Η πρόσφατη απόφαση απόκτησης των τριών (3) υπερσύγχρονων γαλλικών φρεγατών Belh@rra, καθώς και η έναρξη των διαπραγματεύσεων για την απόκτηση τριών (3) κορβετών GoWind, ήταν μια αναγκαία και σοβαρή κίνηση ενίσχυσης του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) με νέα πλοία. Νέα πλοία μεγάλου εκτοπίσματος, με μεγάλη ισχύ πυρός, σύγχρονα όπλα και μεγάλες δυνατότητες. Η προσπάθεια όμως δεν πρέπει να μείνει εδώ. Πρέπει να συνεχιστεί. Μια αξιόλογη λύση, την οποία κατά την άποψη μας πρέπει να εξετάσει το ΠΝ, αλλά και η Κύπρος, είναι η απόκτηση πλοίων μικρού εκτοπίσματος με μεγάλη ισχύ πυρός. Αυτό είναι και το αντικείμενο του άρθρου με δύο (2) χαρακτηριστικά παραδείγματα: Της Ταιβάν με τα πλοία κλάσης «Tuo Chiang» και της Σκανδιναβίας με τα πλοία κλάσης «Skjold» (Νορβηγία), «Visby» (Σουηδία) και «Hamina» (Φινλανδία). Το πρώτο μέρος του αφιερώματος αφορά στην Ταιβάν, ενώ το δεύτερο στην Σκανδιναβία.
Πριν δούμε τις ικανότητες των πλοίων κλάσης «Tuo Chiang» θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε το δόγμα, πάνω στο οποίο βασίστηκε η απόφαση ναυπήγησης των πλοίων. Στα μέσα με τέλη της δεκαετίας του 1990 η Ταιβάν αποφάσισε να αλλάξει το ναυτικό της δόγμα, από τον θαλάσσιο έλεγχο (Sea Control) στην άρνηση θαλάσσιας περιοχής (Sea Denial). Γιατί; Διότι οι αριθμοί ήταν και είναι καταλυτικοί: Η Κίνα υπερέχει παντού, σε αμυντικό προϋπολογισμό, σε προσωπικό, σε αεροσκάφη, πλοία και υποβρύχια. Αυτή η πραγματικότητα ανάγκασε την Ταιβάν να φύγει από την αντίληψη της ποσότητας και να στραφεί στην ποιότητα και την ασύμμετρη προσέγγιση, δηλαδή την προσβολή της εχθρικής δύναμης εισβολής όταν είναι πιο ευάλωτη. Σύμφωνα με την Ταιβάν, μια κινεζική δύναμη εισβολής είναι ιδιαίτερα ευάλωτη κατά τη διάρκεια της κίνησης της προς την Ταιβάν (κυρίως) και, δευτερεύοντος, όταν βρίσκεται επί της ακτής και προσπαθεί να διατηρήσει και να εξασφαλίσει τις θέσεις της.
Η απάντηση της Ταιβάν στην απειλή αυτή είναι διττή: Μάχη στο παράκτιο περιβάλλον, δηλαδή 100 χιλιόμετρα πέριξ της Ταιβάν, και μάχη σημείου, δηλαδή έως 40 χιλιόμετρα από το πιθανό σημείο της απόβασης. Το κύριο μέσο, στην πρώτη περίπτωση, είναι τα βλήματα, αντιαεροπορικά και κατά πλοίων επιφανείας, ενώ στη δεύτερη περίπτωση το κύριο μέσο παραμένουν τα βλήματα, αλλά υπάρχουν και οι θαλάσσιες νάρκες, σε βαθιά και ρηχά νερά. Οι νάρκες αναμένεται να επιβραδύνουν την κίνηση της κινεζικής αποβατικής δύναμης και οι πύραυλοι θα την προσβάλουν, με άξονα επιλογής στόχων από τα μεγαλύτερα προς τα μικρότερα αποβατικά πλοία. Συνδυαστικά, οι δύο αυτές προσεγγίσεις, σε συνδυασμό και με την αναμενόμενη και αναγκαία αμερικανική συνδρομή, θα έχουν ως αποτέλεσμα την καταστροφή του εχθρού, την αποτελεσματική άμυνα της Ταιβάν και τελικά την επιβίωση της χώρας σε περίπτωση κινεζικής επίθεσης.
