Η Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποιεί, ήδη από το 2020, το ισραηλινό μη επανδρωμένο εναέριο σύστημα Heron Mk.1, κυρίως σε ρόλο επιτήρησης συνόρων και θαλάσσιας επιτήρησης. Τα Heron Mk.1 ήδη έχουν καταγράψει πολλές επιτυχημένες αποστολές και έχουν προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στον τομέα της επίγνωσης της κατάστασης, της πυροπροστασίας και στην διαβίβαση δεδομένων και πληροφοριών. Καθώς η συμφωνία μίσθωσης πλησιάζει στο τέλος της, η Ελλάδα εξετάζει το ενδεχόμενο να αναβαθμίσει την ικανότητα που παρέχουν τα Heron Mk.1 με την πιο προηγμένη έκδοση Heron Mk.2.
Όπως προαναφέραμε, η Ελλάδα χρησιμοποιεί τα Heron Mk.1 σε αποστολές επιτήρησης συνόρων και θαλάσσιας επιτήρησης, από το 2021 και μετά την υπογραφή της συμφωνίας πλαισίου μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας του Ισραήλ. Η συμφωνία προέβλεπε τη μίσθωση δύο Heron Mk.1 και ενός συστήματος ελέγχου εδάφους. Τα συστήματα χειρίζονται στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά ωφελούνται και άλλες υπηρεσίες όπως είναι το ΛΣ-ΕΛΑΚΤ (Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή).
Κοινές δυνατότητες επιτήρησης
Από την αρχή της επιχειρησιακής τους αξιοποίησης τα Heron Mk.1 αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσματικά. Σε λιγότερο από δύο χρόνια τα συστήματα έχουν καταγράψει 3.000 ώρες πτήσης, παρέχοντας στις ελληνικές αρχές πολύτιμες υπηρεσίες επίγνωσης της κατάστασης και καταγραφής των δραστηριοτήτων κατά μήκος των χερσαίων και των θαλάσσιων συνόρων της χώρας και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τα Heron Mk.1 έπαιξαν επίσης καθοριστικό ρόλο στην παρακολούθηση των καταστροφικών πυρκαγιών το 2021. Πετώντας ψηλά, πάνω από την περιοχή ενδιαφέροντος, με τους αισθητήρες τους, τα Heron Mk.1 εντόπισαν πυρκαγιές, ημέρα και νύχτα, και βοήθησαν αποτελεσματικά τις πυροσβεστικές δυνάμεις να κατευθυνθούν γρήγορα προς τις περιοχές ενδιαφέροντος.
Οι ολοκληρωμένες δορυφορικές επικοινωνίες επέτρεψαν στα Heron Mk.1 να διευρύνουν τον ορίζονται επιχειρήσεων τους, πολύ πέρα από τον ορατό ορίζοντα και χωρίς να διατηρεί επικοινωνία οπτικής επαφής με τον σταθμό ελέγχου στο έδαφος. Αυτή η ικανότητα επιτρέπει στα Heron Mk.1 να λειτουργούν σε μεγάλα και χαμηλά υψόμετρα, ενώ παράλληλα διατηρούν σταθερή και αδιάλειπτη τη σύνδεση τους με τους χειριστές τους στο έδαφος. Ένα άλλο πλεονέκτημα τους είναι η ικανότητα διαβίβασης εικόνων σε πραγματικό χρόνο, χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο CRISP. Αυτό το πρωτόκολλο επιτρέπει την άμεση διαβίβαση ζωντανής εικόνας και άλλων πληροφοριών, από τον επίγειο σταθμό ελέγχου σε οποιοδήποτε άλλο κέντρο διοίκησης και ελέγχου, μέσω του διαθέσιμου στρατιωτικού δικτύου, δικτύων κινητής τηλεφωνίας ή άλλων τηλεπικοινωνιακών συνδέσεων.
Πολλοί χειριστές των Heron Mk.1 και τεχνικοί έχουν ήδη εκπαιδευτεί στην χρήση και την υποστήριξη τους, στα ωφέλιμα φορτία που μπορούν να μεταφέρουν και σε συγκεκριμένες επιχειρησιακές αντιλήψεις. Από την έναρξη χρήσης των συστημάτων αυτών, το προσωπικό έχει αποκτήσει και συσσωρεύσει τεράστια εμπειρία και τεχνογνωσία, εξασφαλίζοντας την ομαλή μετάβαση στο νεότερο Heron Mk.2, χωρίς να μεσολαβήσει «κενός χρόνος» για εκπαίδευση και εξοικείωση.
