Η σπουδαιότητα των προγραμμάτων που πέρασε από τη Βουλή προς έγκριση, είναι τεράστια για την αποτρεπτική και μαχητική ισχύ της Ελλάδας. Πέρα από την υποστήριξη των πυραύλων αέρος – αέρος MICA και των υποστρατηγικών SCALP-EG, είναι κεφαλαιώδους σημασίας εξέλιξη η αγορά συλλογών SPICE για τη μετατροπή συμβατικών βομβών σε κατευθυνόμενα όπλα ακριβείας για την προσβολή στόχων σε μεγάλες αποστάσεις, καθώς και πυραύλων αέρος – εδάφους Rampage. 

Στα SPICE 1000 και 2000 έχουμε αναφερθεί κατ΄ επανάληψη (ενδεικτικά αναφέρουμε ένα πρόσφατο παράδειγμα: https://defencereview.gr/hellenic-air-force-stand-off-weapons-and-cruise-missiles/).

To Rampage είναι πύραυλος αέρος – εδάφους. Πρόκειται για ρουκέτα πυροβολικού για την ακρίβεια που έχει τροποποιηθεί με ελάχιστες παρεμβάσεις, σε αερομεταφερόμενο πύραυλο. Ώς όπλο προέρχεται από τη ρουκέτα πυροβολικού που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος EXTRA (Extended Range Artillery). Η ρουκέτα αυτή μπορεί να εκτοξευτεί από διάφορους εκτοξευτές, έχει ακτίνα 150 χιλιομέτρων, πολεμική κεφαλή βάρους 120 κιλών και ακρίβεια προσβολής (CEP) 10 μέτρων. 

Βόμβες SPICE 1000.

Εντάχθηκε σε υπηρεσία το 2016 και η κατασκευάστρια ΙΜΙ (Israel Military Industries), ανέπτυξε και μία αερομεταφερόμενη έκδοση του όπλου, αρχικά γνωστή ως MARS (Multi purpose Air launced Rocket system). Αφορμή για την ανάπτυξη του όπλου, στάθηκε η κατάρριψη ενός ισραηλινού F-16 από πύραυλο συστήματος ΑΑ τύπου S-200 της αεράμυνας της Συρίας τον Φεβρουάριο του 2018. Σε δεύτερο χρόνο στη διαδικασία ενεπλάκει και η Elbit Systems που έχει αναλάβει και την εμπορική προώθηση του ώς Rampage. 

H ακτίνα του Rampage εικάζεται ότι υπερβαίνει τα 150 χιλιόμετρα της ακτίνας της ρουκέτας του συστήματος EXTRA, αφού είναι αερομεταφερόμενο. Από την πλευρά της Elbit systems βέβαια, κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται. Πρόκειται για πύραυλο χαμηλού κόστους (για αυτό και πολλές πηγές επιμένουν να το κατατάσσουν στην κατηγορία των ρουκετών) με συστήματα καθοδήγησης INS (IMU – Inertial Measurement Unit) τεχνολογίας μικροηλεκτρομηχανικής (MEMS – Micrto Electro Mechanical Systems) και GPS με ενσωματωμένο σύστημα ADA εναντίον παρεμβολών. 

Η βασική φιλοσοφία επιχειρησιακής χρήσης του Rampage είναι καταστροφή της αεράμυνας ή στόχων του εχθρού, με τα μαχητικά που το εξαπολύουν να παραμένουν εκτός της ακτίνας των αντιαεροπορικών του πυραύλων. Πριν από την άφεση του Rampage, ο χειριστής του μαχητικού που το μεταφέρει, διοχετεύει τις συντεταγμένες του στόχου από τον υπολογιστή αποστολής, στο σύστημα καθοδήγησης του. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται ΙΤΑ (Initial Transfer Alignment) και απαιτεί ελάχιστο χρόνο, συνήθως μικρότερο το ενός λεπτού. 

Αμέσως μετά την άφεση, ή την εκτόξευσή του από το μαχητικό, το Rampage που ανήκει στα όπλα φιλοσοφίας fire & forget, κατευθύνεται προς το στόχο. Η τροχιά του διαμορφώνεται ανάλογα με τη γωνία και την ταχύτητα με την θα πλήξει το στόχο. Επειδή δεν είναι βαλλιστικός πύραυλος και άρα η τροχιά του δεν είναι παραβολική, είναι δύσκολο, σε συνδυασμό με την υπερηχητική ταχύτητα πτήσης του, να εγκλωβιστεί και να καταστραφεί στον αέρα. Ακόμη και από σύγχρονα αντιπυραυλικά συστήματα. 

