Παρουσιάστηκε ως η «μεγαλύτερη καινοτομία στις Ελληνικές Ειδικές Δυνάμεις». Ο Σχηματισμός Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικού Πολέμου είναι όπως όλα δείχνουν το επόμενο εξελικτικό βήμα στον έλεγχο και τη διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων των Ελληνικών Ε.Δ. Αρκούν όμως μερικές εξαγγελίες και αλλαγή ονομάτων να επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα; Την ίδια στιγμή η διεθνής εμπειρία προσφέρει πολλά δείγματα για το δρόμο που κατευθύνονται οι εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα.

Αρχές Μαίου ήρθαν στο φως της δημοσιότητας οι πρώτες πληροφορίες για την συγκρότηση Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικού Πολέμου. Κυρια χαρακτηριστικά αυτής αποτελούν αλλαγές σε επίπεδο υπαγωγής και διοίκησης σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση. Σύμφωνα με τα νεα δεδομένα ένας αντιστράτηγος θα έχει την ευθύνη της Διοίκησης η οποία θα υπάγεται απευθείας στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ.

Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη που από καιρό είχε τονιστεί η αναγκαιότητα της, η οποία προκύπτει μέσα από την απαίτηση ΠΛΗΡΟΥΣ αξιοποίησης του ανθρώπινου Δυναμικού των Ειδικών Δυνάμεων του ΕΣ και μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων του ΠΝ και της ΠΑ. Ταυτόχρονα επιδιώκεται η ουσιαστική εκμετάλλευση ικανοτήτων μονάδων και μέσων της Αεροπορίας Στρατού που μπορούν να προσφέρουν στον Αρχιστράτηγο σε περίοδο επιχειρήσεων.

Ποιές μονάδες θα ενταχθούν στη Νέα Διοίκηση

Στην νέα Διακλαδική Διοίκηση Ειδικού Πολέμου θα υπάγονται σύμφωνα με όλα οσα έχουν γινει γνωστά μέχρι σήμερα όλες οι μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων (Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών-ΕΤΑ, Ζ’ Μοίρα Αμφίβιων Καταδρομών –Ζ ΜΑΚ, Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών – ΔΥΚ, 31 Μοίρα Επιχειρήσεων Έρευνας κ Διάσωσης – 31η ΜΕΕΔ) αλλά και όλα τα Ειδικά Τάγματα Εθνοφυλακής στα νησια του Ανατολικού Αιγαίου και σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες και η 71η ΑΜ/Ταξιαρχία «ΠΟΝΤΟΣ» με έδρα τη Νέα Σάντα στο Κιλκίς.  

Παράλληλα σε επίπεδο οργάνωσης – εκπαίδευσης προβλέπεται η αναβάθμιση του Κέντρου Ανορθόδοξου Πολέμου (ΚΕΑΠ) στη Ρεντίνα της Θεσσαλονίκης, έδρα της 1ης Μεραρχίας Καταδρομέων- Αλεξιπτωτιστών. Όπως θα αναλύσουμε και στη συνέχεια φαίνεται ότι η ηγεσία «πιέστηκε» από τις καταστάσεις να «ξεσκονισει» τα επιχειρησιακά σχέδια και με βάση τη σημερινή πραγματικότητα να δρομολογήσει τις απαραίτητες ενέργειες, ώστε ο μηχανισμός αποτροπής να «ρυθμιστεί» όσο το δυνατόν καλύτερα.

Σύμφωνα με το προταθέν νέο σχήμα, θα συγκεντρωθεί το σύνολο των Σχολείων των Ειδικών Δυνάμεων και από τους τρεις κλάδους ενώ σε οτι αφορά τις «Βόρειες» Μοίρες Καταδρομών και τις Μοίρες Αλεξιπτωτιστών, προβλέπεται η μετατροπη τους σε μονάδες υψηλής ετοιμότητας κατά τα πρότυπα της 71 Α/Μ Ταξιαρχίας.

