Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ έκανε το αδιανόητο. Διότι δεν νομίζω ότι περίμενε κανείς ότι θα επέβαλλε κυρώσεις σε μία χώρα σύμμαχο του ΝΑΤΟ και μάλιστα στην Τουρκία, με τον ηγέτη της οποίας, τον Ταγίπ Ερντογάν, δήλωνε δημόσια ότι ήταν φίλοι.
Γράφει ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΟΥ για το HELLAS JOURNAL
Ότι και να λένε για τον Ντόναλντ Τραμπ, έδειξε ότι μπροστά σε αυτό που θεωρεί στρατηγικό συμφέρον της Αμερικής δεν κάνει πίσω, κάτι που σημαίνει ότι αν δεν υποχωρήσει ο κ. Ερντογάν, θα έχουμε και συνέχεια.
Όπως είναι ήδη γνωστό από χθες, ο αντιπρόεδρος Μάικ Πένς προανήγγειλε μέσω του Twitter ότι αν η Τουρκία δεν απελευθερώσει τον Αμερικανό πάστορα Άντριου Μπράνσον, θα ακολουθήσουν και άλλες κυρώσεις. Ο καθένας αντιλαμβάνεται πως θα είναι πιο αυστηρές οι νέες κυρώσεις –έτσι συνηθίζεται πάντα- και όπως διέρρευσε ο Λευκός Οίκος θα αφορούν τον στενό κύκλο των συνεργατών του κ. Ερντογάν. Στην Ουάσιγκτον δεν θεωρούν έκπληξη, αντίθετα το θεωρούν βέβαιο, ότι στο νέο γύρο των κυρώσεων θα περιλαμβάνεται και ο γαμπρός του Τούρκου προέδρου, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, ο λαλίστατος υπουργός Οικονομικών στα χέρια του οποίου θα σκάσει η «βόμβα» της τουρκικής οικονομίας.
Η διαδικασία των κυρώσεων, όπως την ζήσαμε και με τις υποθέσεις της Ρωσίας και του Ιράν, ξεκινούν με τον ίδιο τρόπο, όπως ακριβώς συνέβη με την Τουρκία. Η ανακοίνωση γίνεται πάντα από το αμερικανικό υπουργείο των Οικονομικών. Εάν μία χώρα δεν συμμορφωθεί, οι κυρώσεις γίνονται όλο και πιο αυστηρές και στο τέλος οι Αμερικανοί κτυπούν την οικονομία. Η τουρκική οικονομία έχει το κακό της το χάλι, και εάν οι Αμερικανοί επιτεθούν εναντίον της, πολλοί πιστεύουν ότι ο κ. Ερντογάν θα καταφύγει στο ΔΝΤ για δανεικά. Όπου να θυμίσουμε ότι ασκεί έλεγχο η Αμερική, η οποία προσφέρει τη μερίδα του λέοντος στα οικονομικά του Ταμείου.
Αν θέλει κανείς να επιχειρήσει μία ανάλυση, θα μπορούσε να καταγράψει ότι η κατάσταση στις τουρκοαμερικανικές σχέσεις είναι καταθλιπτική και μέχρι της στιγμής δεν έγινε καμία προσπάθεια εξομάλυνσης, όπως ισχυρίστηκαν κυβερνητικοί κύκλοι στην Τουρκία. Αντίθετα, Τούρκοι πολιτικοί και υπουργοί επιτέθηκαν στην Αμερική, ενώ προς το παρόν σιωπά ο κ. Ερντογάν. Είχε κάνει το ίδιο και την περασμένη εβδομάδα μετά την δημοσίευση του οργισμένου tweet του προέδρου Τραμπ. Τότε άντεξε τρεις μέρες. Τώρα οι αναλυτές υποθέτουν ότι θα «ξεσπάσει» όταν ολοκληρωθεί η συνάντηση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην Σιγκαπούρη.
Η υπόθεση που γίνεται είναι ότι οι δύο υπουργοί απλά θα …τσακωθούν. Ο καθένας θα πει το αφήγημά του, αλλά δεν προβλέπεται ότι η συζήτηση θα καταλήξει σε θετικό αποτέλεσμα. Εκτός αν ο πολύς Τσαβούσογλου μεταφέρει κάποιο καλό μήνυμα, που θα αφορά την απελευθέρωση του πάστορα Άντριου Μπράνσον και των διπλωματικών υπαλλήλων της αμερικανικής πρεσβείας της Άγκυρας και του αμερικανικού προξενείου της Κωνσταντινούπολης. Όσους ρώτησα στην Ουάσιγκτον μου απάντησαν πως θεωρούν «χλωμή» εξέλιξη την υποχώρηση του κ. Ερντογάν.
