Δύο σημαντικής αξίας γεγονότα έλαβαν χώρα τη προηγούμενη εβδομάδα. Το πρώτο αφορά την ευρεία σύσκεψη του Ανώτατου Ναυτικού Συμβουλίου (ΑΝΣ) του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) ενώ το δεύτερο την εκτενή ενημέρωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από την ηγεσία του ΠΝ για τα φλέγοντα εξοπλιστικά προγράμματα.
Ξεκινώντας από το πρώτο γεγονός τη συνεδρίαση του ΑΝΣ επισημάνθηκε από τους ανώτατους αξιωματικούς το ΠΝ πως έχει αξιολογήσει ως βέλτιστες λύσεις επιλογής νέας κορβέτας την γαλλική (Gowind), την Ιταλική (Doha) καθώς και την ολλανδική (Sigma). Κοινός παρονομαστής όλων των απόψεων της ηγεσίας του ΠΝ είναι η θέση πως η όποια επιλογή πρέπει να αφορά πλοίο εκτοπίσματος κορβέτας.
Οι αρμόδιοι επιτελείς του ΠΝ εξήγησαν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε πρότασης με ιδιαίτερη μνεία στη γαλλική Gowind και την ολλανδική Sigma. Οι λόγοι είναι προφανείς: ομοιοτυπία τακτικού συστήματος είτε αυτό αφορά το SETIS είτε το TACTICOS. Επιπροσθέτως τονίστηκε πως αμφότερες οι δύο παραπάνω προτάσεις φέρουν πλήρη εξοπλισμό ανθυποβρυχιακών επιχειρήσεων δίχως να απαιτούνται τεχνικές τροποποιήσεις με ότι αυτό συνεπάγεται από πλευράς τεχνικού ρίσκου και κόστους (ιταλική πρόταση). Επίσης αποτελούν δύο προτάσεις με εξαιρετική απόδοση κόστους – οφέλους.
Υπενθυμίζεται πως η κλάση Doha του Ναυτικού του Κατάρ περιορισμένες ανθυποβρυχιακές δυνατότητες αποτελούμενες από σόναρ εντοπισμού θαλασσίων ναρκών και έγκαιρης προειδοποίησης έναντι τορπιλικών επιθέσεων. Για το ΠΝ η Ficantieri ισχυρίζεται πως κάτι τέτοιο δύναται να τροποποιηθεί με τις ανάλογες προσθήκες όπως ακόμη και η εγκατάσταση τορπιλοσωλήνων (πλήρεις δυνατότητες με σόναρ τρόπιδας – Hull Mounted Sonar και σόναρ μεταβλητού βάθους – Variable Depth Sonar). Από πλευράς όμως ΠΝ εκφράζονται προβληματισμοί και ανησυχίες σχετικά με τις τροποποιήσεις αυτές.
Ένα ακόμη κοινό στοιχείο της γαλλικής και ολλανδικής πρότασης είναι οι προχωρημένες συζητήσεις με το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ναυπηγείων Σκαραμαγκά που από πλευράς ΠΝ προτιμώνται έναντι άλλων ναυπηγείων λόγω του ότι βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση. Πρόταση η οποία συνεχώς κερδίζει έδαφος είναι η ναυπήγηση 2 κορβετών στο εξωτερικό και 2 στη χώρα μας.
Η χρόνια εγκατάλειψη των ναυπηγείων εγκυμονεί πολλαπλούς κινδύνους για το πρόγραμμα των κορβετών. Συγκεκριμένα η πλειάδα των έμπειρων και εξειδικευμένων τεχνικών ειδικοτήτων σπανίζει ενώ από πλευράς εξοπλισμού και υποδομών υπάρχουν κρίσιμες ελλείψεις. Είναι γεγονός και κοινός αποδεκτό πως η ναυπήγηση των πλοίων στην Ελλάδα αυξάνει το κόστος κατά 30% και κυρίως τον χρόνο παραδόσεων.