Η συγκρότηση της νέας Διοίκησης πρέπει να συνοδευτεί και με ανάλογη υποστήριξη σε καινούργια υλικοτεχνική υποδομή.

Στόχος είναι οι μονάδες αυτές να μπορούν με αεροκίνηση να αναπτυχθούν στον μικρότερο δυνατό χρόνο σε οποιαδήποτε περιοχή της ελληνικής επικράτειας προκειμένου να μπορούν να ενισχύσουν άμεσα φίλιες μονάδες στην περιοχή της κρίσης. Το ίδιο ισχύει και για την 32 Ταξιαρχία Πεζοναυτών η οποία απαγγιστρώνεται από το Δόγμα της αποκλειστικά «ετεροχρονισμένης» αποβατικής ενέργειας και επεκτείνει τους ορίζοντες της και σε επιχειρήσεις άμεσης επέμβασης, σε στενή συνεργασία με την Αεροπορία Στρατού.

Νέοι χρόνοι δράσης και για τους Πεζοναύτες

Οι Πεζοναύτες αποτελούν μια ιδιαίτερη περίπτωση καθόσον διαθέτουν ιδιαίτερα υψηλές επιχειρησιακές ικανότητες και βαρύ οπλισμό (άρματα μάχης, Α/Κ Πυροβόλα, ΑΑ συστήματα) ο οποίες επιτρέπουν αυτόνομη δράση στην περιοχή της κρίσης. Κατά συνέπεια αποτελούν μια «συμπαγή» δύναμη κρούσης που μπορεί να επιφέρει καθοριστικά αποτελέσματα στην έκβαση των επιχειρήσεων.

Ο παράγοντας «χρόνος» που καθορίζει συνολικά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, λειτουργεί με μεγαλύτερες απαιτήσεις στη διεξαγωγή αμφίβιων αποβατικών ενεργειών ενώ καθοριστική παράμετρος είναι τα διαθέσιμα μέσα μεταφοράς που εστιάζονται κυρίως στα αρματαγωγά κλάσης «ΣΑΜΟΣ» του ΠΝ. 

Η μεταστάθμευση της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών είναι ένα εξαιρετικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αφού για πρώτη φορά οι Πεζοναύτες θα βρίσκονται δίπλα στα πλωτά μέσα της Διοίκησης Αμφιβίων Δυνάμεων του Αρχηγείου Στόλου που θα επιχειρήσουν. Ο Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγος Αλκβιάδης Στεφανής σε άμεσο χρονικό διάστημα έλαβε τις κατάλληλες αποφάσεις και βελτίωσε τις ικανότητες άμεσης αντίδρασης στο Αιγαίο. 

Αντίθετα οι δυνατότητες ταχείας αντίδρασης που προσέφερε στους Πεζοναύτες, η δύναμη των τεσσάρων αερόστρομνων ΠΤΜ  ZUBR, είναι σήμερα ικανοποιητικές , ενώ παράραλληλα με την αεροκίνηση αποτελούν δύο αξιόπιστες μεθόδους άμεσης αντίδρασης.

Οι αμφίβιες επιχειρήσεις διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στο θαλάσσιο περιβάλλον του Αιγαίου.

Την αναβάθμιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων αναμένεται να ολοκληρώσει η μετεγκατάσταση της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών από το Βόλο στην Αττική με σκοπό την άμεση γειτνίαση του προσωπικού με τα κύρια μέσα που θα χρησιμοποιήσουν για τη μεταφορά τους, ώστε να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος σε περίοδο κρίσης. Μια σωστή κατ αρχήν άποψη από επιχειρησιακής πλευράς. 

Τέλος στον σχεδιασμό θα συμπεριληφθεί και το Τάγμα Εναέριου Εφοδιασμού του ΕΣ (865 ΤΕΝΕΦ) το οποίο συνδέεται στενά με επιχειρήσεις αεροκίνησης τόσο με ελικόπτερα της Αεροπορίας Στρατού όσο και με C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας.

