Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσαν σε πολιτική και στρατιωτική ηγεσία τα άρθρα του DefenceReview.gr για το θέμα του εκσυγχρονισμού των M-270 MLRS του Ελληνικού Στρατού. Θα συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο και αφοσίωση να αναλύουμε τα εξοπλιστικά τεκταινόμενα με την ελπίδα πως ίσως πρυτανεύσει η λογική.
Νεότερες πληροφορίες αναφέρουν πως το πρόγραμμα το οποίο εγκρίθηκε από τη Βουλή ύψους 1.081.000.000 ευρώ επρόκειτο να λάβει διαφορετική τροπή αλλά μέσα σε μια νύχτα (κυριολεκτικά) άλλαξε.
Θα ανατρέξουμε στο όχι και τόσο μακρινό 2014 όπου η Διεύθυνση Πυροβολικού εισηγείται στον τότε Υπουργό Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Δημήτρη Αβραμόπουλο το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των M-270 MLRS καθώς και της πρόσκτησης νέων όπλων. Η Διεύθυνση Πυροβολικού είχε εισηγηθεί στο ΓΕΣ το πρόγραμμα, προτείνοντας διαγωνιστικές διαδικασίες και ενδελεχή συγκριτική αξιολόγηση των δύο (τότε) λύσεων. Της Αμερικανικής και της Γερμανικής των εταιρειών Lockheed Martin και KMW.
Ατύπως είχε προκριθεί η γερμανική πρόταση λόγω βέλτιστης σχέσης κόστους – απόδοσης, η οποία ήταν κατά πολύ οικονομικότερη έναντι της αμερικανικής. Οι Γερμανοί εξασφάλιζαν πλήρη συμβατότητα μεταξύ των GMLRS/ GMLRS ER και του Συστήματος Ελέγχου Πυρός (ΣΕΠ) σημειώνοντας πως ο Γερμανικός Στρατός διαθέτει κανονικά GMLRS/ GMLRS ER για τις οποίες πλήρωσε και συμμετείχε στο αμερικανικό πρόγραμμα ανάπτυξης.
Παράλληλα, διασφάλιζαν πλήρη λειτουργικότητα το υφιστάμενο απόθεμα ρουκετών ενώ στο απόθεμα των τακτικών βαλλιστικών MGM-140 ATACMS του Ελληνικού Στρατού θα υλοποιούνταν πρόγραμμα επέκτασης ορίου ζωής (SLEP αντίστοιχο με αυτό του Αμερικανικού Στρατού).
Ταυτοχρόνως, η KMW εκτός των MGM-140 ATACMS, GMLRS/ GMLRS ER, Μ26, Μ26Α2 πρόσφερε και τα νέα ευρωπαϊκά πυρομαχικά (σουηδικές GLSDB και τα νέα όπλα). Η γερμανική λύση με όπλα και εκσυγχρονισμό των M-270 MLRS είναι τουλάχιστον το μισό κόστος της αμερικανικής.
Ως εκ τούτων, θα μπορούσε να γίνει ένα συνδυασμός επιλογών αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού στους εκτοξευτές και τα όπλα.
Από το 2014 πέρασαν περίπου δέκα χρόνια στα οποία λίγα άλλαξαν με τις τιμές φυσικά να αυξάνονται κατακόρυφα και πλέον το πρόγραμμα να φτάνει το 1.081.000.000 ευρώ, κονδύλι το οποίο όπως μας πληροφορούν θα αυξηθεί και άλλο λόγω της ανατίμησης των τιμών.
Από το 2014 υπήρχαν πολιτικής φύσεως πιέσεις το πρόγραμμα να δοθεί στους Αμερικανούς με διακρατική σύμβαση (Government to Government). Είναι οι αγαπημένες της ελληνικής κυβέρνησης…
Τα τελευταία χρόνια, η Διεύθυνση Πυροβολικού συγκέντρωσε και επιπρόσθετα στοιχεία για το πρόγραμμα ενώ εκτός των Αμερικανών και των Γερμανών, διαφάνηκε ως μια άλλη δυνητική επιλογή και αυτή των Ισραηλινών που διαθέτουν M-270 MLRS και παράλληλα προσφέρουν μεγάλη γκάμα και εύρος σύγχρονων ρουκετών και πυραύλων.
Ώσπου το πρόγραμμα μέσα σε μια νύχτα αλλάζει και από διαγωνιστική διαδικασία γίνεται απευθείας ανάθεση με διακρατική σύμβαση.