Η τακτική άφεσης – εκτόξευσης του Rampage, είναι σχεδόν ίδια με αυτές της εκτόξευσης πυραύλων αέρος – αέρος μέσης και μεγάλης ακτίνας (BVR). 

Όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα και το ύψος εκτόξευσης, τόσο μεγαλύτερη είναι και η απόσταση που θα καλύψει το Rampage. To μαχητικό που το μεταφέρει, μπαίνει σε ελαφρά άνοδο με πορεία προς το στόχο, με σκοπό να δώσει στο όπλο τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις βολής. Το Rampage έχει σχεδιαστεί για την καταστροφή σταθερών στόχων όπως εγκαταστάσεων αεροπορικών βάσεων (πύργος ελέγχου, καταφύγια αεροσκαφών και κέντρα επιχειρήσεων πολεμικών μοιρών), αποθηκών πυρομαχικών, αντιαεροπορικών συστοιχιών, κέντρων επικοινωνιών, μονάδων παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος κ.ο.κ.

Στο πλαίσιο της ανάπτυξης και της επιχειρησιακής του αξιολόγησης, το Rampage χρησιμοποιήθηκε και σε αποστολές καταστροφής επίγειων στόχων στη Συρία τον Απρίλιο του 2019, σύμφωνα με πληροφορίες που δεν έχουν επιβεβαιωθεί από τους Ισραηλινούς. Η πληροφορία αυτή, μαζί με φωτογραφίες, δημοσιεύθηκε στο “Τhe Aviationist” (https://theaviationist.com/2019/04/24/lets-talk-about-the-israeli-rampage-stand-off-weapon-reportedly-used-in-combat-in-syria-for-the-first-time/).  

Υπό την προϋπόθεση ότι το πρόγραμμα θα εξελιχθεί κανονικά και χωρίς ιδιαίτερες καθυστερήσεις, η Πολεμική Αεροπορία θα είναι η πρώτη αεροπορική δύναμη που θα εντάξει στο οπλοστάσιό της το Rampage μετά την ισραηλινή. 

Η περίπτωση των SPICE

Σημαντικότερος εκπρόσωπος των ανεμοπορούντων κατευθυνόμενων βομβών ακριβείας, είναι το ισραηλινό κιτ SPICE (Smart, Precise Impact, Cost-Effective). Αυτό επιβεβαιώνεται και από το ότι έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία σε σχέση με όλα τα αντίστοιχα δυτικά όπλα, περιλαμβανομένων και των αμερικανικών JDAM, παρά τη χαμηλότερη τιμή τους.

Το κιτ αυτό μετατρέπει τις απλές βόμβες 1000 (450 κιλά) και 2000 λιβρών (900 κιλά), σε όπλα stant-off με ακτίνα 60 τουλάχιστον χιλιομέτρων και ακρίβεια τριών μέτρων (CEP) για το SPICE 2000 (βόμβες MK-84, BLU-109, RAP-2000).

Ακόμα μεγαλύτερη είναι η ακτίνα για το κιτ SPICE 1000 (περί τα 120 χιλιόμετρα) που περιλαμβάνει και πτέρυγες και μπορεί να τοποθετηθεί σε συμβατικές βόμβες (MK-83, MPR1000, BLU-110, RAP-1000). To κιτ SPICE 2000 βάρους 150 κιλών σχεδόν διπλασιάζει το μήκος της βόμβας Mk.84 σε 4,2 μέτρα. Στο ρύγχος βρίσκονται τέσσερα σταθερά πτερύγια, εκτεπάσματος 60 εκατοστών.

Στο ουραίο τμήμα βρίσκονται τέσσερα τραπεζοειδή πτερύγια εκπετάσματος 1,2 μέτρων και πίσω τους υπάρχουν άλλα τέσσερα κινούμενα πτερύγια ελέγχου με εκπέτασμα 70 εκατοστών. Το SPICE 2000 πετά στη μέγιστη ακτίνα του με άφεση από μεγάλο ύψος (42.000 πόδια) και υψηλή υποηχητική ταχύτητα. Στο μικρότερο SPICE 1000, τα πτερύγια ρύγχους δεν υπάρχουν. Αντιθέτως έχουν τοποθετηθεί πτέρυγες που εκτείνονται επιτρέποντας μικρότερη γωνία κατολίσθησης και άρα μεγαλύτερη οριζόντια απόσταση από το σημείο άφεσης.