Ο σκοπός του μετασχηματισμού

Ο προβληματισμός της ηγεσίας εντοπίζεται ορθώς στους χρόνους αντίδρασης καθώς ο παραδοσιακός σχεδιασμός που ίσχυε μέχρι σήμερα είχε ως προϋπόθεση (πλην συγκεκριμένων εξαιρέσεων) την πάροδο 48 έως 72 ωρών για την ανάληψη ουσιαστικής δράσης με μεταφορά κύριων δυνάμεων στην περιοχή της κρίσης.

Η αύξηση του επιπέδου απειλής αλλά και οι υφιστάμενοι περιορισμοί (λόγω απαίτησης χρόνου για μεταφορά που εμπεριέχουν ιδίως τα πλωτά μέσα), επέβαλε τελικά την ανάγκη για αλλαγή σκέψης.

Κύριο μέλημα πρέπει να είναι η ανανέωση του προσωπικού. Στη φωτογραφία βάτραχος της ΔΥΚ κατά τη διάρκεια επίδειξης. 

Στην εξίσωση καθοριστικό ρόλο έχουν οι δυνατότητες της Αεροπορίας Στρατού η οποία ενισχύθηκε πρόσφατα με 10 μεταφορικά ελικόπτερα CH-47D Chinook από τις ΗΠΑ. Η γεωμετρική αύξηση ικανότητας από το στόλο των Chinook που σύντομα θα αριθμεί τα 24 ελικόπτερα θα προσφέρει πρωτόγνωρες ικανότητες αεροκίνησης επιτρέποντας ταυτοχρόνως τη σταδιακή απόσυρση των παρωχημένων επιχειρησιακά UH-1H/AB-205 που εδώ και πολύ καιρό έχουν συμβολική μόνο παρουσία σε ασκήσεις λόγω μικρής μεταφορικής ικανότητας προσωπικού.

Στην προσπάθεια αυτή ο δεύτερος πυλώνας που θα υποστηρίξει τη προσπάθεια είναι ο στόλος των 20 ΝΗ-90 τα οποία επιβάλλεται να επιστρέψουν σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα το συντομότερο δυνατόν.  (Αναλυτικό ρεπορτάζ για τις εξελίξεις στην ΑΣ έχει παρουσιαστεί ΕΔΩ στο Defencereview.gr).

Επιπλέον την παρούσα καταβάλλεται ιδιαίτερη προσπάθεια προκειμένου οι διαθεσιμότητες των εναέριων μέσων της ΑΣ να διατηρηθούν στο μεγαλύτερο δυνατό επίπεδο προκειμένου να μπορούν να καλυφθούν αυξημένες ανάγκες αεροκίνησης εφόσον απαιτηθεί εμπλοκή σε επιχειρήσεις.

Η αποκατάσταση των διαθεσιμοτήτων στα ελικόπτερα ΝΗ90 παράλληλα με τη συγκρότηση σμήνους ειδικών επιχειρήσεων θα επιτρέψει στις Ελληνικές SOF την αξιοποίηση σύγχρονων ιπτάμενων μέσων που για χρόνια έλλειπαν.

Απώτερος στόχος είναι να επέλθει πλήρης αναβάθμιση επιχειρησιακών δυνατοτήτων μεσω ανασχηματισμού που θα γίνει με το Σχηματισμό της Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικού Πολέμου. Σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες που είχαν δημοσιευθεί πρόσφατα ο φάκελος με το τελικό σχέδιο βρίσκεται στο γραφείο του ΥΕΘΑ για την τελική υπογραφή. Εκτιμάται οτι μόλις η διαδικασία ολοκληρωθεί τότε άμεσα αυτές οι αλλαγές θα ξεκινήσουν. Εν αναμονή των σχετικών εξελίξεων θα σας ενημερώσουμε με ότι νεότερο.

Τι λείπει από την εξίσωση

Ο πρώτος πυλώνας αφορά την εσωτερική αναδιοργάνωση και αλλαγή νοοτροπίας με σκοπό την πλήρη εκμετάλλευση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων που μπορούν να προσφέρουν οι μονάδες με τα υφιστάμενα μέσα και προσωπικό που διαθέτουν.