Με βάση αυτό το επιχειρησιακό δόγμα αποφασίστηκε η ναυπήγηση των πλοίων κλάσης «Tuo Chiang», όχι ως αντικαταστάτες των μεγάλων πλοίων επιφανείας, αλλά ως συμπλήρωμα τους. Η βασική απαίτηση της Ταιβάν ήταν να είναι γρήγορα, να ενσωματώνουν χαρακτηριστικά απόκρυψης του ίχνους (Stealth) και να έχουν μεγάλη ισχύ πυρός. Επίσης επιλέχθηκε η σχεδίαση Catamaran για μεγαλύτερη σταθερότητα στη θάλασσα. Η σχεδίαση του πλοίου είναι τέτοια που δεν έχει πολλές και μεγάλες προεκτάσεις επιφανειών, ενώ τα αέρια των κινητήρων, πριν αποβληθούν, ψύχονται, με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά το θερμικό ίχνος τους, άρα και η πιθανότητα εντοπισμού τους από εχθρικά ραντάρ. Να σημειωθεί ότι η Κίνα διατηρεί σε υπηρεσία 82 ταχύπλοα τύπου Catamaran εκτοπίσματος 220 τόνων με οκτώ (8) βλήματα κατά πλοίων C-801/802/803, αντιαεροπορικά βλήματα πολύ μικρού βεληνεκούς και ένα (1) πυροβόλο Gatling των 6 x 30 χιλιοστών.
Η απόφαση για τη ναυπήγηση των πλοίων, τα οποία η Ταιβάν ονομάζει κορβέτες, ανακοινώθηκε τον Απρίλιο του 2010. Τα πλοία είναι εγχώριας σχεδίασης, του κέντρου NSC (Naval Shipbuilding Center), ενώ είναι ιδιαίτερα οικονομικά, καθώς το 2011 το κοινοβούλιο της Ταιβάν ενέκρινε δαπάνη $ 853,4 εκατομμύριων για τη ναυπήγηση 12 πλοίων κλάσης «Tuo Chiang» (χωρίς υποστήριξη και όπλα), δηλαδή $ 71,1 εκατομμύρια (σε τιμές 2011). Η ναυπήγηση του πρώτου πλοίου (PGG-618 «Tuo Chiang») ξεκίνησε το 2012, καθελκύστηκε τον Μάρτιο του 2014 και εντάχθηκε στο στόλο το Δεκέμβριο του 2014. Επί του πρώτου πλοίου έγιναν βελτιώσεις οι οποίες ενσωματώθηκαν στο δεύτερο πλοίο (PGG-619 «Ta Chiang») και θα ενσωματωθούν και στα υπόλοιπα. Το PGG-619 «Ta Chiang» άρχισε να ναυπηγείται το 2019, καθελκύστηκε το Δεκέμβριο του 2020 και εντάχθηκε στο στόλο τον Ιούλιο του 2021. Σύμφωνα με τον ισχύοντα προγραμματισμό έξι (6) επιπλέον πλοία θα παραδοθούν μέχρι το 2023, ενώ θα ακολουθήσουν άλλα τέσσερα (4) με βελτιώσεις.
Όπως είπαμε η σχεδίαση του πλοίου είναι τύπου Catamaran. Οι διαστάσεις του (μήκος x πλάτος x βύθισμα) 60,4 μέτρα x 14 μέτρα x 2,3 μέτρα. Το εκτόπισμα του είναι 685 τόνοι (με πλήρη φόρτο, για το βελτιωμένο PGG-619 «Ta Chiang», το εκτόπισμα του πρώτου πλοίου είναι 567 τόνοι με πλήρη φόρτο). Το πλοίο ενσωματώνει έναν (1) πετρελαιοκινητήρα MTU 20V 4000 M93L μέγιστης ισχύος 5.766 ίππων και τέσσερις υδροπροωθητές (Water Jet) MJP CSU 850 μέγιστης ισχύος 8.046 ίππων έκαστος. Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 45+ κόμβους (83+ χιλιόμετρα την ώρα) και μπορεί να επιχειρεί σε κατάσταση θαλάσσης 7, ενώ με ταχύτητα πλεύσης περί τους 22-23 κόμβους (41-43 χιλιόμετρα την ώρα) η εμβέλεια του είναι της τάξεως των 2.000 ναυτικών μιλίων (3.704 χιλιόμετρα). Απαιτεί πλήρωμα 41 άτομα. Το πλοίο ενσωματώνει και ελικοδρόμιο, αλλά όχι υπόστεγο ελικοπτέρων. Το ελικοδρόμιο μπορεί να δεχθεί ελικόπτερο ή μη-επανδρωμένο αεροσκάφος (UAV).
Ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός των πλοίων αποτελείται από ραντάρ ναυτιλίας, συρόμενο σόναρ (όχι σόναρ τρόπιδας), ραντάρ έρευνας και ελέγχου πυρός CS/MPQ-90 Sea Bee Eye τεχνολογίας AESA (Active Electronically Scanned Array) και ραντάρ ελέγχου πυρός STIR 1.2 EO Mk.2 (το PGG-618 «Tuo Chiang» ενσωματώνει το ραντάρ έρευνας επιφανείας CS/SPG-6N(S) και το ραντάρ ελέγχου πυρός CS/SPG-6N(T). Επίσης ενσωματώνει και 12 εκτοξευτές αναλώσιμων, έξι (6) στην πλώρη και έξι (6) στην πρύμνη, υπέρυθρων και ραδιοσυχνοτήτων. Ως προς τον οπλισμός τους τα δύο (2) πλοία διαφέρουν κυρίως ως προς τον αριθμό των βλημάτων κατά πλοίων επιφανείας: Το PGG-618 «Tuo Chiang» ενσωματώνει 16 βλήματα κατά πλοίων (οκτώ Hsiung Feng-2 και οκτώ Hsiung Feng-3), ενώ το PGG-619 «Ta Chiang» ενσωματώνει 12 βλήματα κατά πλοίων (ίδιου τύπου, οκτώ και τέσσερα αντίστοιχα) συν 16 αντιαεροπορικά βλήματα TC-2N.
