Σε συνέντευξη, την οποία παραχώρησε στην αμυντική ιστοσελίδα «DefenseNews», ο Αρχηγός της Βρετανικής Αεροπορίας, Πτέραρχος Mike Wigston, ρωτήθηκε και απάντησε αν η πρόσφατη έκτακτη ανάγκη αερομεταφοράς στο Αφγανιστάν άλλαξε την απόφαση απόσυρσης του συνόλου των μεταφορικών αεροσκαφών C-130J-30 Super Hercules. Η απάντηση ήταν αρνητική: «Είναι η πρώτη μεγάλης κλίμακας επιχείρηση που εκτελούμε με A-400M Atlas και το αεροσκάφος έδειξε ότι είναι ένα μέσο με πραγματικές προοπτικές και τεράστιες ικανότητες … Πετά ψηλότερα, ταχύτερα και μεταφέρει μεγαλύτερο φορτίο από το C-130. Κάθε μήνας που περνά η εμπιστοσύνη μου στην απόφαση αυτή αυξάνει», δήλωσε χαρακτηριστικά. Συνολικά, το Λονδίνο μετάφερε 15.000 άτομα από το Αφγανιστάν, το διάστημα 14-28 Αυγούστου, με 15 αεροσκάφη (C-17A Globemaster III, A-400M Atlas και C-130J-30 Super Hercules).
Όπως σας είχαμε ενημερώσει με άρθρο μας τον περασμένο Μάρτιο, το Λονδίνο ανακοίνωσε την πρόθεση του να αποσύρει έως το 2023 τα 14 εν υπηρεσία C-130J-30 (ο αρχικός σχεδιασμός έκανε λόγω για απόσυρση των αεροσκαφών την περίοδο 2030-2035). Την απουσία τους θα καλύψουν 22 A-400M Atlas και οκτώ (8) C-17A Globemaster III. Εκτός της επιχειρησιακής παραμέτρου, δηλαδή της κάλυψης του κενού των C-130J/J-30, υπάρχει και η οικονομική παράμετρος, δηλαδή η εξοικονόμηση των δαπανών λειτουργίας τους και αυτών της αναβάθμισης τους, η οποία ήταν αναγκαία, έτσι ώστε τα αεροσκάφη να παραμείνουν σε υπηρεσία μέχρι το 2030-2035. Επίσης, υπάρχει και η παράμετρος των πιθανών εσόδων από την πώληση τους σε τρίτες χώρες (το Μπαγκλαντές απέκτησε βρετανικά C-130J έναντι $ 65 εκατομμυρίων ανά αεροσκάφος).
Η ιστορία των βρετανικών C-130J ξεκινά το Δεκέμβριο του 1993 όταν το Υπουργείο Άμυνας ζήτησε την αντικατάσταση των C-130 Hercules. Το Δεκέμβριο του 1994 ανακοινώθηκε η προμήθεια 25 C-130 Super Hercules, εκ των οποίων 10 της έκδοσης C-130J και 15 της έκδοσης μεγαλύτερης μεταφορικής ικανότητας C-130J-30 (ένα αεροσκάφος χάθηκε το 2007). Το πρώτο αεροσκάφος παραδόθηκε τον Αύγουστο του 1998. Όπως αναφέρει η επίσημη ιστοσελίδα της Βρετανική Πολεμική Αεροπορία: «Τα αεροσκάφη χρησιμοποιήθηκαν εντατικά στις επιχειρήσεις Telic και Herrick … έχουν συγκεντρώσει ώρες πτήσης πολύ γρήγορα, γρηγορότερα από τον προγραμματισμό. Αυτό καταγράφηκε το 2010 στην Στρατηγική Έκθεση Άμυνας και Ασφάλεια και αναγνωρίστηκε η ανάγκη απόσυρσης τους το 2022, μια δεκαετία από τον αρχικό σχεδιασμό». Πράγματι, όπως σας είχαμε ενημερώσει στις 27 Απριλίου, τα αεροσκάφη έχουν πολλές ώρες πτήσης στο ενεργητικό τους.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο κοινοβουλευτικού ελέγχου ο βουλευτής Dave Doogan, του Σκωτσέζικου Εθνικού Κόμματος (SNP : Scottish National Party), κατέθεσε κοινοβουλευτική ερώτηση στον Υπουργό Άμυνα της χώρας Jeremy Quin ζητώντας την κατάθεση των σειριακών (ουραίων) αριθμών και των αντίστοιχων ωρών πτήσης των 14 C-130J-30. Από την απάντηση του Βρετανού Υπουργού Άμυνας προκύπτει ότι ο μέσος όρος ωρών πτήσης των 14 αεροσκαφών είναι 12.894 (9.240 ώρες πτήσης είναι η κατώτερη τιμή και 14.240 ώρες πτήσης είναι η ανώτερη τιμή). Για την ιστορία να πούμε ότι από τα 10 αεροσκάφη της έκδοσης C-130J που αποσύρθηκαν, πέντε (5) αεροσκάφη αγόρασε το Μπαγκλαντές, το 2018 και το 2019 αντίστοιχα, και δύο (2) το Μπαχρέιν το 2018.