Για την ιταλική πρόταση της κλάσης Doha υπήρξαν καίριοι προβληματισμοί ως προς το πραγματικό κόστος, τις προοπτικές ναυπήγησης λόγω της κατάστασης των ναυπηγείων Ελευσίνας, τις δυνατότητες ανθυποβρυχιακών επιχειρήσεων και φυσικά την πολυτυπία συστημάτων που εισάγει στο ΠΝ (ραντάρ Kronos, τακτικό σύστημα Αthena).
Σημειώνεται πως η ιταλική πρόταση έχει διάφορες εκδοχές, η πρόταση όμως η οποία προκρίνεται από πλευράς ΠΝ είναι αυτή που σχετίζεται με τη ναυπήγηση κορβετών κλάσης Doha.
Σύσσωμη η ηγεσία του ΠΝ τάσσεται επίσης υπέρ της ναυπήγησης πλοίων εκτοπίσματος ανάλογων της κορβέτας και όχι μεγαλύτερων πλοίων όπως τα ιταλικά PPA ή οι Type 31.
Επιπλέον όπως ομοφώνως αποφασίστηκε το ΠΝ παραμένει προσηλωμένο στον εκσυγχρονισμό των τεσσάρων φρεγατών MEKO 200 HN λόγω της ανάγκης διατήρησης οροφών κατ’ ελάχιστο 14 κύριων μονάδων κρούσης υπό τη Διοίκηση Φρεγατών του Αρχηγείου Στόλου.
Η ενημέρωση του πρωθυπουργού
Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας η ηγεσία του ΠΝ πέρασε το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου. Εκεί ο πρωθυπουργός ιδίοις όμμασι ενημερώθηκε με βάση τα όσα αναφέρθηκαν στη συνεδρίαση του ΑΝΣ και αναλύθηκαν στις παραπάνω παραγράφους. Ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε για το πέρας της τεχνικής αξιολόγησης όλων των προτάσεων και κυρίως για τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε πρότασης.
Από πλευράς πολιτικής ηγεσίας τονίστηκε προς την φυσική ηγεσία του ΠΝ πως στην εξίσωση θα ληφθούν σοβαρά υπόψη πολιτικά και διπλωματικά κριτήρια. Ειπώθηκε επίσης πως και οι τρεις προτάσεις καλύπτουν τις επιχειρησιακές ανάγκες του ΠΝ.
Η αμυντική και διπλωματική σύμπλευση Ελλάδας και Γαλλίας αποτελεί ένα επιπρόσθετο κυβερνητικό πλεονέκτημα για την επιλογή των Gowind όμως παράλληλα αναμένονται ασφαλώς και τα πρώτα αποτελέσματα από την επίσημη επίσκεψη του Ιταλού πρωθυπουργού στην Άγκυρα.
Είναι κοινός τόπος και πασιφανές πως η κυβέρνηση αξιοποιεί ως εργαλείο τους εξοπλισμούς των Ενόπλων Δυνάμεων για περαιτέρω πολιτική και διπλωματική ενίσχυση και κεφαλαιοποίηση. Ενδεικτικώς αναφέρεται πως στο χώρο των εξοπλισμών έχουν προτιμηθεί από τη παρούσα κυβέρνηση οι ΗΠΑ και η Γαλλία ενώ η Γερμανία διεκδικεί με αξιώσεις εξοπλιστικά στο τομέα των χερσαίων δυνάμεων. Η ρευστή πολιτική κατάσταση στην Ιταλία είναι επίσης μια ακόμη παράμετρος που λαμβάνει υπόψη της η ελληνική κυβέρνηση.
Καθοριστικής σημασίας είναι επίσης και το άμεσο μέλλον των δύο κύριων ναυπηγείων. Από πλευράς Σκαραμαγκά ζητώνται μεγάλες επενδύσεις που αυξάνουν το κόστος των προτάσεων ενώ από πλευράς Ελευσίνας η κατάσταση με τα υπέρογκα χρέη παραμένει ένας ανασταλτικός παράγοντας για τον όποιο επενδυτή. Αναμένεται επίσης και το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης για τα ναυπηγεία Ελευσίνας που περιλαμβάνει το προς έγκριση από τη Βουλή σχέδιο εξυγίανσης.
