Ο ηγετικός ρόλος που διαδραματίζει η ελληνική εξωτερική πολιτική στην προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας και την ενίσχυση της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης που είχε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς με τον αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο, χθες το μεσημέρι (Δευτέρα) στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η αμερικανική πλευρά εξέφρασε την ικανοποίησή της, κάνοντας μάλιστα ειδική αναφορά στα διάφορα τριμερή σχήματα συνεργασίας που έχει προωθήσει η Ελλάδα. Η συζήτηση διεξήχθη σε πολύ καλό και φιλικό κλίμα, εστιάζοντας σ’ όλο το φάσμα του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ, ενώ συζητήθηκαν λεπτομερώς οι τομείς της ασφάλειας, της ενέργειας και της τεχνολογίας. Ειδικότερα, για το θέμα της ενέργειας συζητήθηκαν οι προοπτικές που διανοίγονται λόγω της εξεύρεσης κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο και πώς αυτές θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής.
«Διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή»
Από την πλευρά του, ο έλληνας ΥΠΕΞ υπογράμμισε την ανάγκη να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η σταθερότητα στην περιοχή και αναφέρθηκε αναλυτικά στην παραβατικότητα της Τουρκίας, δίνοντας μάλιστα ιδιαίτερη έμφαση στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Νομίζω ότι η σχέση των δύο κρατών βρίσκεται σε θετική πορεία. Υπογράμμισα την ανάγκη να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η σταθερότητα στην περιοχή και αναφέρθηκα και αναλυτικότερα στην συμπεριφορά της Τουρκίας και στην ανάγκη στήριξης της Κυπριακής Δημοκρατίας, στα δικαιώματα που έχει διεθνώς και ότι η Κύπρος δεν πρέπει ν’ αντιμετωπίζεται απλώς ως ένα πρόβλημα σε εισαγωγικά του ΟΗΕ, αλλά ως ένα κυρίαρχο κράτος με συγκεκριμένους ρόλους και δυνατότητες στην περιοχή».
Ο κ. Πομπέο άκουσε με προσοχή την ανάλυση του έλληνα υπουργού, ο οποίος διαπίστωσε ότι η αμερικανική πλευρά διακατέχεται από σκεπτικισμό για την πολιτική συμπεριφορά της Τουρκίας. Μάλιστα, ο κ. Κοτζιάς ρωτήθηκε και για τις εξελίξεις στο θέμα των δύο ελλήνων στρατιωτικών που εξακολουθούν να κρατούνται στις φυλακές της γειτονικής χώρας.
«Είναι και εκείνοι σκεπτικοί (για την Τουρκία). Ερωτηθήκαμε και είπαμε ότι είναι απαράδεκτο ένα κράτος μέλος του ΝΑΤΟ να κρατάει δύο αξιωματικούς του ελληνικού στρατού, αλλά όπως ξέρετε η Τουρκία κρατάει στις φυλακές σειρά και σειρά από πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής».
«Δεν ασκείται πίεση για το ονοματολογικό»
Παρόλο που το ζήτημα του ονοματολογικού δεν συζητήθηκε στο τετ α τετ των δύο ανδρών, ο κ. Κοτζιάς είπε πως το συγκεκριμένο θέμα απασχόλησε τις δύο συναντήσεις που προηγήθηκαν με τον υφυπουργό Εξωτερικών Γουές Μίτσελ, τονίζοντας παράλληλα πως δεν ασκείται καμία πίεση στη Ελλάδα, καθώς η χώρα μας διαθέτει την πρωτοβουλία των κινήσεων.
«Οπως είναι φανερό, στο ονοματολογικό εμείς υποστηρίζουμε την ανάγκη να υιοθετήσουμε μια από τις ονομασίες που έχει προτείνει ο κ. Νίμιτς και να προχωρήσουμε στην υλοποίηση ενός στρατηγικού σχεδίου φιλικής συνεργασίας στο μέλλον με αυτή τη χώρα με το νέο της όνομα. Κανένας δεν μας προτρέπει για τίποτα διότι η Ελλάδα έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων σ’ αυτό το θέμα και όλοι παρακολουθούν με θετικό τρόπο πώς μια χώρα με ενεργή εξωτερική πολιτική προωθεί τις λύσεις», σημείωσε ο Νίκος Κοτζιάς.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Αριστο το επίπεδο των σχέσεων
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «οι δύο υπουργοί συζήτησαν το άριστο επίπεδο των διμερών σχέσεων και συμφώνησαν να εδραιώσουν τον στρατηγικό διάλογο ΗΠΑ-Ελλάδας σε σημαντικούς τομείς συνεργασίας. Ο κ. Πομπέο συνεχάρη την Ελλάδα για τον ηγετικό της ρόλο στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων και των προσπαθειών αντιμετώπισης των προκλήσεων στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.
