Πόλο έλξης για εκατοντάδες επισκέπτες αποτέλεσε η παρουσία των εξομοιωτών του F-16V Viper και του F-35 Lightning II που έφερε η Lockheed Martin στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ. Τα συστήματα αυτά γνωστά και Cockpit Demonstrators, σκοπό έχουν να μεταφέρουν μια «γεύση» από τις επιχειρησιακές ικανότητες των δύο μαχητικών, μέσω εικονικής πτήσης. Σε αυτήν γίνονται αντιληπτές οι περισσότερες λειτουργίες των επιμέρους συστημάτων τους από τη θέση του χειριστή

Το Defencereview.gr εξασφάλισε μια πτήση μέσα στο μαχητικό 5ης γενιάς της Lockheed Martin και σας μεταφέρει τις εντυπώσεις οι οποίες δικαιώνουν τη φήμη του F-35 ως το πιο ολοκληρωμένο «ψηφιακό» μαχητικό το οποίο προσφέρει ανωτερότητα στην εναέρια μάχη μέσω της χαμηλής παρατηρησιμότητας αλλά κυρίως του συγκερασμού πληροφοριών «data fusion»!

Αυτό που γίνεται αμέσως αντιληπτό από όποιον μπαίνει για πρώτη φορά στο cockpit του F-35 είναι η απουσία αναλογικών οργάνων και πολύπλοκης διακοπτολογίας που τυπικά συναντά κανείς σε παλαιότερους τύπους μαχητικών. Το μόνο που υπάρχει είναι μια μεγάλων διαστάσεων οθόνη υγρών κρυστάλλων touch screen, η οποία απεικονίζει έγχρωμη συμβολογία και ψηφιακές πληροφορίες ακριβώς μπροστά από το χειριστή.

Η αλλαγή της διάταξης των «παραθύρων» στις οποίες παρουσιάζονται διαφορετικές πληροφορίες είναι μονάχα ζήτημα αφής με το δάκτυλο σε διαφορετικά σημεία της οθόνης που συγκεντρώνονται τα δεδομένα αμέσου ενδιαφέροντος, ώστε να γίνει ανακανομή ιεράρχησης πληροφοριών ή η ενεργοποίηση συστημάτων όπως γινόταν σε παλαιότερα μαχητικά από τις οθόνες MFD.

Όλες οι λειτουργίες έχουν μεταφερθεί στην οθόνη touch screen με την εξαίρεση ελάχιστων διακοπτών που μετά βίας θα συναντήσει το μάτι γύρω από το πιλοτήριο. Τα μενού επί της οθόνης κυριολεκτικά υποκατέστησαν του διακόπτες που έπρεπε να χρησιμοποιεί παλιότερα ένας χειριστής μαχητικού προκειμένου να εκτελέσει λειτουργίες όπως έλεγχος του συστήματος ελέγχου πτήσης, έλεγχος επικοινωνιών, συστήματα ναυτιλίας και αναγνώρισης IFF.

Όλα αυτά βρίσκονται πλέον επί της οθόνης ενώ είναι εντυπωσιακή η ευκολία αλλαγής της διαμόρφωσης απεικόνισης ανάλογα με τις προτιμήσεις του χειριστή. Αυτή ακριβώς ή δυνατότητα είναι πρωτοφανής και επιτρέπει την δραματική μείωση του φόρτου εργασίας του χειριστή παράλληλα με τη βέλτιστή οπτική παρουσίαση ενός πλήθους διαφορετικών πληροφοριών, από τις οποίες ο χειριστής λαμβάνει αποφάσεις για την εξέλιξη της μάχης.

Από τη στιγμή που εισέρχεσαι στην εναέρια μάχη με το F-35, στην οθόνη κυριαρχούν οι συνδυασμένες απεικονίσεις δεδομένων από το ραντάρ, τακτικής κατάστασης με συγχώνευση δεδομένων, απεικόνιση οπλισμού και η υπέρυθρη απεικόνιση του στόχου από το ηλεκτροοπτικό σύστημα EOTS.

Οι διαδικασίες εγκλωβισμού στόχων, επιλογής οπλικού συστήματος και διάταξης απεικονίσεων γίνεται από τα χειριστήρια HOTAS τα οποία είναι παρόμοια μεν αλλά με περισσότερους διακόπτες από τα αντίστοιχα στο μαχητικό F-16.

Όσοι στόχοι καθοριστούν ως φίλιοι από τα συστήματα του F-35, εμφανίζονται με πράσινο χρώμα. Αν είναι αγνώστου ταυτότητας έχουν κίτρινο χρώμα ενώ εφόσον αναγνωριστούν ως εχθρικοί τότε προβάλλονται με κόκκινο χρώμα. Τα σύμβολα που απεικονίζουν στόχους αέρος και εδάφους, μαζί με τις ενδείξεις καυσίμων, οπλικών συστημάτων και οργάνων πτήσης εμφανίζονται επίσης σε διαφορετικά μεγέθη και με τον τρόπο αυτό σε συνδυασμό με τη χρωματική κωδικοποίηση επεκτείνουν την αντίληψη τακτικής κατάστασης του χειριστή.

Το F-35 είναι το πρώτο μαχητικό σε υπηρεσία το οποίο αντικατέστησε τη μονάδα HUD, με ένα εικονικό σύστημα προβολής δεδομένων επί της κάσκας του χειριστή. Το νέο σύστημα με την ονομασία Helmet Mounted Display –HMD. Ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά σε εργαστήριο το Μάρτιο του 2008 και βρίσκεται πλέον σε επιχειρησιακή χρήση με όλα τα μαχητικά του τύπου.

Μια ακόμη εντυπωσιακή ικανότητα του HMD, θα είναι η λειτουργία προβολής απεριόριστης θέασης κατά τη διάρκεια μιας κλειστής αερομαχίας προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.

Πρόκειται για μια πρωτόγνωρη λειτουργία για σκοπευτική κάσκα η οποία  προσφέρει ικανότητες που δεν υπήρχαν ποτέ μέχρι σήμερα διαθέσιμες σε χειριστές μαχητικών. Τα στελέχη της Lockheed Martin που μας ενημέρωσαν για τις δυνατότητες του F-35 επί του εξομοιωτή δήλωσαν ενθουσιασμένα και τόνισαν ότι μπροστά μας βρίσκονται «ιδιαίτερα συναρπαστικές μέρες» αφού πρακτικά έχει πλέον μεταμορφωθεί ο τρόπος της εναέριας μάχης, όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνεται σήμερα ένας χειριστής μαχητικού.