H SPICE 1000

Το συγκρότημα ρύγχους του SPICE περιέχει μονάδα καθοδήγησης GPS/INS και ηλεκτροπτικό ερευνητή διπλής διαμόρφωσης, CCD και υπέρυθρης απεικόνισης (ΙR), αποδίδοντας ικανότητα προσβολής όλο το εικοσιτετράωρο. Το σύστημα καθοδήγησης επίσης χρησιμοποιεί αντιπαραβολή εικόνας (scene-matching guidance) για Αυτόνομη Πρόσκτηση Στόχου (ΑΤΑ). Στο πίσω τμήμα του όπλου υπάρχει υποδοχή (slot) για εισαγωγή εμπορικής κάρτας μνήμης (64ΜΒ), ίδια με αυτή που χρησιμοποιείται σε κοινές ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές.

Το ουραίο συγκρότημα περιέχει τα ηλεκτρονικά καθοδήγησης, ελέγχου πτήσης και διασύνδεσης με το αεροσκάφος, την παροχή ισχύος, τους μηχανισμούς ενεργοποίησης πτερυγίων και την προαιρετική ζεύξη δεδομένων. Μετά την άφεση από το αεροσκάφος, το SPICE χρησιμοποιεί καθοδήγηση GPS/INS. Περί τα 17 χιλιόμετρα από τον στόχο ενεργοποιούνται οι ηλεκτροοπτικοί αισθητήρες που αναζητούν τα τοπογραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής του στόχου.

Ισραηλινό F-16 με SPICE 2000

Η προαιρετική ψηφιακή ζεύξη δεδομένων επιτρέπει την παρέμβαση του πληρώματος στη στοχοποίηση. Στην περίπτωση αυτή όμως, απαιτείται η μεταφορά ατρακτιδίου ζεύξης δεδομένων στο μαχητικό-πλατφόρμα. Η συμβολογία καθοδήγησης του όπλου από τον χειριστή, παρουσιάζεται στο HUD. Για όλους αυτούς του λόγους η οικογένεια των κιτ SPICE έχει επιτύχει σημαντική εμπορική επιτυχία.

Μια ακόμη ισραηλινή πρόταση για τη ΠΑ με δυνητική προοπτική: Η περίπτωση των Spice 250 ER

H SPICE 250

Στη διάρκεια της διεθνούς έκθεσης «Aero India 2021» η ισραηλινή Rafael παρουσίασε μια νέα έκδοση, αυξημένου βεληνεκούς, της κατευθυνόμενης βόμβας SPICE-250 με στροβιλοκινητήρα (SPICE-250ER). Σύμφωνα με την Rafael το μέγιστο βεληνεκές των SPICE-250ER είναι τουλάχιστον 150 χιλιόμετρα, συγκριτικά με τα 100 χιλιόμετρα που είναι το μέγιστο βεληνεκές της έκδοσης SPICE-250. Κατά τα λοιπά η νέα έκδοση διατηρεί το ίδιο λογισμικό σχεδιασμού αποστολής και δεν έχει ανάγκη νέων υποδομών, όπως σταθμούς ανάρτησης αεροσκαφών.

Η SPICE-250ER

Το Spice 250 ίδιου βάρους με το SDB και εκρηκτική θραυσματογόνο κεφαλή βάρους 75 κιλών, εντάχθηκε σε υπηρεσία στην Αεροπορία του Ισραήλ πριν από το 2005. Tο σύστημα καθοδήγησής του είναι ίδιας φιλοσοφίας με αυτό των SPICE 1000 και 2000, παρά το γεγονός ότι δεν είναι add-on kit, αλλά κανονικό ανεμοπορών όπλο.

Το Spice 250 ER επειδή είναι εφοδιασμένο με μικρό στροβιλοκινητήρα βέβαια δεν κατατάσσεται στα ανεμοπορούντα όπλα, οπότε θα το δούμε στο επόμενο αφιέρωμά μας στους μινι πυραύλους cruise.

Ανακεφαλαιώνοντας:

Η απόκτηση των όπλων ακριβείας κρούσης από ασφαλείς αποστάσεις και με μεγάλη ακρίβεια (SPICE και RAMPAGE) αποτελεί μια σημαντική ενίσχυση για τον αμυντικό σχεδιασμό. Διευρύνει το οπλοστάσιο των F-16 και το βελτιώνει καταλυτικά στις αποστολές κρούσης – βομβαρδισμού. Άλλωστε το αεροπορικό ισοζύγιο δεν διαμορ΄φώνεται μόνον από τη ψυχρή αντιπαράθεση αριθμών και αεροσκαφών αλλά και από τα όπλα και τις δυνατότητες που φέρουν.

Ειδικά σε μια περίοδο στην οποία η τουρκική κλιμάκωση και επιθετικότητα αυξάνεται, ο εμπλουτισμός των όπλων της ΠΑ προβάλει ως μια ορθολογική επιλογή.