Στόχος του παρακάτω άρθρου είναι η κατάδειξη της επιχειρησιακής αξίας της ασύμμετρης φιλοσοφίας πολέμου στην οποία στηρίζονται Κίνα και Ρωσία με σκοπό να εκδιώξουν τις Αμερικάνικες Moνάδες Ναυτικής Κρούσης από το περιβάλλον της Νοτιο-Σινικής Θάλασσας, του Αρκτικού, της Μαύρης Θάλασσας και της νοτιοδυτικής Συρίας.

Γράφει ο Άγγελος Χωριανόπουλος

Με τον όρο ασύμμετρη φιλοσοφία πολέμου, εννοούμε την ανάπτυξη συστημάτων-δικτύων μάχης μέσω των οποίων οι πανάκριβες αεροναυτικές μονάδες μάχης των ΗΠΑ θα εκδιωχθούν από τα εγγύς ευρασιατικά ύδατα με το λιγότερο δυνατό κόστος (οικονομικό-ανθρώπινο) για τον αμυνόμενο.

Οι αντιπλοϊκοί πύραυλοι cruise, εν πολλοίς, αποτελούν προϊόν του άνωθεν σκεπτικού καθώς μέσω της χρήσης τους η καταστροφή ενός πλοίου δεν είναι αυτοσκοπός. Αυτοσκοπός γίνεται η αδρανοποίησή του και η τελμάτωση λειτουργίας του εντός του πολυχωρικού μοντέλου μάχης στο οποίο στηρίζονται οι ΗΠΑ. Η αντικατάσταση τέτοιων πλοίων εντός του προαναφερθέντος περιβάλλοντος είναι αρκετά δύσκολη και δαπανηρή με μεγάλο κόστος για την ναυτική δύναμη. 

Πολύτιμα χαρακτηριστικά θεωρούνται η μεγάλη ταχύτητα πτήσης, τα υψηλά επίπεδα ευελιξίας, η δυσκολία ηλεκτρονικής παρεμβολής κατά την πλοήγησή τους, αλλά και η χαμηλή ανιχνευσιμότητά τους. Επιπλέον χαρακτηριστικά είναι η εμπλοκή στόχων σε μεγάλες αποστάσεις πέραν του πεδίου του ορίζοντα και η συνεχιζόμενη αναβάθμιση των δεδομένων πτήσης τους από δορυφορικά ή επίγεια μέσα.

Για κατηγορίες πυραύλων cruise που εκτοξεύονται από πολεμικά πλοία και συγκεκριμένα αεροσκάφη, ένας ελαφρύτερος και πιο συμπαγής σχεδιασμός είναι επίσης πολύτιμος, επιτρέποντας σε κάθε πλατφόρμα εκτόξευσης να αναπτύσσει περισσότερη ισχύ.  Με βάση αυτούς τους παράγοντες, δίνεται παρακάτω μια αξιολόγηση των πιο επικίνδυνων κατηγοριών ενεργών κατευθυνόμενων αντιπλοϊκών πυραύλων οι οποίοι έχουν μεταβάλει τα δεδομένα της προβολής ναυτικής ισχύος.

Zircon

Μπαίνοντας στην υπηρεσία τους τελευταίους μήνες του 2019, ο Zicron αποκατέστησε οριστικά τη θέση της Ρωσίας ως ηγέτη στους αντιπλοϊκούς κατευθυνόμενους πυραύλους μεγάλης ευελιξίας – μια θέση που είχε προηγουμένως στον Ψυχρό Πόλεμο με πλατφόρμες όπως ο P-700 Granit και o Kh-22. 

Ο πύραυλος είναι αρκετές φορές γρηγορότερος από τους πλησιέστερους ανταγωνιστές του με ταχύτητα τερματικού Mach 9, ενώ παράλληλα είναι εξαιρετικά εύχρηστος καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την αναχαίτησή του. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πύραυλος επωφελείται από μια επικάλυψη »plasma stealth coating» που καθιστά δύσκολη την ανίχνευσή του σε μεγάλη εμβέλεια καθώς είναι αρκετά συμπαγής ώστε να εκτοξεύεται από τυπικά κελιά κάθετης εκτόξευσης σε ρωσικά πολεμικά πλοία.

Μπαίνοντας στην υπηρεσία τους τελευταίους μήνες του 2019, ο Zicron αποκατέστησε οριστικά τη θέση της Ρωσίας ως ηγέτη στους αντιπλοϊκούς κατευθυνόμενους πυραύλους μεγάλης ευελιξίας – μια θέση που είχε προηγουμένως στον Ψυχρό Πόλεμο με πλατφόρμες όπως ο P-700 Granit και o Kh-22. 