Το 2024, καθώς λήγει η τριετής διάρκεια της μίσθωσης, η Ελλάδα θα μπορεί, αν το επιθυμεί, να επεκτείνει τη μίσθωση τους ή να αγοράσει τα συστήματα ή να τα βελτιώσει με νέες δυνατότητες ή να προχωρήσει στην απόκτηση των νεότερων Heron Mk.2. Οι «νέες δυνατότητες» μπορεί να περιλαμβάνουν την προσθήκη ικανότητας SIGINT, επιτρέποντας στα συστήματα να παρακολουθούν ηλεκτρομαγνητικές εκπομπές και επικοινωνίες, μέσω επιχειρήσεων COMINT και ESM (Electronic Support Measures).
Νέα γενιά, νέες πλατφόρμες
Για την Ελλάδα, η επιλογή απόκτησης νέας πλατφόρμας περιλαμβάνει το Heron Mk.2, το οποίο ενσωματώνει μεγαλύτερη άτρακτο και επιτυγχάνει καλύτερες επιδόσεις. Επίσης μπορεί να υποστηρίξει βαρύτερα ωφέλιμα φορτία. Το Heron Mk.2 είναι σχεδιασμένο για εκτέλεση αποστολών σε διάφορα υψόμετρα, με δυνατότητα συνεχόμενης πτήσης διάρκειας 45 ωρών. Επίσης έχει μεγαλύτερο ρυθμό ανόδου, ενώ το μέγιστο επιχειρησιακό ύψος είναι τα 35.000 πόδια. Ο υψηλότερος ρυθμός ανόδου σημαίνει ότι το Heron Mk.2 μπορεί να φτάσει στο επιθυμητό ύψος αποστολής πιο γρήγορα και έτσι να διοχετεύει περισσότερο χρόνο στην αποστολή. Δομικά το Heron Mk.2 έχει σχεδιαστεί για να αντέχει και να επιχειρεί σε δύσκολες καιρικές συνθήκες. Η στιβαρή δομή του αεροσκάφους αντέχει σε πλήγματα από χαλάζι και χτυπήματα από πτηνά, ενώ είναι προστατευμένο από κεραυνούς και πάγο.
Το Μεικτό Βάρος Απογείωσης του Heron Mk.2 ανέρχεται στα 1.430 κιλά, εκ των οποίων τα 490 κιλά είναι το βάρος του Μέγιστου Ωφέλιμου Φορτίου. Επιπλέον, το Heron Mk.2 μπορεί να μεταφέρει το 1/3 του ωφέλιμου φορτίου του κάτω από τις πτέρυγες. Με αυτές τις δυνατότητες, το Heron Mk.2 υποστηρίζει την πλήρη εμπλοκή στόχων, από το επίπεδο του εντοπισμού έως και το πλήγμα, διευκολύνοντας έτσι τον εντοπισμό, την παρακολούθηση και τον προσδιορισμό του στόχου, καθώς και την εκτίμηση των ζημιών στη μάχη. Η μέγιστη ταχύτητα του Heron Mk.2 είναι 150 κόμβοι (278 χιλιόμετρα την ώρα), ενώ η τυπική ταχύτητα αποστολής είναι 60-80 κόμβοι (111-148 χιλιόμετρα την ώρα). Η τυπική εμβέλεια αποστολής είναι τα 1.000 χιλιόμετρα.
Με την ολοκλήρωση της διαρκείας μίσθωσης η Ελληνική πλευρά έχει την δυνατότητα αγοράς του και πλήρη ένταξη του στο σύστημα υποστήριξης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων αξιοποιώντας πλήρως την επένδυση που έχει γίνει μέχρι σήμερα μεγιστοποιώντας τα επιχειρησιακά ωφέλη.. Πρόκειται για μια πρόνοια που προβλέπει η σύμβαση, προκειμένου να υπάρχει λειτουργική και οικονομική ευελιξία στην απόκτηση προηγμένων δυνατοτήτων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τους όποιους κινδύνους. Κατά μέσο όρο, τα συμβόλαια μίσθωσης διαρκούν από τρία έως πέντε χρόνια, με επιλογές επέκτασης της μίσθωσης ή επέκτασης των υπηρεσιών που παρέχουν, ανάλογα με τις απαιτήσεις. Τέλος, και σε ορισμένες περιπτώσεις, η μίσθωση θεωρείται ένα ενδιάμεσο βήμα, πριν την αγορά νέων συστημάτων.