Στο ερώτημα εάν ο πρόεδρος της Τουρκίας φοβήθηκε από την αναγγελία των κυρώσεων, και έχει αποφασίσει να υποχωρήσει και να απελευθερώσει τον πάστορα, η απάντηση ήταν ότι δεν αναμένεται να το πράξει. Λένε: Γιατί να τον απελευθερώσει τώρα και όχι πριν τις κυρώσεις; Είναι μία καλή απάντηση, υπό την έννοια ότι και η τρέλα (του Ερντογαν) έχει τα όρια της.
Βέβαια, οι Αμερικανοί γνωρίζουν πως έχουν να κάνουν με ένα ξεροκέφαλο ισλαμο-εθνικιστή ηγέτη, ο οποίος στηρίζεται από τη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος, μέσω του προέδρου της Τουρκίας πέτυχε να απομακρύνει τη χώρα από την Αμερική και να διασπάσει σχεδόν και το ΝΑΤΟ. Διότι εάν ο Ερντογάν αποφασίσει να εγκαταλείψει τη Δυτική Συμμαχία για ένα διάστημα μικρό, θα δημιουργηθεί χάος.
Το συμπέρασμα είναι ότι βρισκόμαστε ενώπιον μίας πρωτόγνωρης κατάστασης και αυτή τη στιγμή δεν είναι γνωστό εάν οι ΗΠΑ έχουν προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο της ρήξης. Βέβαια, δεν θα ανακοίνωναν τις κυρώσεις, εάν δεν είχαν κάνει τις προετοιμασίες τους για όλα τα ενδεχόμενα και ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για την υπερδύναμη, η οποία πάντα εργάζεται επί εναλλακτικών σχεδίων.
Θεωρητικά μιλώντας, εάν η ρήξη είναι οριστική, όπως πιστεύουν πολλοί αναλυτές, η Αμερική θα αναζητήσει συμμαχίες στη Μεσόγειο και την ευρύτερη γειτονιά μας, για να αντικαταστήσει τη στρατηγική θέση της Τουρκίας. Εάν φτάσουμε σε αυτό το σημείο, οι αναλυτές πιστεύουν ότι ο κ. Τραμπ θα στραφεί πρώτα στο Ισραήλ και στην Αίγυπτο, και μετά λόγω στρατηγικής θέσης στην Ελλάδα και την Κύπρο. Αλλά το σενάριο αυτό, είναι προς το παρόν ένα σενάριο, αν και κυκλοφορούν πληροφορίες ότι η Αμερική προετοιμάζεται για αλλαγή συμμαχιών και δημιουργία νέων.
Στην περίπτωση που ο κ. Τραμπ ξανακάνει το αδιανόητο και αποφασίσει ότι η Τουρκία τελείωσε για την Αμερική και τη Δύση, τίθεται ένα ερώτημα που μας αφορά, και το έχουμε θέσει ξανά: Πόσο έτοιμες είναι η Ελλάδα και η Κύπρος να ανταποκριθούν σε τυχόν κλήση της Αμερικής για να συμμετέχουν σε μία ευρύτερη συμμαχία στη Μεσόγειο;
Με τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα -διότι η Κύπρος είναι πιο συγκροτημένη χώρα- και σε μία περίοδο όπου επικρατεί η απόλυτη διχόνοια μπορεί και να χαθεί αυτή η μοναδική ευκαιρία, στην περίπτωση που προκύψει. Εκτός εάν έχουν γίνει κουβέντες, ακόμα και μυστικές συμφωνίες, που κρατήθηκαν απόρρητες μέχρι σήμερα.
Τα γεγονότα τρέχουν και μπορεί όλα τα ερωτήματα που θέσαμε να απαντηθούν και τις επόμενες ημέρες…
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Έχω αναφέρει πολλές φορές από αυτή την ιστοσελίδα, ότι ακόμα και όταν οι Αμερικανοί αντιλήφθηκαν πως ο Ερντογάν πήρε άλλο δρόμο, συνέχισαν να προσπαθούν να τον επαναφέρουν στο δυτικό «μαντρί». Με τα νέα δεδομένα και εκφράζοντας την προσωπική μου γνώμη και χωρίς να είναι αντικείμενο πληροφόρησης, πιστεύω ότι αυτή η προσπάθεια έληξε την Τετάρτη με την αναγγελία των κυρώσεων. Ο πρόεδρος της Τουρκίας πρέπει να κάνει μύριες υποχωρήσεις για να αλλάξει το κλίμα και ο χαρακτήρας του, όπως και η σχιζοφρένειά του, δεν του το επιτρέπουν…