Τέσσερις πύραυλοι Zicron μπορούν να φιλοξενηθούν στη θέση ενός μοναδικού σοβιετικού πυραύλου P-700 λόγω του μικρότερου μεγέθους τους. Η ταχύτητα προσβολής του Zicron σε συνδυασμό με την υψηλή ακρίβεια του επιτρέπει να σχίσει ένα εχθρικό πολεμικό πλοίο στην μέση με ένα μόνο χτύπημα. Πλοία ακόμα μεγαλύτερης θωράκισης μπορούν να απενεργοποιηθούν με ένα υψηλής ακριβείας χτύπημα δεδομένης της κατάλληλης κεφαλής. Οι δυνατότητες του πυραύλου παραμένουν πολύ μπροστά από κάθε άλλο αντίστοιχο σύστημα, καθώς καλύπτει ένα ευρύ φάσμα απόδοσης, σε διάφορα γεωγραφικά περιβάλλοντα του πλανήτη, από το λιμάνι Latakia της Συρίας, μέχρι τον Ρωσικό λιμένα στην Μαύρη Θάλασσα της Κριμαίας.

Kh-32

Μπαίνοντας σε υπηρεσία από το 2016, ο προηγμένος αεροεκτοξευόμενος πύραυλος cruise kh-32 μπορεί να προσεγγίσει υπερηχητικές ταχύτητες και στόχους κρούσης στα 4,6 Mach. Ορισμένες αναφορές έχουν δείξει ότι ο πύραυλος μπορεί να υπερβαίνει τις ταχύτητες των Mach 5, αν και η πληροφορία αυτή παραμένει ανεπιβεβαίωτη επιχειρησιακά.

Έχει εμβέλεια 1000 χιλιομέτρων, και αναπτύχθηκε για να εκτοξευτεί από ρωσικά τακτικά βομβαρδιστικά Tu-22M3M – μια νέα κατηγορία αεροσκαφών στα οποία η χώρα έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό, κυρίως σε ποσοτικό επίπεδο.

Μπαίνοντας σε υπηρεσία από το 2016, ο προηγμένος αεροεκτοξευόμενος πύραυλος cruise kh-32 μπορεί να προσεγγίσει υπερηχητικές ταχύτητες και στόχους κρούσης στα 4,6 Mach.

Ο Kh-32 έχει σχεδιαστεί ειδικά με γνώμονα να υπερκεράσει τις αμερικανικές αεράμυνες, καθώς μπορεί να πετάξει σε υψόμετρο 40 χιλιομέτρων – πάνω από την εμβέλεια των αμερικανικών SM-2 oι οποίοι προστατεύουν τις αμερικανικές μονάδες ναυτικής κρούσης.

Ο πύραυλος ακολουθεί μια τροχιά που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την παρακολούθησή του, και στο τελικό στάδιο της επίθεσης εκτελεί απότομη κατάδυση – επιτίθεται στους στόχους του εκ των άνωθεν μέσω ακραίων ταχυτήτων, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την ανίχνευση από το ραντάρ του εχθρού. Ο πύραυλος εκτιμάται για το ακραίο υψόμετρο, την ταχύτητα, το εύρος και τα προηγμένα ηλεκτρονικά αντίμετρα που διαθέτει. Τρεις πύραυλοι μπορούν να μεταφερθούν από ένα μόνο βομβαρδιστικό μέσο Tu-22M3M.

YJ-18

Μέχρι την έναρξη λειτουργίας του Zicron, o κινεζικός YJ-18 θεωρείτο ο μεγαλύτερος αντιπλοϊκός πύραυλος cruise στον κόσμο, ο οποίος αναπτύσσετο από σύγχρονα πλοία επιφανείας. Ο πύραυλος είναι ενσωματωμένος στα αντιτορπιλικά Τύπου 052D και Κατηγορίας Τύπου 055 του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLA).

Ο πύραυλος YJ18

Αναπτύχθηκε για πρώτη φορά το 2015, και ξεχωρίζει μεταξύ των σύγχρονων αντιπλοϊκών πυραύλων cruise για το συνδυασμό της μεγάλης εμβέλειας βολής και της υψηλής ταχύτητας πρόσκρουσης – πλεύσης αγγίζοντας ταχύτητες των 4 Mach. Αυτή η ταχύτητα είναι αρκετή για να σχίσει τα περισσότερα πολεμικά πλοία στη μέση με ένα μόνο άμεσο χτύπημα. Σε συνδυασμό με προηγμένα αντίμετρα ηλεκτρονικού πολέμου και υψηλή ευελιξία, ο πύραυλος καθίσταται εξαιρετικά δύσκολος στην αναχαίτηση ιδιαίτερα από αντίμετρα πλοίων επιφανείας.

Μέχρι την έναρξη λειτουργίας του Zicron, o κινεζικός YJ-18 θεωρείτο ο μεγαλύτερος αντιπλοϊκός πύραυλος cruise στον κόσμο..

P-700

Ένας από τους βαρύτερους πυραύλους cruise που έχει κατασκευαστεί ποτέ, είναι ο Σοβιετικός P-700,  ο οποίος ήταν ο κυριότερος αντιπλοϊκός πύραυλος της εποχής του και συνεχίζει να αποτελεί μία πολύ σοβαρή απειλή για τα πολεμικά πλοία επιφανείας μέχρι σήμερα. Ο πύραυλος είναι εξαιρετικά ευέλικτος, έχει αξιοσέβαστο εύρος περίπου 650km και φέρει κεφαλή 750km, ενώ είναι εννοιολογικά παρόμοιος με τους P-270 που μεταφέρουν τα ρωσικά καταστροφικά Class Sovremenny Class.