Όταν καταγράψαμε την είδηση είχαμε εκφράσει την άποψη ότι η απόσυρση των βρετανικών C-130J-30 θα μπορούσε να αξιολογηθεί από την Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) ως λύση αντικατάστασης των 15 εν υπηρεσία C-130B/H Hercules, τα οποία πετούν εδώ και 46 χρόνια (το πρώτο C-130H παραδόθηκε στην Ελλάδα το 1975, τα C-130B αποκτήθηκαν μεταχειρισμένα το 1991 από τις ΗΠΑ). Τα C-130H/B παραδόθηκαν αναβαθμισμένα στην ΠΑ την περίοδο 2004-2010 (η σχετική σύμβαση υπογράφηκε το 2002). Με άλλα λόγια το παλαιότερο αναβαθμισμένο C-130 ήδη πετά 17 χρόνια. Είναι σαφές ότι τα 15 C-130B/H βρίσκονται στο τέλος της επιχειρησιακής τους ζωής και θα πρέπει να αντικατασταθούν. Επιμένουμε στη θέση μας ότι τα βρετανικά C-130J-30 είναι μια δυνητική ευκαιρία, η οποία θα πρέπει τουλάχιστον να αξιολογηθεί από την ΠΑ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν «αλλά», που πρέπει να εξεταστούν. Ένα εξ αυτών, όπως προαναφέραμε, τα αεροσκάφη έχουν πολλές ώρες πτήσης. Αν είναι όντως μια καλή ευκαιρία ή όχι μόνο οι τεχνικοί της ΠΑ μπορούν να το κρίνουν με βεβαιότητα.
Ωστόσο, οι ώρες πτήσης των αεροσκαφών δεν είναι το μόνο ζήτημα. Το κόστος τους είναι άγνωστο, αλλά αν κρίνουμε από την περίπτωση του Μπαγκλαντές, δηλαδή τα $ 65 εκατομμύρια ανά αεροσκάφος της έκδοσης C-130J, σημαίνει δαπάνη $ 910 εκατομμύριων για τα 14 αεροσκάφη. Δύσκολο ποσό για τα οικονομικά της χώρας μας, που έχει κι άλλες πιεστικές αμυντικές ανάγκες που πρέπει να καλύψει. Μια λύση θα ήταν η απόκτηση πέντε (5) αεροσκαφών, για την αντικατάσταση των C-130B, με κόστος $ 325 εκατομμύρια. Τέλος, μια άλλη σημαντική παράμετρος, που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, είναι ότι ακόμα κι αν αποκτηθούν τα αεροσκάφη, σύντομα θα πρέπει να υποστούν πρόγραμμα αναβάθμισης μέσης ζωής και επέκτασης του ορίου επιχειρησιακής ζωής τους, ώστε να συνεχίσουν να επιχειρούν για 15-20 χρόνια, καθώς ήδη πετούν 23 χρόνια και μάλιστα εντατικά, όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι Βρετανοί. Σε κάθε περίπτωση, δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα αν εκδηλώσουμε αρχικό ενδιαφέρον και αξιολογήσουμε τα αεροσκάφη (τεχνικά και οικονομικά).