Είναι γεγονός πως το Λιμενικό Σώμα αρκείται σε αστυνομικού χαρακτήρα καθήκοντα παρά τις αυξημένες ανάγκες συμβολής του στην εθνική ασφάλεια της χώρας. Φυσικά, η έννοια της εθνικής ασφάλειας δεν εμπεριέχει μόνον αστυνομικής φύσης ανάγκες αλλά ευρύτερες στις οποίες το ΛΣ δεν μπορεί τις υπό τις παρούσες συνθήκες να ανταπεξέλθει.

Με αφορμή δύο περιστατικά που λαμβάνουν χώρα τοποθετούμαστε επί του θέματος. Το πρώτο ήταν τα τελευταία γεγονότα με την έλευση του τουρκικού ερευνητικού πλοίου Oruc Reis εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας ενώ το δεύτερο η αυξημένη τουρκική δραστηριότητα εγγύς της Λιβύης.

Το ΛΣ καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο συνεπικουρώντας το έργο του ΠΝ. Επαναλαμβάνουμε πως το ΛΣ εκτός από αστυνομικά καθήκοντα οφείλει να έχει παρουσία σε αποστολές εθνικής ασφάλειας και εθνικής άμυνας. Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο είναι πως το ΛΣ μπορεί να αξιοποιήσει ευρωπαϊκά κονδύλια εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση με προφανές εθνικό όφελος.

Οι μεγαλύτερες παθογένειες για το ΛΣ εντοπίζονται στο σκέλος των Περιπολικών Ανοικτής Θάλασσας, των εναερίων μέσων καθώς και του εθνικού συστήματος επιτήρησης. Το ΛΣ εξακολουθεί να μην είναι πραγματική ακτοφυλακή.

Δεν διαθέτει πλοία με δυνατότητα να παραμείνουν αρκετές μέρες εν πλω όντας ικανά να επιχειρούν υπό δυσμενείς συνθήκες σε ανοιχτή θάλασσα όπως η Ανατολική Μεσόγειος φέροντας ελικόπτερο και UAV ώστε να πραγματοποιούν νηοψίες και να ασκούν έλεγχο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας καθώς και Κυπριακής ΑΟΖ. Αντιστοίχως, το ΛΣ θα μπορούσε να αποτελεί επιχειρησιακό βραχίονα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στη περιοχή της Λιβύης ασκώντας έλεγχο στο παράνομο τουρκικό λαθρεμπόριο προασπίζοντας και διασφαλίζοντας τα εθνικά συμφέροντα σε μια ευπαθή περιοχή.

To νέο αεροσκάφος DA62-MSA (Maritime Surveillance Aircraft) προϊόν συνεργασίας μεταξύ της Leonardo και της Diamond με ραντάρ επιφανείας Gabbiano Ultra-Light TS και FLIR.

Επιπροσθέτως, τα εναέρια μέσα αποτελούν μια άλλη σημαντική παράμετρο καθώς οι διαθεσιμότητες των ελικοπτέρων είναι σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα απόρροια διαχρονική αδιαφορίας φυσικών και πολιτικών ηγεσιών. Ως εκ τούτων, η ΠΑ έχει αναλάβει το έργο της έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα με παγκόσμια πρωτοτυπία. Επίσης, το ΛΣ διαθέτει αεροσκάφη με αξιόλογες δυνατότητες επιτήρησης. Πρόκειται για τα 3 αεροσκάφη Reims F406 Vigilante για αποστολές ναυτικής επιτήρησης και περιπολίας. Διαθέτουν ραντάρ έρευνας επιφάνειας 1500Β της AlliedSignal για επιτήρηση 360 μοιρών καθώς και FLIR. Τα αεροσκάφη αυτά με τη προσθήκη τερματικού Link 16 και Link 11 θα μπορούσα να δίνουν εικόνα επιχειρώντας από προκεχωρημένες βάσεις σε Κρήτη και Ρόδο.