Όπως μας πληροφορούν, ο πρώην ΥΕΘΑ Νίκος Παναγιωτόπουλος αντιλαμβανόμενος κάποιες παρασκηνιακές διεργασίες δεν έφερε το πρόγραμμα στη Βουλή. Προς τιμή του και οφείλουμε να το πιστώσουμε σε αυτόν.
Παράλληλα, ο πρώην ΥΕΘΑ αντιλαμβανόμενος τη σημασία του προγράμματος του εκσυγχρονισμού των RM-70 και δεδομένου του μικρού κόστους το εισηγήθηκε στη Βουλή (με τον ίδιο να είναι παρόν και όχι εξαφανισμένο…) αλλά στη συνέχει το πρόγραμμα παραπέμφθηκε στις καλένδες.
Την ίδια στιγμή ο ΕΣ διαθέτει ένα κυριολεκτικά τεράστιο απόθεμα ρουκετών 122mm και 119 Πολλαπλούς Εκτοξευτές Πυραύλων (ΠΕΠ) RM-70. Το πρόγραμμα διεκδίκησαν οι Τσέχοι με τους Σέρβους σε αγαστή συνεργασία με τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) προσφέροντας συμπαραγωγή ρουκετών και αναβάθμιση του υφιστάμενου αποθέματος. Κρίθηκε επίσης επιχειρησιακά ωφέλιμο να αποκτηθούν κατευθυνόμενες ρουκέτες των 122mm ισραηλινής προελεύσεως. Το πρόγραμμα συμπεριλαμβανομένων των εργασιών εκσυγχρονισμού των ΠΕΠ και των νέων όπλων είχε τιμολογηθεί στα 170 εκατομμύρια ευρώ με 25% ελληνική συμμετοχή.
Το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού είναι εγκληματικό πως παραμελήθηκε.
Και επιστρέφουμε στη συνεδρίαση της Δευτέρας, στην οποία ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας έλλειπε τη στιγμή εγκρίνονταν ένα πρόγραμμα ύψους 1.081.000.000 ευρώ. Είναι προφανές πως ο ΥΕΘΑ δεν ήθελε να συνδεθεί με ένα τέτοιο αμφιλεγόμενο εξοπλιστικό πρόγραμμα. Είναι όμως ΥΕΘΑ και έχει την πολιτική ευθύνη.
Είναι σαφές πως οι ευθύνες είναι διαχρονικές και διακομματικές και βαραίνουν πολλούς. Από το 2014 υπήρχαν εξωγενείς πιέσεις το πρόγραμμα να οδηγηθεί σε απευθείας ανάθεση.
Και κάτι τελευταίο:
Εάν είμασταν σοβαρό κράτος θα είχαμε φροντίσει ή θα φροντίζαμε η εγχώρια αμυντική βιομηχανία να αναπτύξει λύσεις ρουκετών και πυραύλων όπως έκανε η Σερβία ή η Τουρκία. Εδώ ακόμη και η Χαμάς με τη Χεζμπολάχ έχει αναπτύξει μεγάλο πυραυλικό οπλοστάσιο και εμείς δεν μπορούμε να παρουσιάσουμε μια εθνική ρουκέτα των 122mm.
Πως αισθάνονται τόσοι υπουργοί άμυνας;
Θα επανέλθουμε ξανά δεδομένου πως είναι της επικαιρότητας.
Κλείνοντας θα επαναλάβουμε και κάποια που γράψαμε χθες και ας γίνουμε κουραστικοί:
Σε γενικές γραμμές τα συμπεράσματα που πρέπει να κρατήσουμε για τον Ελληνικό Στρατό είναι τα εξής με αφορμή το πρόγραμμα του Ισπανικού Στρατού για τα Euro-PULS. Πρόγραμμα κόστους 700 εκατομμυρίων ευρώ.
Το Euro-PULS χαρακτηρίζεται ως σύστημα με μεγάλη γκάμα και εύρος οπλικών συστημάτων διαθέσιμων για τη χώρα μας. Ουδείς μπορεί να εγγυηθεί πως θα αποδεσμευτούν PRSM βεληνεκούς των 500km κρίνοντας από την μέχρι πρότινος εμπειρία των ελληνικών εξοπλισμών.
Δεύτερον, πρέπει να εξασφαλιστεί κρίσιμο εθνικό υπό-κατασκευαστικό έργο για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία. Το παράδειγμα της Ισπανίας είναι αντιπροσωπευτικό.