Πέραν όμως των ζητημάτων που αφορούν τον κρίσιμο τομέα της εκπαίδευσης και επάνδρωσης, μια μεγάλη πρόκληση για την Διακλαδική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων και το ΓΕΕΘΑ είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων, ώστε σταδιακά να εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια για να ξεκινήσει επιτέλους ο εφοδιασμός με σύγχρονα υλικά τηλεπικοινωνιών, ποιοτικό ιματισμό, εξειδικευμένο οπλισμό και υλικά.

Αυτός είναι ένας τομέας που παραμελήθηκε αδικαιολόγητα στο παρελθόν από όλες τις ηγεσίες που θα πρέπει να αντιληφθούν ότι αυτό αφορά μια διαρκή διαδικασία και όχι μια αποσπασματική κίνηση ανα 15ετία.. Αλλιώς οι μονάδες Ειδικών Δυνάμεων δεν μπορούν να αποκτήσουν προηγμένες επιχειρησιακές δυνατότητες και αδυνατούν να ανταποκριθούν στην αποστολή τους.

Οι ανάγκες σε πλωτά μέσα είναι μεγάλες. Η έλευση των 4 ΣΑΠ Mark V για τη ΔΥΚ δεν λύνει το μακροχρόνιο πρόβλημα. Ακόμα μεγαλύτερες είναι οι ανάγκες των Μοιρών Αμφιβίων Καταδρομών στα νησιά.

Η πρόκληση αυτή παραμένει επιτακτική αφού υπάρχουν σημαντικά κενά που θα πρέπει επιτέλους να καλυφθούν. Σε αυτή τη κατεύθυνση έχει ζήτηθεί προσφάτως από τις μονάδες να καταγράψουν τις επειγουσες ανάγκες και ελλείψεις σε υλικά και οπλισμό προκειμένου να δημιουργηθεί (έστω και καθυστερημένα) μια σαφής εικόνα του υλικού που θα πρέπει να αποκτηθεί.

Στο ίδιο πλαίσιο επιδιώκεται μέσω μεταθέσεων, η ενίσχυση των μονάδων πρώτης γραμμής με εμπειρα στελέχη από μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων, προκειμένου να ενισχυθεί το επίπεδο μαχητικής ικανότητας. Επιπλέον φαίνεται οτι δρομολογείται επιτέλους και η ανανέωση του στόλου των πλωτών μέσων των Ειδικών Δυνάμεων αφού η ΓΔΑΕΕ (Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων) ανακοίνωσε ότι στις 23 Μαΐου 2018 προκήρυξε διαγωνισμό για την προμήθεια και εν συνεχεία υποστήριξη 41 ταχύπλοων σκαφών μεταφοράς προσωπικού. (Δες ΕΔΩ)

Τα ΠΤΜ ZUBR αποτελούν πολλαπλασιαστές ισχύος αφού αποτελούν την πεμπτουσία της ταχείας αντίδρασης.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη δρομολογείται η υλοποίηση του προγράμματος παραχώρησης  τεσσάρων σκαφών ειδικών επιχειρήσεων τύπου Mk.V των SEAL, από αυτά που αποσύρονται από τις Μονάδες Ειδικών Σκαφών (Special Boats Units: SBU) του Αμερικανικού Ναυτικού. (Δές ΕΔΩ)

Η συμβολή των ΗΠΑ και η ανάγκη για νέα «νοοτροπία»

Σημειώνεται οτι η συμβολή των ΗΠΑ στην όλη προσπάθεια είναι καθοριστικής σημασίας καθώς μπορεί να προσφέρει μέσα και υλικά για την συνολική αναβάθμιση των επιχειρησιακών ικανοτήτων των Ελληνικών Ε.Δ οι οποίες βρίσκονται σε ένα κρίσιμο γεωγραφικό τομέα που αντιμετωπίζει ιδιαίτερες προκλήσεις ασφαλείας.