Το Patroller μπορεί να μεταφέρει φορτίου μέγιστου βάρους 250+κιλών, ενώ μπορεί να επιχειρεί σε μέγιστο υψόμετρο 6.000 μέτρων (20.000 ποδών) με ταχύτητες από 100-200 χιλιόμετρα την ώρα, ανάλογα της αποστολής. Το αερόχημα μπορεί να δεχθεί και να διαβιβάσει πληροφορίες και δεδομένα σε αποστάσεις έως 200 χιλιόμετρα ή έως 1.000 χιλιόμετρα, μέσω δορυφορικών συστημάτων επικοινωνιών. Για αποστολές μακράς ακτίνας-δράσης η τυπική διαμόρφωση του Patroller είναι δύο ηλεκτροπτικοί-υπέρυθροι αισθητήρες και δύο εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου. Σε αποστολές επιτήρησης εδάφους η τυπική διαμόρφωση είναι ένας ηλεκτροπτικός-υπέρυθρος αισθητήρας, ένα ραντάρ συνθετικής απεικόνισης ή αισθητήρας COMINT και μια εξωτερική δεξαμενή καυσίμου. Σε αποστολές επιτήρησης θαλάσσης η τυπική διαμόρφωση είναι ένας ηλεκτροπτικός-υπέρυθρος αισθητήρας, ένα ραντάρ έρευνας επιφανείας και μια εξωτερική δεξαμενή καυσίμου. Τέλος σε πλήρη σύνθεση το Patroller μπορεί να εφοδιαστεί με έναν ηλεκτροπτικό-υπέρυθρο αισθητήρα και δύο αισθητήρες επιλογής (COMINT, ELINT, ραντάρσυνθετικής απεικόνισης ή ραντάρ επιτήρησης επιφανείας).
Μια άλλη λύση είναι το επίσης πολύ ενδιαφέρον μη επανδρωμένο ελικόπτερο AW HERO. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Leonardo, ανάδοχος εταιρία του ευρωπαϊκού προγράμματος «Ocean 2020», στο οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα, μέσω της Intracom, έχουν πλέον καθοριστεί οι κοινές απαιτήσεις, οι οποίες θα λειτουργήσουν ως οδηγός για τις επερχόμενες τεχνικές εργασίες που απαιτούνται στο πλαίσιο της υλοποίησης του προγράμματος «Ocean 2020». Οι κοινές απαιτήσεις βασίστηκαν στις παρατηρήσεις 10 ευρωπαϊκών ναυτικών δυνάμεων. To πρόγραμμα «Ocean 2020» είναι διετούς διάρκειας και αφορά στη δοκιμή και ολοκλήρωση μη-επανδρωμένων συστημάτων (εναέριων σταθερής πτέρυγας, εναέριων ελικοφόρων, επιφανείας και υποβρύχια) με τα συστήματα διοίκησης και ελέγχου στην ξηρά και επί πολεμικών πλοίων με στόχο την άμεση και γρήγορη ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών μέσω δορυφόρων.

Τέλος, το εθνικό σύστημα ολοκληρωμένης επιτήρησης αποτελεί μεγάλο κενό. Μια χώρα με μεγάλη ναυτική παράδοση και ιστορία στερείται σύγχρονου δικτύου αισθητήρων συλλογής πληροφοριών για τη ναυσιπλοΐα. Το εθνικό VTMIS είναι ένα έργο που μολονότι εξαγγέλεται εδώ και χρόνια μένει κυριολεκτικά στα χαρτιά.

Το επιχειρησιακό ζήτημα επίσης των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών αποτελεί φλέγον ζήτημα τόσο για την εθνική ασφάλεια όσο και το μεταναστευτικό.

Συγκροτώντας, στόλο Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών – UAV το ΛΣ θα μπορούσε να επιτηρεί αποτελεσματικά τα περάσματα των λαθρομεταναστών καθώς και σωρεία άλλων έκνομων ενεργειών και πράξεων.

Τη στιγμή που υπάρχουν κοινοτικά και ευρωπαϊκά κονδύλια στο Αρχηγείο του ΛΣ δεν προχωρούν σε αντίστοιχο σχεδιασμό με αντικειμενικό σκοπό την προμήθεια Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών – UAV.

Η ύπαρξη Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών – UAV θα προσέδιδε σημαντικές ανάσες στον στόλο των πλωτών καθώς δεν θα υπήρχε η ανάγκη διαρκούς επιτήρησης και περιπολίας με σκάφη εξοικονομώντας καύσιμα και έξοδα συντήρησης.

Συγκεκριμένα, τα UAV θα μπορούσαν να παρακολουθούν τις κινήσεις του Τουρκικού ερευνητικού πλοίου και συγκεκριμένα ακριβώς τι δραστηριότητες κάνει όπως για παράδειγμα εάν κάνει χρήση ερευνητικών καλωδίων εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Δίκτυο με UAV και πλοία ικανού εκτοπίσματος για ανοικτή θάλασσα σε συνεργασία με τα ναυτικά παρατηρητήρια εντασσόμενα σε ένα κοινό δίκτυο ανταλλαγής τακτικής εικόνας θα μπορούσαν να απαλλάξουν το Πολεμικό Ναυτικό αναλαμβάνοντας από αυτό κύριο επιχειρησιακό έργο από Διοικήσεις του Αρχηγείου Στόλου όπως η Διοίκηση Πλοίων Επιτηρήσεως.

Και όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να λάβουν χαρακτήρα άμεσης υλοποίησης με ευρωπαϊκά χρήματα αξιοποιώντας πόρους από το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας της ΕΕ όπως έγινε με την προμήθεια του ΠΑΘ «ΓΑΥΔΟΣ» όπου υπήρξε 75% ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.

Η υλοποίηση των παραπάνω θα έκανε το ΛΣ πραγματική Ακτοφυλακή.