Τρίτον, το Euro-PULS δεν είναι μια πολύ φτηνότερη επιλογή αλλά είναι άμεσα ανταγωνιστική των αμερικανικών HIMARS και MLRS. Είναι ένα νέο σύστημα που διαρκώς κερδίζει έδαφος απέναντι στα αμερικανικά με μεγάλα περιθώρια εξέλιξης.
Τέταρτον, βάση πρέπει να δοθεί στα μέσα στοχοποίησης, κατάδειξης στόχων, συλλογής πληροφοριών. Απαιτείται μια μίξη συστημάτων στοχοποίησης και μέσων προσβολής στόχων (περιφερόμενα πυρομαχικά, ΠΕΠ).
Πέμπτο, δεν χρειάζονται πανάκριβες λύσεις. Το πρόγραμμα των ελληνικών M-270 MLRS είναι πρόγραμμα με αμφίβολη σχέση κόστους – οφέλους. Εάν υλοποιηθεί θα δαπανηθούν πάρα πολλά χρήματα για μόλις 24 εκτοξευτές από το σύνολο των 36. Eναλλακτικά, η γερμανική πρόταση είναι στο 1/3 του κόστους της Lockheed Martin. Εξάλλου, η KMW εφαρμόζει νατοϊκά πρωτόκολλα και διαδικασίες τυποποίησης (STANAG κατά ΝΑΤΟ) και τα συστήματα κάλλιστα μπορούν να αξιοποιούν τόσο ευρωπαϊκά όσο και αμερικανικά πυρομαχικά. Άρα δεν τίθεται θέμα ασυμβατότητας ή δυσχέρειας στην ολοκλήρωση άλλων οπλικών συστημάτων αφού όλα γίνονται με βάση νατοϊκά πρότυπα και διαδικασίες ολοκλήρωσης και πιστοποίησης όπλων.
Επίσης, κάλλιστα θα μπορούσαμε στο υφιστάμενο απόθεμα πυραύλων MGM-140 ATACMS Block 1 να παρατείναμε το όριο ζωής εφαρμόζοντας πρόγραμμα SLEP αντίστοιχο με αυτό που εφαρμόζει ο Αμερικανικός Στρατός. Η ευρωπαϊκή πρόταση για τα M-270 MLRS θα μας προσέφερε δύο διαφορετικές πηγές όπλων: μια αμερικανική και μια ευρωπαϊκή.
Υπάρχει επίσης και η Ισραηλινή προοπτική για τα M-270 MLRS επίσης με μεγάλο ενδιαφέρον. Δεν διερευνήθηκε επαρκώς ενώ εφαρμόστηκε από τον Ισραηλινό Στρατό με επιτυχία. Στον αντίποδα και πολύ σωστά προτιμήθηκε η πρόταση εκσυγχρονισμού για τα AH-64 A Apache από την Eblit Systems, μια πρόταση εξαιρετική από άποψη κόστους – οφέλους.
Αντιθέτως, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των RM-70 διασφαλίζει μαζικότητα συστημάτων και διπλάσια βεληνεκή (40km από 20km). Σαφώς και το ένα πρόγραμμα δεν αναιρεί το άλλο αλλά προσέξετε τη διαφορά κόστους – οφέλους στα δύο προγράμματα.
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας άποψη μας είναι πως θα έπρεπε να στείλει μια LoR (Letter of Request) για νέα HIMARS ώστε να υπάρχει μια τάξη μεγέθους για νέα συστήματα. Το ίδιο θα έπρεπε να γίνει και για το Euro-PULS ώστε να υπάρξει αξιολόγηση και μια διαγωνιστική διαδικασία. Αφήνουμε εκτός λύσεις από Σερβία ή Βραζιλία οι οποίες θα έπρεπε να αξιολογηθούν έστω και λόγους ανταγωνισμού των άλλων εταιρειών (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ισραήλ).
Ακόμη και εάν ο Ελληνικός Στρατός έκρινε πως το πρόγραμμα της Lockheed είναι η βέλτιστη λύση εντούτοις οι Αμερικανοί θα έπρεπε να πιεστούν συρρικνώνοντας το κόστος του προγράμματος.
Δυστυχώς τίποτα από τα παραπάνω δεν έγινε. Στρεφόμαστε σε μια ακόμη πανάκριβη απευθείας υπέρ-κοστολογημένη εξοπλιστική ανάθεση δίχως τη παραμικρή βιομηχανική συμμετοχή, με μακρύ χρονικό ορίζοντα υλοποίησης (11 έτη), με αμφίβολη αποδέσμευση στρατηγικών όπλων και δίχως συγκριτική ανάλυση και αξιολόγηση άλλων εναλλακτικών επιλογών.