Σύμφωνα με έμπειρους παρατηρητές η πρόσφατη εξέλιξη με τα Mark V φανερώνει οτι η Ουάσιγκτον θα αρχίσει επιτέλους να επιδεικνύει εμπράκτως την υποστήριξη της, στην κρίσιμη προσπάθεια αναβάθμισης των ικανοτήτων των Ειδικών Δυνάμεων. Με τον τρόπο αυτό εξυπηρετείται παραλλήλως ο σχεδιασμός της Ατλαντικής Συμμαχίας και προωθείται το επίπεδο ασφάλειας στην περιοχή του Αιγαίου και της Αν. Μεσογείου έναντι συμβατικών και ασύμμετρων απειλών.

Όλα αυτά θα πιάσουν τόπο παράλληλα με την ικανότητα χρηματοδότησης νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων και ανάπτυξη υποδομών. Πάνω απ όλα όμως απαιτείται διάθεση για ουσιαστική υιοθέτηση νέας νοοοτροπίας σε οτι αφορά τις Ειδικές Επιχειρήσεις.

Ο πόλεμος των βραχονησίδων και των μικρονησίδων του Αιγαίου απαιτεί τακτικά και επιχειρησιακά ευέλικτες δυνάμεις όπως οι Πεζοναύτες και οι Καταδρομείς.

Αυτό μεταφράζεται στην επίδειξη ουσιστικού ενδιαφέροντος της ηγεσίας για κάλυψη –τουλάχιστον- των επείγουσων επιχειρησιακών αναγκών (Ειδικός οπλισμός, τηλεπικοινωνιακά μέσα, αναλώσιμα υλικά κ.α) ιδίως των μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων του ΠΝ και της ΠΑ.

Επιπλέον η ανάληψη «νέας νοοτροπίας» απαιτείται και από την Αεροπορία Στρατού η οποία θα πρέπει να απαγκιστρωθεί απο το συμβατικό πρότυπο και να επεκταθεί στον τρόπο διενέργειας Ειδικών Επιχειρήσεων με σύσταση ανάλογου τμήματος.

Κάτι τέτοιο θα πρέπει να συνοδευτεί και από ενίσχυση του τεχνικού προσωπικού που αποτελεί «ακρογωνιαίο λίθο» σε οτι αφορά τις διαθεσιμότητες και ήδη εδω και πολλά χρόνια καλείται να φέρει εις πέρας δυσανάλογα μεγάλο έργο.

Για τις Ειδικές Δυνάμεις οι προκλήσεις δεν άλλαξαν καθόλου. Ούτε η δεδομένη ετοιμότητα και φυσικά η λειτουργία τους, που για όσους γνωρίζουν εκ των έσω, στηρίζεται σε σκληρές προσπάθειες που καταβάλλουν καθημερινά μέρα και νύχτα (στελέχη και στρατεύσιμοι) προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις τόσο της – εκ φύσεως – σκληρής εκπαίδευσης όσο και των καθημερινών προβλημάτων για την απρόσκοπτή λειτουργία των μονάδων.

Οι ανάγκες τόσο σε ατομικά υλικά όσο και σε λοιπό υλικό όπως θέματα φορητού οπλισμού, επικοινωνιών και άλλων είναι μεγάλες και δεν έχουν καλυφθεί επαρκώς.

Και μέσα σε όλα αυτά κανείς Έλληνας πολίτης δεν θα πρέπει να λησμονεί τις θυσίες αυτών των ανθρώπων σε προσωπικό επίπεδο που αναγκαστικά παραμένουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα μακριά από τις οικογένειες και τα σπίτια τους όπως και τις περικοπές στις αποδοχές που πλήττουν δυσανάλογα την αξιοπρέπεια και το βιοτικό τους επίπεδο, σε σχέση με τα όσα προσφέρουν για την Άμυνα της χώρας.

Πρέπει να γίνουν πολλά και γρήγορα αφού τα «δύσκολα» βρίσκονται μπροστά μας… Είναι γεγονός πως έγινε μια καλή αρχή. Μένει να δούμε τη συνέχεια.