεων του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Το ΓΕΣ είχε ζητήσει περί τα 400-500 μεταχειρισμένα ΤΟΜΑ από τον US Army.
Τη προοπτική αποκτήσεως για το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) μεταχειρισμένων μονάδων LCS της κλάσης Freedom, πλοία τα οποία αποσύρει πρόωρα το Αμερικανικό Ναυτικό λόγω σωρείας τεχνικών προβλημάτων και υψηλότατου κόστους κύκλου ζωής. Επιβεβαιώνεται πράγματι πως κατά το προγενέστερο χρονικό διάστημα επιτελείς του ΠΝ πραγματοποίησαν επιθεώρηση των πλοίων (survey). Το πρόγραμμα κοστολογείται περί τα 600 εκατομμύρια ευρώ για τέσσερις μονάδες ενώ επιπρόσθετα κονδύλια θα απαιτηθούν προκειμένου τα πλοία να εκσυγχρονιστούν.
Ανώτατος αξιωματικός του ΠΝ υπογράμμισε στον γράφοντα πως το τελευταίο χρονικό διάστημα ουδεμία επίσημη απόφαση υπέρ της πρόσκτησης μεταχειρισμένων μονάδων LCS έχει λάβει χώρα στο πλέον επίσημο και θεσμικά κατοχυρωμένο αρμόδιο όργανο του ΠΝ, το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο (ΑΝΣ). Συνεπώς, το ΑΝΣ δεν έχει δώσει έγκριση για καμία τέτοια προοπτική. Υφίστανται όμως μια κινητικότητα γύρω από αυτό το θέμα.
Ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί επίσης για επιπλέον περιπολικά της κλάσης Island. Το δυστύχημα είναι πως τα Island που ήδη αποκτήθηκαν έναντι 40 εκατομμυρίων ευρώ (με ανάλογο κόστος θα μπορούσαμε να είχαμε ναυπηγήσει ολοκαίνουργια σκάφη) είναι πλήρως απογυμνωμένα από συστήματα και απαιτούν εργασίες που ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει λόγω έλλειψης των σχετικών κονδυλίων. Είναι χαρακτηριστικές οι εικόνες των σκαφών που κατέπλευσαν στον Ναύσταθμο με τη συνδρομή ρυμουλκών και με έλλειψη πολλών συστημάτων προκειμένου να είναι λειτουργικά.
Ένα ακόμη ερώτημα προς τον ΥΕΘΑ και συνολικά τη πολιτική ηγεσία, είναι γιατί δεν εκκινεί το ΠΝ ένα εγχώριο πρόγραμμα ναυπήγησης νέων περιπολικών σκαφών στα ελληνικά ναυπηγεία και αντιθέτως στρέφεται σε παρωχημένες λύσεις που δεν εξασφαλίζουν μακρόπνοο ορίζοντα επιχειρησιακής ζωής.
Αντί επιλόγου:
Για το σύνολο των παραπάνω προγραμμάτων αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ουδεμία επίσημη ενημέρωση υπάρχει από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων και τη πολιτική ηγεσία. Δυστυχώς εδώ και πάρα πολύ καιρό δεν έχει λάβει χώρα επίσημη ενημέρωση των διαπιστευμένων στρατιωτικών συντακτών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) είτε από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) είτε από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ όπως είθισται να γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Για πολλοστή φορά θα γράψουμε πως τα τελευταία χρόνια όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα που έχουν υλοποιηθεί δεν έχουν γίνει μέσω διεθνών διαγωνισμών αλλά υλοποιήθηκαν μέσω συμφωνιών με απευθείας αναθέσεις αρκετές εκ των οποίων είχαν τον μανδύα των διακρατικών συμφωνιών. Μόνον στη περίπτωση του προγράμματος των νέων φρεγατών υπήρξε έστω η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου και της γενικότερης σύγκρισης και αξιολόγησης των διαθέσιμων επιλογών.
Την ίδια στιγμή σε επίπεδο εξοπλιστικών προγραμμάτων, πλήρης στασιμότητα και αναμονή επικρατεί με τα προγράμματα πρόσκτησης των νέων κορβετών καθώς και το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ. Το ίδιο ισχύει και με τα F-16 Block 50 όπως και κάποια άλλα προγράμματα του Στρατού (εκσυγχρονισμός ΠΕΠ RM-70).
Είναι πασιφανές επίσης πως ο ΥΕΘΑ έχει πάρει αποστάσεις από πολλά από τα παραπάνω και αυτό αποδείχθηκε πρωταρχικά από την απουσία του Υπουργού κατά τη πρόσφατη συνεδρίαση της επιτροπής εξοπλιστικών συμβάσεων της Βουλής.