Συγκεκριμένα, ως προς τον οπλισμό, το PGG-619 «Ta Chiang» ενσωματώνει ένα (1) κύριο πυροβόλο OTO Breda Super Rapid των 76 χιλιοστών της Leonardo, με μέγιστο βεληνεκές ανάλογο των πυρομαχικών και δύο (2) πολυβόλα M-2HB Browning των 12,7 χιλιοστών. Το κύριο πυροβόλο μπορεί να χρησιμοποιήσει πυρομαχικά υψηλής εκρηκτικότητας με μέγιστο βεληνεκές 16 χιλιόμετρα και μέγιστο δραστικό τα 8 χιλιόμετρα ή 4 χιλιόμετρα κατά στόχων αέρος ή κατευθυνόμενα πυρομαχικά Vulcano με μέγιστο βεληνεκές περί τα 40 χιλιόμετρα. Η προστασία των πλοίων βασίζεται στη χρήση ενός (1) συστήματος σύστημα εγγύς προστασίας (CIWS : Close-In Weapon System) Phalanx. Από τα 12 βλήματα της οικογένειας Hsiung Feng, τα οκτώ (8) είναι της έκδοσης Hsiung Feng-2 Block.2 μέγιστου βεληνεκούς 250 χιλιομέτρων, ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα (4) είναι της έκδοσης Hsiung Feng-3 μέγιστου βεληνεκούς 400 χιλιομέτρων και με δυνατότητα προσβολής στόχων στο έδαφος.
Το βλήμα Hsiung Feng-2 Block.2 έχει βάρος 685 κιλά (180 κιλά είναι το βάρος της πολεμικής κεφαλής) και ενσωματώνει αδρανειακό σύστημα πλοήγησης κατά την πτήση και σύστημα καθοδήγηση ενεργού ραντάρ και υπέρυθρης απεικόνισης για την τερματική φάση. Το βλήμα Hsiung Feng-3 έχει βάρος 1.500 κιλά (250 κιλά είναι το βάρος της πολεμικής κεφαλής θραυσμάτων) και ενσωματώνει αδρανειακό σύστημα πλοήγησης κατά την πτήση και σύστημα καθοδήγηση ενεργού ραντάρ για την τερματική φάση. Τα 16 βλήματα αντιαεροπορικής άμυνας TC-2N (Sky Sword-2) επιτυγχάνουν μέγιστη ταχύτητα Mach 6 και μέγιστο βεληνεκές 30 χιλιόμετρα (άμυνα σημείου). Ο TC-2N ενσωματώνει σύστημα καθοδηγούμενης ώσης για αυξημένη ευελιξία εν πτήση, ενώ μπορεί να αντιμετωπίσει αεροσκάφη, ελικόπτερα, UAV, αλλά και βλήματα. Όπως προαναφέραμε, το PGG-618 «Tuo Chiang» δεν ενσωματώνει βλήματα TC-2N, αλλά ενσωματώνει δύο (2) τριπλούς τορπιλοσωλήνες Mk.32, οι οποίοι έχουν αφαιρεθεί από το PGG-619 «Ta Chiang».
Τα πλοία κλάσης «Tuo Chiang», όπως και τα «Skjold», «Visby» και «Hamina» που θα δούμε στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος, διακρίνονται από το μικρό τους εκτόπισμα και τη μεγάλη ισχύ πυρός τους. Τα πλοία αυτής της κατηγορία έχουν μια σειρά πλεονεκτημάτων. Αρχικά, είναι εύκολα στη χρήση τους, είναι μικρά, άρα μπορούν να επιχειρούν από μικρά ή μεγάλα λιμάνια ή να κρύβονται σε νησιά, νησίδες και απομονωμένους όρμους. Είναι πολλαπλασιαστές ισχύος. Για παράδειγμα, τα 12 «Tuo Chiang», που θέλει να ναυπηγήσει η Ταιβάν, θα ενσωματώσουν 96 και 48 βλήματα κατά πλοίων με βεληνεκές 250 και 400 χιλιόμετρα αντίστοιχα, δηλαδή όσο 18 κορβέτες ή φρεγάτες, που όμως έχουν πολλαπλάσιο κόστος ναυπήγησης. Με άλλα λόγια έχουν εξαιρετική σχέση κόστους και απόδοσης. Επίσης, επιτυγχάνουν υψηλές μέγιστες ταχύτητες, άρα έχουν τις προδιαγραφές να αποφύγουν μια επίθεση τορπίλης, από πλοίο ή υποβρύχιο, αρκεί να υπάρχει έγκαιρος εντοπισμός της απειλής.