«Ο αμερικανός ΥΠΕΞ επίσης πρόσφερε τη συνεχιζόμενη στήριξή του στην οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδος και υπογράμμισε τη σημασία που αποδίδουν οι ΗΠΑ στον ρόλο τους ως τιμώμενη χώρα στην ΔΕΘ του 2018. Οι δύο άντρες συμφώνησαν να παραμείνουν σε στενή επαφή για όλα αυτά και για άλλα διμερή, περιφερειακά και διεθνή ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος και να συνεργαστούν στενά τις επόμενες ημέρες για να διασφαλίσουν την σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Το ταξίδι Κοτζιά στις ΗΠΑ-Το πρόγραμμα του ΥΠΕΞ
Με τη συνάντηση του με τον Αμερικανό ομλολογό του Μάικ Πομπέο θα αρχίσει την Δευτέρα τις επαφές του στην Ουάσινγκτον ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Οι συζητήσεις με τον κ. Πομπέο θα εστιαστούν σε θέματα διμερούς συνεργασίας, αλλά και σε ζητήματα περιφερειακού ενδιαφέροντος, με έμφαση στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα έχει προηγηθεί συνάντηση με τον βοηθό υπουργό Εξωτερικών, Γουές Μίτσελ.
Ο κ. Κοτζιάς είναι ο δεύτερος Ευρωπαίος υπουργός Εξωτερικών, μετά τον Βρετανό Μπόρις Τζόνσον, και πέμπτος ΥΠΕΞ γενικότερα, που υποδέχεται ο κ. Πομπέο στον περιορισμένο χρόνο από την ανάληψη των καθηκόντων του.
H Ελλάδα, όπως τόνισαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ διπλωματικές πηγές, βρίσκεται «ψηλά στην ατζέντα» της νέας ηγεσίας του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο αντιλαμβάνεται τον εδραιωμένο και αναβαθμισμένο γεωπολιτικό ρόλο της χώρας μας ως κύριου παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής, της ΝΑ Ευρώπης και της Μεσογείου. Γεγονός που διαφαίνεται και από τις δηλώσεις του Αμερικανού πρέσβη στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιτ, ο οποίος έχει επανειλημμένα αναφερθεί στον σταθεροποιητικό ρόλο που διαδραματίζει η χώρα μας και έχει εξάρει τις προσπάθειες τις ελληνικής εξωτερικής πολιτικής για τη δημιουργία μιας θετικής ατζέντας συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή αλλά και για την επίλυση προβλημάτων που έχει κληροδοτήσει το παρελθόν.
Σήμερα, ο υπουργός Εξωτερικών θα συναντηθεί με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζον Μπόλτον, ενώ θα έχει επίσης, και επαφές με ηγετικά στελέχη των δύο Νομοθετικών Σωμάτων των ΗΠΑ, μεταξύ άλλων με τους Συμπροέδρους του «Congressional Hellenic Caucus» και της «Congressional Hellenic Israeli Alliance» (CHIA), καθώς και με εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Την Τετάρτη ο Νίκος Κοτζιάς θα βρίσκεται στη Νέα Υόρκη όπου θα έχει συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. Οι συνομιλίες των δύο ανδρών θα εστιαστούν στις τελευταίες εξελίξεις ως προς τo Κυπριακό καθώς και στην εν εξελίξει διαπραγμάτευση για την επίλυση του ζητήματος του ονόματος της πΓΔΜ. Θα συζητηθεί ακόμη η πορεία μεταρρύθμισης των Ηνωμένων Εθνών.
Την ίδια ημέρα, ο υπουργός Εξωτερικών θα έχει γεύμα εργασίας με τον Πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και υπουργό Εξωτερικών της Σλοβακίας, Μίροσλαβ Λάιτσακ.
Την Πέμπτη και Παρασκευή, 24-25 Μαΐου, επίσης στην Νέα Υόρκη, θα πραγματοποιηθεί η νέα τριμερής συνάντηση για το ονοματολογικό με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών και τον ομόλογό του της πΓΔΜ Νικόλα Ντιμιτρόφ, παρουσία του Προσωπικού Απεσταλμένου του ΓΓ ΗΕ Μάθιου Νίμιτς.