H εξέλιξη του P-700 είναι ο P-800.

Όταν εκτοξεύεται κάθετα ανεβαίνει σε μεγαλύτερο υψόμετρο και ορίζει στόχους και για τις υπόλοιπες επιθέσεις, καθώς όλοι πύραυλοι συνδέονται μεταξύ τους σχηματίζοντας ένα ενιαίο δικτυοκεντρικό μοντέλο κρούσης. Ταξιδεύοντας με ταχύτητες άνω των 2,5 Mach και δημιουργώντας σημαντική δυναμική σε αυτή την ταχύτητα λόγω της τεράστιας μάζας των 7000 κιλών, είναι σε θέση να εξουδετερώσουν την πλειοψηφία των εχθρικών τάξεων πλοίων με ένα μόνο χτύπημα.

Οι ενσωματωμένοι υπολογιστές του P-700 φέρουν συστήματα σχεδιασμένα για την αντιμετώπιση ηλεκτρονικών αντιμέτρων ενός εχθρού που εξασφαλίζουν υψηλή πιθανότητα κρούσης, ενώ παράλληλα μπορούν να εφοδιαστούν και με πυρηνικές κεφαλές. Το P-700 έχει ωστόσο ένα μεγάλο μειονέκτημα λόγω του μεγέθους του καθώς καταλαμβάνει τις θέσεις τεσσάρων σύγχρονων αντιπλοϊκών πυραύλων cruise. Ως αποτέλεσμα, ακόμη και το βαρύτερο πολεμικό πλοίο επιφανείας στον κόσμο, το Kirov Class της Ρωσίας, φέρει μόνο 20.

YJ-12

Ο YJ-12, που παρουσιάστηκε το 2015 ως μέρος μιας νέας γενιάς κινεζικών αντιπυραυλικών πυραύλων, αντιπροσωπεύει μια ελαφρύτερη πλατφόρμα μικρότερης εμβέλειας, σχεδιασμένη να αναπτύσσεται τόσο από βομβαρδιστικά H-6 όσο και από μαχητικά JH-7.

Ενώ η Κίνα φαίνεται να έχει επικεντρωθεί περισσότερο στους βαλλιστικούς παρά στους πυραύλους cruise για να βελτιώσει τις αντιπλοϊκές της δυνατότητες, το YJ-12 αντιπροσωπεύει ένα ελαφρύτερο υποκατάστατο σε τέτοιες πλατφόρμες. Ο πύραυλος πιστεύεται ότι βασίζεται στον ρωσικό Kh-31, ενώ καλύπτει ταχύτητες των Mach 4.

O YJ-12 μπορεί να χτυπήσει στόχους σε περιοχές έως και 380km

Ο πύραυλος μπορεί να χτυπήσει στόχους σε περιοχές έως και 380km με πολεμική (εκρηκτική) κεφαλή βάρους 500 κιλών. Παρά το βάρος του διαθέτει υψηλά ποσοστά ευελιξίας. Οι αυξανόμενες δυτικές ναυτικές περιπολίες στα ύδατα της Ανατολικής Ασίας και η αμερικανική πρωτοβουλία «Pivot to Asia», η οποία προσπάθησε να επαναπροσδιορίσει το αμερικανικό ναυτικό στην προβολή ισχύος στην περιοχή, οδήγησε στην ανάπτυξη του YJ-12 σε πιθανά σημεία πρόσβασης, συμπεριλαμβανομένων βάσεων στο νησί Spratly που στεγάζουν και τα δύο αεροσκάφη JH-7 και H-6.

Η υψηλή αντοχή και των δύο αυτών αεροσκαφών τους επιτρέπει να κυνηγούν εχθρικά πολεμικά πλοία σε σημαντικές αποστάσεις, ενώ το σχετικά χαμηλό βάρος του YJ-12 σε συνδυασμό με τις δυσκολίες παρεμβολής στην πορεία του πυραύλου (λόγω της ευελιξίας του) τον καθιστά δυνητικά ιδανικό για επιθέσεις κορεσμού.

Σημείωση εκ της διαχείρισης: Το παραπάνω άρθρο είναι ενός νέου μας συντάκτη και αποτελεί μια ανάλυση που σε καμία περίπτωση δεν αφορά την υποκατάσταση των ναυτικών μονάδων από παράκτιες συστοιχίες πυραύλων. Μολονότι, δεν αναφέρεται στην Ελλάδα εντούτοις στο ελληνικό αμυντικό περιβάλλον υπάρχουν ανάγκες δημιουργίας πλέγματος αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής δίχως αυτό να αναιρεί την ανάγκη ύπαρξης ενός ισχυρού στόλου. Σε καμία περίπτωση οι παράκτιες συστοιχίες αντιπλοϊκών πυραύλων δεν υποκαθιστούν μονάδες κρούσης του Πολεμικού Ναυτικού αλλά τις συμπληρώνουν.